Dibhuku da Mtuletelo di womba txani kwako nyamsi?

1-2. Ngu txihi tximwani txa sivangelo si hi mahako hi lava kuziva ati ti nga bhalwa ka dibhuku da Mtuletelo?

INA u khala kukombwa dialbhu da mifota adi i singako dako. Mbimo yi u wonetelako dialbhu donedo u na wona tikhohe ati u si tiziviko. Kambe u wona mfota awu wu ku dhanetako, ngu kutxani? Nguko awe waho ka mfota wonewo, mbimo yi u wonetelako u na zama kukhumbula ti to mfota wuwa wu thavisilwe hayani ni ku ngu mbimo muni. U na tshumela u zama kuziva mmwani ni mmwani aku ka mfota wonewo. Mfota wonewo mbwa lisima ni ku wu ku khumbutisa to tala.

² Dibhuku da Mtuletelo di fana ni mfota. Ngu kutxani? Ngu kona ha ka sivangelo simbidi. Txo khata, dibhuku diya di bhaletwe athu. Ka ndimana yo khata ya dibhuku diya hi gonda tiya: “Awuwa i Mtuletelo wa Jesu Kristu, awu Txizimu txi nga mninga, kasiku e kombisa ka sithumi sakwe ati ti fanelako kumaheka kunukunukuwa.” (Mtu. 1:1) Se dibhuku diya kha da bhalelwa vathu vo tala, di bhaletwe athu malanda a Jehovha aya ma nga ti ningetela. Kota vathu va Txizimu, kha ti hi xamalisi kuziva ti to athu ha pateka ka wuprofeti awu wu ku ka dibhuku diya. Ngu mapswi mamwani, nanathu hi ti wona i di ka mfota wule wa dialbhu.

3-4. Wuprofeti wa dibhuku da Mtuletelo wu khatile ku hetiseka ngu mbimo muni? Ni ku athu hi fanete kumaha txani?

³ Txivangelo txa wumbidi txi hi mahako hi lava kuziva ngu wuprofeti wuwa i mbimo ayi wu hetisekako ngu yona. Mpostoli Johani a wombile tiya mayelano ni mbimo ayi wu hetisekako ngu yona: “Ngu ditshiku da Mkoma, ni to tekwa ngu Moya.” (Mtu. 1:10) Mbimo yi Johani a nga bhala mapswi yawa ngu dilembe da 96 E.C, “ditshiku da Mkoma” di ti ngati kule. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:12) Ngu kuya ngu wuprofeti wa Bhiblia ditshiku donedo di khatile ngu 1914 mbimo yi Jesu a nga khata kufuma nzumani. Kukhukhela mbimo yoneyo wuprofeti wa Mtuletelo awu wu patako vathu va Txizimu wa hetiseka. Ina, athu hi hanya ka “ditshiku da Mkoma.”

⁴ Aku hi hanyako ka timbimo tiya to tsakisa, hi fanete hi riya kwati nzeve ka txilemukiso atxi txi ku ka Mtuletelo 1:3 atxi txi ku khene: “A katekile awule a gondako ni vale va engisako dipswi da txiprofeto txiya, ngako va txi vekisa ati ti nga bhalwa, nguko mbimo yi hafuhi.” Ngu ditshuri hi fanete “kugonda” ni ku ‘engisa dipswi da txiprofeto txiya’ ni kutshumela hi “vekisa” ati ti nga bhalwa. Ngu yahi mapswi a kona aya hi fanelako ku ma vekisa?

KHOZELA NGU NZILA AYI JEHOVHA AYI AMUKELAKO

5. Ngu kuya ngu dibhuku da Mtuletelo ngu kutxani ti di ni lisima kutsaniseka ti to wukhozeli wathu wa amukeleka ka Jehovha?

