JOB
1 Dihay usa ka tawo sa yuta sa Uz nga ginganlag Job.*+ Siya tawong matarong ug may integridad;*+ siya mahinadlokon sa Diyos ug nagsalikway sa pagkadaotan.+ 2 Pito ang iyang anak nga lalaki ug tulo ang iyang anak nga babaye. 3 Ang iyang kahayopan miabot ug 7,000 ka karnero, 3,000 ka kamelyo, 1,000 ka baka,* ug 500 ka asno,* ug daghan usab kaayo siyag sulugoon, mao nga siya ang kinadatoan* sa tanang tawo sa Sidlakan.
4 Ang iyang mga anak nga lalaki magpulipulig hikay ug bangkete sa ilang tagsatagsa ka balay sa ilang gitakda nga adlaw.* Imbitahon nila ang ilang tulo ka igsoong babaye sa pagpangaon ug pag-inom uban kanila. 5 Dihang malibot na ang ilang turno sa pagbangkete, ipatawag sila ni Job aron mahinloan sila atubangan sa Diyos. Unya siya mobangon sayo sa buntag ug magtanyag ug mga halad nga sinunog+ alang sa matag usa kanila, kay si Job miingon: “Tingalig nakasala ang akong mga anak ug ilang gipasipalahan ang Diyos diha sa ilang kasingkasing.” Kini ang kanunayng ginahimo ni Job.+
6 Unya miabot ang adlaw nga ang mga anak sa matuod nga Diyos*+ misulod aron moatubang kang Jehova,+ ug si Satanas+ misulod usab uban kanila.+
7 Unya si Jehova miingon kang Satanas: “Diin ka gikan?” Si Satanas mitubag kang Jehova: “Gikan sa pagsuroysuroy sa yuta ug sa paglibotlibot niini.”+ 8 Ug si Jehova miingon kang Satanas: “Imo bang gihatagag pagtagad ang* akong alagad nga si Job? Walay usa nga sama kaniya sa yuta. Siya tawong matarong ug may integridad,*+ mahinadlokon sa Diyos ug nagsalikway sa pagkadaotan.” 9 Si Satanas mitubag kang Jehova: “Mahadlok kaha si Job sa Diyos sa wala lamay hinungdan?+ 10 Dili ba imo man siyang gipanalipdan*+ ug ang iyang pamilya ug ang tanan niyang gipanag-iya? Imong gipanalanginan ang tanan niyang ginahimo,*+ ug ang iyang kahayopan midaghan pag-ayo. 11 Apan bakyawa ang imong kamot ug hampaka ang tanan niyang nabatonan, ug tan-awon nato kon dili ba ka niya tunglohon sa imong nawong mismo.” 12 Unya si Jehova miingon kang Satanas: “Ania! Ang tanan niyang nabatonan anaa sa imong kamot. Apan siya mismo, ayawg hilabti!” Busa si Satanas mipahawa sa atubangan* ni Jehova.+
13 Karon sa adlaw nga ang iyang mga anak nangaon ug nanginom ug bino didto sa balay sa ilang igsoong lalaki nga panganay,+ 14 may mensahero nga miadto kang Job ug miingon: “Ang mga baka nagdaro ug ang mga asno nanibsib sa ilang kiliran, 15 ug unya ang mga Sabeanhon misulong ug gipanguha kini, ug gipamatay nila ang mga sulugoon pinaagig espada. Ako ra gyoy nakaikyas, busa ania ko aron isulti kini kanimo.”
16 Samtang nagsulti pa siya, may laing miabot ug miingon: “Ang kalayo gikan sa Diyos* nahulog gikan sa langit ug gisunog niini ang mga karnero ug ang mga sulugoon ug gilamoy sila! Ako ra gyoy nakaikyas, busa ania ko aron isulti kini kanimo.”
17 Samtang nagsulti pa siya, may laing miabot ug miingon: “Ang mga Caldeanhon+ nagpormag tulo ka pundok ug miatake sa mga kamelyo ug gipanguha nila kini, ug ilang gipamatay ang mga sulugoon pinaagig espada. Ako ra gyoy nakaikyas, busa ania ko aron isulti kini kanimo.”
18 Samtang nagsulti pa siya, may lain pang miabot ug miingon: “Ang imong mga anak nangaon ug nanginom ug bino didto sa balay sa ilang igsoong lalaki nga panganay. 19 Unya kalit nga miabot ang kusog nga hangin gikan sa kamingawan, ug mihapak kini sa upat ka suok sa balay, mao nga kini mihagsa sa mga batan-on ug sila nangamatay. Ako ra gyoy nakaikyas, busa ania ko aron isulti kini kanimo.”
20 Tungod niana, si Job mitindog ug iyang gigisi ang iyang besti ug gikiskisan ang iyang ulo; unya siya mihapa ug miyukbo 21 ug miingon:
“Migula ko sa tagoangkan sa akong inahan nga hubo,
Ug mobalik ko nga hubo.+
Si Jehova ang naghatag,+ ug si Jehova ang nagkuha.
Padayong dayegon ang ngalan ni Jehova.”
22 Bisan pa sa tanan niyang nasinati, si Job wala makasala ug wala niya basola ang Diyos.*
2 Human niadto, miabot ang adlaw nga ang mga anak sa matuod nga Diyos*+ misulod aron moatubang kang Jehova,+ ug si Satanas misulod usab uban kanila aron moatubang kang Jehova.+
2 Unya si Jehova miingon kang Satanas: “Diin ka gikan?” Si Satanas mitubag kang Jehova: “Gikan sa pagsuroysuroy sa yuta ug sa paglibotlibot niini.”+ 3 Ug si Jehova miingon kang Satanas: “Imo bang gihatagag pagtagad ang* akong alagad nga si Job? Walay usa nga sama kaniya sa yuta. Siya tawong matarong ug may integridad,*+ mahinadlokon sa Diyos ug nagsalikway sa pagkadaotan. Siya naghupot gihapon pag-ayo sa iyang integridad,+ bisan pag imo kong giaghat nga paphaon*+ siya nga wala ray hinungdan.” 4 Apan si Satanas mitubag kang Jehova: “Panit alang sa panit. Ang tawo maghatag sa tanan niyang nabatonan alang sa iyang kinabuhi.* 5 Apan bakyawa ang imong kamot ug hampaka ang iyang bukog ug unod, ug tan-awon nato kon dili ba ka niya tunglohon sa imong nawong mismo.”+
6 Unya si Jehova miingon kang Satanas: “Ania! Siya anaa sa imong kamot! Ayaw lag kuhaa ang iyang kinabuhi!” 7 Busa si Satanas mipahawa sa atubangan* ni Jehova ug iyang gihampak si Job ug ngutngot kaayong mga hubag*+ gikan sa lapalapa hangtod sa iyang alimpulo. 8 Ug si Job mikuhag tipak sa kulon aron ikagis sa iyang kaugalingon, ug siya naglingkod sa abo.+
9 Unya giingnan siya sa iyang asawa: “Huptan ba gihapon nimo ang imong integridad? Tungloha ang Diyos ug pagpakamatay!” 10 Apan si Job miingon: “Ang imong sinultihan morag sinultihan sa mga babayeng walay buot. Modawat lang ba tag maayo gikan sa matuod nga Diyos ug dili modawat ug daotan?”+ Bisan pa sa tanang naagoman ni Job, siya wala makasala pinaagi sa iyang mga ngabil.+
11 Ang tulo ka higala* ni Job—si Elipaz+ nga Temanhon, si Bildad+ nga Shuhanon,+ ug si Zopar+ nga Naamahanon—nakabalita sa tanang katalagman nga midangat kaniya. Busa ang matag usa kanila migikan sa iyang kaugalingong dapit kay sila nagsabot nga magkita aron moadto kang Job ug mosimpatiya kaniya ug hupayon siya. 12 Dihang nakita nila siya sa layo, siya wala nila mailhi. Sila midanguyngoy ug ilang gigisi ang ilang besti, ug nagsaliyab silag abog ug nahiadto kini sa ilang mga ulo.+ 13 Unya sila nanglingkod sa yuta uban niya sulod sa pito ka adlaw ug pito ka gabii. Walay usa kanila nga nakig-estorya kaniya, kay nakita nila nga grabe kaayo ang iyang pag-antos.+
3 Human niini si Job misulti ug gitunglo ang adlaw nga natawo siya.*+ 2 Si Job miingon:
3 “Maayo pag wala na lang moabot ang adlaw nga gipakatawo ko,+
Ug ang gabii nga may miingon: ‘Gipanamkon ang usa ka bata!’
4 Mingitngit unta kadtong adlawa.
Wad-on unta sa Diyos kadtong adlawa sa iyang panumdoman;
Wala untay kahayag nga misidlak niana.
5 Gilamoy unta kadto sa hilabihang kangitngit.*
Gitabonan unta kadto sa baga nga dag-om.
Gidaog unta sa makahahadlok nga kangitngit ang kahayag niadtong adlawa.
6 Kadtong gabhiona nalukop unta ug hilabihang kangitngit;+
Wala unta kadto magsadya duyog sa mga adlaw sa tuig,
Wala unta kadto mahilakip sa bisan unsang bulan.
7 Nagmamingawon unta kadtong gabhiona;
Wala untay nadunggang hugyaw sa kalipay.
9 Mingitngit unta ang mga bituon sa banagbanag niini;
Gipahulat unta kadto sa kahayag ug walay mitunghang kahayag,
Ug wala unta kadto pakit-a sa mga dan-ag sa banagbanag.
11 Nganong wala man ko mamatay sa tagoangkan?
Nganong wala ko mamatay sa akong pagkahimugso?+
12 Nganong diha pa may mga tuhod nga nagsabak kanako
Ug mga dughan nga nagpasuso kanako?
13 Kay naghigda na unta ko karon nga malinawon;+
Natulog na unta ko ug nagpahulay+
14 Uban sa mga hari sa yuta ug sa ilang mga magtatambag,
Kinsa nagtukod alang sa ilang kaugalingon ug mga dapit nga gun-ob na karon,*
15 O uban sa mga prinsipe nga dunay bulawan,
Kansang mga balay napunog plata.*
16 O nganong wala ko mahisama sa bata nga nakuha,
Sama sa mga bata nga wala gayod makakita sa kahayag?
17 Sa kamatayon bisan ang mga daotan wala na ginasamok;
Didto ang mga gikapoy pag-ayo nakapahulay na.+
18 Didto ang mga binilanggo nagmalinawon;
Dili na nila madunggan ang tingog sa usa nga nagpugos kanila sa pagtrabaho.
20 Nganong naghatag siyag kahayag sa usa nga nag-antos
Ug kinabuhi niadtong anaa sa grabeng kalisdanan?+
21 Nganong kadtong nangandoy ug kamatayon wala mamatay?+
Sila nagapangita niini labaw pa kay sa natagong mga bahandi,
22 Sila nagsadya pag-ayo,
Sila nalipay dihang ilang nakaplagan ang lubnganan.
24 Kay ang akong pagkaon napulihag pagpanghupaw,+
Ug ang akong pag-agulo+ samag dinaguok sa tubig nga nag-agos.
25 Kay ang akong gikalisangan midangat kanako,
Ug ang akong gikahadlokan nahitabo kanako.
26 Ako walay kalinaw, walay kahilom, walay pahulay,
Bisan pa niana wala gihapon ko lung-i ug kalisdanan.”
4 Unya si Elipaz+ nga Temanhon mitubag:
2 “Kon may makigsulti nimo, kapoyan ba kang maminaw?
Kay kinsa bay makaako nga magpakahilom na lang?
3 Tinuod, daghan kag gitul-id,
Ug gipabaskog nimo kaniadto ang luya nga mga kamot.
4 Ang imong mga pulong makabangon niadtong nangapandol,
Ug imong gipalig-on kadtong huyang ug mga tuhod.
6 Wala ba diay makahatag nimog pagsalig ang imong kahadlok sa Diyos?
Wala ba diay makahatag nimog paglaom ang imong paglakaw diha sa integridad?+
7 Palihog hinumdomi: Kinsa bang tawhana ang gilaglag nga inosente?
Kanus-a ba nga ang tawong matarong gipapha?
8 Nakita nako nga kadtong nagdaro* ug pagkadaotan
Ug kadtong nagpugas ug kasamok managsama ug anihon.
9 Pinaagi sa gininhawa sa Diyos sila mangalaglag,
Ug pinaagi sa silaob sa iyang kasuko sila mangaut-ot.
10 Ang leyon mongulob, ingon man ang batang leyon,
Apan bisan ang mga ngipon sa kusgang mga leyon* mangahingo.
11 Ang leyon mamatay kon walay tukbonon,
Ug ang mga nati sa leyon magkatibulaag.
12 Karon dihay pulong nga gisulti kanako sa tago,
Ug gihunghong kini sa akong dalunggan.
13 Sa kagabhion, dihang ang mga tawo nahinanok sa pagkatulog,
Nakadawat kog mga panan-awon nga nakapatugaw sa akong hunahuna.
14 Ug nahadlok ko pag-ayo,
Ang tanan nakong kabukogan nangurog.
15 Dihay espiritu nga milabay sa akong atubangan;
Ang akong mga balhibo nanglimbawot.
16 Dayon kini mihunong,
Apan wala nako mailhi ang dagway niini.
Dihay anino atubangan sa akong mga mata;
Dihay kahilom, ug dayon nakadungog kog tingog:
17 ‘Duna bay tawo nga mas matarong pa kay sa Diyos?
Duna bay tawo nga mas hinlo pa kay sa iyang Magbubuhat?’
19 Labaw na gyod kadtong nagpuyo sa mga balay nga yutang kulonon,
Nga ang pundasyon anaa sa abog,+
Kinsa dali rang pigsaton sama sa usa ka nagapangutkot nga insekto!
20 Sa buntag, sila buhi pa ug pagkagabii patay na;
Sila mangahanaw hangtod sa hangtod, ug walay usa nga magtagad.
21 Dili ba sama sila sa tolda nga nahapla kay gikuhaag pisi?
Sila mangamatay nga walay kaalam.
5 “Palihog panawag! Duna bay motubag nimo?
Kinsa sa mga balaan ang imong dangpan?
2 Kay ang paghambin ug kasuko mopatay sa buangbuang,
Ug ang kasina mopatay sa kulang ug paminsar.
3 Akong nakita nga nagmalamboon ang buangbuang,
Apan sa kalit ang iyang panimalay nahimong tinunglo.
4 Ang iyang mga anak anaa sa kapeligrohan,
Ug sila gihikawan sa hustisya diha sa ganghaan* sa siyudad+ ug walay moluwas kanila.
5 Ang iyang giani kan-on sa gigutom,
Bisan pag kini iyang gibutang sa kasampinitan,
Ug ang ilang kabtangan ilogon sa uban.
6 Kay ang mga butang nga makadaot dili motungha gikan sa abog,
Ug ang kasamok dili mogimaw gikan sa yuta.
7 Kay ang tawo gipanganak alang sa kasamok,
Sama nga ang aligato manglupad gayod gikan sa daob.
8 Apan kon ako pa nimo, moapelar ko sa Diyos,
Ug itugyan nako sa Diyos ang akong kaso,
9 Ang Usa nga nagbuhat ug dagkong butang nga dili matugkad,
Katingalahang mga butang nga dili maihap.
10 Siya naghatag ug ulan sa yuta
Ug nagpadalag tubig sa kapatagan.
11 Siya nagtuboy sa ubos nga mga tawo,
Ug siya nagbayaw sa mga masulub-on ngadto sa kaluwasan.
12 Siya nagpakyas sa mga laraw sa mga malimbongon,
Aron dili molampos ang buhat sa ilang mga kamot.
13 Iyang ipahinabo nga ang mga maalamon maunay sa ilang lipatlipat,+
Aron mababagan ang mga plano sa mga tuso.
14 Ang kangitngit motabon kanila sa maadlaw,
Ug sa kaudtohon sila mangapkap nga daw gabii.
15 Gikan sa espada sa ilang baba, Iyang luwason ang mga tawo,
Gikan sa kamot sa kusgan, Iyang luwason ang mga kabos,
16 Aron ang mga timawa makabaton ug paglaom,
Apan ang baba sa mga dili matarong matak-om.
17 Tan-awa! Malipayon ang tawo nga ginabadlong sa Diyos;
Busa ayawg isalikway ang disiplina sa Labing Gamhanan!
18 Kay siya magpahinabog kasakit, apan iyang bugkosan ang samad;
Iyang samaran ang usa ka tawo, apan siya ra mismo ang moayo.
19 Luwason ka niya gikan sa unom ka trahedya,
Ug ang ikapito dili makapahinabog kadaot kanimo.
20 Tubson ka niya gikan sa kamatayon panahon sa gutom,
Ug gikan sa gahom sa espada panahon sa gubat.
21 Ikaw panalipdan batok sa dila nga nagsultig daotan,+
Ug dili ka mahadlok dihang moabot ang kalaglagan.
22 Imong kataw-an ang kalaglagan ug ang gutom,
Ug dili ka mahadlok sa ihalas nga mga mananap sa yuta.
23 Kay ang mga bato sa kapatagan dili magpahinabog kadaot kanimo,*
Ug ang ihalas nga mga mananap sa kapatagan dili manghilabot kanimo.
