ATURIAHANI 30
UREMU 97 Ágüdaha tumuti Lererun Bungiu wabagari
Gayaraati san hasigirun afurendeira lídangiñe furumiñeti katei le hafurendeirubei tídangiñe Bíbülia?
“Ligía naritaguagüdamémebadün lubéi luagu, lau sun subudi humaali lan, ani héibuguña lan lidan inarüni ligía” (2 FE. 1:12).
LE LUNBEI WATURIAHANI
Wariha ida luba lan wafurendeirun katei iseri lídangiñe le furendei wamaalibei tídangiñe Bíbülia íbini barühadiwa lan saragu irumu lidan inarüni.
1. Ida liña meha hasandiragun hungua dan le hafurendeirunbalin inarüni?
SANSI laali arufudahani le tídanbei Bíbülia wabagari. Kei hénpulu, lau wasubudiruni liri Heowá aba wagumeserun gamadagua luma (Isa. 42:8). Dan le giñe wafurendeirubei mama lan hasufuriruña hilaaña, ibidiñe lan ni kata houn, aba wasandirun aban óunwenbu awalidaguni (Apur. 9:10). Dan le giñe wafurendeirun füramase lan Bungiu ladügübei lan Ubóu le ábanme paraísu, aba madiheridunhadiwa lan luagu ámuñegü, ladüga aba wíchugun fe mámarügübei lan 70 o 80 irumu wawinwandun, wawinwanduba lan lun súnwandan (Sal. 37:29; 90:10).
2. Ida liña wasubudiruni íbini lan kristiánugu ha derebuguhali hafiñen gayara lan hasagarun buiti lídangiñe furumiñeti katei le hafurendeirubei tídangiñe Bíbülia? (2 Féduru 1:12, 13).
2 Íbini barühadiwa lan saragu irumu lidan inarüni, maweiyasun wamá abulieidei humemegili lan furumiñeti katei le wafurendeirubei tídangiñe Bíbülia. Abürüha lumutu apostolu Féduru tibiaman ligaradan houn kristiánugu ha barühañabaña saragu irumu éibuga lidan inarüni (aliiha huméi 2 Féduru 1:12, 13). Busenti meha lederebudagüdüni hafiñen lun gayaraabei lan hawanduni denchaü le lídanbei meha damuriguaü, kei burí harufudahan máisturugu yéetiña hama burí gürigia salufuritiña (2 Fe. 2:1-3). Lun meha líderaguniña kristiánugu hagía akipuragua houngua úaraguñu lun Heowá, aba laritaguagüdüniña luagu fiu lídangiñe arufudahani le meha furendei hamaalibei.
3. Afuranguagüda huméi lau aban hénpulu ka lan uagu lunti lubéi hararamagun sun kristiánugu asaminara luagu le furendei hamaalibei furumiñe tídangiñe Bíbülia.
3 Eibu abuidureina liña lan wamadagua luma Bungiu, gayaraabei wafurendeirun iseri katei lídangiñe le meha wafurendeirubei dan le wagumeserunbei aturiahoun Bíbülia. Anihán aban hénpulu. Másiñati layusurun aban gábouguati le barühali saragu dan ábouagua ligiaméme ubuñei libe le layusurubei le sun liñabei lafurendeirun ábougua. Keiti sügühali lubéi le gábouguadibei saragu dan ábougua, subuditima laali ida luba lan layusuruni aganaü ligía lun lábougun ámuñegueinarügü luwuyeri éigini. Ítarameme, gayaraati giñe hafurendeirun aturiahatiña Bíbülia fiu inarüni lídangiñe aban bérusu. Ánhañati íbirigu ha barühañabaña saragu irumu eseriwida lun Heowá, gayaraati hafurendeirun iseri katei súdiniti lídangiñe bérusumeme ligía. Ka uagu? Lugundun lúmagiñe habadiseirun chóuruti sánsiguaü lan léibugun katei hau luma burí le hayaraabei adüga lidan heseriwidun lun Heowá. Lau hararamagun asaminara luagu furumiñeti katei le hafurendeirubei tídangiñe Bíbülia luma hasaminarun luagu le gádanbaliña uguñe weyu, gayaraati hafurendeirun iseri katei le lunbei líderaguniña lidan habagari. Warihaali kaba lan buiti hasagara kristiánugu ha barühañabaña saragu dan lidan inarüni lídangiñe ǘrüwa katei le furendei hamaalibei tídangiñe Bíbülia.