⁵ Kukhukhela ka ndimana yo khata ya dibhuku da Mtuletelo hi wona ti to Jesu wa ti wona totshe ti ti mahekako ka mabanza a Wukristu. (Mtu. 1:12-16, 20; 2:1) Jesu a kombisile toneto ngu madungula aya a nga rumela ka mabanza a Ásia Menor. Ene a ningete mkongomiso awu wu ndi no va vhuna ti to ve tsaniseka ka ti to ina wukhozeli wawe wa amukeleka ka Jehovha mwendo nem. I singeto basi, madungula onewo a nga ningela ka mabanza nga lisima ka vathu va Txizimu nyamsi. Hi gonda txani? Mthangeli wathu Jesu Kristu wa txi ziva txiemo txathu txa moya. Ene wa tiziva ati hi ti lavako ti to hi simama hi amukeleka ka Jehovha. Ngu wuhi mkongomiso awu a hi ningako ti to hi wu londisa nyamsi?

6. a) Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Mtuletelo 2:3, 4, ngu txihi txikarato atxi Vaefesu va nga ti natxo? b)  Hi gonda txani ka tiya?

⁶ Lera Mtuletelo 2:3, 4. Kha ha fanela ku luza lirando lathu lo khata ngu Jehovha. Jesu a gete dibanza da Efesu ti to vona va ti tsanisete ni ku va txi simama ve thumela Jehovha va si rereki, hambiku va nga txi manana ni sikarato. Hambiketo vona va ti luzile lirando li va nga ti nalo makhatoni. Se ti txi laveka ti to ve li wuseta, nguko ngako va si mahi toneto wukhozeli wakwe wu si na kuamukeleka ka Jehovha. Ku ha kufanako, nanathu nyamsi kha ha fanela ko gwitela kutimisela dwe, hi fanete hi timisela ngu sivangelo sa sinene. Jehovha kha tsakiswa ngu ti hi ti mahako dwe, kambe ni ngu kutxani hi txi maha toneto. Jehovha wa ninga lisima sivangelo asi si hi mahako hi mu khozela. Ni ku a lava ti to wukhozeli wathu wu seketelwa ka lirando li hi ku nalo ngu ngene ni kulava kukombisa ku m’bonga.—Mav. 16:2; Marku 12:29, 30.

7. a) Nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Mtuletelo 3:1-3, ngu txihi txikarato atxi txi ngadi ni Makristu a dibanza da Sardhisi? b) Ngu tihi ati hi fanelako kumaha?

⁷ Lera Mtuletelo 3:1-3. Hi fanete kusimama hi txi wonelela. Vanathu va dibanza da Sardhisi va ti ni txikarato txo hambana. Hambiku va nga txi hisa ngu didhawa da moya makhatoni, vona va khatile kuva mikara ngu ka mthumo wawe ka Txizimu. Se Jesu a va gete ti to va ti fanete ve ‘wonelela.’ Ngu tihi ati hi ti gondako? Ditshuri to Jehovha kha na kudivala mthumo awu hi nga mu mahela. (Vaheb. 6:10) Hambiketo, kha ha fanela kupimisa ti to aku hi nga thumela Jehovha kale hi nga humulanyana. Hambiku ti nga mahako hi di ka txiemo txo hi nge sikoti kumaha to tala kufana ni kale, hi fanete ku hi va bhisi ka “mthumo wa Mkoma” hi simama hi wonelela kala magwito.—1 Vak. 15:58; Mat. 24:13; Marku 13:33.