24 Ikaw mahibalo nga ang imong tolda luwas,*
Ug dihang susihon nimo ang imong sibsibanan, imong makita nga walay nawala sa imong kahayopan.
25 Ikaw makabaton ug daghang anak,
Ug ang imong kaliwatan sama unya ka daghan sa mga tanom sa yuta.
26 Baskog pa ka nga moadto sa lubnganan,
Sama sa mga binangan nga uhay nga gitigom sa panahon nga anihon na kini.
27 Amo kining gisusi ug tinuod kini.
Paminaw ug dawata kini.”
6 Unya si Job mitubag:
2 “Kon matimbang pa unta ang akong pag-antos+
Ug ikabutang kana sa timbangan uban sa akong kasakitan!
3 Kay karon kini mas bug-at pa kay sa balas sa kadagatan.
Mao nga nagpasagad na lang kog sulti.+
4 Kay ang mga udyong sa Labing Gamhanan mitaop kanako,
Ang lala niini mikuyanap sa akong lawas;+
Ang kalisang gikan sa Diyos naglaray samag kasundalohan nga nagaatake kanako.
5 Mobahihi ba ang ihalas nga asno+ kon kini dunay makaon nga sagbot,
O moinga ba ang torong baka kon dunay kompay?
7 Dili ko mohikap ug ingon niana nga mga butang.
Sama ra kanag pan-os nga pagkaon.
8 Oh matuman unta ang akong hangyo
Ug ihatag unta sa Diyos ang akong gipangandoy!
10 Kay bisan kana makahatag kanakog kahupayan;
Ako molukso sa kalipay bisan pa sa walay hunong nga kasakit,
Kay wala nako isalikway ang mga pulong sa Balaang Usa.+
11 Duna pa ba koy kusog aron padayong maghulat?+
Duna pa ba koy palaaboton aron mangandoy pa kong mabuhi?*
12 Ang ako bang kusog sama nianang sa bato?
O ang ako bang unod gama sa tumbaga?*
13 Duna pa ba koy mahimo alang sa akong kaugalingon
Nga gikuha na man gikan kanako ang tanang tabang?
14 Kadtong dili magpakitag maunongong gugma sa iyang isigkatawo+
Magsalikway sa pagkahadlok sa Labing Gamhanan.+
15 Ang ako mismong mga igsoon dili kasaligan+ sama sa sapa sa tingtugnaw,
Sama sa tubig sa kasapaan sa tingtugnaw nga mohubas.
16 Kini moitom tungod sa yelo,
Diha niana matago ang nagakatunaw nga niyebe.
17 Apan sa gitakdang panahon kini mag-anam ug kahubas ug mawad-ag tubig;
Dihang ting-init na, kini momala.
18 Kini motipas sa laing agianan;
Kini moagos ngadto sa desyerto ug mawagtang.
20 Sila nangaulaw tungod sa ilang sayop nga pagsalig;
Sila miadto didto aron lang mahigawad.
Nakita ninyo kon unsa ka grabe ang akong kasakitan, ug kamo nangahadlok.+
22 Miingon ba ko, ‘Hatagi ko ninyo,’
O mihangyo ba ko nga manghatag mog gasa alang kanako gikan sa inyong bahandi?
25 Kon husto ang gipamulong, kini dili makapasakit!+
Apan unsay ikahatag nga kaayohan sa inyong pagbadlong?+
26 Buot ba ninyong sawayon ang akong gipanulti,
Mga pulong sa tawo nga nawad-ag paglaom+ nga igo lang paliron sa hangin?
28 Ug karon atubang kanako ug tan-awa ko,
Kay dili ko mamakak sa inyong atubangan.
29 Palihog, usba ang inyong hunahuna—ayaw kog hukmi—
Oo, ayaw kog dudahi, kay ang akong pagkamatarong anaa pa.
30 Nagtuo ba mo nga sayop ang akong giingon?
Wala ba diay ko mahibalo sa hinungdan sa akong kalisdanan?
7 “Dili ba ang kinabuhi sa tawo sa yuta sama sa pinugos nga pagtrabaho,
Ug ang iyang mga adlaw sama sa mga adlaw sa sinuholang mamumuo?+
2 Sama sa usa ka ulipon, siya nangandoy ug kasilongan,
Ug sama sa sinuholang mamumuo, siya naghulat sa iyang suhol.+
3 Busa sa daghang bulan ang akong kinabuhi nahimong walay pulos,
Ug sulod sa daghang gabii, ako nag-antos.+
4 Sa akong paghigda ako moingon, ‘Kanus-a ko mobangon?’+
Ug samtang magkalawom ang kagabhion, ako maglimbalimba hangtod sa kadlawon.*
5 Ang akong unod napunog ulod ug abog nga nagtibugol;+
Ang akong panit nagkugankugan ug nagnangnang.+
6 Ang akong mga adlaw mas tulin pa kay sa lansadera* sa tighablon,+
Ug kini natapos nga walay paglaom.+
7 Oh Diyos, hinumdomi nga ang akong kinabuhi samag hangin,+
Nga ang akong mata dili na gyod makakitag kalipay.*
8 Ang mata nga nagtan-aw kanako karon dili na makakita kanako;
Ang imong mga mata mangita unya kanako, apan ako wala na.+
11 Busa dili nako pugngan ang akong baba.
12 Dagat ba ko o dakong linalang sa dagat,
Nga imo man kong gipabantayan?
13 Dihang miingon ko, ‘Hupayon ko sa akong higdaanan;
Kini motabang pagpas-an sa akong kasakitan,’
14 Unya imo kong gilisang pinaagig mga damgo,
Ug gipakitaag mga panan-awon nga makahahadlok,
15 Mao nga akong palabihon nga tuk-on ko sa kamatayon,
16 Gikasilagan ko ang akong kinabuhi;+ dili na ko gustong mabuhi.
Pasagdi na lang ko, kay ang akong mga adlaw samag gininhawa.+
20 Kon nakasala ko, unsang kadaot ang akong gipahinabo kanimo, ang Tigpaniid sa katawhan?+
Nganong imo kong gipuntirya?
Nakapabug-at ba ko kanimo?
21 Nganong dili nimo pasayloon ang akong kalapasan
Ug palabyon ang akong kasaypanan?
Kay sa dili madugay ako mamatay ug mobalik sa abog,+
Ug ikaw mangita unya kanako, apan ako wala na.”
8 Unya si Bildad+ nga Shuhanon+ mitubag:
2 “Hangtod kanus-a nga magsige kag sulti ug ingon niini?+
Ang mga pulong sa imong baba sama lang ug kusog nga hangin!
3 Tuison ba sa Diyos ang hustisya,
O tuison ba sa Labing Gamhanan ang pagkamatarong?
4 Kon ang imong mga anak nakasala batok kaniya,
Tugotan niya silang mag-antos gumikan sa ilang paglapas;
5 Apan kon modangop lang unta ka sa Diyos+
Ug mangaliyupo* sa Labing Gamhanan,
6 Ug kon ikaw putli gayod ug matarong,+
Siya magbantay kanimo*
Ug ipasig-uli ka niya sa imong hustong dapit.
8 Palihog, pangutan-a ang kanhing kaliwatan,
Ug susiha kon unsay nakat-onan sa ilang mga katigulangan.+
9 Kay kita kagahapon lang natawo, ug wala kitay nahibaloan,
Kay ang atong kinabuhi sa yuta daw usa ka anino.
11 Motubo ba ang tanom nga papiro kon walay kalamakan?
Motubo ba ang tangbo* kon walay tubig?
12 Samtang kini putot pa ug wala pa pungila,
Mauna kinig kalaya sa ubang tanom.
14 Kansang pagsalig walay kapuslanan,
Ug ang iyang gisaligan sama ka huyang sa lawalawa.
15 Siya mosandig sa iyang balay, apan kini malumpag;
Siya mohawid niini, apan kini mahugno.
18 Apan kon siya ibton* gikan sa iyang dapit,
Ang maong dapit maglimod kaniya ug moingon, ‘Wala ko makaila nimo.’+
20 Ang Diyos dili gayod magsalikway niadtong mga naghupot ug integridad;*
Dili gayod niya tabangan ang* mga daotan,
21 Kay ang Diyos maghatag kanimog kalipay
Ug ikaw mosinggit sa kalipay.
22 Ang mga nagdumot kanimo maulawan,
Ug ang tolda sa mga daotan mahanaw.”
9 Si Job mitubag:
2 “Nahibalo ko nga tinuod kana.
Apan unsaon man sa tawo pagpamatuod atubangan sa Diyos nga siya husto?+
4 Siya maalamon* ug gamhanan kaayo.+
Kinsay makasukol kaniya nga dili maunsa?+
5 Siya nagbalhin ug mga bukid* nga walay bisan kinsang nahibalo;
Siya nagpukan niini sa iyang kasuko.
7 Iyang gisugo ang adlaw nga dili mosidlak
Ug gitabonan ang kahayag sa mga bituon;+
8 Iyang gibuklad ang kalangitan nga siyasiya ra,+
Ug gitamakan ang dagkong balod sa dagat.+
9 Iyang gibuhat ang konstelasyon nga Ash,* Kesil,* ug Kima,*+
Ug ang mga konstelasyon diha sa habagatang kalangitan;*
10 Siya nagbuhat ug dagkong butang nga dili matugkad,+
Katingalahang mga butang nga dili maihap.+
11 Siya moagi sa akong atubangan, ug ako dili makakita kaniya;
Siya molabay kanako, apan ako dili makaila kaniya.
12 Kon duna siyay sakmiton, kinsay makapugong kaniya?
Kinsay moingon kaniya, ‘Unsa kanang imong gihimo?’+
14 Labaw na gyod kon ako motubag kaniya;
Angay nakong pilion pag-ayo ang akong mga pulong sa pagpangatarongan kaniya!
15 Bisag husto ko, dili gyod ko motubag niya.+
Wala koy laing mahimo kondili magpakiluoy sa akong maghuhukom.*
16 Kon ako motawag kaniya, motubag ba siya kanako?
Dili ko motuo nga maminaw siya sa akong tingog,
17 Kay iya kong gikusokuso pinaagig bagyo
Ug gipadaghan ang akong mga samad sa wala lamay hinungdan.+
18 Buot niya nga pirme kong mag-apas sa akong ginhawa;
Kanunay ko niyang gipuno ug kapaitan.
19 Kon bahin sa gahom, siya ang mas gamhanan.+
Kon bahin sa hustisya, siya moingon: ‘Kinsay magpapanubag* kanako?’
20 Kon ako ang husto, ang akong baba mismo maghukom kanako nga daotan;
Bisan kon huptan nako ang akong integridad,* iyang ipahayag nga ako sad-an.*
21 Bisan kon huptan nako ang akong integridad,* wala ko mahibalo sa akong dangatan;
Akong dumilian* kining akong kinabuhi.
23 Kon ang kusog nga baha magpahinabog kalit nga kamatayon,
Iyang kataw-an ang kawalay-paglaom sa mga inosente.
24 Ang yuta gitugyan ngadto sa kamot sa daotan;+
Iyang gitaptapan ang mga mata* sa mga maghuhukom sa yuta.
Kon dili siya, kinsa man diay?
25 Ang akong mga adlaw mas tulin pa kay sa usa ka magdadagan;+
Kini midagan nga wala gayod makasinatig kalipay.
26 Kini paspas nga naglawig samag mga sakayan nga tangbo,
Samag mga agila nga misakdap sa kan-onon niini.
27 Kon ako moingon, ‘Kalimtan nako ang akong kasakit,
Pasanagon nako ang akong panagway,’
28 Mahadlok gihapon ko tungod sa tanan nakong kasakit,+
Ug nahibalo ko nga dili ko nimo isipong inosente.
Busa unsa may pulos kon maningkamot ko?+
30 Kon hugasan nako ang akong kaugalingon sa tubig gikan sa natunaw nga niyebe,
Ug hinloan ang akong kamot gamit ang lihiya,*+
31 Ako imong ituslob sa gahong nga punog lapok,
Mao nga bisan ang akong mga besti lud-on kanako.
34 Kon ang Diyos mohunong sa pagbunal kanako*
Ug kon dili ko niya hadlokon sa iyang makalilisang nga mga butang,+
35 Nan ako mosulti kaniya nga walay kahadlok,
Kay ako dili mahadlok sa pagpakigsulti kaniya.
10 “Akong gikasilagan ang akong kinabuhi.+
Akong ipahungaw ang akong mga kabalaka.
Ako mosulti sa kapait nga akong gibati!
2 Ako moingon sa Diyos: ‘Ayawg ipahayag nga ako sad-an.
Sultihi ko kon nganong ikaw nakigbatok kanako.
3 Makahatag ba nimog kaayohan ang pagdaogdaog kanako,
Ang pagtamay sa buhat sa imong mga kamot+
Samtang imong giuyonan ang tambag sa daotan?
4 Ang imo bang mga mata sama sa mga mata sa tawo,
O ang imo bang panan-aw sama nianang sa tawo?
5 Ang imo bang mga adlaw sama sa mga adlaw sa tawo,
O ang imo bang mga tuig sama nianang sa tawo,+
6 Nga ikaw mangita man sa akong sayop
Ug magsigeg pangita sa akong sala?+
9 Hinumdomi palihog nga imo kong gibuhat gikan sa yutang kulonon,+
Apan karon imo kong ibalik sa abog.+
10 Dili ba gibubo ko nimo samag gatas
Ug gipabagtok samag keso?
12 Ako imong gihatagag kinabuhi ug gipakitaag maunongong gugma;
Ang akong espiritu* imong gibantayan pinaagi sa imong pag-amoma.+
13 Apan sa tago, tuyo nimong himoon kining mga butanga kanako.*
Ako nahibalo nga kining mga butanga naggikan kanimo.
15 Kon ako sad-an, ako makaluluoy gayod!
Ug bisan kon inosente ko, dili nako ikahangad ang akong ulo,+
Kay ako naputos sa kaulawan ug kasakitan.+
16 Kon akong ihangad ang akong ulo, ikaw samag leyon nga mangayam kanako+
Ug ang imong gahom ipakita nimo pag-usab batok kanako.
17 Ikaw nagdalag bag-ong mga saksi batok kanako
Ug misamot ang imong kasuko kanako,
Samtang sunodsunod nga kalisdanan ang midangat kanako.
18 Busa nganong imo pa man kong gipagawas gikan sa tagoangkan?+
Namatay na lang unta ko sa wala pay nakakita kanako.
19 Kon nahitabo kana, mora unta kog wala maglungtad;
Gikan sa tagoangkan, gihatod na unta ko deretso sa lubnganan.’
20 Dili ba inihap na lang ang akong adlaw?+ Lung-an na unta ko niya;
Molingiw na unta siya, aron ako mahupay* bisag diyutay+
21 Sa dili pa ko mobiya—ug dili na ko mobalik+—
Paingon sa yuta nga hilabihan ka ngitngit,*+
22 Paingon sa yuta nga hilabihan ka dulom,
Yuta nga ngiob kaayo ug walay kahusay,
Diin bisan ang kahayag nahisamag kangitngit.”
11 Si Zopar+ nga Naamahanon mitubag:
2 “Pasagdan lang bang dili matubag ang tanan nimong gipanulti,
O mahimo ba kang husto kon magsige kag sulti?*
3 Makapahilom ba sa mga tawo ang imong mga pulong nga walay pulos?
Wala bay magbadlong kanimo sa imong pagtamay?+
6 Nan iyang ipadayag kanimo ang mga tinago nga kaalam,
Kay ang praktikal nga kaalam daghag bahin.
Unya imong mahibaloan nga gikalimtan sa Diyos ang uban nimong kasaypanan.
7 Makatugkad ba ka sa lawom nga mga butang sa Diyos
O mahibaloan ba nimo ang tanang butang bahin* sa Labing Gamhanan?
8 Mas taas pa kini kay sa langit. Duna ba kay mahimo?
Mas lawom pa kini kay sa Lubnganan.* Masabtan ba nimo kini?
9 Kini mas sangkad pa kay sa yuta
Ug mas lapad pa kay sa dagat.
10 Kon sa iyang paglabay, iyang dakpon ang usa ka tawo ug dad-on sa hukmanan,
Kinsay makapugong niya?
11 Kay siya nahibalo kon ang tawo nanglimbong.
Kon makakita siyag daotang buhat, wala ba siyay himoon niana?
13 Kon andamon lang unta nimo ang imong kasingkasing
Ug ibayaw nimo ang imong mga kamot ngadto kaniya.
14 Kon nagahimo kag dili maayo, hunonga kana,
Ug ayawg papuy-a sa imong mga tolda ang pagkadili-matarong.
15 Pinaagi niana makahangad ka sa imong ulo nga walay ikasaway;
Ikaw lig-ong makabarog, nga walay kahadlok.
16 Pinaagi niana makalimtan nimo ang imong kasakit;
Ikaw mahinumdom niini samag nag-agos nga tubig nga misaylo na kanimo.
17 Ang imong kinabuhi mas mohayag pa kay sa udtong tutok;
Bisan ang kangitngit niini mahisama sa kabuntagon.
18 Ikaw makabaton ug pagsalig kay duna may paglaom,
Ug ikaw motan-aw sa palibot ug mohigda nga may kasegurohan.