HEOWÁ ADÜGÜBALIN SUN KATEI
4. Ida liña lasansiruni wabagari wafurendeiruni Heowá lan adügübalin sun katei?
4 Ariñagati Ebüréu 3:4: “Bungiu adügübalin sun katei le aniheinbei”. Subudi wamuti aban lan Bungiu chuti lau ani gabafuti adügübalin Ubóu luma sun le geyegubei wau. Kei le Ligía lubéi adügübaliwa, subuditiwa lun buidu buidu. Mámarügüñein le, hínsiñetiwa giñe lun ani subudi lumuti le buídutimabei woun. Ida liña lasansiruni wabagari wafurendeiruni inarüni le? Íderagua láadiwa lun gébuna lan wabagari.
5. Ida liña líderaguniwa wasubudiruni Heowá lan adügübalin sun katei? (Isaíasi 45:9-12).
5 Lau wasubudiruni Heowá lan adügübaliwa, arufudati katei le woun lunti lan ǘnabugu wamá. Samina wamá luagu likesin Hobu. Luagu aban dan, lárigiñebei lasaminarun Hobu luouguoun luma luagu ligía lan garichabei, aba laritaguagüdüni Heowá luagu ligía lan Bungiu Suntigabafubei ani ligía lan adügübalin sun katei (Hob. 38:1-4). Íderagua lumuti katei le Hobu lun líchugun fe sun lan le ladügübei Heowá súnwandan buidu lan, ani dan lárigiñe aba lariñaguni profeta Isaíasi dimurei le: “Mariñagunti múa lun le nadagimeinbalin: ‘Ka badügübei?’” (aliiha huméi Isaíasi 45:9-12).
6. Ka uagu buidu lubéi lun wararamagun asaminara luagu lubafu luma lichú lau Bungiu le adügübalin sun katei? (Ariha humóun giñe iyawaü).
6 Aban kristiánu le barühalibei saragu irumu lidan inarüni, gayaraabei lagumeserun afiñera luougua lubaragiñe láluahani ladundehan Heowá le tídanbei Lererun (Hob. 37:23, 24). Lun masuseredun lan le, gayaraabei ladireirun dan lun lararamagun asaminara luagu lichú lau luma luéirigun Bungiu le adügübalin sun katei (Isa. 40:22; 55:8, 9). Líderagubei inarüni súdiniti le lun lakipurun aban igaburi ǘnabuguti luma lun laritaguni súdinitima lan ligaburi larihini Heowá katei luéi ligaburi warihini.
Kaba íderaguawa lun warihini buídutima lan ligaburi larihini Heowá katei sügǘ lau ligaburi warihini? (Ariha huméi párafu 6).d
7. Ka íderagubarun Rahela ánhara lun aban iseri asansiruni le málügilibei ladügǘn tidan lóundarun Heowá?
7 Arihaaru Rahela, to awinwanduboun Eslowénia, lau lan tararamagun asaminara luagu Bungiu le adügübalin sun katei, íderagua lanu lun gayaraabei lan tánharun lun asansiruni le tadügübei lóundarun Heowá. Ariñagatu: “Mama súnwandan lun ménrengun lan nun nánharun lun fiu lídangiñe asansiruni le hadügübei íbirigu ha anügübalin ubaraü tidan lóundarun Heowá. Kei hénpulu, íbini ariha nani Liwidün ariñahani lúmagiñeti Musu Úaraguati le lánina irumu 2023, dan le narihibei aban íbiri luagu furumiñe wéiyaasu íchiga yanu lau ídiumaü, ma lamu narihin lun. Ábati nafurieidun lun Heowá lun líderagunina ánhara lun asansiruni le”. Aba gunfuranda tani Rahela gabafu lan Le adügübalin sielu luma Ubóu lun ladundehanu lóundarun keisi lubudubu. Ítarameme, anhein hénrengu lubéi hun hánharun lun somu asansiruni luáguti wafiñen o luagu iseri adundehani, ráramagua humá asaminara luagu lichú lau luma lubafu Bungiu le adügübaliwa (Rom. 11:33-36).
KA UAGU LÍGIRA BUNGIU LUN ÑEIN LAN ASUFURIRUNI?
