Majovhem a txiwamna, etetelani Marku ni Timoti

1-2. Ngu tihi ati ti ndi no va ti di tsivete Marku ni Timoti kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha ni kuvhuna vamwani?

MAJOVHEM a txiwamna, ina ma ti lava kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha ni kuthumela vamwani dibanzani? Ha tsaniseka ti to mi ti emisete kumaha toneto. Ta tsakisa ngutu kuwona majovhem amangi ma di ti emisete kuthumela vamwani. (Mas. 110:3) Kambe ti nga maha u wonisana ni sikarato. Ina wa kana-kana kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha, ngu kuthava ati ti ngo thuka ti maheka ka wutomi wako, mwendo ngu kwa mbi tiziva ati Jehovha a lavako ti to u ti maha? Ina u ti nga lamba kuamukela txiavelo ngu kupimisa ti to khu na mbi txi kota ku txi hetisisa kwati? Ti di ngeto, tsaniseka ti to hi nga awe wekha u ti pfisako toneto.

² Phela Marku ni Timoti ni vona va ti pfisile toneto. Kambe hambi ku va nga si nga ni txiperiyensiya mwendo va nga si tizivi ti to wutomi wawe wu ndi na txitxa, vona va sawute kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha. Ti nga maha Marku a txi zumba ka mti wa wunene ni mame wakwe mbimo yi mpostoli Paulo ni Bharnabhasi va nga mramba ka diendo dawe do khata kota varumiwa. (Mith. 12:12, 13, 25) Marku a khukhile mtini kwawe kasiku e maha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha. Kukhata, ene a tsute Antiyokiya. Ngu msana, a heleketile Paulo ni Bharnabhasi ka makhalo mamwani a kule. (Mith. 13:1-5) Nguha kufanako, Timoti nene ti nga maha a txi zumba ni vaveleki vakwe mbimo yi a nga rambwa ngu Paulo ti to e m’heleketa ka mthumo wo txhumayela. Hambiku i nga ti jovhem, Timoti kha tumelela kwa mbi na txiperiyensiya ti mtsivela kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha. (Fananisa 1 Vakorinto 16:10, 11 ni 1 Timoti 4:12.) Ene a tumete txirambo txa Paulo, se a mani makatekwa amangi.—Mith. 16:3-5.

3. a) Hi ti zivisa kutxani ti to Paulo a ti m’dhunda ngutu Marku ni Timoti? (2 Timoti 4:6, 9, 11) (Wona ni mifota.) b) Ngu sihi siwotiso asi hi no bhula ngu sona ka gondo yiya?

³ Marku ni Timoti va gondile kukhatalela siavelo so hambana-hambana dibanzani i di ngadi majovhem. Paulo a txi ma dhunda ngutu majovhem ale, a ha koza e ma dhana me ta va hafuhi nayo mbimo yi a nga ti hafuhi ni kufa. (Lera 2 Timoti 4:6, 9, 11.) Ngu tihi tifanelo ta tinene ati Marku ni Timoti va nga ti nato, ti nga maha ti to Paulo e va dhunda ni ku va themba? Majovhem a txiwamna ma nga va etetelisa kutxani? Txialakanyiso txa lirando txa Paulo, txi nga ma vhunisa kutxani majovhem a txiwamna nyamsi?

ETETELA MARKU NGU KUTIEMISELA KUTHUMELA JEHOVHA NI VAMWANI

4-5. Marku a ti kombisisile kutxani ti to a ti ti emisete kuthumela vamwani?

⁴ Kuthumela vamwani ti nga womba kuthuma ngutu kasi kuva vhuna hambi ti txo karata kumaha toneto. Marku a ningete txikombiso txa txinene ka mhaka yoneyo. Mbimo yi Paulo a nga lamba kutsula nayo ka diendo dakwe da wumbidi kota murumiwa, Marku ti nga maha a di henyile ni kugodhola. (Mith. 15:37, 38) Kambe eto kha ta m’heta mtamo wo thumela vanathu.