8. Hi gonda txani ka mapswi aya Jesu a nga gela vanathu va Laodhikheya aya ma ku ka Mtuletelo 3:15-17?

⁸ Lera Mtuletelo 3:15-17. Hi fanete kuhiseka ni ku hi thumela Jehovha ngu mbilu yathu yotshe. Jesu a gete va Laodhikheya txikarato tximwani txo hambana ni txile txa mabanza mamwani. Vona va ti “futumela” ka wukhozeli wawe. Ngu kona ha ka kwa mbi khatala kwawe, Jesu a va gete ti to vona i ti ‘vayantshanzale’ ni ku i ti ‘sisiwana.’ Se vona va ti fanete kutshumela ve khozela Jehovha ngu kuhiseka. (Mtu. 3:19) Hi gonda txani? Ngako hi txi khata kuholanyana, hi fanete ku ti juja, hi kombisa kubonga tithomba ta moya ati hi ku nato. (Mtu. 3:18) Kha ha fanela kuthangetisa kulava kuhanya mafurani, aha ko za hi txi khathu ati ta moya, ha, hi na wuya ngu tona.

9. Nga ha ti kombiswako ka ti Jesu a nga gela Makristu a Tiyatira ni Pergamo, ngu tihi ati hi fanelako ku ti vayilela?

⁹ Hi fanete kuvayilela tigondo ta vapostata. Jesu a kawukile vanathu va dibanza da Pergamo ngu maha mibhando dibanzani. (Mtu. 2:14-16) Ene a ndunduzete Vatiyatira va nga vayilela “kueta ka Sathani” ni ku ava kuzetile ti to ve “zumba va di tsani” ka ditshuri. (Mtu. 2:24-26) Makristu aya ma nga ti hote ngu didhawa da moya ma nga tumelelwa ku me xengwa ngu didhawa da moya ti ti lava me tisola. Hani athu nyamsi ko? Hi fanete kuvayilela tigondo ati ti lwisanako ni tigondo da Jehovha. Vapostata, va nga woneka va di ni “wukhongeli” kambe va “lamba mtamo wa wona wukhongeli.” (2 Tim. 3:5) Ti na hi hehukela kutumbula tigondo ta vapostata ni kutshumela hi ti vayilela, ngako hi di vagondi vo hiseka va dipswi da Txizimu.—2 Tim. 3:14-17; Judha 3, 4.

10. Ngu tihi timwani hi nga ti gondako ka ti Jesu a nga gela mabanza a Tiyatira ni Pergamo?

¹⁰ Kha fanela kupateka, mwendo kutumelela kutiñola ko biha ngu ta mataho. Ku ni txikarato tximwani ka mabanza a Tiyatira ni Pergamo. Jesu a sote mabanza onewo ngu kutumelela kutiñola ko biha ngu timhaka ta mataho. (Mtu. 2:14, 20) Se athu hi gonda txani? Kha ha fanela kupimisa ti to Jehovha a na tumelela kutiñola ko biha ngu ta mataho, hambi i ti to kale hi txi mu thumela mwendo ku hi ni malungelo o kari. (1 Sam. 15:22; 1 Pedro 2:16) Ene a rinzela ti to hi hanya ngu milayo yakwe yo guleka, hambi mafu yawa ma yako ma txi dhupela ka wubhemba.—Vaef. 6:11-13.

11. Ngu tihi ti hi nga ti gonda kala kuwa? (Wona dibhokiso di di ku “Hi gonda txani athu nyamsi.”)

¹¹ Ngu kukomisa, ngu tihi ati hi nga ti gonda kala kuwa? Hi gondile ti to hi fanete kumaha totshe kasi kutsaniseka ti to wukhozeli wathu wa amukeleka ka Jehovha. Ngako ku di ni to kari ati ti nga mahako ti to wukhozeli wathu wu si amukeleki ka Jehovha hi fanete ku hi lulamisa wuxaka wathu ni Jehovha ngu txikuluveta. (Mtu. 2:5, 16; 3:3, 16) Hambiketo, ku ni timwani ati Jesu a nga gela mabanza. Ngu tihi ta kona?

