8. I mani wu i ku mfumeli wa Wulambwe ka masiku ya o gwita?

⁸ Ka mbimo ya Yimbi yo Khata ya Mafu ditiko da Estados Unidos di ti patanile ni Grã-Bretanha ve lwa tiyimbi. Koneko, Grã-Bretanha ni Estados Unidos va thatanile wundoni ve wumba Wukoma wa mafu wa Anglo-Americano. Nga ha dibhuku da Dhaniyeli di wombako ngu kona vona va sengeletile “dibutho da hombe da mtamo ngutu.” (Dhan. 11:25) Ka masiku awa o gwita, mfumo wa Anglo-Americano ngu wona i ku mfumeli wa Wulambwe.c Se i mani wu i ku mfumeli wa Wuphemba?

I MANI WU I NGA TI MFUMELI WA WUPHEMBA?

9. Mfumeli wa Wuphemba a humelete mbimo yihi? Wu hetisekisile kutxani wuprofeti wa Dhaniyeli 11:25?

⁹ Ngu 1871, msananyana ko va Russel ni vamwani va di khatile kutshangana ve gonda Bhilblia, kuhumelete mfumeli wa wuphemba. Ngu dilembe donedo, Jarmani a vile mfumo wa mtamo ngutu. Se, Mkoma Guilherme ngene a nga va mfumeli wa ditiko e sawula Otto von Bismarck ku e va nduna yakwe.d Ka malembe ya ma nga londisela, Jarmani a txi fuma ni matiko mamwani a Africa ni mamwani ma nga ti lineneni ka Pacífico, se e khata kukombisa ti to wa pala Grã-Bretanha. (Lera Dhaniyeli 11:25.) Mfumo wa Jarmani wu sengeletile dibutho da hombe da yimbi ni ku ku to kova ni ditiko dimwedo dwe a di di nga txi wu pala ngu sitimela sa hombe sa tiyimbi sa matini. Majarmani ma wukete valala vawe ka Yimbi yo Khata ya Mafu.

10. Wuprofeti wu wu ku ka Dhanieyli 11:25b, 26 wu hetisekile ngu nzila yihi?

¹⁰ Dhaniyeli a tshumela e womba ti ti no gwita ti maheka ka mfumo wa Jarmani ni sibhamu si va nga ti si mahile. Wuprofeti wu womba to mfumeli wa Wuphemba “kha na mbi timisela.” Ngu kutxani? Bhiblia yi hi gela txivangelo yi txi “nguko [vona] va na maha makungo o mu wukela. Se avale va dyako sakudya sakwe va na mlovisa.” (Dhan. 11:25b, 26a) Ka timbimo ta Dhaniyeli ava va nga ti ti dya “sile ene a dyako sona” ku ti pata tinduna ti ti nga ti maneka kona “masoni ka mfumeli.” (Dhan. 1:5) Tinduna tiya kuwombwa va mani? Kuwombwa vathu va va nga ti ni situlu masoni ka mfumo wa Majarmani, vo fana ni vathangeli va masotxhwa ni madhota a tiyimbi. Se ngu vona vava va nga hoxota mfumo wa Majarmani.e Dibhuku da Dhaniyeli di tshumela di womba ti to mfumeli wa Wuphemba a ndi na lwa ni mfumeli wa Wulambwe. Wuprofeti wu womba tiya mayelano ni mfumeli wa Wuphemba: “Se dibutho dakwe da yimbi di na hangalaka, kambe ku na dawa vo tala.” (Dhan. 11:26b) Ka Yimbi yo Khata ya Mafu, nga ha ti nga profetwa, masotxhwa a Majarmani ma ‘hangakakile’ se vo tala va ‘datwe.’ Yimbi yoneyo i ve yona yo khata kudaya vathu vo tala ngutu.