⁵ Marku a tumete txiavelo txo thuma kumweko ni primu wakwe Bharnabhasi. Ku di pindile 11 wa malembe, Marku a tiya tsanisa Paulo mbimo yi a nga ti jele khe Roma. (Film. 23, 24) Ngu ditshuri, Paulo a txi tsakete ngutu txivhuno txonetxo, a ha a nga za e womba ti to Marku i ti ‘awu a nga txi mthavelela.’—Vakl. 4:10, 11.

6. Ngu yihi wuyelo ayi Marku a nga yi mana ngu kuheta mbimo ni Makristu o vitwa ngu didhawa da moya? (Wona ni txhamuselo ya hahatshi.)

⁶ Marku a ve ni siperiyensiya sasingi sasinene ngu konaha ko heta mbimo ni Makristu o vitwa ngu didhawa da moya. Msananyana kova a di hetile mbimo ni Paulo khe Roma, Marku a tsute Bhabhilona kasiku e ya thuma ni Pedro. Vona va ve vangana va hombe, a ha koza Pedro e dhana Marku kota mwanana wakwe. (1 Pedro 5:13) Mbimo yi va nga txi thuma votshe, ti nga maha Pedro a di kontarete Marku timhaka tatingi to tsakisa mayelano ni wutomi ni mthumo wa Jesu, ati Marku a nga gwita e ti bhala ka Evhangeli yakwe.a

7. Mwanathu awu a dhanwako ku i Seung-Woo atxi etetelisile kutxani txikombiso txa Marku? (Wona ni mfota.)

⁷ Marku a txi heta mbimo a txi thumela Jehovha a di ni Makristu o vitwa ngu didhawa da moya. U nga m’etetelisa kutxani Marku? Ti nga maha u txi lava kumaha to engeteleka ka mthumo wa Jehovha, to fana ni kuthuma kota dilanda da wuthumeli mwendo didhota, kambe u si se faneleka. I di toneto, simama u maha totshe ati u nga ti kotako kasi kuthumela Jehovha ni kuvhuna dibanza. A hi woni txikombiso txa Seung-Woo awu konku a thumako kota didhota. Mbimo yi i nga ti jovhem, ene a txi tolovela ku ti fananisa ni majovhem mamwani a ya ma nga ti ni malungelo dibanzani na ene a si se ku ma mana. Seung-Woo a godhote, e gwita e ya gela madhota ati a nga txi ti pfisa tona. Didhota dimwani di m’gete ti to ene a ti fanete kusimama e vhuna vamwani, hambi simaho sakwe si si wonwi ngu vamwani. Sialakanyiso soneso si vhuni Seung-Woo ku e ti emisela kuvhuna vanathu vo kula ngu tanga ni va va nga txi lava bholeya kasi kuya mitshanganoni. A txi pimisa ngu ti ti nga maheka mbimo yile, ene a womba tiya: “Phela atile ti ni vhuni kupfisisa ti to ti womba txani kuthumela vamwani. Ni mani litsako ali li tako ngu kuthumela vamwani.”

ETETELA TIMOTI NGU KUKOMBISA LIRANDO KA VAMWANI

8. Ngu kutxani Paulo a di sawute Timoti kasiku e enda nayo? (Vafilipiya 2:19-22)

⁸ Paulo a txi lava vanathu ava va nga ti ni txibindi ti to ve enda nayo mbimo yi a ndi no tshumela e tsula ka madhoropa aya a nga ti xanisilwe. Kukhata, a sawute Silasi Mkristu wu a nga ti ni txiperiyensiya kasiku e tsula nayo. (Mith. 15:22, 40) Ngu kutsimbila ka mbimo, Paulo a sawute Timoti. Ngu kutxani Paulo a di sawute Timoti? Nguku ene a ti ni nduma ya yinene. (Mith. 16:1, 2) Ni ku Timoti a ti khatala ngutu ngu vathu.—Lera Vafilipiya 2:19-22.