19 Ikaw mohigda nga walay usa nga makapahadlok kanimo,
Ug daghang tawo ang magtinguha sa imong pag-uyon.
20 Apan ang panan-aw sa mga daotan moawop;
Ug sila walay dapit nga kaikyasan,
Ug ang ilang bugtong paglaom mao ang kamatayon.”+
12 Unya si Job mitubag:
2 “Sa tinuod kamo mao ang mga tawo nga nahibalo,
Ug wala nay kaalam inigkamatay ninyo!
3 Apan ako usab dunay pagsabot.*
Ako dili ubos kaninyo.
Kinsa may wala mahibalo nianang mga butanga?
4 Ako nahimong kataw-anan sa akong mga higala,+
Kay ako nagtawag sa Diyos ug naghulat sa iyang tubag.+
Ang tawong matarong ug walay ikasaway gihimong kataw-anan sa uban.
5 Kadtong tawo nga walay kabalaka nagtamay sa kalamidad,
Siya naghunahuna nga kini alang lamang niadtong mga misarasay.*
6 Ang mga tolda sa mga tulisan malinawon,+
Ug kadtong nagpasuko sa Diyos may kasegurohan,+
Sila kinsa nagdaladala sa ilang mga diyos diha sa ilang mga kamot.
7 Apan palihog, pangutan-a ang mga hayop, ug sila magtudlo kanimo;
Ug usab ang mga langgam sa kalangitan, ug sila mosulti kanimo.
8 O hatagig pagtagad ang* yuta, ug kini magtudlo kanimo;
Ug ang mga isda sa dagat mopahayag niini kanimo.
9 Kinsa kanilang tanan ang wala mahibalo
Nga ang kamot ni Jehova maoy nagbuhat niini?
14 Dihang duna siyay lumpagon, kini dili na matukod pag-usab;+
Ang iyang gisirhan, walay tawong makaabli.
16 Anaa kaniya ang kusog ug ang praktikal nga kaalam;+
Anaa sa iyang kamot ang nahisalaag ug ang nagpahisalaag;
17 Iyang gipalakaw nga nagtiniil* ang mga magtatambag,
Ug iyang gihimong buangbuang ang mga maghuhukom.+
19 Iyang gipalakaw nga nagtiniil ang mga saserdote,+
Ug iyang gipukan ang gamhanang mga magmamando;+
20 Iyang gipahilom ang kasaligang mga magtatambag
Ug gikuhaag salabotan ang mga tigulang;*
21 Iyang gibuboan ug pagtamay ang mga halangdon,+
Ug iyang gipahuyang ang mga gamhanan;*
22 Iyang gipadayag ang lawom nga mga butang gikan sa kangitngit,+
Ug iyang gipadan-ag ang kahayag diha sa mga dapit nga hilabihan ka ngitngit;
23 Iyang gipadako ang kanasoran aron iyang malaglag sila;
Iyang gipalapad ang kanasoran aron sila iyang mabihag.
24 Iyang gikuha ang pagsabot* sa mga pangulo sa katawhan
Ug gipalatagaw sila sa kamingawan nga walay dalan.+
13 “Oo, ang akong mata nakakita niining tanan,
Ang akong dalunggan nakadungog ug nakasabot niini.
2 Ang inyong nahibaloan, nahibaloan usab nako;
Ako dili ubos kaninyo.
3 Sa akong bahin, mas pilion nako nga makigsulti mismo sa Labing Gamhanan;
Gusto nakong isang-at sa Diyos ang akong kaso.+
6 Palihog, paminawa ang akong mga argumento,
Ug patalinghogi ang mga pangamuyo sa akong ngabil.
7 Mosulti ba mog dili matarong alang sa Diyos,
Ug mosulti ba mog limbong alang kaniya?
9 Kon siya mosusi kaninyo, maayo kaha ang iyang makita?+
Limbongan ba ninyo siya sama nga inyong malimbongan ang tawo?
11 Dili ba ang iya mismong kahalangdon makapalisang kaninyo
Ug kamo mahadlok tungod kaniya?
12 Ang inyong maalamong* mga pulong maoy mga panultihon nga abo;
Ang inyong mga depensa* sama ka huyang sa yutang kulonon.
13 Paghilom mo aron ako makasulti.
Unya bahala nag unsay modangat kanako!
15 Bisan pag iya kong patyon, maghulat gihapon ko;+
Akong depensahan ang akong mga dalan sa iyang atubangan.
17 Paminawa pag-ayo ang akong mga pulong;
Hatagig pagtagad ang akong pahayag.
18 Karon, giandam na nako ang akong kaso aron isang-at sa korte;
Ako nahibalo nga ako husto.
19 Kinsa ang makig-atubang kanako?
Ako mamatay kon maghilom lang ko!*
20 Duha lang ka butang ang akong ihangyo kanimo, Oh Diyos,
Aron ako dili motago gikan kanimo:
21 Kuhaa ug ipahilayo kanako ang imong bug-at nga kamot,
Ug ayawg itugot nga malisang ko tungod sa akong kahadlok kanimo.+
22 Sulti ug motubag ko,
O mosulti ko ug tubaga ko.
23 Unsay akong kasaypanan ug mga sala?
Sultihi ko sa akong kalapasan ug sa akong sala.
25 Imo bang hadlokon ang usa ka dahon nga gipadpad
O gukdon ang dagami nga laya?
26 Kay ikaw nagsigeg lista ug bug-at nga mga akusasyon batok kanako,
Ug imo kong gipapanubag sa mga sala sa akong pagkabatan-on.
27 Imong gibutang ang akong mga tiil sa sepohan,*
Imong gibantayan pag-ayo ang tanan nakong alagianan,
Ug imong gisubay ang akong mga tunob.
3 Oo, imong gitutok ang imong mata kaniya,
Ug imo siyang* gidala ngadto sa korte ug ikaw ang iyang kaatbang.+
4 Kinsay natawo nga hinlo gikan sa usa nga hugaw?+
Wala gayod!
5 Kon ang kinabuhi sa tawo gitagalan,
Ang gidaghanon sa iyang mga bulan anaa sa imong mga kamot;
Ikaw nagtakda kaniyag kinutbanan aron siya dili molapas.+
6 Ilingiw ang imong panan-aw gikan kaniya aron siya makapahulay,
Hangtod nga iyang matapos ang iyang adlaw,+ sama sa sinuholang mamumuo.
7 Kay bisan ang usa ka kahoy dunay paglaom.
Kon kini putlon, kini manalingsing,
Ug ang mga salingsing niini magpadayon sa pagtubo.
8 Kon ang gamot niini mogulang na
Ug ang tuod niini mamatay diha sa yuta,
9 Sa baho sa tubig kini manalingsing;
Ug kini mosanga samag bag-ong tanom.
10 Apan ang tawo mamatay ug maghigda nga walay mahimo;
Dihang ang tawo mabugtoan ug gininhawa, hain na siya?+
11 Ang tubig sa dagat mahanaw,
Ug ang suba mohubas ug momala.
12 Ang tawo usab mohigda ug dili na mobangon.+
Hangtod nga mawala na ang langit, sila dili momata,
Ug sila dili mapukaw sa ilang pagkatulog.+
13 Imo unta kong tipigan sa Lubnganan,*+
Imo unta kong tagoan hangtod nga molabay ang imong kasuko,
Imo unta kong tagalan ug hinumdoman!+
14 Kon ang tawo mamatay, mabuhi ba siya pag-usab?+
Paaboton nako ang tanang adlaw sa akong pinugos nga pagtrabaho
Hangtod nga moabot ang akong kahupayan.+
15 Ikaw motawag, ug ako motubag kanimo.+
Ikaw mangandoy sa buhat sa imong mga kamot.
16 Apan karon, imong ginaihap ang akong mga lakang;
Ang akong sala mao ray imong gibantayan.
17 Ang akong kalapasan gisulod sa usa ka sudlanan* nga giselyohan,
Ug imong gitipigan* ang akong kasaypanan.
18 Sama nga ang bukid matumpag ug mawagtang
Ug ang bato mabalhin gikan sa nahimutangan niini,
19 Sama nga ang tubig mohilis sa mga bato
Ug ang bul-og niini mobanlas sa yuta,
Ikaw naggun-ob usab sa paglaom sa tawo.
20 Imo siyang dabodabohan hangtod siya mahanaw;+
Imong usbon ang iyang panagway, ug palakwon nimo siya.
21 Ang iyang mga anak gipasidunggan, apan siya wala mahibalo niana;
Sila gipakaubos, apan siya wala masayod niana.+
22 Bation niya ang kasakit sa iyang kaugalingong lawas;
Siya magbangotan lang samtang siya buhi pa.”
15 Si Elipaz+ nga Temanhon mitubag:
2 “Ang tawong maalamon motubag ba pinaagig walay pulos nga mga argumento,*
O pun-on ba niya ang iyang tiyan sa hanging sidlakan?
3 Ang pagbadlong nga pinaagi lang ug pulong walay pulos,
Ug ang pagsulti lang walay kapuslanan.
4 Kay tungod nimo ang pagkahadlok sa Diyos nawagtang,
Ug imong gipakamenos ang pagpamalandong bahin sa Diyos.
5 Kay ang imong kasaypanan maoy nagdiktar sa imong ginasulti,*
Ug imong gipili ang malimbongong sinultihan.
6 Imo mismong baba ang naghukom kanimo nga daotan, ug dili ako;
Imong mga ngabil ang nagtestigo batok kanimo.+
7 Ikaw ba ang unang tawo nga gipanganak,
O ikaw ba nahimugso na sa wala pa ang mga bungtod?
8 Makadungog ba ka kon ang Diyos mosultig kompidensiyal nga mga butang,
O ikaw lang ba ang dunay kaalam?
9 Unsa may imong nahibaloan nga wala namo mahibaloi?+
Unsa may imong nasabtan nga wala namo masabti?
11 Dili pa ba igo kanimo ang makapahupay nga mga pulong sa Diyos,
O ang mga pulong nga malumong gisulti kanimo?
12 Nganong nagpadaog man ka sa imong kasingkasing,
Ug nganong ang imong mga mata nagdilaab sa kasuko?
13 Kay ang imong kasingkasing nasuko sa Diyos,
Ug ang imong baba nagpahayag ug daotang mga pulong batok kaniya.
15 Wala gani siyay pagsalig sa iyang mga balaan,
Ug bisan ang kalangitan dili hinlo sa iyang mga mata.+
17 Sultihan ko ikaw; paminaw kanako!
Isugilon nako ang akong nakita,
18 Kanang gisugilon sa mga maalamon,
Mga butang nga nadawat nila gikan sa ilang mga amahan+ ug wala nila itago.
19 Ngadto lang kanila gihatag ang yuta,
Ug walay estranyo nga miagi sa ilang taliwala.
20 Ang tawong daotan mag-antos ug grabeng kasakit sa tanan niyang adlaw,
Latas sa tanang katuigan nga gitagana alang sa tigdaogdaog.
21 Siya makadungog ug makahahadlok nga mga tingog;+
Sa panahon sa kalinaw, siya sulongon sa mga tulisan.
23 Siya naglatagaw sa pagpangitag pagkaon* ug moingon: “Hain kini?”
Siya nahibalo pag-ayo nga ang adlaw sa kangitngit duol na.
24 Ang kasakitan ug pag-antos kanunayng naghadlok kaniya;
Kini nagpildi kaniya sama sa usa ka hari nga andam na sa pag-atake.
25 Kay gibakyaw niya ang iyang kamot batok sa Diyos
Ug siya misukol* sa Labing Gamhanan;
26 Siya mabatokong miasdang Kaniya,
Dala ang iyang baga ug lig-on nga taming;*
27 Ang iyang nawong napunog tambok,
Ug ang iyang bat-ang nanghupong sa katambok;
28 Siya nagpuyo sa mga siyudad nga pagagun-obon,
Sa mga balay nga wala na unyay magpuyo,
Nga mahimo unyang mga tinapok nga bato.
29 Siya dili madato, ug ang iyang bahandi dili modaghan,
Ug ang iyang mga gipanag-iya dili mokaylap sa yuta.
31 Dili siya angayng motipas ug mosalig sa mga butang nga walay pulos,
Kay wala siyay madawat nga balos gikan niini;
32 Kini mahitabo sa dili pa ang iyang adlaw,
Ug ang iyang mga sanga dili gayod molabong.+
33 Samag tanom nga ubas, ang iyang hilaw nga mga bunga mangapulak,
Ug sama sa kahoyng olibo, ang iyang mga bulak mangataktak.
34 Kay ang ginahimo sa mga walay Diyos* dili mamunga,+
Ug ang mga tolda niadtong nagadawat ug hiphip lamyon sa kalayo.
35 Sila manamkon ug kasamok ug manganak ug pagkadaotan,
Ug panglimbong ang bunga sa ilang tiyan.”
16 Si Job mitubag:
2 “Kadaghan na ko makadungog ug sama niini.
Kamong tanan walay ayo nga mga maghuhupay!+
3 Kanus-a ba matapos ang walay pulos* nga mga pulong?
Unsa may nakapalagot nimo nga ingon niana man ang imong tinubagan?
4 Kon kamo pay ania sa akong kahimtang,
Makasulti usab ko sama kaninyo.
Makahimo ko sa pagsaway kaninyo
Ug sa paglingolingo sa akong ulo.+
5 Apan imbes himoon kana, lig-onon hinuon mo nako pinaagi sa mga pulong sa akong baba,
Ug ang paghupay sa akong mga ngabil makahupay kaninyo.+
6 Kon mosulti ko, ang akong kasakit dili mahupay,+
Ug kon mohunong ko sa pagsulti, mamenosan ba ang akong kasakit?
8 Iya usab kong gigunitan, ug ang akong kahimtang nahimong saksi,
Mao nga ang akong kaniwang mitindog ug mitestigo batok kanako.
9 Ang iyang kasuko nagkuniskunis kanako, ug ako iyang gidumtan.+
Iyang gipakagot ang iyang mga ngipon batok kanako.
Ang akong kaaway hait kaayog tinan-awan kanako.+
10 Ilang ginganga pag-ayo ang ilang baba aron lamyon ko,+
Ug ila kong gisagpa aron pakaulawan ko;
Daghan kaayo silang nagtigom batok kanako.+
11 Ang Diyos nagtugyan kanako ngadto sa mga batang lalaki,
Ug nag-itsa kanako ngadto sa kamot sa mga daotan.+
12 Malinawon ang akong kinabuhi, apan iya kong gidugmok;+
Iya kong gikuptan sa tangkugo ug gilambos,
Unya iya kong gihimong ig-onon.
13 Ang iyang mga magpapana naglibot kanako;+
Iyang gipana ang akong mga rinyon*+ ug siya wala mobatig kaluoy;
Iyang gibubo ang akong apdo sa yuta.
14 Iya kong ginabungkag samag paril;
Siya mihasmag kanako sama sa usa ka manggugubat.
16 Ang akong nawong namula sa paghinilak,+
Ug ang akong mga mata nanglagom,*
17 Bisan tuod walay gihimong kadaot ang akong mga kamot
Ug sinsero ang akong pag-ampo.
18 Oh yuta, ayawg taboni ang akong dugo!+
Ug dili unta nimo hatagag kapahulayan ang akong pagtuaw!
19 Bisan karon, ang akong saksi anaa sa kalangitan;
Ang usa nga makapamatuod alang kanako anaa sa kahitas-an.
20 Ang akong mga higala nagbiaybiay kanako+
Samtang nagtulo ang mga luha sa akong mata atubangan* sa Diyos.+
21 Duna untay maghukom tali sa tawo ug sa Diyos,
Sama nga dunay maghukom tali sa tawo ug sa iyang isigkatawo.+
2 Gilibotan ko sa mga mabiaybiayon,+
Ug ang akong mata kanunayng makakita sa ilang rebelyosong tinamdan.
3 Palihog, saari ko nga ikaw ang mogarantiya kanako.
Kinsa pa man diay ang makiglamano kanako ug mogarantiya alang kanako?+
5 Iyang tanyagan ang iyang mga higala sa iyang mga nabatonan,
Samtang ang panan-aw sa iyang mga anak midulom sa kagutom.
8 Ang mga tawong matarong nagtan-aw niini sa kahibulong,
Ug bisan ang inosente masuko sa tawong walay Diyos.*
10 Apan, ari kamo ug ipadayon ang inyong mga argumento,
Sanglit wala koy nakitang maalamon taliwala kaninyo.+
11 Natapos na ang akong mga adlaw;+
Nahugno ang akong mga plano, ang mga tinguha sa akong kasingkasing.+
12 Ilang ginahimong adlaw ang gabii,
Nga nagaingon, ‘Tingali duol na ang kahayag kay ngitngit na man.’
13 Kon magpaabot ko, ang Lubnganan* mahimong akong puy-anan;+
Akong buklaron ang akong higdaanan diha sa kangitngitan.+
14 Tawgon nako ang gahong,*+ ‘Ikaw ang akong amahan!’
Ug ang ulod, ‘Akong inahan ug akong igsoong babaye!’
15 Busa, hain na man ang akong paglaom?+
Kinsay naghunahuna nga duna pa koy paglaom?
18 Si Bildad+ nga Shuhanon mitubag:
2 “Kanus-a ka mohunong sa pagsulti nianang mga pulonga?
Ipakita nga duna kay pagsabot aron kami makasulti na.