8. Ida liña lahuudun woun wafurendeirun ka lan uagu lígira Heowá lun ñein lan asufuriruni?
8 Ka uagu lígira Bungiu lun ñein lan asufuriruni? Añahein gürigia, aba burí hagañidun luma Bungiu o aba burí mafiñen hamá luagu ladüga madarirun hamani lóunabagüle álügüdahani le (Ari. 19:3). Ánheinti huguya, furendeihadün mama lan Heowá adügübei lun ñein lan asufuriruni, ñein lubéi asufuriruni ladüga figóu le galagante wabéi. Furendeihadün giñe seremei lan luguraasun Heowá, subudi hamaali saragu míñunu gürigia Heowá ani subudi hamaali giñe kaba lan ladüga lun lagumuchun lau asufuriruni sunsuinagubei (2 Fe. 3:9, 15). Rúhali gurasu hun hasubudiruni inarüni le ani adügaali lun hayarafaduntima lun.
9. Ka burí sügǘ ídanbei buídubei lan lun wakutihani ka lan uéigiñe lígira Heowá lun ñein lan asufuriruni?
9 Subudi wamuti sun awanha lan agurabahei lagumuchun Heowá lau asufuriruni, lunti gaguraasun wamá. Lau sun lira, dan le wagagibudagun luma turobuli, marichaü o lounwen somu waduhe, o lasuseredun ligiaméme lun somu gürigia le yarafati woun, másiñati liabin álügüdahani le wachügüwagun: “Ka uagu madügüngili lubéi Heowá ni kata?” (Abak. 1:2, 3). Dan le wásügürün lídangiñe turobuli burí le, buídubei lun wakutihani ka lan uéigiñe lígira Heowá lun hásügürün gürigia buítiña lídangiñe asufuriruni (Sal. 34:19).a Gayaraabei giñe wararamagun asaminara le lan labusenrubei Heowá, lun lagumuchun lau asufuriruni lun súnwandan.
10. Ka íderagubarun Anne árügüdagua tungua lárigiñe tounwen túguchu?
10 Líderagubadiwa wasubudiruni ka lan uéigiñe lígira Heowá lun ñein lan asufuriruni lun wawandun. Ariñagatu Anne, to awinwanduboun lidan ubouhu Mayotte, le lídanbei Barana Índiku: “Fiu irumu guenlé lúmagiñe tounwen núguchu. Lidan dan ligía, aba nasandirun aban lanarime íruni. Le meha íderagubalina, naritaguni mama lan lúmagiñe Heowá liabin asufuriruni. Le labusenrubei Bungiu, lagumuchun lau asufuriruni luma lun láguyuguagüdüniña waduheñu ha hilaguaañabaña. Dan le nararamagun asaminara luagu burí inarüni le, aba nasandirun aban lanarime awalidaguni darí lun taweiridun nanigi”.
11. Ida liña líderaguniwa wasubudiruni lébuna lígirun Heowá lun ñein lan asufuriruni lun wasigirun apurichiha?
11 Wasubudiruni ka lan uéigiñe lígira Bungiu lun ñein lan asufuriruni, ínchaha lumutiwa lun wasigirun apurichiha. Lárigiñebei lafuranguagüdüni apostolu Féduru seremei lan gaguraasun lan Heowá gayara lubéi hasalbarun gürigia ha asakürihabaña, aba lariñagun: “Kéisiti lagünrinchaguba lan sun katei ítara, lunti lubeiti haruma lan habagaridun, deregeguañu hungua lun Bungiu sunsuinagubei” (2 Fe. 3:11). Lau wapurichihan, ‘wederegeraguña woungua lun Bungiu sunsuinagubei’. Ítara kei hínsiñe hamá gürigia lun Wáguchi Bungiu le siélubei, hínsiñetiña giñe woun ani busentiwa lun hawinwandun lidan iseri ubóu. Kei gaguraasun lubéi Heowá, líchuguña chansi houn gürigia ha lídanbaña fulasu le ñein lubéi wapurichiha lun háhuduragun lun. Ani huguya gachansitün lun hídehan luma lun híderaguniña sun gürigia ha hiyara lun hasubudiruni Heowá lubaragiñe lagumuchun ubóu (1 Ko. 3:9).
