ABAHÜDAGUNI LUÁGUTI IBAGARI
Buiti le ibihubei lau beresewa lan hau amu
Au tuma núguchu tuma Pat to nitu lidan irumu 1948.
“MARUFUDAHAN tumuti ligilisi anglicana inarüni. Mosu báluahani inarüni lidan amu fulasu”. Dan le tariñagubalin nagütü dimurei le tun núguchu, aba tagumeserun núguchu áluahoun relihión inarünitu. Lau sun lira, mabusenrúntu meha núguchu tarihin ni aban gefentiña luagu Heowá. Ani ariñagatu meha nun, lun naramudagun danme le hayabin gefentiña luagu Heowá adaünha luagu tubenari waban to meha Torontoboun (Kanadá). Gama lumoun, lidan irumu 1950, aba tagumeserun tamulelua núguchu aturiahoun Bíbülia hama gefentiña luagu Heowá, ani aba giñe tagumeserun núguchu aturiahoun Bíbülia. Túbiñe meha nóufuri haturiaha, ani dan lárigiñe aba habadiseirun.
Aba meha alidihati núguchi tidan ligilisi Unida de Canadá. Ligíati, sagü meha dimaasu binaafin lóunahanina tuma nitu lun weresibirun külase tídangiñe Bíbülia houn irahüñü. Lárigiñe ábaha woudin luma ligilisirugu ladourun unsu. Ani rábounweyu ábaha woudin tuma wáguchu tidan Luban Adamuridaguni. Arihatiwa meha ámuñegueinarügü lan arufudahani tidan bián relihión to.
Lidan irumu 1958, hama iduheñu Hutcheson lidan Adamurini le gíribei “Voluntad Divina” le ñein lubéi hachülüra íbirigu ha lídangiñetiña ámuñegueinarügü ageiraü.
Aba tabahüdahani núguchu le tafurendeirubei lun Bob Hutcheson tuma tun Marion to lani weiriou, ha besi tumadagu ani aba giñe hadügagun houngua gefentiña luagu Heowá. Lidan irumu 1958, aba hanügünina Bob tuma Marion hama ǘrüwa hasaanigu lidoun aban Adamurini le gíribei “Voluntad Divina le ñein lubéi hóundaragua íbirigu lídangiñetiña ámuñegueinarügü ageiraü” le adurarubei widü weyu ani le adügǘbei Newayóru. Gunfuranda naali guentó, sun lueirin áfaaguni le hadügübei lun hanügünina hámagua, ani wéiriti lebegi nun ladüga aban lan lídangiñe katei le espechalitimaabei nun lidan nibagari.
ÍDERAGUA HAMUTINA ÍBIRIGU LÚNTIMA NAGANWOUNDAGÜDÜNI NESERIWIDUN LUN HEOWÁ
Dan meha le nibureingidina lidan meha aban fulasu le ñein lubéi hagüriahóun animaalu wawinwanda ani gíbetiña meha animaalugu ñein ani hínsiñeti meha nun nóunigiruniña. Busentina meha naturiaha lagaranihóun houn animaalugu (Veterinaria). Aba tabahüdahani núguchu lun aban wéiyaali lidan afiñeni le nabusenrubei nadügün, ani aba layanuhan numa. Lau ínsiñeni aba laritaguagüdünina wawinwanduña lan lidan “lagumuhóun dan” ani aba lálügüdünina anhein afiñe nubéi lagadeirubei lan naturiahan saragu irumu tidan luban furendei íñuti numadagua luma Heowá (2 Tim. 3:1). Aba nasaminarun luagu le lariñagubei nun ani aba midin nan.
Gama lumoun, ibidiñeti meha nun kaba lan nadüga lárigiñe nagumuchuni naturiahan. Furitina meha apurichiha sagü samudi luma dimaasu, ani le linarün aban katei, lóuguati meha línsiñe dasi le nun ani saminatina meha, mama lan nunti prekursoru nan. Ínchaha lumutina meha núguchi luma niyaurite ha mámabaña gefentiña lun nawadigimaridun tidan aban kónpeni wéiritu to meha uburuguboun Toronto ani ñein meha lawadigimarida niyaurite. Íñuti meha lubara niyaurite tidan kónpeni tuguya ani aba nawadigimaridun ñein.