9. Timoti a ti kombisisile kutxani ti to atxi khatala ngu vanathu?

⁹ Kukhukhela mbimo yi a nga khata kuthuma ni Paulo, Timoti a kombisile ti to a ti khatala ngutu ngu vamwani kupinda ngu ngene apune. Ngu txivangelo txonetxo, mbimo yi Paulo a nga khukha Bhereya, a txi tiziva ti to Timoti a ndi na va khatalela kwati vanathu ava va nga ti kheya. (Mith. 17:13, 14) Ka mbimo yile, Timoti a gondile ngutu ka txikombiso txa Silasi awu nene a nga simama Bhereya. Ku di pindile mbimo, Paulo a rumile Timoti ti to e tsula Tesalonika kasiku e ya tsanisa vanathu va didhoropa dile. (1 Vat. 3:2) Konamu ka 15 wa malembe aya ma nga londisela, Timoti a gondile ‘kudila ni va va nga txi dila’ ngu kukombisa wumbilu ka mmwani ni mmwani awu a nga txi xaniseka. (Var. 12:15; 2 Tim. 1:4) Majovhem a txiwamna a ya i ku Makristu ma nga muetetelisa kutxani Timoti?

10. Mwanathu awu a dhanwako ku i Woo Jae a gondisile kutxani kukhatala ngutu ngu vamwani?

¹⁰ Mwanathu awu a dhanwako ku i Woo Jae, a gondile kukhatala ngutu ngu vamwani. Mbimo yi i nga ti mfana, Woo Jae ti txi mkaratela kubhula ni vanathu ava i nga ti va hombe kwakwe. Mbimo yi a nga ti va wona mitshanganoni a ti ko va losa dwe a si bhule navo. Didhota dimwani di gete Woo Jae ti to a ti fanete kulava tinzila to bhula ni vanathu vo hambana-hambana ngu ku va gela ati a nga txi ti tsakela kwawe. Didhota dile di tshumete di mkuzeta ku e zama kupfisisa ati vamwani va nga vako va txi ti pfisa tona. Woo Jae a thumisile txialakanyiso txonetxo, mbimo yi a nga ti bhulisana ni vanathu vamwani. Konku a thuma kota didhota. Ene a womba tiya: “Konku ta ni hehukela ku va ni mabhulo ni vathu va titanga to hambana-hambana. Na tsaka ngutu ngu kuziva ti to na sikota kupfisisa ati vathu vamwani va ti pfisako tona. Eto ta ni vhuna ngutu kasiku ni vhuna vanathu.”

11. Majovhem a txiwamna ma nga sakulelisa kutxani kukhatala ngu vamwani dibanzani? (Wona ni mfota.)

¹¹ Nananu majovhem a txiwamna, mi nga gonda kukombisa kukhatala ngu vamwani. Mbimo yi u ku mitshanganoni, kombisa kukhatala ngu vathu va titanga totshe. Bhula navo, u va maha siwotiso u gwita u va engisela kwati. Ngu kutsimbila ka mbimo ti nga maha u tumbula ti to u nga va vhunisa kutxani. Ti nga maha u tshumela u tumbula ti to mpatwa wo kari wu lava txivhuno kasi kuthumisa aplikativho ya JW Library^®. Mwendo u nga tumbula ti to kha va nga ni m’thu wo tsula nayo ka mthumo wo txhumayela. Ina u nga tsula navo ka mthumo wo txhumayela? Mwendo kuva komba ati va nga thumisisako tona sithumiswa sawe sa eletroniko? Ngaku u txi vhuna vanathu ngu tinzila tiya, u na va txikombiso txa txinene ka dibanza.

TXIALAKANYISO TXA PAULO TXI NGA KUVHUNA

12. Majovhem a txiwamna ma nga wuyeliswa kutxani ngu sialakanyiso asi Paulo a nga ninga Timoti?

¹² Paulo a ningile Timoti sialakanyiso sa lisima kasi ku mvhuna ku e va ni wutomi wo tsakisa ni kuthumela kwati Jehovha. (1 Tim. 1:18; 2 Tim. 4:5) Nanu majovhem a txiwamna, mi nga wuyelwa ngutu ngu txialakanyiso txa lirando txa Paulo. Ngu nzila muni? Gonda mapasi mambidi a Paulo a ya a nga bhalela Timoti, ma gonde nga a to bhalela awe ni ku tshumela u wona ati u nga ti thumisako ka wutomi wako. A hi wone sikombiso so kari.