WAWINWANDUÑA LIDAN “LAGUMUHÓUN DAN”
12. Ka wachoururubei lau warihini lagunfulirun profesía luáguti “lagumuhóun dan”?
12 Furanguti tariñaguni Bíbülia ida luba lan hagaburi gürigia lidan “lagumuhóun dan” le (2 Tim. 3:1-5). Buídurügüti warihini le geyegubei wau lun wíchugun fe lagunfuliruña lan profesía le. Lau warihini aribadeinatima liña lan hagaburi gürigia aba wachoururuni gayara lan wafiñerun tuagu Lererun Bungiu (2 Tim. 3:13-15).
13. Ka álügüdahani buídubei lun wadügüni wóuniwagua? (Lúkasi 12:15-21).
13 Líderagubadiwa giñe wasubudiruni wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan lun wakipuruni warihin luagu katei le súdinitimabei. Abahüdahati Hesusu aban sügǘ le ñein lubéi lafuranguagüdei woun ka lan uagu súdini lubéi wayusuruni dan buidu. Dariwati abahüdaguni le lidan Lúkasi 12:15-21 (aliiha huméi). Ka meha uagu lariñawagúa ibidiougua lan lau wügüri rísiti le? Ladüga leteniruña meha lun katei le moun lumuti. Lugundun lóundaraguña meha saragu “irisini lúniwagua, gama lumoun gudemeti ligibugiñe Bungiu”. Kati uagu súdini lubéi yebe lun layusuruni lidaani buidu? Ladüga ariñagati Bungiu lun: “Bounwe áriebu to”. Ka wafurendeirubei lídangiñe le? Kei le yarafaali lan lagumuchagüle ubóu le, buídubei lun wálügüdagun woungua: “Narufuduñein san lau le nabusenrubei nadügün gunfuranda nani ka lan súdinitimabei? Ka un nínchahaaña nisaanigu? Ka idan nayusurei nere, nidaani luma niseinsun: lun san nóundaragun irisini ya ubouagu o lun nóundaragun irisini sielu?”.
14. Lárigiñe wakutihani tikesin Miki, ka uagu buidu lubéi wararamagun asaminara luagu le achoururagüdübalin woun wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan?
14 Lau wararamagun asaminara wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan, adügati lun wasaminarun ídatima luba lan wayusuruni wabagari. Ligía asuseredubei tun aban íbiri gíritu Miki. Ariñagatu: “Dan le lagumuchunbei naturiahan, busentina yebe nasigirun aturiaha Zoología tidan luban furendei íñuti luma lun neseriwidun lidan fulasu le ñein lubéi mégeiwa hamá apurichihatiña. Lau sun lira, ariñagatiña fiu íbirigu ha derebugu tafiñen nun lun lan nasaminarun buidu anhein gayaraabei lubéi naturiahan tidan luban furendei íñuti lidan anaha lan áfaagua lun naganwoundagüdüni neseriwidun lun Heowá. Aba haritaguagüdüni nun yarafaali lan dan lun lagumuchun ubóu le ani anite lan iseri ubóu lun naturiahaniña sun animaalugu ha nabusenrun. Ligía aba lubéi naturiahan somu fisiu. Seremei nadügüni lira, ibihatina aban lubuidun wadagimanu ani adügatiti lira lun gayaraabei lan neseriwidun kei prekursora. Lau lásügürün dan, aba náguyun Ekuadóru lun gayaraabei lan nídehan lidan apurichihani ñein”. Ani guentó, teseriwiduña Miki úara luma tani weiriei lidan sirkuitu Ekuadóru.
15. Ka larufudahabei lani Santiagu hénpulu woun? (Ariha humóun giñe iyawaü).
15 Moun lumuti lábürühan warüna ánhaña maha gürigia lun uganu buiti. Haritagua waméi gayara lan hasansirun gürigia. Samina wamá luagu Santiagu, le lamulen Hesusu. Úara haweinamuda, ariha lumuti lagunfulirun lau lidasin kei Mesíasi ani arihaléi arufudaha kei madügünñaha lágili lan aban wügüri. Íbini ítara, sügüti saragu irumu lun lafiñerun luagu. Lárigiñebei láguyugun Hesusu, ligíahali ladügagun lungua lánime disipulu. Ani aba liabin Santiagu lun ábanhali lan kristiánu le benefati lidan leseriwidun lun Bungiu (Huan 7:5; Gal. 2:9).b Ligíati, manüga wamaña waduheñu kei féridihaña ladügarügü máhagiña lan lun inarüni. Ani mabuchadalá giñe wawagu abisidahaña gürigia ha máhagiñabaña lun uganu buiti. Haritagua waméi wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan, ligía lunti lubéi wapurichihan lau ubebeni. Gayaraati ladügün le wariñagubei houn uguñe lun lasansirun hagaburi ámuñegü, íbini lárigiñe lagumeserun saragu asufuriruni.c
Ka uagu moun lumuti lubéi wíchuguniña waduheñu ha mámabaña gefentiña luagu Heowá keisi féridihaña? (Ariha huméi párafu 15).e
SIGÍ WAMÁ ARUFUDEI WETEINGIRADI LUAGU LARUFUDAHAN HEOWÁ
16. Ka buiti hasagarubei lídangiñe larufudahan Heowá? (Ariha huméi giñe rekuáduru le gíribei “Yusu huméi lun híderagun amu”).