Nadagimeintina ñein saragu oura lóugiñe le lunbei nawadigimariduni ani sun weyu hámañadina gürigia ha mama Gefentiña. Adügati katei le lun magunfulirun nan lau sun le lunbei nadügüni lidan neseriwidun lun Heowá. Lidan dan ligía, luma meha náruguti nawinwanda le giñe mámabei Gefenti, gama lumoun, dan le lóunwenbei mosu meha náluaha amu fulasu lun nawinwandun.
Ítara liña meha Bob tuma Marion nun kei nagübürigu lidan inarüni barǘ hamutina meha hámagua lidoun adamurini wéiriti le adügǘbei lidan irumu 1958. Aba hagunbirahanina lun nawinwandun hama, íderagua hamutina giñe lun nabuiduragüdüni numadagua luma Heowá. Lidan irumu 1960 aba nabadiseirun úara luma John, aban hádangiñe lisaanigu Bob. Ani kei aban lubéi leseriwidun John kei prekursoru, ínchaha lumutina lun naganwoundagüdüni napurichihan. Ariha hamuti íbirigu nawanserun ani lau lásügürün dan aba hiridunina kei alidihati Leskuela lánina Ministeriu.a
ABAN TUBUIDUN PAANÁ LUMA ISERI ASANSIRUNI LIDAN NIBAGARI
Weyu le wamarieidunbei lidan irumu 1966
Lidan irumu 1966, aba namarieidun tuma Randi Berge, aban prekursora to apurichihaboun lau ubebeni ani to busenboun teseriwidun le ñein lubéi hemegeirúa apurichihatiña. Aba larihini óunigiruti sirkuitu wawanserun ani aba línchahaniwa lun wáguyun lidoun aban damuriguaü le Orillabei (Ontario). Aba waransehanu wálagu ani aban woudin!
Ubebeni le tarufudubei Randi lidan apurichihani adügati giñe lun napurichihan lau ubebeni. Ligíati, dan le wachülürünbei uburugu Orillia, aba neseriwidun kei prekursoru ani aba náfaagun lun nabuiduragüdüni narufudahan tídangiñe Bíbülia. Adügati nayusurunu Bíbülia luma níderaguniña amu lun hasubudiruni inarüni luma lun gunda nan. Ítara liña kei aban abiniruni nun gayara lan níderaguniña aban feru maríeitiña ha awinwandubaña Orillia adüga asansiruni lidan habagari lun hederegeragun houngua lun Heowá.
ABAN ISERI IÑEÑEIN LUMA ABAN ISERI LIGABURI SAMINAÜ
Luagu aban dan, da le nídinbei Toronto, aba nasubudiruni íbiri Arnold MacNamara, aban hádangiñe íbirigu ha arihibaña tau Beteli. Aba lálügüdünina anhein hínsiñebei lubéi hamuga woun weseriwidun kei prekursorugu espechalitiña. Lau lóufudagun aba nóunabun: “Anha, mámarügaali ligía lun neseriwidun Kebekü”. Adügati iyereehabúni le hasandirubei kanadáana ha ayanuhabaña inglesi hawagu kanadáana ha ayanuhabaña faransu lun mabusenrun nan nidin ñein. Lidan dan ligía, hagarabaguña gürigia luagu arúeihani Kebekü ladüga busén hama hafanreinragun luéi le líbiri fulasu le Kanadabéi.
Aba lóunabunina íbiri Arnold: “Kebekürügüñein tóunaha sukursáli prekursoru espechalitiña”. Aba nánharun lau lóufudagun. Subudi numuti busén tan Randi tidin eseriwida ñein. Dan lárigiñe, aba níchugun fe ligíatima lan katei buídutimabei le wanúadirun lidan wabagari.
Lárigiñe larufudahóun faransu woun luagu seingü dimaasu, aba wounahóun tuma Randi hama aban feru maríeitiña eseriwida Rimouski, le erederubei kei burí 540 kilometuru (336 maili) nórute libiti Montreal. Arihúati furangu luagu mariñagadigidina lan faransu buidu lidan dan ligía, dan le naliihabei fiu awisahani lidan damuriguaü. Lubaragiñe hamuga nariñagun hayabinba lan “saragu íbirigu” Australiagiñe luba adamurini wéiriti, aba nariñagun hayabinba lan “saragu dunuru wéinamutiña”, ladüga genegegua lan liri Australia luma dimurei dunuru wéinamutiña lidan faransu.