4 Bisan pag kuniskunison nimo ang imong kaugalingon sa kasuko,
Biyaan ba ang yuta tungod kanimo,
O mopahilayo ba ang bato sa iyang dapit?
6 Ang kahayag sa iyang tolda mongitngit gayod,
Ug ang lampara sa ibabaw niya pagapalongon.
8 Kay dad-on siya sa iyang mga tiil padulong sa pukot,
Ug siya maglakaw paingon niini.
10 Dunay pisi nga gitago alang kaniya diha sa yuta,
Ug dunay bitik nga gibutang diha sa iyang agianan.
11 Ang makalilisang nga mga butang sa tibuok palibot makapahadlok kaniya,+
Ug gukdon siya niini nga duol kaayo sa iyang mga tiil.
13 Ang iyang panit maut-ot;
Ang mga parte sa iyang lawas kutkuton sa kinagrabehan nga makamatayng sakit.*
14 Siya papahawaon sa iyang tolda diin siya may kasegurohan+
Ug siya maglakaw paingon sa hari sa mga kalisang.*
16 Ang iyang mga gamot sa ilalom niya mauga,
Ug ang iyang mga sanga sa ibabaw niya malaya.
18 Siya ilang papahawaon gikan sa kahayag ngadto sa kangitngit
Ug abogon gikan sa mabungahong yuta.
19 Siya dili makabaton ug mga anak ug mga kaliwat taliwala sa iyang katawhan,
Ug walay magpabiling buhi sa dapit nga iyang gipuy-an.*
20 Sa adlaw sa iyang katalagman, ang katawhan sa Kasadpan makurat pag-ayo
Ug ang katawhan sa Sidlakan mangurog sa kahadlok.
21 Kini ang mahitabo sa mga tolda sa mamumuhat ug daotan
Ug sa dapit sa usa nga wala makaila sa Diyos.”
19 Si Job mitubag:
4 Ug kon nasayop gyod ko,
Akoy manubag niana.
5 Kon ipamugos gyod ninyo nga mas maayo mo kay kanako
Ug nga ang akong kaulawan angay lang kanako,
6 Hibaloi ninyo nga ang Diyos nagpahisalaag kanako,
Ug iya kong nasikop sa iyang pukot sa pangayam.
7 Tan-awa! Ako nagsigeg tuaw tungod sa kadaot nga akong naagoman, apan walay mitubag;+
Nagsige kog pangayog tabang, apan walay hustisya.+
8 Ang akong agianan gialihan niyag paril nga bato, ug dili ko makaagi;
Ang akong dalan gitabonan niyag kangitngit.+
9 Gihukasan ko niya sa akong himaya
Ug iyang gikuha ang korona sa akong ulo.
10 Iya kong gibakbak sa tanang kiliran hangtod nga ako magun-ob;
Iyang giluka ang akong paglaom sama sa usa ka kahoy.
12 Ang iyang kasundalohan nangandam sa pagsulong kanako,
Ug sila nagkampo palibot sa akong tolda.
13 Ang ako mismong mga igsoong lalaki iyang gipahilayo kanako,
Ug kadtong mga nakaila nako milikay na kanako.+
15 Ang mga bisita nga gipasaka nako sa akong balay+ ug ang akong mga ulipong babaye nag-isip kanako nga estranyo;
Ako langyaw sa ilang panan-aw.
16 Akong gitawag ang akong sulugoon, apan wala siya motubag;
Pinaagi sa akong baba, ako nagpakiluoy kaniya.
17 Ang akong asawa giluod na sa akong gininhawa,+
Ug ang ako mismong mga igsoong lalaki* gibahoan kanako.
18 Bisan ang mga bata nagtamay kanako;
Dihang motindog ko, sila mosugod sa pagbiaybiay kanako.
23 Kon gisulat lang unta ang akong mga pulong,
Kon kini ikabutang lang unta sa usa ka basahon!
24 Oo, kini unta nakulit hangtod sa hangtod diha sa bato,
Pinaagig silsil ug tingga!
25 Kay ako nahibalo gayod nga ang akong manunubos*+ buhi;
Siya moanhi unya ug motindog ibabaw sa yuta.*
26 Human maut-ot kining akong panit,
Apan samtang buhi pa ko, akong makita ang Diyos.
Apan sa akong kahiladman, ako naluya!*
28 Kay kamo nag-ingon, ‘Ginalutos ba diay nato siya?’+
Nga daw anaa kanako ang gamot sa problema.
29 Kahadloki ninyo ang espada,+
Kay ang espada magpahamtang ug silot sa kasaypanan;
Kamo angayng mahibalo nga dunay maghuhukom.”+
20 Si Zopar+ nga Naamahanon mitubag:
2 “Wala ko mahimutang mao nga ako kang tubagon
Kay natugaw ang akong hunahuna.
4 Seguradong nahibalo na ka niini,
Kay sukad nga gilalang ang tawo* dinhi sa yuta,+
5 Ang kalipay sa daotan dili ra magdugay
6 Bisan kon ang iyang kabantog moabot sa langit
Ug ang iyang ulo mosangko sa panganod,
7 Siya mahanaw hangtod sa hangtod sama sa iyang kinalibang;
Kadtong pirmeng makakita kaniya moingon, ‘Hain na siya?’
8 Siya molupad sama sa damgo, ug dili na nila siya makit-an;
Siya mahanaw sama sa panan-awon sa kagabhion.
9 Ang mata nga nakakita kaniya dili na makakita kaniya pag-usab,
Ug siya dili na makit-an sa iyang dapit.+
10 Ang iya mismong mga anak magtinguha sa pag-uyon sa mga kabos,
Ug iyang iuli ang bahandi nga iyang gikuha sa uban.+
11 Ang iyang kabukogan sama ka lig-on nianang sa batan-on,
Apan siya mamatay uban ang tanan niyang kusog.
12 Kon ang paghimog daotan tam-is sa iyang baba,
Kon iya kining tagoan ilalom sa iyang dila,
13 Kon dimdimon niya kini ug dili iluwa
Hinuon iya kining giugom,
14 Ang iyang pagkaon moaslom sulod sa iyang tiyan;
Sa sulod niya, sama kinig hilo* sa mga kobra.
15 Gilamoy niya ang bahandi, apan kini iyang isuka;
Ipagawas kini sa Diyos gikan sa iyang tiyan.
17 Dili gayod niya makita ang kasapaan,
Ang bul-og sa dugos ug mantekilya.
18 Iuli niya ang iyang mga butang ug dili niya kini magamit;*
Dili niya mapahimuslan ang iyang bahandi.+
19 Kay iyang gidaogdaog ug gipasagdan ang mga kabos;
Iyang giilog ang balay nga dili siyay nagtukod.
20 Apan siya dili mobatig kalinaw;
Ang iyang bahandi dili makahatag kaniyag kaikyasan.
21 Wala nay nahibilin nga iyang malamoy;
Mao nga ang iyang pagkamauswagon dili magdugay.
22 Dihang moabot sa tayuktok ang iyang bahandi, siya malumos sa kabalaka;
Ang tanang kaalaotan modangat kaniya.
23 Samtang ginabusog niya ang iyang tiyan,
Ipadangat sa Diyos* ang iyang nagsilaob nga kasuko ngadto kaniya,
Ang daotang mga butang modangat kaniya samag ulan.
24 Kon siya makaikyas sa puthaw nga hinagiban,
Ang mga udyong gikan sa busogan nga tumbaga moigo kaniya.
25 Iyang ibton sa iyang likod ang udyong,
Ang sinawng hinagiban nga mitaop sa iyang apdo,
Ug siya malisang pag-ayo.+
26 Ang iyang bahandi isalibay ngadto sa kangitngitan;
Ang kalayo nga walay tawong naghuyop molamoy kaniya;
Kadtong makapabiling buhi diha sa iyang tolda makaagom ug kalamidad.
27 Ipadayag sa langit ang iyang kasaypanan;
Ang yuta motestigo batok kaniya.
29 Mao kini ang madawat sa tawong daotan gikan sa Diyos,
Ang panulondon nga gimando sa Diyos alang kaniya.”
21 Si Job mitubag:
2 “Pamati mo pag-ayo sa akong isulti;
Pinaagi na lang niana nga inyo kong mahupay.
4 Sa tawo ba nako gisulti ang akong reklamo?
Kon mao, nganong nakapailob man ko?*
5 Tan-awa ko ug kamo mahibulong;
Ug isampong ang inyong kamot sa inyong baba.
6 Kon hunahunaon nako kini, matugaw ko,
Ug mangurog ang tibuok nakong lawas.
8 Kauban nila kanunay ang ilang mga anak,
Ug makita nila ang ilang kaliwatan.
10 Ang ilang mga torong baka makapaliwat gayod;
Ang ilang mga bayeng baka manganak ug dili makuhaan.
11 Ang ilang mga anak nga lalaki magdagandagan sa gawas sama sa panon sa mga hayop,
Ug ang ilang mga anak magluksolukso.
14 Apan sila nagaingon sa matuod nga Diyos, ‘Pasagdi lang mi!
Dili mi gustong mahibalo sa imong mga dalan.+
15 Kinsa man ang Labing Gamhanan nga ato man siyang alagaron?+
Unsa may atong makuha kon makaila ta niya?’+
16 Apan nahibalo ko nga dili nila kontrolado ang ilang kalamboan.+
Ang panghunahuna* sa mga daotan layo ra sa akong panghunahuna.+
17 Kanunay bang mapalong ang lampara sa mga daotan?+
Kanunay bang modangat kanila ang katalagman?
Kanunay ba silang pahamtangan sa Diyos ug kalaglagan tungod sa iyang kasuko?
18 Duna bay panahon nga sila nahisamag uhot* nga gipalid sa hangin
Ug nahisamag tahop nga gidala sa unos?
19 Ang silot alang sa tawo tipigan sa Diyos alang sa iyang mga anak.
Pinaagi niana, ang daotan makakat-on.+
20 Hinaot makita sa iyang kaugalingong mga mata ang iyang kalaglagan,
Ug hinaot siya mismo ang moinom sa kopa sa dakong kasuko sa Labing Gamhanan.+
21 Magpakabana pa ba siya sa mahitabo sa iyang mga anak inigkamatay niya
23 Ang usa ka tawo mamatay nga baskog pa+
Dihang siya anaa sa kahayahay ug walay gikabalak-an,+
24 Dihang ang iyang mga paa tambok kaayo
Ug ang iyang mga bukog lig-on.*
25 Apan ang laing tawo mamatay nga pait kaayog kinabuhi,
Nga wala gayod makatilaw ug maayong mga butang.
28 Kay kamo nag-ingon, ‘Hain man ang balay sa tawong inila,
Ug hain man ang tolda nga gipuy-an sa daotan?’+
29 Wala ba ninyo pangutan-a ang mga tawong nagapanaw?
Wala ba ninyo tun-i pag-ayo ang ilang mga naobserbahan,*
30 Nga ang tawong daotan makalingkawas sa adlaw sa katalagman
Ug maluwas sa adlaw sa kasuko sa Diyos?
31 Kinsay mosukmat kaniya bahin sa iyang binuhatan,
Ug kinsay mobalos kaniya sa iyang gihimo?
32 Dihang siya dad-on sa lubnganan,
Dunay magbantay diha niana.
33 Ang yuta diha sa walog* mahimong tam-is alang kaniya,+
Ug ang tanang katawhan mosunod kaniya*+
Sama sa daghan kaayo nga nag-una kaniya.
34 Busa nganong hatagan man ko ninyog walay pulos nga paghupay?+
Ang inyong mga tubag pulos lang panglimbong!”
22 Si Elipaz+ nga Temanhon mitubag:
2 “May pulos ba sa Diyos ang usa ka tawo?
Mapuslanon ba kaniya ang tawo nga lawom ug pagsabot?+
3 Magpakabana* ba ang Labing Gamhanan sa imong pagkamatarong,
O may makuha ba siyang kaayohan tungod sa imong pagsubay sa dalan sa integridad?+
4 Tungod ba sa imong pagtahod kaniya
Nga iya kang silotan ug dad-on sa hukmanan?
5 Dili ba tungod kini kay grabe kaayo ang imong pagkadaotan
Ug walay kataposan ang imong kasaypanan?+
6 Kay imong gisakmit sa wala lamay hinungdan ang butang nga gigarantiya sa imong mga igsoon,
Ug imong gihukasan ang mga tawo sa ilang besti ug gibiyaan sila nga hubo.*+
7 Wala nimo hatagig tubig ang gikapoy,
Ug gihikawan nimog pagkaon ang gigutom.+
9 Apan ang mga babayeng balo imong gipalakaw nga walay dala,
Ug imong gidaogdaog ang mga bata nga wala nay amahan.*
10 Kanay hinungdan nga gilibotan kag mga bitik,*+
Ug ang kalit nga mga kalisang makapahadlok kanimo;
11 Kanay hinungdan nga ngitngit kaayo mao nga ikaw dili makakita,
Ug ang baha nagtabon kanimo.
12 Dili ba ang Diyos anaa sa kinatas-ang bahin sa langit?
Ug tan-awa kon unsa ka taas ang tanang bituon.
13 Apan ikaw miingon: ‘Unsa man gyoy nahibaloan sa Diyos?
Makahimo ba siya sa paghukom nga may nagbabag man nga kangitngit?
14 Ang mga panganod nagsalipod kaniya mao nga siya dili makakita
Samtang siya naglakawlakaw sa langit.’*
15 Subayon ba nimo ang karaang dalan
Nga gilaktan sa mga tawong daotan,
16 Mga tawo nga gisakmit sa kamatayon* bisag dili pa nila panahon,
17 Ilang giingnan ang matuod nga Diyos: ‘Pasagdi lang mi!’
Ug, ‘Unsay mahimo sa Labing Gamhanan batok kanamo?’
18 Bisan pa niana, Siya ang nagpuno sa ilang mga balay ug maayong mga butang.
(Ang maong daotang panghunahuna layo ra kaayo sa akong panghunahuna.)
19 Ang matarong makakita niini ug magsadya,
Ug ang inosente magbiaybiay kanila:
20 ‘Ang atong mga kaaway gilaglag na;
Ug ang nahibilin kanila lamyon sa kalayo.’
21 Sinatia Siya, ug ikaw makabaton ug kalinaw;
Unya moabot kanimo ang maayong mga butang.
22 Dawata ang balaod gikan sa iyang baba,
Ug tipigi ang iyang mga pulong diha sa imong kasingkasing.+
23 Kon ikaw mobalik sa Labing Gamhanan, ikaw mapasig-uli;+
Kon imong kuhaon ang pagkadili-matarong gikan sa imong tolda,
24 Kon imong ilabay ngadto sa yuta ang imong bulawan*
Ug ang bulawan sa Opir+ ngadto sa batoong mga lugot,*
25 Unya ang Labing Gamhanan mahimong imong bulawan,*
Ug siya mahimong imong kinamaayohang plata.
26 Kay ang imong kalipay anaa unya sa Labing Gamhanan,
Ug ihangad nimo ang imong nawong ngadto sa Diyos.
27 Ikaw mangaliyupo kaniya, ug siya mamati kanimo;
Ug tumanon nimo ang imong mga panaad.
28 Bisan unsa nga imong gikahukom nga buhaton magmalamposon,
Ug ang kahayag modan-ag sa imong dalan.
30 Iyang luwason kadtong mga inosente;
Busa kon ang imong mga kamot hinlo, ikaw gayod pagaluwason.”
23 Si Job mitubag:
2 “Niining adlawa iinsistir gihapon nako ang akong reklamo;*+
Ako naluya pag-ayo tungod sa akong pagpanghupaw.
3 Kon nahibalo pa lang unta ko kon asa makaplagan ang Diyos!+
Moadto gyod ko sa iyang gipuy-an.+
4 Akong ipresentar ang akong kaso sa iyang atubangan
Ug pun-on nako ang akong baba ug mga argumento;
5 Akong sayron kon unsaon ko niya pagtubag
Ug akong matikdan kon unsay iyang isulti kanako.
6 Gamiton ba niya ang iyang dakong gahom sa pagpakigtigi kanako?
Dili! Seguradong maminaw siya kanako.+
7 Didto ang matul-id makighusay kaniya,
Ug hukman ko sa akong Maghuhukom ingong dili sad-an.
8 Apan kon moadto ko sa sidlakan, siya wala didto;
Ug kon moadto ko sa kasadpan, siya dili nako makaplagan.
9 Dihang siya magtrabaho diha sa wala, ako dili makakita kaniya;
Unya siya moliso sa tuo, apan ako dili gihapon makakita kaniya.
10 Apan siya nahibalo pag-ayo sa dalan nga akong giagian.+
Human niya ako masulayan, ako mahimong purong bulawan.+
12 Gituman gayod nako ang sugo sa iyang mga ngabil.
Gitipigan nako ang iyang mga pulong+ labaw pa kay sa iyang gipangayo kanako.
13 Kon determinado gyod siya, kinsay makapugong kaniya?+
Kon duna siyay gustong buhaton, iya kanang buhaton.+
14 Kay bug-os niyang buhaton kon unsay iyang katuyoan* alang kanako,
Ug daghan pa siyag katuyoan nga sama niini.
15 Mao nga ako natugaw tungod kaniya;
Dihang maghunahuna ko niya, mosamot ang akong kahadlok.