13. Ngu tihi ati hi fanelako ku ti maha kasiku hi tshuketa ka Jehovha?

¹³ “Ti gondise kuhanya ngu kutiningetela ka Txizimu.” (1 Tim. 4:7b, NM) Ti womba txani ku ti ningetela ka Txizimu? Paulo a txo gela Timoti ti to a ti fanete kuthembeka ni kumaha ati ti tsakisako Jehovha. Phela kuthembeka ni kutsakisa Jehovha ti lava mizamo yo tala. Hi nga ti mahisa kutxani toneto? Dipswi da txigriki adi di nga hunduluxelwa di txi “ku ti gondisa” di ti thumiswa kasi kutxhamusela nzila yi mtutumi a nga ti trenara ngu yona kasiku e ya ka mapalisana. Vatutumi vonevo va di fanete kuvayilela ati ti ndi no va tsulupeta, ve veka mapimo ka txikongomelo txawe txo ganya. Nathu hi fanete kuveka mapimo ka txikongomelo txathu txo va ni wuxaka wo tsana ni Jehovha, hi ti gondisa kuvayilela ati ti nga hi tsulupetako kumaha toneto.

14. Txi fanete txi va txihi txikongomelo txathu mbimo yi hi lerako Bhiblia? Ningela txikombiso.

¹⁴ Mbimo yi u ti tolovetako kulera Bhiblia ditshiku ni ditshiku, khumbula ti to txikongomelo txako ngu va ni wuxaka wo tsana ni Jehovha. Ngu txikombiso, mbimo yi u lerako matimu a Jesu mayelano ni dijovhem do ganya, ngu tihi ati u ti gondako mayelano ni Jehovha? (Marku 10:17-22) Dijovhem dile di txi kholwa ti to Jesu i ti Mesiya kambe dona di si na likholo kasiku di va mlondeteli wakwe. Hambiketo, Jesu a di kombile lirando, hambiku di nga singa ni likholo lo tsana. Ina khu gweseki ngu nzila yi Jesu a nga womba-womba ngu yona ni dijovhem diya? Phela Jesu a txi lava ti to dijovhem dile di va ni wutomi wo tsakisa di txi thumela Txizimu. Jesu a tshumete e kombisa lirando ali Jehovha a ku nalo ngu dijovhem dile. (Joh. 14:9) U txi alakanyisisa ngu matimu yawa, ti wotisi tiya: ‘Ngu tihi ati ni fanelako ku ti maha kasiku ni tshuketa ka Jehovha ni kuthumela vamwani?’

15. Ngu kutxani dijovhem da txiwamna di di fanete kuva txikombiso ka vamwani? Ningela txikombiso. (1 Timoti 4:12, 13)

¹⁵ ‘Kulaveka u va txikombiso masoni ka va vo thembeka.’ (Lera 1 Timoti 4:12, 13) Paulo a kuzetile Timoti ti to e gondela kulera kwati ni kuva m’gondisi wamnene. Kambe Paulo a txi lava ti to Timoti e sakulela tifanelo tatinene to fana ni lirando, likholo ni kuva ni mahanyelo a manene. Ngu kutxani? Nguku ati m’thu a ti mahako nda lisima ngutu kupinda ati a ti wombako. Hi nga alakanya ngaku u txo ningwa dhixkursu ayi yi wombawombako ngu kuhiseka ka mthumo wo txhumayela. Awe u ndi na yi txhuka kwati dhixkursu yoneyo ngako i di ti to wa hiseka ka mthumo wo txhumayela. Vaengiseli vako va nga kuzeteka kumaha ati u ti wombako ngaku awe u di txikombiso ka mhaka yoneyo.—1 Tim. 3:13.

16. a) Ngu tihi ati dijovhem da txiwamna di nga vako txikombiso ka tona? b) Dijovhem da txiwamna di nga maha txani ku di va txikombiso ko “womba-womba”?