“Casa Blanca” to Rimouskiboun.
Mama wábuguarügü hama feru maríeitiña ha ñǘdünbaña wama wawinwanda uburugun Rimouski. Wínwantiña meha giñe gádürü íbirigu würiña ha mamarieidungiña ha hínsiñebei apurichihani houn úara wama hama giñe iduheñu Huberdeau, aban feru maríeitiña hama bián hasaanigu. Ahayahatiña iduheñu Huberdeau aban muna to sédüboun rumu tidan ani súngubei wagía ídehatiwa lidan tafayeihoun muna tuguya. Ábaha wagúarun tun muna tuguya “Casa Blanca” ladüga harú lan tefeindirún bóugudigiñe. Wínwantiña meha kei burí 12 o 14 gürigia ñein. Kei meha prekursoru espechali nubéi tuma Randi apurichihatiwa meha lúmagiñe binaafin darí guñoun. Rútiwa seremei añahein hamá kaba lan ñüdün apurichiha wama súnwandan íbini lidan lidaani lidiliga.
Ábatima gamadagua wamá hama prekursorugu benefatiña ha, darí lun warihiniña kei waduheñu. Héchutiwa meha añuura larügürügü watu lun wásügürün aban lubuidun dan úara ani díreitiwa meha giñe aban weyu lun wadügün empanada to ámuñegueinarügüti tila. Anihein meha aban hádangiñe íbirigu geremuheiti ligíati sagü samudi guñoun ábaha weremuha ani abinaha wagía.
Aba hagumeserun gürigia ha awinwandubaña Rimouski abusenra hasubudirun tuagu Bíbülia. Lidan seingü irumu aba habadiseirun saragu aturiahatiña aban haganwoundun lílana damuriguaü darí lun hóustarun 35, ruti katei le saragu ugundani woun.
Furendeitiwa saragu lau weseriwidun Kebekü ani adügati katei le lun wabuiduragüdüni ligaburi wapurichihan. Ariha wamuti ida liña lan líderaguniwa Heowá lidan wani ministeriu ani ru lumuti sun le wemegeirubei woun lun wawinwandun. Lanwoun lira, aba wasubudiruniña gürigia ha ayanuhabaña faransu ani aba hínsiñedun woun dandu hagía kei hañeñe (2 Ko. 6:13).
Dan lárigiñe, aba hálügüdüniwa íbirigu ha arihibaña tau sukursáli anhein gayara lubéi wáguyun Tracadie, aban aüdü le erederubei ñéingiñe lubéi laboucha weyu libiti Nueva Brunswick (Kanadá). Aban katei le yebe magurabun wamuti ladüga sun liña meha wadügün daradu lun wáhayahan aban muna luma lun nawadigimaridun fiu oura tidan aban leskuela kei máisturu. Lanwoun lira, saragu hádangiñe ha aturiahabarun Bíbülia wamá gumeseeña meha apurichiha ani wéiriti meha giñe waberesegun lidan tábunawagun aban Luban Wadamuridagun. Hénrenguti meha woun wanúadiruni kaba lan wadüga.
Furíeitiwa luagu katei le saragu. Ani aba woudin Tracadie ani aba warihin amu lan luéi Rimouski. Lau sun lira, ariñagatiwa anhein busén lubéi Heowá lun woudin eseriwida ñein, wóudiba lan. Aba wóuchaguni Heowá lidan katei le ani aba warihin labiniruñadiwa lan (Mal. 3:10). Kei le buidu lubéi tumadagua Randi luma Heowá ani aranseñutiña lun tídehan lidan furumiñeguarügü dasi, ligía ménrengun lubéi águyuni le ladüga aban tan würi gúndaatu ani buiti tigaburi.
Ábanrügüñein meha wéiyaali lidan afiñeni Tracadie, aban íbiri le gíribei Robert Ross. Íbiri meha le, ligía tuma lani weiriou to gíriboun Linda, aba meha houdin eseriwida ñein Tracadie, kei prekursorugu ani aba herederun ñein eseriwida lárigiñe lágurahoun furumiñeti hasaani. Íbini weiri lan heberesegun lidan hagüriahani hasaani, rútiña saragu dǘgüdaguaü woun ladüga buiti heresibiruniwa, lúmati weiri lan ubebeni luma awanduni le harufudubei lidan apurichihani.