TIEMISELE KUTIMISELA KUXANISWA

12. Hi gonda txani ka ti Jesu a nga gela mabanza a Esmirna ni Filadhelfiya? (Mtuletelo 2:10)

¹² Konkuwa he woni ati Jesu a nga gela mabanza a Esmirna ni Filadhelfiya. Ene a gete Makristu a mabanza ale ti to va sa fanelwa kuthava kuxaniswa nguko va ndi na wuyelwa ngu toneto. (Lera Mtuletelo 2:10; 3:10) Hi gonda txani nyamsi? Hi fanete kuziva ti to athu hi na xaniswa ni ku hi fanete kutiemisela kutimisela. (Mat. 24:9, 13; 2 Vak. 12:10) Ngu kutxani txialakanyiso txiya i di txa lisima?

13-14. Ati ti nga bhalwa ka ndima 12 ya dibhuku da Mtuletelo ti gwesisa kutxani vathu va Txizimu?

¹³ Dibhuku da Mtuletelo di hi gela ti to ka “ditshiku da Mkoma” i ku timbimo tiya hi hanyako ka tona vathu va Txizimu va na xaniswa. Ndima 12 ya dibhuku da Mtuletelo yi womba ti to msana ko va Jesu a di vile Mkoma ku vile ni yimbi nzumani. Migeli i ku Jesu Kristu kumweko ni mabutho akwe va lwite ni Sathani ni madhimoni akwe. (Mtu. 12:7, 8) Kota wuyelo, valala vonevo va Txizimu va xutwe ve rinzwa hamafuni, ati ti nga maha ti to ku va ni kuxaniseka ka hombe ngutu hamafuni. (Mtu. 12:9, 12) Kambe, atiya ti gwesisa kutxani vathu va Txizimu?

¹⁴ Dibhuku da Mtuletelo di tshumela di hi gela ati Sathani a gwitako a txi ti maha. Ene kha nga ni lungelo yo e kanda kambe nzumani, se ene a veka ngutu txiviti txakwe ka vasawuleki ava va nga sala, va seketelako Mfumo wa Txizimu ni “kuxayisa wufakazi wa Jesu.” (Mtu. 12:17; 2 Vak. 5:20; Vaef. 6:19, 20) Wuprofeti wuwa wu hetisekisa kutxani nyamsi?

15. Mba mani ava va emelako “tifakazi timbidi” ati ti nga wombwa ka Mtuletelo ndima 11, ni ku kumaheka txani ngu vona?

¹⁵ Sathani a khatile kuxasela vanathu va vasawuleki ava va nga txi thangela mthumo wo txhumayela. Ka mtxawa wonewo ku ni vanathu ava ngu ku fanekisela i ngati “tifakazi timbidi” ava wuprofeti wu wombako ti to va ndi na dawa.b (Mtu. 11:3, 7-11) Ngu 1918, 8 wa vanathu va nga txi thangela ka mthumo va lumbetilwe makuhu ni kutshumela ve bhalelwa ku ve khotelwa jele kudingana mbimo yo lapha. Ngu kuya ngu mawonelo a vathu, mthumo wa vanathu vonevo wu txi woneka wu di fuvisilwe.

16. Ngu tihi ti nga maheka to xamalisa ngu 1919, ni ku ngu tihi ati Sathani a simamako e ti maha nyamsi?

¹⁶ Wuprofeti awu ku ka ndima 11 ya dibhuku da Mtuletelo wu tshumela wu womba ti to “tifakazi timbidi” ti ndi na wuswa ngu kufani. Ku mahekile timhaka to xamalisa dilembe di di nga londisela msana kova va di khotetwe. Makhatoni wa dilembe da 1919, vanathu vonevo va wonilwe va si nga ni mnando se ve humiswa jele. Neti va nga huma va to wuyela ka mthumo wo txhumayela. Hambiketo Sathani kha leka kuwukela vathu va Txizimu. Kukhukhela ka mbimo yoneyo Sathani a kosa “mnambo” wa sixaniso kasi kuxupha votshe vathu va Txizimu. (Mtu. 12:15) Ngu ditshuri, ku laveka ti to mmwani ni mmwani wathu e kombisa “kuhonisela ni kukholwa.”—Mtu. 13:10.