16 Gihimo ko sa Diyos nga talawan,
Ug gihadlok ko sa Labing Gamhanan.
17 Apan ako wala pa mapahilom sa kangitngit
O sa kangiob nga mitabon sa akong nawong.
24 “Nganong ang Labing Gamhanan wala man magtakdag panahon?+
Nganong kadtong mga nakaila kaniya dili makakita sa iyang adlaw?*
3 Ilang abogon ang asno sa mga batang wala nay amahan
Ug ilogon ang torong baka sa babayeng balo ingong garantiya sa utang.+
4 Dili nila tugotan ang mga kabos bisan sa pag-agi sa dalan;
Ang mga walay mahimo kinahanglang motago gikan kanila.+
5 Ang mga kabos mangitag pagkaon sama sa ihalas nga mga asno+ diha sa kamingawan;
Sila mangitag pagkaon sa desyerto alang sa ilang mga anak.
8 Sila mangahumod sa ulan sa kabukiran;
Sila modangop sa dagkong bato kay wala silay kasilongan.
9 Ang bata nga wala nay amahan sakmiton gikan sa dughan sa iyang inahan;+
Ug ang besti sa mga kabos kuhaon ingong garantiya sa utang,+
10 Sila pugson sa paglakawlakaw nga walay besti
Ug gigutom, samtang sila nagpas-an ug binangan nga mga uhay.
11 Sila magtrabaho diha sa pinarilang mga luna ilalom sa kainit sa adlaw;*
Sila magtamaktamak ug mga ubas diha sa mga pug-anan, apan sila uhawon.+
12 Ang himalatyon nag-agulo diha sa siyudad;
Ang grabeng nasamdan nagtuaw alang sa tabang,+
Apan ang Diyos wala ra magpakabana niini.*
13 Dunay mga nagsalikway sa kahayag;+
Sila wala moila sa mga dalan niini,
Ug wala magsubay sa mga agianan niini.
14 Ang mamumuno mobangon pagkabanagbanag;
Iyang patyon ang mga walay mahimo ug ang mga kabos,+
Ug sa magabii siya mangawat.
Ug iyang tabonan ang iyang nawong.
Sila molikay sa kahayag.+
17 Kay alang kanila, ang kabuntagon samag bagang kangitngit;
Sila sinati sa makahahadlok nga mga butang diha sa bagang kangitngit.
18 Apan sila tulin nga anoron sa katubigan.*
Ang ilang bahin sa yuta pagatunglohon.+
Sila dili na mobalik sa ilang mga ubasan.
19 Sama nga lamyon sa hulaw ug sa kainit ang natunaw nga niyebe,
20 Ang iyang inahan* makalimot kaniya; ang ulod lamian kaayong mokaon kaniya.
Siya dili na gayod mahinumdoman.+
Ug ang mga dili matarong balion samag kahoy.
21 Iyang biktimahon ang babayeng baog,
Ug daogdaogon ang babayeng balo.
22 Gamiton sa Diyos* ang iyang kusog sa pagwagtang sa mga gamhanan;
Bisan pag molambo sila, walay kasegurohan nga sila mabuhi.
24 Sila ituboy sa makadiyot, ug unya sila mahanaw.+
Sila ipaubos+ ug tigomon sama sa ubang tawo;
Sila pamutlon samag mga uhay.
25 Karon kinsay makapamatuod nga ako bakakon
O makapanghimakak sa akong giingon?”
25 Si Bildad+ nga Shuhanon mitubag:
3 Maihap ba ang iyang kasundalohan?
Kinsay wala madan-agi sa iyang kahayag?
4 Busa unsaon man pagkahimong matarong sa tawo atubangan sa Diyos,+
O unsaon man pagkahimong inosente* sa usa nga gipanganak sa babaye?+
5 Bisan gani ang bulan dili hayag
Ug ang mga bituon dili hinlo sa iyang mga mata,
6 Unsa pa kaha ang tawo nga usa ka ulod,
Ug ang anak sa tawo nga usa ka wati!”
26 Si Job mitubag:
2 “Pagkadako sa imong natabang sa usa nga walay gahom!
Giluwas gayod nimo ang bukton nga walay kusog!+
3 Pagkamaayo sa imong tambag ngadto sa usa nga walay kaalam!+
Wala gyod ka magdinalo sa pagpadayag* sa imong praktikal nga kaalam!*
4 Ako ba ang imong ginatudloan?
Diin man nimo kuhaa kanang imong gipanulti?*
5 Kadtong mga nangamatay mangurog;
Sila mas ubos pa kay sa katubigan ug sa mga namuyo niini.
7 Iyang gibuklad ang amihanang kalangitan* ibabaw sa haw-ang nga dapit;+
Iyang gibitay ang yuta sa wala;
8 Iyang giputos ang katubigan sa iyang mga panganod,+
Aron ang mga panganod dili mobuhagay sa kabug-at niini;
9 Iyang gisalipdan ang iyang trono,
Nga nagbuklad sa iyang panganod ibabaw niini.+
10 Iyang gimarkahan ang kapunawpunawan* ibabaw sa katubigan;+
Iyang gibutangag utlanan ang kahayag ug ang kangitngit.
11 Ang mga haligi sa langit nangatay-og;
Sila nangurog tungod sa iyang pagbadlong.
12 Iyang gikutaw ang dagat pinaagi sa iyang gahom,+
Ug iyang gidugmok ang dakong linalang sa dagat* pinaagi sa iyang pagsabot.+
13 Pinaagi sa iyang gininhawa,* gihimo niyang tin-aw ang kalangitan;
Pinaagi sa iyang kamot, iyang patyon ang idlas* nga halas.
Busa kinsa may makasabot sa iyang kusog kaayong dalugdog?”+
27 Si Job mipadayon sa iyang pagpamulong:*
2 “Ingon nga ang Diyos buhi, nga naghikaw kanako ug hustisya,+
Ingon nga ang Labing Gamhanan buhi, nga nagpapait sa akong kinabuhi,+
3 Samtang nagginhawa pa ko
Ug ang gininhawa gikan sa Diyos ania pa kanako,+
4 Ang akong mga ngabil dili mosultig dili matarong;
Ug ang akong dila dili molitok ug limbong!
5 Dili gyod ko mopahayag nga kamo matarong!
Hangtod nga ako mamatay, dili gyod nako wad-on* ang akong integridad!+
7 Hinaot nga ang akong kaaway mahisama sa daotan,
Ug kadtong mga nagaatake kanako mahisama sa dili matarong.
8 Kay unsa bay paglaom sa tawong walay Diyos* dihang siya laglagon,+
Dihang taposon sa Diyos ang iyang kinabuhi?
10 O makakaplag ba siyag kalipay diha sa Labing Gamhanan?
Motawag ba siya sa Diyos sa tanang panahon?
12 Kon kamong tanan nakakitag mga panan-awon,
Nganong wala may pulos ang inyong mga gipamulong?
13 Kini ang bahin sa tawong daotan gikan sa Diyos,+
Ang panulondon nga madawat sa mga madaogdaogon gikan sa Labing Gamhanan.
14 Kon modaghan ang iyang anak, sila pamatyon pinaagig espada,+
Ug ang iyang mga kaliwat dili makabaton ug igong pagkaon.
15 Kon kinsa kanila ang magpabiling buhi, sila ilubong tungod sa hampak,
Ug sila dili hilakan sa ilang mga asawa.
16 Bisan pag magtigom siyag plata nga daw nagtigom lang ug abog
Ug magtigom siyag maayong klase nga mga besti nga daw nagtigom lang ug yutang kulonon,
17 Bisan pag siya ang nagtigom,
Ang mga tawong matarong maoy magsul-ob niini,+
Ug ang iyang plata bahinbahinon sa mga tawong inosente.
18 Ang balay nga iyang gitukod sama ka huyang sa balay sa insekto,
Sama sa payagpayag+ nga gihimo sa tigbantay.
19 Siya mohigda nga dato apan wala siyay maani;
Inigmata niya, wala na kaniya ang tanan.
21 Ipadpad siya sa hanging sidlakan, ug siya mawagtang;
Paliron siya niini palayo gikan sa iyang dapit.+
22 Kini mohapak kaniya nga walay kaluoy+
Samtang siya naningkamot pag-ayo nga makaikyas sa puwersa niini.+
28 “Dunay dapit diin makamina ug plata
Ug dapit diin makamina ug bulawan nga ilang dalisayon;+
2 Ang puthaw gikuha gikan sa yuta,
3 Ang tawo magdalag kahayag sa dapit nga ngitngit;
Magkalot siya kutob sa iyang maarangan hangtod sa ngitngit kaayo nga dapit
Aron mangitag bililhong mga metal.*
4 Siya nagkubkob ug tanel nga layo sa gipuy-an sa mga tawo,
Sa mga dapit nga nakalimtan na, nga layo sa ginaagian sa mga tawo;
Ang pipila sa mga tawo gitunton pinaagig mga pisi, nga nagtabyogtabyog samtang nagkombitay.
6 Diha sa mga bato dunay sapiro,
Ug ang mga abog dunay bulawan.
7 Walay langgam nga mandadagit ang nahibalo sa agianan niini;
Ang mata sa banog nga itom wala makakita niini.
8 Ang bangis nga mga mananap wala makaagi niini;
Kini wala maadtoi sa batang leyon.
10 Siya naghimog mga agianan sa tubig+ diha sa bato;
Nakita sa iyang mga mata ang tanang bililhong butang.
11 Iyang gisap-ongan ang mga tuboran sa mga suba
Ug iyang gidala sa kahayag ang butang nga natago.
14 Ang lawom nga katubigan miingon, ‘Wala kini kanako!’
Ug ang dagat miingon, ‘Wala kini kanako!’+
17 Dili ikatandi niini ang bulawan ug bildo;
Ug kini dili ikabaylo sa sudlanan nga gama sa maayong klase* nga bulawan.+
18 Dili makatupong niini ang korales ug ang kristal,+
Kay ang kaalam mas bililhon pa kay sa mga perlas.
21 Dili kini makita sa mga mata sa tanang buhing butang+
Ug kini tinago gikan sa mga langgam sa kalangitan.
22 Ang kalaglagan ug ang kamatayon miingon,
‘Kami igo lang nakabalita bahin niini.’
24 Kay siya makakita hangtod sa kinatumyan sa yuta,
Ug iyang makita ang tanang butang ilalom sa langit.+
25 Dihang iyang gihatagag puwersa* ang hangin+
Ug gisukod ang katubigan,+
26 Dihang iyang gihatagag regulasyon ang ulan+
Ug gihimoag dalan ang dakong dag-om ug dalugdog,+
27 Unya iyang nakita ang kaalam ug gipatin-aw kini;
Iyang gipatungha ang kaalam ug gisulayan kini.
28 Ug siya miingon sa tawo:
‘Tan-awa! Ang pagkahadlok kang Jehova mao ang kaalam,+
Ug ang pagpahilayo gikan sa daotan mao ang pagsabot.’”+
29 Si Job mipadayon sa iyang pagpamulong:*
2 “Kon mabalik pa lang unta ang mga bulan nga nanglabay,
Ang mga adlaw dihang ginabantayan pa ko sa Diyos,
3 Dihang iyang gipadan-ag ang iyang lampara diha sa akong ulo,
Dihang akong gilatas ang kangitngit pinaagi sa iyang kahayag,+
Dihang ang Diyos suod pa nako nga higala ug anaa pa siya sa akong tolda,+
5 Dihang ang Labing Gamhanan kauban pa nako,
Dihang ang akong mga anak* anaa pa sa akong palibot,
6 Dihang ang akong mga agianan nalukop pa ug mantekilya,
Ug ang mga bato nagpaagay pa ug abundang lana alang kanako.+
7 Dihang mag-adtoan pa ko sa ganghaan sa siyudad+
Ug maglingkoran pa ko sa akong lingkoranan sa plasa,+
8 Ang mga batan-on makakita kanako ug magpadaplin,*
Ug bisan ang mga tigulang manindog ug magpabiling nagbarog.+
9 Ang mga prinsipe dili motingog;
Sampongan nila sa ilang kamot ang ilang baba.
10 Ang tingog sa mga prominente dili madungog;
Ang ilang dila mitapot sa ilang alingagngag.
11 Bisan kinsa nga makadungog bahin kanako modayeg kanako,
Ug kadtong makakita kanako magpamatuod bahin kanako.
12 Kay akong luwason ang mga kabos nga nangayog tabang,+
Lakip ang bata nga wala nay amahan ug si bisan kinsa nga walay magtatabang.+
13 Ang usa nga hapit nang mahanaw magdayeg kanako,+
Ug akong gilipay ang kasingkasing sa babayeng balo.+
14 Akong gisul-ob ang pagkamatarong nga samag besti;
Ang akong hustisya maoy samag taas nga besti* ug turban.
15 Ako nahimong mga mata alang sa buta
Ug mga tiil alang sa bakol.
17 Akong buakon ang apapangig sa mamumuhat ug daotan+
Ug labnoton ang tinukob gikan sa iyang mga ngipon.
18 Kaniadto moingon ko, ‘Mamatay ko sa kaugalingon nakong pinuy-anan,*+
Ug ang akong mga adlaw sama unya ka daghan sa balas.
19 Ang akong mga gamot mokuyanap paingon sa katubigan,
Ug ang yamog magpabilin sa akong mga sanga sa tibuok gabii.
20 Ang akong himaya kanunayng bag-o,
Ug ang busogan nga ania sa akong kamot nagsigeg pamana.’
22 Pagkahuman nakog sulti, wala na silay ikadugang;
Ang akong mga pulong motuhop* sa ilang mga dalunggan.
23 Sila nagpaabot kanako sama sa pagpaabot ug ulan;
Gibuka nila pag-ayo ang ilang baba nga daw nagpaabot sa ulan sa tingpamulak.+
24 Dihang ako mopahiyom kanila, daw dili sila makatuo;
Ang kahayag sa akong nawong makahatag kanilag pasalig.*
25 Ako naghatag kanilag giya ingong ilang pangulo,
Ug ako samag usa ka hari taliwala sa kasundalohan niini,+
Sama sa usa nga nagahupay sa mga nagbangotan.+
30 “Karon ila kong gikataw-an+
—Mga lalaking manghod pa nako,
Kansang mga amahan wala nako isipa nga makaarang
Sa pagtabang sa mga iro nga nagbantay sa akong kahayopan.
2 Unsa may pulos kanako sa kusog sa ilang mga kamot?
Ang ilang kabaskog nawala.
3 Sila niwang kaayo tungod sa kawalad-on ug kagutom;
Sila nagapangitkit diha sa umaw nga dapit
Nga naawaaw ug nalaglag na.
4 Sila nanguhag parat nga hilba gikan sa kalibonan;
Ug ang ilang pagkaon maoy gamot sa mga kahoyng retama.
5 Sila pagaabogon gikan sa katilingban;+
Sila singgitan sa katawhan sama sa himoon ngadto sa usa ka kawatan.
7 Sila nagtuaw diha sa kalibonan
Ug nagtapok taliwala sa tunokong mga tanom.
11 Kay ang Diyos nagkuha sa akong hinagiban* ug ako iyang gipaubos,
Sila wala nay bisan unsang pagpugong* diha sa akong atubangan.
12 Sa akong tuo sila nanindog samag panon nga moatake kanako;
Ila kong gipakalagiw
Ug sila nagbutang ug mga bitik sa akong agianan sa pagdaot kanako.
14 Sila nangabot nga daw miagi sa dakong gawang sa paril;
Sila midasdas sa gun-ob na nga dapit.
15 Grabe kaayo ang akong kalisang;
Ang akong dignidad daw gipadpad sa hangin,
Ug ang akong kaluwasan nahanaw samag panganod.
17 Sa magabii ang akong kabukogan morag gitusok sa kasakit;*+
Walay paglurang ang kaul-ol nga akong gibati.+
18 Tungod sa kusog nga puwersa ang akong besti dili na mahitsura;*
Sama sa liab sa akong besti, kini nagtuok kanako.
19 Ang Diyos naglabay kanako sa lapok;
Ako nahimong sama sa abog ug abo.
20 Ako mituaw kanimo alang sa tabang, apan wala ko nimo tubaga;+
Ako mitindog, apan imo lang kong gitan-aw.
23 Kay ako nahibalo nga dad-on ko nimo sa kamatayon,
Ngadto sa balay nga sa ngadtongadto adtoan sa tanan.
24 Apan walay usa nga maghampak sa tawong sinakit*+
Samtang siya nangayog tabang panahon sa iyang kasakitan.
25 Wala ba ko mohilak alang niadtong nakaagom ug grabeng kalisdanan?
Wala ba ko maguol alang sa mga kabos?+
26 Bisag maayo ang akong gilaoman, daotan ang miabot;
Nagdahom ko ug kahayag, apan kangitngit ang miabot.
27 Walay hunong nga gisakit ang akong kasingkasing;
Gipaantos ko sa mga adlaw sa kasakitan.
28 Naglakawlakaw ko nga masulub-on;+ walay kahayag sa adlaw.
Taliwala sa nagtigom nga mga tawo, ako motindog ug mangayog tabang.
31 Ang akong alpa gigamit na lang sa pagbangotan,
Ug ang akong plawta alang sa pagdanguyngoy.