UGUNDANI LE LANÜGÜBEI WESERIWIDUN LE ÑEIN LUBÉI LEMEGEIRÚA ÍDEMUEI
Aban weyu lidan lidaani lidiliga lidan furumiñeti sirkuitu le ñein lubéi weseriwida.
Barühadiwa meha bián irumu eseriwida kei prekursorugu Tracadie ligía lachülürün aban iseri agunbirahouni woun sódiniti: lun weseriwidun kei óunigirutiña sirkuitu. Sédüñein irumu wau abisidaha damuriguaü lidan iñeñein inglesi ani lárigiñe aba wounahóun eseriwida lidan damuriguaü le ayanuhabei faransu Kebekü. Súnwandan meha lariñagun aban íbiri óunigiruti distritu gíriti Léonce Crépeault, buidu lan nadüga dan le níchugun yanu.b Gama lumoun, lárigiñe ábaha lariñagun nun: “Ka funa san lunbei badügüni lúntima buidu lan bíchugun yanu?”. Seremei berese lan íbiri le nau aba líderagunina, aba nabuiduragüdüni ligaburi níchugun yanu lun gayara lan gunfurandawa lan buidu.
Haritagua nágili lau saragu ínsiñeni Adamurini le ñein lubéi hóundaragua íbirigu lídangiñetiña ámuñegueinarügü ageiraü le gíribei “Fe Victoriosa” le adügǘbei Montreal lidan irumu 1978. Nadagimeintina lidan Departamentu le arihibei lau Éigini lidan adamurini wéiriti ligía, ani agurabatiwa meha hachülürüba lan kei burí 80.000 gürigia. Lidan dan ligía, lasansira meha ligaburi ladügǘn éigini ladüga lasansira lan meha ladügǘn sun katei: máhina le adügübalin éigini, menú lúmati ligaburi laranserun éigini. Anihein meha 20 máhina wéinamuti wama le adiligülei lun magadeirun lan éigini, gama lumoun, anihein dan aba meha lagadeirun máhina burí le. Ani lanwoun lira, siñati webelurun lidoun fulasu le ñeinba lubéi ladügǘwa adamurini, ladüga aban weyu lubaragiñe adamurini ñeinñein aban huraraü lidan fulasu ligía. Dan le lichugúnbei üma woun lun webelurun, áriebuhaali, ani mosu yebe durungu lan asuragülei lubá wadügün bachati lánina binaafin lubaragiñe larugadun! Buchá meha wawagu, gama lumoun, furendeitina saragu hámagiñe íbirigu ha úmabaña nawadigimarida luagu habenefan lidan hawadigimari luma derebugu lan hafiñen luma ugundani le harufudubei. Adügati sügǘ le lun warufudun úaraguni ani gamadaguagidina hama saragu hádangiñe chülǘ lumoun dan le. Adamurini le adügǘbei Kebekü, espechaliti meha woun, ladüga ñein lubéi ladügǘwa ligía meha fulasu le ñein lubéi héibahawa wáganiñu lau iyereehabu lidan burí irumu 1940 luma 1950.
Au tuma Randi adüga aransehani lubá adamurini le lunbei ladügǘn Montreal lidan irumu 1985.
Furendeitina saragu hámagiñe amu íbirigu ha arihubaña lau adamurini wéiriti le adügǘbei Montreal. Íbiri David Splane, aban hádangiñe lílana Mosu Úaraguati guentó, seriwiti meha luagu aban irumu kei arihiti lau adamurini wéiriti. Lárigiñe, lidan amu adamurini wéiriti rúwati dasi ligía nun, ani íderagua lumutina íbiri David saragu.
Darandi-sisi irumu wau eseriwida kei óunigiruti sirkuitu, ani lidan irumu 2011 aba wagunbirahóun lun weseriwidun kei máisturu tidan Leskuela houn Wéiyaali lidan Afiñeni. Lídanrügü bián irumu, arumugatina au tuma Randi tidan 75 ámuñegueinarügü gabana. Íbini gürewei lan woun, gama lumoun, buiti wasandiragun woungua. Rútiña wéiyaaña lidan afiñeni eteingiruni sagü lagumuchun dimaasu lánina abisidahani ladüga ariha hamuti berese lan Musu Úaraguati lau hamadagua luma Heowá.