¹⁶ Ka 1 Timoti 4:12, Paulo a wombile tinzila ati dijovhem da txiwamna di nga vako txikombiso ka tona. Ngu kutxani u si tihe mbimo yo gonda mayelano ni tinzila toneto? Ngu txikombiso, hi nga alakanya ngaku u txi lava kuva txikombiso txa txinene ko “womba-womba.” Alakanyisisa ngu nzila ayi u nga thumisako ngu yona mawombawombelo ako kasi kutsanisa vamwani. I di ti to u nga txi zumba mtini ka vaveleki vako, ngu kutxani u si kombisi kubonga ngu ti va ku mahelako? Msana ka mtshangano, u nga gela mwanathu awu a nga va ni txienge, ati u nga ti tsakela ka nzila ayi a nga veka ngu yona txienge txakwe. Awe u nga tshumela u zama kuxamula ngu mapswi ako mitshanganoni. Mizamo yako yo va txikombiso amu ka kuwombawomba yi nga kombisa ti to wa kula ngu didhawa da moya.—1 Tim. 4:15.

17. Nji txani atxi txi nga vhunako dijovhem da txiwamna kuhokelela makungu a moya? (2 Timoti 2:22)

¹⁷ “Vayilela minavelo yo biha ya vavaphya, tsimbila ngu nzila yo lulama.” (Lera 2 Timoti 2:22.) Paulo a kuzetile Timoti ti to e lwisana ni minavelo ayi yi ndi no mkhulumetela ka makungo akwe a moya ni kuonha wuxaka wakwe ni Jehovha. Ti nga maha u tumbula ti to wa heta mbimo yo tala u di ka misakano, se u si mani mbimo yo maha to tala ka mthumo wa Jehovha. Ngu txikombiso, alakanyisisa ngu mbimo ayi u yi hetako u di ka misakano, u txi bela internet mwendo kutha magemi. Ina u di nga pimisa ngu kuthumisa mbimo yoneyo ka timhaka ta moya? Phela awe u nga ti ningetela ko lungisa Tinyumba ta Mfumo mwendo ka programa yo txhumayela ngu txikarinyana. Ngaku u txi pateka ka mithumo yoneyo, u nga mana vangana vavaphya ava va no kuvhuna ku ti vekela makungo a moya ni ku ma hokelela.

KUTHUMELA VAMWANI TI TISA MAKATEKWA

18. Ngu kutxani hi nga wombako ti to Marku ni Timoti va ve ni wutomi wo tsakisa?

¹⁸ Marku ni Timoti va mahile kutxitxa ko tala ka wutomi wawe kasiku ve thumela vamwani, se va ve ni wutomi wo tsakisa. (Mith. 20:35) Marku a endile e ya ka makhalo o hambanelana a ditiko kasiku e ya thumela vanawe. Ene a bhate to tala mayelano ni wutomi wa Jesu ni mthumo a wu Jesu a nga txi wu maha wo txhumayela mahungu a manene. Timoti a vhuni Paulo kusimeka mabanza ni kutsanisa vanathu. Ti hakubasani ti to Jehovha a wu tsakete ngutu moya wo ti ningetela awu wu nga kombiswa ngu Marku ni Timoti.

19. Ngu kutxani Majovhem a txiwamna ma di fanete kumaha totshe ati ma nga ti kotako kasi kulondisa txialakanyiso atxi Paulo a nga ninga Timoti, ni ku i na va yihi wuyelo?

¹⁹ Timhaka ti Paulo a nga bhalela Timoti ka mapasi akwe a mambidi, ti kombisa ti to a txi mranda ngutu mngana wakwe. Mapasi oneyo ma nga huhutelwa, ma kombisa ti to Jehovha wa mi randa ngutu anu vanathu mi ku ngadi majovhem. Ene a lava ti to mi va ni wutomi wo tsakisa ka mthumo wakwe. Ngu toneto, maha totshe ati u nga ti kotako kasiku u thumisa txialakanyiso txa Paulo, u maha mizamo kasi kuthumela vamwani. Ngaku u txi maha toneto u nava ni “wutomi wa ditshuri” ka mbimo ayi yi tako.—1 Tim. 6:18, 19.