31 “Nakigsaad ko sa akong mga mata.+
Busa nganong hatagan man nakog atensiyon ang laing babaye uban ang sayop nga motibo?+
2 Kon ako kanang himoon, unsa man ang akong bahin gikan sa Diyos sa kalangitan,
Unsay akong panulondon gikan sa Labing Gamhanan sa kahitas-an?
3 Dili ba katalagman man ang naghulat sa mamumuhat ug daotan
Ug kasakitan alang niadtong nagbuhat kon unsay makadaot?+
5 Milakaw ba ko sukad diha sa kabakakan?*
Ang akong tiil ba nagdali sa pagpanglimbong?+
7 Kon ang akong mga tunob mitipas sa dalan+
O ang akong kasingkasing misunod sa akong mga mata
O ang akong mga kamot nahugawan,+
8 Papugasa kog binhi ug lain ang pakan-a,+
Ug ang akong gitanom ibta.*
9 Kon ang akong kasingkasing nahaylo sa usa ka babaye+
Ug ako nag-atang+ diha sa pultahan sa akong silingan,
10 Pagalinga ug trigo ang akong asawa alang sa laing lalaki,
13 Kon akong gihikawan ug hustisya ang akong mga sulugoong lalaki o babaye
Dihang sila dunay reklamo* batok kanako,
Unsay akong ikatubag kaniya dihang iya kong ipatawag alang sa paghusay?+
15 Dili ba ang Usa nga nagbuhat kanako diha sa tagoangkan mao usab ang nagbuhat kanila?+
Dili ba siya usab ang Usa nga nag-umol kanamo una pa kami ipanganak?*+
16 Kon wala nako ihatag ang gihangyo sa kabos+
O kon akong gipaguol* ang mga mata sa babayeng balo;+
17 Kon ako ray nagkaon sa akong pagkaon
Ug wala nako hatagi ang mga wala nay ginikanan;+
18 (Kay sukad sa akong pagkabatan-on, ang wala nay ginikanan* nagtubo uban kanako nga daw ako iyang amahan,
Ug sukad sa bata pa ko,* akong ginatabangan ang babayeng balo.*)
19 Kon duna koy nakita nga himalatyon sa katugnaw kay walay besti
O kabos nga walay sapot;+
20 Kon siya wala nako hatagi sa akong delana*
Aron siya mainitan ug magpasalamat kanako;+
21 Kon akong gikumoan ang wala nay ginikanan+
Dihang siya nanginahanglan sa akong tabang diha sa ganghaan sa siyudad;*+
22 Maibot unta ang akong bukton* gikan sa akong abaga,
Ug mabali unta ang akong bukton sa may siko.*
23 Kay nalisang ko sa katalagman gikan sa Diyos,
Ug dili ko makabarog sa iyang kahalangdon.
24 Kon ang akong pagsalig anaa sa bulawan
O ako miingon sa maayong klase nga bulawan, ‘Ikaw ang nagahatag kanakog kasegurohan!’+
25 Kon ang akong kalipay anaa sa akong dakong bahandi+
Tungod kay daghan kog gipanag-iya;+
26 Kon akong nakita ang adlaw* nga nagsidlak
O ang matahom nga bulan nga nagapanaw;+
27 Ug ang akong kasingkasing nahaylo,
Ug ang akong baba mihalok sa akong kamot sa pagsimba kanila;+
28 Kana maoy sayop nga angayng silotan sa mga maghuhukom,
Kay nagpasabot kana nga akong gilimod ang matuod nga Diyos sa kahitas-an.
29 Diha bay higayon nga nagsadya ko sa kalaglagan sa akong kaaway+
O nalipay kay may daotang nahitabo kaniya?
31 Wala ba diay moingon ang mga tawo sa akong tolda,
‘Kinsa kaninyo ang makakaplag ug tawo nga wala mabusog sa pagkaon* ni Job?’+
32 Walay estranyo* nga nagpalabay sa kagabhion sa gawas;+
Gibuksan nako ang akong pultahan alang sa mga magpapanaw.
33 Diha bay higayon nga akong gitabonan ang akong mga kalapasan, sama sa gihimo sa uban,+
Pinaagi sa pagtago sa akong sayop diha sa bulsa sa akong besti?
34 Diha bay higayon nga nahadlok ko sa reaksiyon sa daghang tawo,
O nahadlok ba ko nga tamayon sa ubang pamilya,
Mao nga nagpakahilom ko ug nahadlok nga mogawas?
35 Kon duna lang untay mamati kanako!+
Isulat nako ang akong ngalan sa pagpakita nga tinuod ang akong gisulti.*
Tubagon unta ko sa Labing Gamhanan!+
Kon gisulat pa unta sa nag-akusar kanako ang iyang mga sumbong diha sa usa ka dokumento!
36 Ako kanang pas-anon,
Ug ako kanang ibutang sa akong ulo samag korona.
37 Akong isulti kaniya ang matag lakang nga akong gihimo;
Samag prinsipe, dili ko maulaw sa pagduol kaniya.
38 Kon ang akong yuta motuaw batok kanako
Ug ang mga tudling niini magdungan ug hilak;
39 Kon mikaon ko sa mga bunga niini ug wala ko mobayad,+
O kon gipahinabo nako nga manghupaw ang mga tag-iya niini;+
40 Nan paturoka alang kanako ang mga sampinit imbes trigo
Ug baho nga bunglayon imbes sebada.”
Dinhi natapos ang mga pulong ni Job.
32 Busa kining tulo ka lalaki mihunong na sa pagtubag kang Job, kay siya kombinsido nga siya matarong.*+ 2 Apan si Elihu nga anak ni Barakel nga Buzihanon+ sa banay ni Ram nasuko pag-ayo. Misilaob ang iyang kasuko batok kang Job kay iyang gituboy ang iyang pagkamatarong imbes ang iya sa Diyos.+ 3 Nasuko usab siya pag-ayo sa tulo ka higala ni Job kay sila wala makahatag ug hustong tubag ug ila hinuong gipahayag nga daotan ang Diyos.+ 4 Si Elihu dunay ikatubag kang Job, apan nagpaabot siya nga makahuman silag sulti kay mas magulang sila kay kaniya.+ 5 Dihang nakita ni Elihu nga ang tulo ka lalaki wala makatubag, misamot ang iyang kasuko. 6 Busa si Elihu nga anak ni Barakel nga Buzihanon miingon:
“Ako batan-on pa
Ug kamo tigulang na.+
Mao nga agig pagtahod naghilom lang una ko,+
Ug wala ko mangahas sa pagsulti kaninyo sa akong nahibaloan.
7 Naghunahuna ko, ‘Pasagding mosulti ang edad,*
Ug pasagding magpahayag sa kaalam ang gidaghanon sa mga tuig.’
8 Apan ang balaang espiritu nga gihatag sa Diyos sa mga tawo,
Ang gininhawa sa Labing Gamhanan, mao ang naghatag kanilag pagsabot.+
9 Dili lang edad* ang makapahimo sa usa nga maalamon,
Ug dili lang mga tigulang ang makasabot kon unsay husto.+
10 Busa moingon ko, ‘Paminaw kanako,
Ug isulti usab nako kaninyo ang akong nahibaloan.’
11 Naghulat ko sa inyong mga pulong;
Akong gipaminawan ang inyong mga pangatarongan+
Samtang naghunahuna mo kon unsay inyong isulti.+
12 Namati ko pag-ayo kaninyo,
Apan walay usa kaninyo ang nakapamatuod nga sayop si Job*
O nakatubag sa iyang mga argumento.
13 Busa ayaw mo pag-ingon, ‘Nakaplagan namo ang kaalam;
Ang Diyos mao ang nagpamatuod nga sayop siya, dili ang tawo.’
14 Dili batok kanako ang gisulti ni Job,
Busa dili nako siya tubagon ug sama sa inyong mga argumento.
15 Sila nahigawad, sila wala nay ikatubag;
Sila wala nay ikasulti.
16 Ako nagpaabot, apan wala na sila mopadayon sa pagsulti;
Sila nagtungok na lang ug wala na motubag.
17 Busa ako usab motubag;
Isulti usab nako ang akong nahibaloan,
18 Kay daghan kog ikasulti;
Ang balaang espiritu nagpalihok kanako.
19 Gibati nako nga mora kog* bino nga walay kahungawan,
Morag bag-o nga panit nga sudlanag bino nga kabutohon na.+
20 Pasultiha ko aron ako mahuwasan!
Bukhon nako ang akong mga ngabil ug motubag ko.
Ug dili ko mag-ulog-ulog* kang bisan kinsa,
22 Kay dili ko makamaong moulog-ulog;
Kon gihimo nako kana, giwagtang na unta dayon ko sa akong Magbubuhat.
33 “Apan karon, Job, palihog paminaw kanako;
Paminawa ang tanan nakong isulti.
3 Ang akong mga pulong nagpahayag nga matarong ang akong kasingkasing,+
Ug ang akong mga ngabil sinserong magsulti sa akong nahibaloan.
4 Ang espiritu sa Diyos maoy nagbuhat kanako,+
Ug ang gininhawa sa Labing Gamhanan maoy naghatag kanakog kinabuhi.+
5 Tubaga ko kon makahimo ka;
Ipresentar kanako ang imong mga argumento; pangandam sa imong depensa.
6 Tan-awa! Ako sama ra kanimo sa atubangan sa matuod nga Diyos;
Ako usab giumol gikan sa yutang kulonon.+
7 Busa dili ka angayng mahadlok kanako,
Ug dili ka angayng mahugno sa akong mga pulong.
8 Apan nakadungog ko sa imong gipanulti,
Oo, kanunay kong makadungog nga ikaw moingon,
9 ‘Ako putli ug walay kalapasan;+
Ako hinlo ug walay kasaypanan.+
11 Iyang gibutang ang akong mga tiil sa sepohan;*
Iyang gibantayan pag-ayo ang tanan nakong alagianan.’+
12 Apan dili husto ang imong gisulti, mao nga kini ang akong itubag kanimo:
Ang Diyos labaw kaayo kay sa tawo.+
13 Nganong mireklamo man ka batok Kaniya?+
Tungod ba kay wala niya tubaga ang tanan nimong gisulti?+
14 Sa pagkatinuod, dili lang kay kausa mosulti ang Diyos,
Apan walay mamati kaniya.
15 Iya kanang ginahimo pinaagi sa damgo, sa panan-awon sa kagabhion,+
Inigkahinanok sa mga tawo
Samtang sila nangatulog sa ilang higdaanan.
16 Unya iyang buksan ang ilang igdulungog+
Ug isilsil* ang iyang mga instruksiyon kanila,
17 Aron ipahilayo ang usa ka tawo gikan sa daotang buhat+
Ug aron luwason ang usa ka tawo gikan sa pagkagarboso.+
18 Ang Diyos magluwas sa iyang kalag* gikan sa gahong,*+
Ug sa iyang kinabuhi gikan sa kamatayon pinaagig espada.*
19 Ang usa ka tawo usab badlongon pinaagig kasakit diha sa iyang higdaanan
Ug pinaagig walay hunong nga pagpanakit sa iyang kabukogan,
20 Mao nga siya* lud-on sa tinapay,
Ug isalikway niya bisan ang lami nga pagkaon.+
21 Siya moniwang pag-ayo,
Ug ang iyang kabukogan nga kaniadto dili makita, karon makita na.
23 Kon dunay usa ka mensahero* alang kaniya,
Usa gikan sa usa ka libo nga magsilbing tigpamaba,
Nga magsulti sa tawo kon unsay matarong,
24 Nan ang Diyos magpakitag pabor kaniya ug moingon,
Nakakaplag kog lukat!+
25 Ang iyang lawas mahimong mas himsog kay nianang sa batan-on;+
Mahibalik kaniya ang iyang kabaskog sa pagkabatan-on.’+
26 Siya mangaliyupo sa Diyos,+ kinsa magpakitag pabor kaniya,
Ug siya makakita sa Iyang nawong ug mosinggit sa kalipay,
Ug ipasig-uli Niya ang Iyang pagkamatarong ngadto sa tawo.
27 Ang maong tawo mopahayag* ngadto sa uban,
‘Ako nakasala+ ug akong gituis kon unsay matarong,
Apan wala nako madawat kon unsay angay kanako.*
29 Sa pagkatinuod, himoon sa Diyos kining tanan
Kaduha, katulo pa gani, alang sa usa ka tawo,
30 Aron luwason siya gikan sa gahong,*
Aron matagamtam niya ang kahayag sa kinabuhi.+
31 Pamati, Job! Paminaw kanako!
Paghilom, ug ako mopadayon sa pagsulti.
32 Kon duna kay ikasulti, tubaga ko.
Sulti, kay buot nakong pamatud-an nga dili ka sad-an.
33 Kon wala kay ikasulti, angay kang mamati kanako;
Paghilom, ug ako kang tudloan sa kaalam.”
34 Busa si Elihu mipadayon sa pagtubag:
2 “Pamati sa akong mga pulong, kamong mga maalamon;
Paminaw kanako, kamo nga daghag nahibaloan.
4 Atong susihon kon unsay husto;
Atong hukman kon unsay maayo.
6 Dili ba diay ko mosulti sa tinuod kon unsay angayng hukom kanako?
Ang akong samad walay pagkaayo, bisan tuod wala koy nahimong kalapasan.’+
7 Kinsang tawhana ang sama kang Job,
Nga nagainom sa pagtamay sama sa tubig?
10 Busa pamati kanako, kamong mga tawo nga may pagsabot:*
Ang matuod nga Diyos dili gayod mobuhat ug daotan,+
Ug ang Labing Gamhanan dili gayod mohimog sayop nga binuhatan!+
11 Kay iyang gantihan ang tawo sumala sa iyang binuhatan+
Ug iyang itugot nga maagoman sa tawo ang sangpotanan sa gisubay niya nga dalan.
12 Kay sa pagkatinuod, ang Diyos dili mobuhat ug daotan;+
Dili tuison sa Labing Gamhanan ang hustisya.+
13 Kinsay nagsugo kaniya sa pagdumala sa yuta,
Ug kinsay naghatag kaniyag awtoridad ibabaw sa tibuok kalibotan?*
14 Kon iyang isentro ang iyang pagtagad* kanila,
Kon iyang kuhaon ang ilang espiritu ug gininhawa,+
Ug sila mobalik sa abog.+
16 Busa kon ikaw dunay pagsabot, paminawa kini;
Paminaw pag-ayo sa akong isulti.
17 Mahimo bang magmando ang usa nga nagdumot sa hustisya,
O imo bang hukman ang usa nga may awtoridad kinsa matarong?
19 Dunay Usa nga wala maghatag ug labawng pagtagad sa mga prinsipe
Ug wala niya palabiha ang mga dato kay sa mga kabos,*+
Kay silang tanan buhat man sa iyang mga kamot.+
20 Sila mahimong kalit lang mamatay+ sa tungang gabii;+
Sila mangurog pag-ayo ug mahanaw;
Bisan ang mga gamhanan mawagtang, apan dili pinaagi sa kamot sa tawo.+
23 Kay ang Diyos wala magtakdag tinudlong panahon kang bisan kinsa
Sa pag-atubang kaniya alang sa paghukom.
24 Iyang dugmokon ang mga gamhanan nga dili na kinahanglang mag-usisa
Ug magpahimutang siyag kapuli nila.+
25 Kay siya nahibalo sa ilang ginabuhat;+
Iya silang pukanon panahon sa kagabhion, ug sila malaglag.+
26 Sila iyang hampakon tungod sa ilang pagkadaotan,
Sa dapit nga makita sa tanan,+
27 Kay sila mihunong sa pagsunod kaniya+
Ug wala magtagad sa iyang mga dalan;+
28 Tungod sa ilang ginahimo, ang mga kabos motuaw kaniya,
Mao nga madungog niya ang pagtuaw sa mga walay mahimo.+
29 Dihang ang Diyos magpakahilom, kinsay makahukom kaniya?
Dihang tagoan niya ang iyang nawong, kinsay makakita kaniya?
Ngadto man sa usa ka nasod o sa usa ka tawo, parehas ra ang resulta,
30 Aron ang tawong walay Diyos* dili makamando+
O makalit-ag sa katawhan.
31 Kay may bisan kinsa ba nga moingon sa Diyos,
‘Gisilotan ko, bisag wala ko makahimog sayop;+
32 Tudloi ko kon unsay wala nako makita;
Kon duna koy nahimong sayop, dili na nako kana buhaton pag-usab’?
33 Angay ba ka niyang gantihan sumala sa imong kagustohan nga imo mang gisalikway ang iyang paghukom?
Ikaw ang angayng modesisyon, dili ako.
Busa sultihi ko kon unsay imong nahibaloan.
34 Ang mga tawong may pagsabot* moingon kanako
—Bisan kinsang maalamon nga makadungog kanako—
35 ‘Si Job nagsulti nga walay kahibalo,+
Ug ang iyang gipanulti nagpakita nga siya walay salabotan.’
36 Si Job masulayan unta* kutob sa iyang maarangan
Kay ang iyang mga tubag susama nianang sa mga daotan!