Lárigiñe, aba niridún lun narufudahan tidan Leskuela houn Apurichihatiña Larúeihan Bungiu. Saragu wéiyaasu aba nidiheri hamá aturiahatiña ladüga harihini bandi katei le lunbei hadügüni: mosu meha hásügürün sedü oura lidan külase, mosu meha giñe hanügün ǘrüwa oura adüga dasi tidan Leskuela lúmati haranserun gádürü o seingü fánreinti sagü dimaasu. Au lúmaya le aban máisturu, súnwandan wariñagun houn hagunfuliruba lan lau sun dasi le láurügü lídehan Heowá. Mabulieidun nubéi aba lan taweiridun hanigi aturiahatiña ha, dan le harihini ánhaña lan amuriaha ídemuei luma Heowá hadügüba lan lóugiñe le yebe hasaminarubei hadügün.
BUITI LE IBIHUBEI LAU LEBERESERÚN HAU AMU
Ídehati ínsiñeni le tarufudubei núguchi houn ha aturiahabarun Bíbülia tuma lun hawanserun lidan inarüni ani adügati giñe lun lasansirun ligaburi lasaminarun núguchi luagu inarüni. Ǘrüwa weyu lárigiñe tounwen núguchu, aba líchugun núguchi aban lueirin ugundani woun: aba lachülürün tidoun Luban Wadamuridagun lun laganbuni yanu hounti sun gürigia. Ani meferidirunti ni aban adamuridaguni lidan 26 irumu. Íbini mabadiseirun lan, ariñagati wéiyaali lidan afiñeni nun súnwandan lan ligía lan furumiñeti achülürüti tidoun Luban Wadamuridagun.
Rutuha núguchu aban buiti hénpulu dandu nun kei houn ǘrüwa nítunu. Dandu hagía kei hánigu weiriei heseriwiduña lun Heowá lau úaraguni. Bián hádangiñe heseriwiduña Betelirugu: aban hádangiñe teseriwiduña tidan Beteli to Portugaliboun, to aban tidan Beteli to Aitíboun.
Ani guentó au tuma Randi weseriwiduña Hamilton (Ontario) kei prekursoru espechalitiña. Dan meha le weseriwidun kei óunigirutiña sirkuitu hínsiñeti meha woun woudin hama íbirigu abisidahaña gürigia luma íchiga aturiahani tídangiñeti Bíbülia houn. Guentoti gúndaatiwa wagía guánarügü lan íchugubei aturiahani houn gürigia ani gúndaatiwa giñe lau warihini hawanserun lidan hamadagua luma Heowá. Gayaraati wasubudiruniña íbirigu ha lílana damuriguaü buidu ani ruti dǘgüdaguaü woun warihini ida liña lan letenirun Heowá houn lidan sun le gádanbaliña.
Dan le wasaminarun luagu ínsiñeni le harufudubei íbirigu woun sanditiwa aban óunwenbu eteingiruni. Luéigiñe wóubadina, áfaaguatiwa lun warufuduni samina wamá hawagu, ani áfaaguatiwa giñe lun wínchahaniña amu lun hadügüni sun hayaraati lidan heseriwidun lun Heowá (2 Ko. 7:6, 7). Añahein meha aban iduheñu dandu úguchuru, kei bián tisaanigu heseriwiduña kei prekursorugu. Aba nálügüdüni úguchili anhein saminaali lubéi giñe leseriwidun kei prekursoru. Gama lumoun, aba lariñagun nun líderaguña lan ǘrüwa. Aba nálügüdüni: “Mafiñetibu san gayara lan buídutima lan lóunigiruniña Heowá sügǘ bau?”. Aba nínchahani lun leseriwidun kei prekursoru lun lasandiruni ugundani le hasandirubei liduheñu ani sisi hati lárigiñe, aba leseriwidun kei prekursoru.
Au tuma Randi wasigiruba ayanuha “houn ha lúnbaña hayabin” luagu “katei wéiriguti” le ladügübei Heowá, ani agurabatiwa lun hagundaarun eseriwida lun Heowá ítara kei wagía (Sal. 71:17, 18).
a Le subudi wabéi uguñe weyu kei íbiri le arihibei lau adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun.
b Ariha huméi abahüdaguni luáguti ibagari le lani íbiri Léonce Crépeault tidan Garüdia Awisahatu bián-hati, irumu 2020, páhina 26 darí 30.