HISEKA KA MTHUMO AWU JEHOVHA A NGA HI NINGA

17. Hambiku vathu va Jehovha va xaselwako ngu Sathani, ngu txihi txivhuno atxi va txi manako?

¹⁷ Mtuletelo ndima 12 yi womba ti to vathu va Txizimu va ndi na mana txivhuno va sa tiemela. Ti ndi fana ni ku “mafu” me mita “mnambo wa sixaniso.” (Mtu. 12:16) Atiya ngu ti ti mahekako, mbimo yimwani sienge sa mafu yawa so fana ni wulamuli sa vhuna vathu va Txizimu. Makhambi o tala vathu va Txizimu va humelela matribhunali, ati ti mahako ti to ve mana mkhululeko wo txhumayela. Se, vona va wu thumisisa kutxani mkhululeko wonewo? Vona va londola mkhanjo wumwani ni wumwani ti to ve maha mthumo awu Jehovha a nga va ninga. (1 Vak. 16:9) Mthumo wonewo wu pata txani?

18. Ngu wuhi mthumo wa lisima awu hi mu mahako ka masiku yawa a magwito?

¹⁸ Jesu a profetile ti to vathu vakwe va ndi na huwelela “Evhangeli yiya ya Mfumo wa Txizimu” hamafuni kotshe i di kona ku no va i di magwito. (Mat. 24:14) Mbimo yi va mahako toneto, vona va mana txivhuno txa tingelozi ati ku wombwako ti to ti ni “evhangeli yo mbi na makhato ni magwito, kasiku yi huwelela ka vaaki va ha mafuni, ni yotshe mifumo, totshe tixaka, totshe tidimi ni votshe vathu.”—Mtu. 14:6.

19. Ngu dihi didungula dimwani adi di txhumayelwako ngu va va randako Jehovha?

¹⁹ Mahungu a manene a Mfumo, hi nga ona dwe hi txhumayelako vathu. Athu hi tshumela hi vhunetela mthumo awu wu mahwako ngu tingelozi ati ti nga wombwa ka Mtuletelo ndima 8 kala 10. Tingelozi toneto ti huwelela makhombo aya ma no wela avale ava va si engisiko Txizimu. Ngu toneto, Tifakazi ta Jehovha ta txhumayela madungula awu lamuli aya ma fananiswako ni “maralala ni mndilo” ti kombisako ati Txizimu txi no maha ka vale va emako ni mafu a Sathani. (Mtu. 8:7, 13) Vathu va fanete kuziva ti to magwito ma hafuhi ni ku va fanete kumaha kutxitxa aku kulavekako ka wutomi ti to ve ta huluka ka ditshiku da Jehovha. (Zef. 2:2, 3) Kambe didungula diya da wulamuli kha di tsakelwi. Ngu toneto, ti lava txibindi ti to hi di txhumayela. Ka mbimo ya xanisa ya hombe didungula da wulamuli di na ta nemela ngutu.—Mtu. 16:21.

VEKISA MAPSWI A WUPROFETI

20. Hi na ta bhula ngu txani ka tigondo ta timbidi ati ti londiselako?

²⁰ Ngu ditshuri athu hi fanete hi ‘vekisa mapswi a txiprofeto txiya’ nguko nathu ha patekako ko hetiseka ka wuprofeti wuwa. (Mtu. 1:3) Kambe nji txani txi nga hi vhunako ti to hi tsanisela ni kusimama hi txhumayela mahungu yawa ngu txibindi? Ngu kugonda ngu ti Bhiblia yi ti wombako ngu valala va Txizimu, ni ngu makatekwa aya hi no ta ma mana ngako hi txi simama hi di thembekile. Hi na ta bhula ngu timhaka tiya ka tigondo ta timbidi ati ti londiselako.