37 Gidugangan niya ang iyang sala pinaagi sa pagrebelde;+
Siya mabiaybiayong nagpakpak sa iyang mga kamot sa atong atubangan
Ug daghan siyag gisulti batok sa matuod nga Diyos!”+
35 Si Elihu mipadayon sa pagtubag:
3 Kay ikaw nag-ingon, ‘Unsay kapuslanan niini kanimo?*
Mas maayo ba ang akong kahimtang kon nakasala pa ko?’+
6 Kon ikaw makasala, imo ba siyang mapasakitan?+
Kon magpatongpatong ang imong kalapasan, maapektohan ba siya?+
8 Ang imong pagkadaotan makaapektar lang sa tawo nga sama nimo,
Ug ang imong pagkamatarong makaapektar lang sa anak sa tawo.
9 Ang mga tawo motuaw dihang sila gidaogdaog pag-ayo;
Sila motuaw alang sa kahupayan gikan sa pagdominar* sa mga gamhanan.+
10 Apan walay moingon, ‘Hain ang Diyos, ang akong Dakong Magbubuhat,+
Ang usa nga nagahatag ug katarongan sa pag-awit panahon sa kagabhion?’+
11 Siya nagtudlo kanato+ ug labaw pa kay sa iyang gitudlo sa mga mananap sa yuta,+
Ug siya naghimo kanatong mas maalamon kay sa mga langgam sa kalangitan.
13 Sa pagkatinuod, ang Diyos dili mamati sa walay pulos nga pagtuaw;*+
Ang Labing Gamhanan dili magtagad niana.
14 Ilabina gayod kon moreklamo ka nga iya kang gipasagdan!+
Ang imong legal nga kaso anaa na kaniya, busa angay kang maghulat kaniya.+
15 Kay siya wala man magpatawag ug husay tungod sa kasuko;
Wala usab niya tagda ang imong pagpatakag sulti.+
16 Ang pagbuka ni Job sa iyang baba walay pulos;
Daghan siyag gisulti apan wala siyay tinuod nga kahibalo.”+
36 Si Elihu mipadayon:
2 “Dugangi pa ang imong pailob kanako samtang magsaysay ko,
Kay duna pa koy isulti bahin sa Diyos.
3 Isulti nako nga detalyado ang akong nahibaloan,
Ug akong ipahayag nga ang pagkamatarong iya sa akong Magbubuhat.+
7 Dili niya ibulag ang iyang mga mata gikan sa mga matarong;+
Iya silang palingkoron sa trono uban sa mga hari,*+ ug sila pagabayawon hangtod sa hangtod.
8 Apan kon sila gikadenahan
Ug nagapos sa pisi sa kasakitan,
9 Iyang sultihan sila sa ilang nahimo,
Sa ilang mga kalapasan tungod sa ilang garbo.
10 Iyang buksan ang ilang igdulungog alang sa pagtul-id
Ug sultihan sila nga talikdan ang pagkadaotan.+
11 Kon sila motuman ug moalagad kaniya,
Sila magkinabuhi nga mauswagon,
Ug ang ilang mga tuig magmalipayon.+
13 Ang mga walay Diyos* maghambin ug kasuko.
Sila dili motuaw alang sa tabang bisan pag sila iyang gaposon.
14 Sila mangamatay samtang batan-on pa,+
Tungod sa ilang pagpakig-uban* sa mga lalaking pampam* sa templo.+
15 Apan luwason sa Diyos* ang mga sinakit panahon sa ilang kasakitan;
Ug iyang buksan ang ilang igdulungog dihang sila daogdaogon.
16 Iya kang ipahilayo sa kasakitan+
Ug dad-on ngadto sa lapad nga luna, nga walay restriksiyon,+
Nga may lamiang pagkaon sa imong lamesa aron ikaw hupayon.+
17 Unya ikaw matagbaw gayod sa paghukom sa daotan,+
Dihang ipakanaog ang hukom ug ipatigbabaw ang hustisya.
18 Apan pagbantay kay basig mamiaybiay ka* tungod sa imong grabeng kasuko,+
Ug ayawg itugot nga mapahisalaag ka tungod sa dakong hiphip.
19 Ang imo bang pagtuaw alang sa tabang
O ang imong grabeng mga paningkamot makapahilayo kanimo sa kasakitan?+
20 Ayawg pangandoya ang kagabhion,
Dihang ang mga tawo mawala sa ilang dapit.
22 Tan-awa! Ang Diyos binayaw tungod sa iyang gahom;
Kinsa ba nga magtutudlo ang sama kaniya?
25 Ang tanang katawhan nakakita niana,
Ang tawo nagtan-aw niana gikan sa layo.
27 Iyang ipasaka ang mga tinulo sa tubig;+
Dayon kini mahimong gabon ug ulan;
28 Unya ang mga panganod magbubo niini;+
Kini moulan nganha sa katawhan.
30 Tan-awa kon giunsa niya pagpakidlap ang kilat*+ diha niana
Ug kon giunsa niya pagtabon ang kahiladman* sa dagat.
37 “Tungod niini nagbutobuto ang akong dughan
Ug paspas kining nagpitikpitik.
2 Paminawa pag-ayo ang dinahunog sa iyang tingog
Ug ang dalugdog gikan sa iyang baba.
3 Iya kining ipalanog ilalom sa tibuok kalangitan
Ug iyang ipakidlap ang iyang kilat+ hangtod sa mga kinatumyan sa yuta.
4 Human niana dunay pagdahunog;
Iyang ipadalugdog ang iyang katingalahang tingog,+
Ug dili niya pugngan ang kilat samtang siya nagsulti.
5 Ipadalugdog sa Diyos ang iyang tingog+ sa katingalahang paagi;
Siya nagbuhat ug kahibulongang mga butang nga dili nato arang masabtan.+
8 Ang ihalas nga mga mananap manago sa ilang mga lungib
Ug sila magpabilin diha niana.
11 Oo, pabug-aton niya ang mga panganod pinaagi sa yamog;
Isabwag niya ang iyang kilat+ diha sa mga panganod;
12 Kini magtuyok sa dapit diin niya kini paadtoon;
Buhaton niini bisan unsa nga iyang ipahimo+ diha sa nawong sa gipuy-ang yuta.*
13 Iya kining ginagamit alang sa pagsilot,*+ sa pagpaulan nganha sa yuta,
O sa pagpakitag maunongong gugma.+
15 Nahibalo ba ka kon giunsa pagkontrolar* sa Diyos ang mga panganod
Ug kon giunsa niya pagpakidlap ang kilat gikan sa iyang panganod?
16 Nahibalo ba ka kon giunsa paglutaw sa mga panganod?+
Kini maoy katingalahang mga buhat sa Usa nga hingpit sa kahibalo.+
19 Sultihi kami kon unsay angay namong isulti kaniya;
Dili mi makatubag kay kami anaa sa kangitngit.
20 Angay ba siyang suginlan nga gusto kong makigsulti kaniya?
O duna bay nagsulti ug importante kaayong butang nga angayng ipahibalo kaniya?+
21 Dili gani nila makita ang kahayag,*
Bisag hayag ang kalangitan,
Hangtod nga moagi ang hangin ug paliron ang mga panganod.
23 Dili nato bug-os masabtan ang bahin sa Labing Gamhanan;+
Siya gamhanan kaayo,+
Ug dili gayod niya tuison ang iyang hustisya+ ug isalikway ang iyang pagkamatarong.+
24 Busa ang mga tawo angayng mahadlok kaniya.+
Kay siya walay pag-uyon niadtong mga naghunahuna nga sila maalamon.”*+
38 Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa unos:+
3 Palihog pangandam, ug pagpakalalaki;
Ako kang pangutan-on, ug tubaga ko.
4 Diin man ka dihang akong gitukod ang yuta?+
Sultihi ko, kon nagtuo ka nga duna kay pagsabot.
5 Kinsay nagbuot sa mga sukod niini, kon ugaling nahibalo ka,
O kinsa bay nagsukod niini pinaagig pisi?
6 Unsa may giugbokan sa pundasyon niini,
O kinsay nagpahiluna sa batong pamag-ang* niini,+
7 Dihang ang mga bituon sa kabuntagon+ nanghugyaw sa kalipay,
8 Ug kinsa bay nagtak-op sa mga pultahan aron alihan ang dagat+
Dihang kini misugwak gikan sa tagoangkan,
9 Dihang kini akong gibestihan ug mga panganod
Ug giliminan* ug grabeng kangiob,
10 Dihang nagtakda ko ug utlanan alang niini
Ug gibutangan kinig mga trangka ug mga pultahan,+
11 Ug ako miingon, ‘Dinhi ra ka kutob, ug ayaw nag saylo;
Dinhi ra taman ang imong dagkong balod’?+
12 Nakasulay na ba ka sukad* nga sugoon ang kabuntagon
O sultihan ang banagbanag kon asa kini motungha,+
13 Aron kuptan ang isigkatumoy sa yuta
Ug uyogon kini aron mangahulog ang mga daotan?+
14 Kini mausab samag yutang kulonon nga giselyohan,
Ug ang disenyo niini molutaw sama nianang sa besti.
15 Apan ang kahayag sa mga daotan kuhaon gikan kanila,
Ug ang ilang naisa nga bukton mabali.
17 Napadayag ba kanimo ang mga ganghaan sa kamatayon,+
O imo bang nakita ang mga ganghaan sa hilabihang kangitngit?*+
18 Nasabtan ba nimo kon unsa ka lapad ang yuta?+
Sultihi ko, kon nahibalo ka niining tanan.
19 Hain man ang dalan paingon sa gipuy-an sa kahayag?+
Ug hain man ang dapit sa kangitngit,
20 Aron imo kining madala didto
Ug imong masabtan ang mga agianan paingon sa pinuy-anan niini?
21 Nahibalo ba ka niini kay natawo na ka niadtong panahona
Ug kay taas na kaayo kag pangedaron?
22 Nakasulod na ba ka sa mga tipiganan sa niyebe,+
O nakakita na ba ka sa tipiganan sa ulan nga yelo,+
23 Nga akong gigahin alang sa panahon sa kasakit,
Alang sa adlaw sa panag-away ug sa gubat?+
24 Gikan sa unsang direksiyon nga ang kahayag* gisabwag,
Ug diin maggikan ang hanging sidlakan nga mohuros sa yuta?+
25 Kinsay naghimog agianan alang sa baha
Ug naghimog dalan alang sa dakong dag-om ug sa dalugdog,+
26 Aron mag-ulan diha sa mga dapit nga walay nagpuyo,
Diha sa kamingawan nga walay tawo,+
27 Aron paulanan ang mga dapit nga napayhag ug nauga
Ug patuboon ang mga sagbot?+
29 Kang kinsang tagoangkan migula ang yelo,
Ug kinsay nagpahimugso sa yelo gikan sa langit+
30 Dihang ang katubigan daw gitabonag bato,
Ug ang ibabaw sa lawom nga katubigan mobagtok sa kabugnaw?+
32 Makapagula ba ka ug konstelasyon* sa gitakdang panahon niini
O makagiya sa konstelasyong Ash* ug sa mga anak niini?
35 Makapadala ba ka ug mga kilat?
Mobalik ba sila kanimo ug moingon, ‘Ania kami!’
36 Kinsay nagbutang ug kaalam diha sa mga panganod*+
O kinsay naghatag ug pagsabot sa kahibulongang mga butang sa langit?*+
37 Kinsa ang dunay igong kaalam nga makaihap sa mga panganod,
O kinsay makayabo sa mga banga sa langit+
38 Dihang ang abog mahimong lapok
Ug ang mga tibugol sa yuta magtapot?
39 Makapangayam ba ka ug pagkaon alang sa leyon
O imo bang matagbaw ang kagutom sa mga batang leyon+
40 Dihang sila manghupo sa ilang mga lungib
O maghulat ug tukbonon diha sa ilang tagoanan?
41 Kinsa ba ang nagaandam ug pagkaon alang sa uwak+
Dihang ang mga kuyabog niini motuaw sa Diyos alang sa tabang
Ug maglatagaw kay walay makaon?
39 “Nahibalo ba ka kon kanus-a manganak ang mga kanding sa bukid?+
Nakakita na ba ka ug osa nga nanganak?+
2 Giihap ba nimo ang mga bulan nga kini magmabdos?
O nahibalo ba ka kon kanus-a kini manganak?
3 Sila mohupo dihang sila manganak,
Ug ang ilang kaul-ol matapos.
4 Ang ilang mga nati mohimsog ug managko diha sa kapatagan;
Sila manglakaw ug dili na mamalik.
6 Akong gihimo ang desyertong kapatagan nga pinuy-anan niini
Ug ang yuta nga asin nga puy-anan niini.
7 Bugalbugalan niini ang kaguliyang sa siyudad;
Kini dili makadungog sa tingog sa tigmanso.
8 Kini magsuhid sa mga bungtod aron mangitag kasibsiban,
Aron mangitag bisan unsang lunhawng tanom.
9 Moalagad ba kanimo ang ihalas nga torong baka?+
Magpalabay ba kini sa kagabhion diha sa imong kuwadra?*
10 Mapasubay ba nimo ang ihalas nga torong baka diha sa tudling pinaagig pisi,
O motuman ba kini kanimo sa pagdaro* sa walog?
11 Mosalig ba ka niini kay kusgan kaayo kini
Ug imong ipabuhat niini ang bug-at nimong buluhaton?
12 Mosalig ba ka niini sa pagdala sa imong ani,*
Ug hakoton ba niini ang inani ngadto sa imong giokanan?
13 Ang mga pako sa ostrich nagkapakapa sa kalipay,
Apan ang iya bang mga pako ug balhibo ikatandi nianang sa langgam nga madremadre?+
14 Kay biyaan niya ang iyang mga itlog diha sa yuta,
Ug painitan niya kini diha sa abog.
15 Siya malimot nga basin dunay tiil nga makadugmok niini
O may ihalas nga mananap nga makatamak niini.
16 Iyang pasagdan ang iyang mga piso, nga daw dili iyaha;+
Siya walay kabalaka nga makawang ang iyang pagbudlay.
18 Apan dihang siya motindog ug magkapakapa sa iyang mga pako,
Iyang kataw-an ang kabayo ug ang nagsakay niini.
19 Ikaw ba ang naghatag ug kusog sa kabayo?+
Ikaw ba ang nagbutang ug lambungay diha sa liog niini?
20 Makapalukso ba ka niini samag dulon?
Ang mapasigarbohong pagpangusmo niini makalilisang.+
22 Kataw-an niini ang kahadlok ug kini dili malisang.+
Kini dili moatras tungod sa espada.
23 Ang sudlanan sa udyong mokagilkil sa kiliran niini,
Ang bangkaw ug ang salapang mokidlap.
25 Inigtingog sa budyong, kini mobahihi ug kusog!
Mapanimahoan niini ang gubat nga atua sa layo
Ug madunggan niini ang singgit sa mga komandante ug ang singgit sa pakiggubat.+
26 Tungod ba sa imong pagsabot nga ang falcon molupad pataas,
Nga magbukhad sa iyang mga pako pahabagatan?
27 O tungod ba sa imong mando nga ang agila molupad pataas+
Ug maghimo sa iyang salag sa itaas,+
28 Nga magpalabay sa kagabhion diha sa pangpang
Ug magpuyo sa iyang dangpanan diha sa taas nga bato?
40 Si Jehova mipadayon sa pagtubag kang Job:
2 “Angay bang pangitaag sayop sa tawo ang Labing Gamhanan ug makigtigi Kaniya?+
Kadtong buot mobadlong sa Diyos angayng mosulti.”+
3 Si Job mitubag kang Jehova:
Unsay akong ikatubag kanimo?
Isampong nako sa akong baba ang akong kamot.+
5 Nakasulti na kog makausa, ug dili na ko motubag;
Nakasulti na kog makaduha, ug dili na ko mosulti pa.”
6 Unya si Jehova mitubag kang Job gikan sa unos:+
8 Imo bang kuwestiyonon ang akong hustisya?
Hukman ba ko nimong daotan aron ikaw ang mahimong husto?+
9 Ang imo bang bukton sama ka gamhanan nianang sa matuod nga Diyos,+
O ang imo bang tingog modalugdog sama sa iyang tingog?+
10 Palihog, ipakita ang imong himaya ug pagkagamhanan.
Ipakita ang imong dignidad ug pagkahalangdon.
11 Ipahungaw ang imong nagsilaob nga kasuko;
Tan-awa ang matag usa nga mapahitas-on, ug dad-a siya paubos.
12 Tan-awa ang matag usa nga mapahitas-on, ug ipaubos siya,
Ug tamaktamaki ang daotan diha mismo sa ilang gitindogan.
13 Tagoi silang tanan sa abog;
Ibalhog sila* diha sa tagong dapit,
14 Unya ako mismo moila* kanimo
Nga ang imong tuong kamot makaluwas kanimo.
15 Ania ang Behemot,* nga binuhat usab nako sama kanimo.
Kini mokaon ug sagbot sama sa torong baka.
16 Tan-awa kon unsa ka kusgan ang dapidapi niini
Ingon man ang kaunoran sa tiyan niini!
17 Pagahion niya ang iyang ikog sama sa usa ka sedro;
Ang mga ugat sa iyang paa daw sinalapid.
18 Ang mga bukog niini gama sa tumbaga;
Ang mga tiil niini gama sa puthaw.
19 Sa mga kamatang niini, kini ang kinaunhan ug kinalabwan* sa mga buhat sa Diyos;
Ang Magbubuhat lang ang makapatay niini pinaagig espada.