16 Saragu lídangiñe ariñahani le taransehabei lóundarun Heowá, hounti gürigia ha ibidiñehabúbaña lun inarüni le tídanbei Bíbülia. Kéiburi, yanu le ichugúbei samudi o dimaasu, fiu ariñahani luma bidéu burí le lídanbei jw.org tuma burí garüdia to hountu sun gürigia ha mámabaña gefentiña luagu Heowá. Gama lumoun, huuti sun ariñahani le woun lugundun derebugüda lumuti ínsiñeni le wasandirubei luagu Heowá, gánwoungüda lumuti wafiñen tuagu Lererun Heowá ani íderagua lumutiwa giñe lun garufudaheidi wamá houn amu luáguti inarüni le tídanbei Bíbülia (Sal. 19:7).
17. Ka idan sügǘ gayara lan líderaguniwa furumiñeti katei le wafurendeirubei tídangiñe Bíbülia?
17 Wagía le barühalibei saragu dan eseriwida lun Heowá, gúndaatiwa dan le lasansirúniwa ligaburi gunfuranda wamani somu inarüni tídangiñeti Bíbülia. Gama lumoun, wéiriti giñe weteingiruni Heowá luagu furumiñeti burí katei le wafurendeirubei dan le wafurendeirunbalin inarüni. Kei le aubei warihei, sun wagía gayaraati wasigirun afurendeira lídangiñe. Anhein hénrengu lubéi woun wánharun lun iseri adundehani le tíchugubei lóundarun Heowá, ladüga wafiñerun luagu wasaminan guánarügü o ladüga ligaburi ladügǘniwa katei, lunti ǘnabugu wamá luma lun waritaguni Heowá lan adundehabarun óundaruni to, Bungiu le adügübalin sun katei, le chubei au ani gabafu ligía. Danme le wásügürün lídangiñe somu turobuli, wagía lan yebe o somu lan gürigia ha yarafabaña woun, gaguraasun wamá ani samina wagíame ka lan uagu lígira Heowá lun ñein lan asufuriruni. Danme le wasaminarun ida luba lan wayusuruni wadaani, waseinsun, luma were, gabaroun waméi luagu wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan ani yarafaali lan lagumuchagüle ubóu. Sigí wamá lubeiti afurendeira lídangiñe ariñahani le líchugubei Heowá woun, gayara láamuga wanúadirun buidu ani úaragua wagíame lun Heowá lun súnwandan.
UREMU 95 Arugoungadeinatima liña lémeri inarüni
a Ariha huméi ariñahani “Pronto acabará todo el sufrimiento”, le tídanbei garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan seingü-hati, irumu 2007, páhina 21 darí 25.
c Ariha huméi aturiahani “Ka wasubudirubei luagu aguseragüdüni le lunbei ladügüni Heowá ámuñegü?”, le tídanbei Garüdia Awisahatu to lánina seingü-hati, irumu 2024, páhina 8 darí 13.
d LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Lidan aban hadamuridagun wéiyaaña lidan afiñeni, aba lariñagun aban hádangiñe somu katei le unbei hamahada ha híbiri. Lárigiñe, lidan aniha lan asaminara ani laríaguñanu waruguma, aba líchugun fe buítimati lan ligaburi larihini Heowá katei sügǘ lau ligaburi warihini.
e LE ARIÑAWAGÚBEI TUAGU IYAWAÜ: Lidan anuha lan aban íbiri aturiahoun Bíbülia tábuguarügü, aba tíchugun fe wawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan, ábati línchahanu katei le lun tagúarun tun tíbiri lun tapurichihan tun.