20 Kay ang kabukiran nagapatunghag pagkaon alang niini,
Diin didto magdula ang tanang ihalas nga mananap.
21 Kini mohigda ilalom sa mga kahoyng lotus;
Kini motago taliwala sa mga tangbo sa kalamakan.
23 Kon sulog kaayo ang suba, kini dili malisang.
Kini dili mahadlok, bisan pag ang Jordan+ mobul-og paingon sa iyang baba.
3 Magpakiluoy ba kini kanimo,
O lumo ba kining mosulti kanimo?
4 Makigsaad ba kini kanimo,
Aron imo kining maulipon hangtod sa hangtod?
5 Makigdula ba ka niini sama sa usa ka langgam
O hiktan ba nimo kini aron dulaan sa mga batang babaye?
6 Paliton ba kini sa mga negosyante?
Ila ba kining bahinbahinon?
8 Sulayi kinig hilabot;
Dili gyod ka malimot sa panagdumog ug dili na nimo kana himoon pag-usab!
9 Walay pulos kon magdahom ka nga imo kining mapildi.
Bisan sa pagtan-aw pa lang niini mahadlok* na ka.
10 Wala gayoy mangahas sa pagtugaw niini.
Busa kinsa may makabarog batok kanako?+
11 Duna bay unang naghatag kanako nga kinahanglan nako siyang bayran?+
Bisan unsang butang ilalom sa langit akoa.+
12 Duna pa koy isulti bahin sa mga tiil niini,
Bahin sa pagkakusgan niini ug pagkakahibulongan sa porma sa lawas niini.
13 Kinsa nay nakapanit niini?
Kinsay makaduol sa baba niini nga nagnganga?
14 Kinsay makapanganga sa baba niini?*
Ang mga ngipon niini makalilisang.
16 Sunson kaayo ang mga himbis
Nga kini dili kalutsan ug hangin.
17 Kini maayo kaayong pagkatapot;
Kini digkit sa usag usa ug dili mabulag.
18 Ang iyang pagpangusmo magpakidlap ug kahayag,
Ug ang iyang mga mata samag mga bidlisiw sa sayong kabuntagon.
19 Ang mga kidlap sa kilat manggula sa baba niini;
Ang mga aligato manglupad.
20 Ang aso mogula sa mga buho sa ilong niini,
Samag hudno nga gipasiga pinaagig mga tikog.
21 Ang gininhawa niini makapasigag uling,
Ug may kalayo nga mogula sa baba niini.
22 Kusgan kaayo ang liog niini,
Ug managan sa kahadlok kadtong anaa sa atubangan niini.
23 Ang panit sa tiyan niini lig-on kaayo;
Kini samag puthaw nga dili matangtang.
25 Dihang kini motindog, bisan ang mga kusgan mangalisang;
Ug ang pagkisaw niini makapaguliyang.
28 Kini dili motalaw sa udyong;
Alang niya ang mga bato sa lambuyog mora lang ug dagami.
29 Alang niya ang puspos daw dagami lang,
Ug iyang kataw-an ang hinagiyos sa salapang.
30 Ang tiyan niini daw may talinis nga mga tipak sa kulon;
Kini magbilin ug marka diha sa lapok samag panggiok nga balsa.+
31 Pabukalon niini ang kahiladman samag tubig diha sa kulon;
Makutaw niini ang dagat samag lana diha sa kulon.
32 Ang tubig nga giagian niini magbulabula.
Ang usa maghunahuna nga ang kahiladman may mga uban.
33 Walay sama niini sa yuta,
Usa ka linalang nga walay gikahadlokan.
34 Tutokan niini ang tanan nga mapahitas-on.
Hari kini sa tanang kusgang ihalas nga mananap.”
42 Unya si Job mitubag kang Jehova:
2 “Karon nahibaloan nako nga makahimo ka sa tanang butang
Ug ang tanan nga gihunahuna nimong buhaton, imo gayong mahimo.+
3 Ikaw miingon, ‘Kinsa ba kining walay kahibalo nga nagpalubog sa akong tambag?’+
Sa pagkatinuod, ako misulti nga walay pagsabot
Bahin sa mga butang nga katingalahan kaayo, nga wala nako mahibaloi.+
4 Ikaw miingon, ‘Palihog pamati, ug ako mosulti.
Ako kang pangutan-on, ug tubaga ko.’+
5 Ang akong mga dalunggan nakadungog bahin kanimo,
Apan karon ang akong mga mata nakakita kanimo.
7 Human makigsulti si Jehova kang Job, si Jehova miingon kang Elipaz nga Temanhon:
“Misilaob ang akong kasuko batok kanimo ug sa imong duha ka higala,+ kay kamo wala magsulti sa kamatuoran bahin kanako,+ dili sama sa akong alagad nga si Job. 8 Karon pagkuha mog pito ka torong baka ug pito ka laking karnero ug adtoa ninyo ang akong alagad nga si Job, ug pagtanyag mog halad nga sinunog alang sa inyong sala. Ug si Job nga akong alagad mag-ampo alang kaninyo.+ Dawaton gayod nako ang iyang hangyo nga dili mo silotan tungod sa inyong gihimong kabuangan, kay kamo wala magsulti sa kamatuoran bahin kanako, dili sama sa akong alagad nga si Job.”
9 Busa si Elipaz nga Temanhon, si Bildad nga Shuhanon, ug si Zopar nga Naamahanon milakaw, ug ilang gibuhat ang gisulti ni Jehova kanila. Ug gidawat ni Jehova ang pag-ampo ni Job.
10 Human makaampo si Job alang sa iyang mga higala,+ gitapos ni Jehova ang pag-antos ni Job+ ug gipalambo siya pag-usab.* Gihatagan siya ni Jehova ug doble sa iyang nabatonan sa miagi.+ 11 Ang tanan niyang igsoong lalaki ug igsoong babaye ug ang tanan niyang higala kanhi+ nangadto kaniya ug nangaon uban kaniya diha sa iyang balay. Sila misimpatiya ug mihupay kaniya tungod sa tanang katalagman nga gitugot ni Jehova nga modangat kaniya. Ang matag usa kanila mihatag kaniyag salapi ug usa ka singsing nga bulawan.
12 Busa mas dagayang gipanalanginan ni Jehova ang ulahing katuigan ni Job,+ ug siya nakabaton ug 14,000 ka karnero, 6,000 ka kamelyo, 1,000 ka parisan sa baka, ug 1,000 ka asna.+ 13 Nakabaton usab siyag pito pa ka anak nga lalaki ug tulo pa ka anak nga babaye.+ 14 Iyang ginganlan ang kamagulangang babaye nga Jemima, ang ikaduha Kezia, ug ang ikatulo Keren-hapuk. 15 Sa tibuok yuta, walay sama ka guwapa sa mga anak ni Job, ug ang ilang amahan naghatag usab kanilag panulondon sama sa ilang mga igsoong lalaki.
16 Human niini, si Job nabuhi pa ug 140 ka tuig, ug nakita niya ang iyang mga anak ug mga apo hangtod sa ikaupat nga kaliwatan. 17 Unya si Job namatay, nga tigulang na ug tagbaw sa iyang kinabuhi.*
Posibleng kahulogan, “Puntirya sa Pagdumot.”
O “walay ikasaway ug matul-id.”
Literal, “500 ka parisan nga baka.”
Literal, “asna.”
O “labing bantogan.”
O “sumala sa ilang turno.”
Hebreohanong ekspresyon nga nagtumong sa mga anghel.
Literal, “gipunting ang imong kasingkasing sa.”
O “walay ikasaway ug matul-id.”
Literal, “gibutangan ug alad.”
Literal, “ang buhat sa iyang mga kamot.”
Literal, “nawong.”
O posible, “Ang kilat.”
O “wala niya pasanginli ug bisan unsa ang Diyos.”
Hebreohanong ekspresyon nga nagtumong sa mga anghel.
Literal, “gipunting ang imong kasingkasing sa.”
O “walay ikasaway ug matul-id.”
Literal, “lamyon.”
O “kalag.”
Literal, “nawong.”
O “kabahong.”
O “kaila.”
Literal, “gitunglo ang iyang adlaw.”
O “sa kangitngit ug sa landong sa kamatayon.”
Gisabot nga nagtumong sa buaya o sa uban pang dagko ug kusgan nga mga mananap sa tubig.
O posible, “nagtukod ug awaaw nga mga dapit alang sa ilang kaugalingon.”
Iningles, silver.
Literal, “gikapoy.”
O “nagplano.”
O “sa may lambungay nga mga batang leyon.”
O “mensahero.”
Iningles, gate.
O “ang mga bato sa kapatagan makigsaad kanimo.”
Literal, “maoy pakigdait.”
Tanom kini nga ang duga tab-ang.
O “aron lugwayan nako ang akong kinabuhi?”
Iningles, copper.
O “sa nagapanaw nga panon sa mga Sabeanhon.”
Literal, “tubson.”
Tan-awa sa Glossary ang “Ripa.”
O “ibaylo.”
O “banagbanag.”
O “budburanan sa hilo.”
Literal, “maayo.”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
Literal, “espiritu.”
Literal, “inay sa akong mga bukog.”
Literal, “ang imong kasingkasing.”
O “mangayog pabor.”
O “mobangon alang kanimo.”
Literal, “Ug magpagulag mga pulong gikan sa ilang kasingkasing?”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “Kini usab ang dalan.”
O “sa apostata.”
O “Siya nagtan-aw sa balay nga bato.”
O “lamyon.”
O “Ingon niana ang pagkawala sa iyang dalan.”
O “mga walay ikasaway.”
Literal, “kuptan ang kamot sa.”
O “magdala Kaniya sa korte.”
Literal, “maalamon sa kasingkasing.”
O “Iyang gikuha ang mga bukid.”
Posibleng ang konstelasyong Great Bear (Ursa Major).
Posibleng ang konstelasyong Orion.
Posibleng ang mga bituon nga Pleiades diha sa konstelasyong Taurus.
Literal, “sulod nga mga lawak sa habagatan.”
Lagmit usa kini ka dakong linalang sa dagat.
O posible, “akong kontra sa korte.”
Literal, “magpatawag.”
O “Bisan kon ako inosente.”
Literal, “hiwi.”
O “Bisan kon ako inosente.”
O “tamayon; isalikway.”
O “kadtong naghupot ug integridad.”
Literal, “nawong.”
Literal, “daotan.”
Sabon nga gama sa abo.
O “magpataliwala kanamo.”
Literal, “magbutang sa iyang kamot ibabaw namong duha.”
Literal, “magkuha sa iyang bunal gikan kanako.”
O “gitagik; gihabol.”
O “gininhawa; kinabuhi.”
Literal, “Ug kining mga butanga imong gitagoan sa imong kasingkasing.”
O “malipay.”
O “sa kangitngit ug sa landong sa kamatayon.”
O “mahimo bang husto ang tigpanghambog?”
O “makatugkad ba ka sa kinutbanan?”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
O “Kon ang ihalas nga asno ipanganak ingong tawo.”
Literal, “kasingkasing.”
O “nadakin-as.”
O posible, “pakigsulti sa.”
O “gininhawa.”
Literal, “sa tanang unod sa tawo.”
Literal, “alingagngag.”
O “gihukasan sa tanan.”
O “mga ansiyano.”
Literal, “gitangtang ang bakos sa mga gamhanan.”
Literal, “kasingkasing.”
O “Magpihigpihig ba mo pabor kaniya?”
O “halandomong.”
Literal, “bugdo sa taming.”
Literal, “Nganong tangagon nako ang akong unod?”
O “ang apostata.”
O posible, “Kon dunay moatubang, ako maghilom lang ug mamatay.”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “siya,” lagmit nagtumong kang Job.
O “kasamok.”
O posible, “putlon.”
Literal, “akong.”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
O “puntil.”
Literal, “gipahiran ug papilit.”
O “hinambog nga kahibalo.”
O “nagbansay sa imong baba.”
Literal, “tinapay.”
O “naningkamot nga molabaw.”
Literal, “baga nga mga pabugdo sa taming.”
Nagtumong sa iyang paglaom nga maulian.
Literal, “iyang baba.”
O “mga apostata.”
O “hinambog.”
O “kadtong nagkatigom uban nako.”
Iningles, kidney.
O “kusog.” Literal, “sungay.”
O “may landong sa kamatayon.”
O posible, “Samtang ang akong mata walay tulog nga nagtan-aw.”
Literal, “panultihon.”
O “sa apostata.”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
O “lubnganan.”
Ang akong paglaom.
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
O posible, “hugaw?”
O “magtakiang.”
Literal, “sa panganay sa kamatayon.”
O “sa makalilisang nga kamatayon.”
Literal, “Ang mga dili iya.”
Literal, “Ug siya wala nay ngalan.”
O “sa dapit diin siya temporaryong nagpuyo.”
O “nag-insulto.”
O “paryente.”
Literal, “ang mga anak nga lalaki sa akong tagoangkan,” nga nagtumong sa tagoangkan nga nagpahimugso kanako (tagoangkan sa akong inahan).
Literal, “Ug ako moikyas uban sa panit sa akong ngipon.”
Literal, “Ug wala matagbaw sa akong unod?”
O “manlulukat.”
Literal, “abog.”
O “Ang akong mga rinyon mipalyar na.”
Literal, “sa espiritu gikan sa akong pagsabot.”
O “katawhan; si Adan.”
O “sa apostata.”
O “apdo.”
Literal, “dila.”
Literal, “lamyon.”
Literal, “niya.”
Literal, “niya.”
Literal, “ang akong espiritu?”
O “mahimong gamhanan?”
O “Ug sa daklit sila manaog,” nga nagtumong sa dali, walay kasakit nga kamatayon.
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
O “tambag; plano.”
Uga nga lindog sa trigo, sebada, ug uban pa.
O “Kon ang gidaghanon sa iyang mga bulan gitunga?”
O “makatudlo sa Diyos ug bisan unsa.”
Literal, “ang utok sa iyang kabukogan nag-umog.”
O posible, “aron himoan kog daotan.”
Literal, “ilhanan.”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “Ug iyang guyoron ang tanang katawhan sunod kaniya.”
O “Malipay.”
Literal, “gihukas ang mga besti sa hubo.”
O “mga wala nay ginikanan.”
Literal, “mga bitik sa langgam.”
Literal, “sa arko sa langit.”
O “kansang kinabuhi gipamub-an.”
Literal, “suba?”
O “mga bugon nga bulawan.”
O “walog.” Tan-awa sa Glossary.
O “mga bugon nga bulawan.”
O “ang usa kansang mga mata nagtan-aw sa ubos.”
O “Niining adlawa ang akong reklamo rebelyoso.”
O “gipangayo.”
Iyang adlaw sa paghukom.
O posible, “manguhag kompay diha sa uma.”
O posible, “Sila magpugag lana diha sa pinarilang mga luna.”
O posible, “walay usa nga giisip sa Diyos ingong sad-an.”
Literal, “mangubkob.”
Literal, “Siya tulin ibabaw sa katubigan.”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
Literal, “Ang tagoangkan.”
Literal, “niya.”
Literal, “niya.”
Literal, “dalan.”
Literal, “sa iyang kahitas-an.”
O “putli.”
O “Ikaw dagayang nagpadayag.”
O “sentido komon!”
Literal, “Ug kang kinsang gininhawa (espiritu) ang migula kanimo?”
O “Sheol.” Tan-awa sa Glossary.
Literal, “niya.”
O “ang Abaddon.”
Literal, “amihanan.”
Literal, “lingin.”
Literal, “Rahab.”
O “hangin.”
O “nagpadailos.”
Literal, “panultihon.”
O “akong huptan.”
O “tamayon.”
O “sa tanan nakong adlaw.”
O “sa apostata.”
O posible, “pinaagi sa kamot.”
O posible, “Sila mopakpak ug motaghoy kaniya gikan sa ilang dapit.”
Literal, “gibubo.”
Literal, “bato.”
Dayag nga kini nagtumong sa pagmina.
Literal, “ang bato nga santik.”
O “dinalisay.”
Literal, “kabug-at.”
Literal, “panultihon.”
Literal, “Sa mga adlaw nga.”
O “tig-alagad.”
Literal, “manago.”
O “besti nga walay bukton.”
Literal, “sa akong salag.”
Literal, “motulo.”
O posible, “Wala nila paduloma ang kahayag sa akong nawong.”
O “walog.” Tan-awa sa Glossary.
Literal, “gikastigo.”
Literal, “panultihon.”
Literal, “nagbadbad sa pisi sa akong busogan.”
O “Ilang gilabay ang busal.”
O posible, “mitabang.”
Literal, “gibangagan.”
O posible, “Tungod sa akong grabeng kasakit, ako dili na mahitsura.”
O posible, “gidugmok uban sa paghagsa.”
Literal, “sa tapok sa kagun-oban.”
O posible, “hilanat.”
O posible, “uban sa mga tawo sa kabakakan?”
O “ang akong mga kaliwat ibta.”
Literal, “Ug paludha ibabaw kaniya ang ubang mga lalaki.”
Literal, “nga magakaon hangtod sa kalaglagan.”
O “Nga mag-ibot.”
O “legal nga kaso.”
Literal, “motindog ang.”
Literal, “sa tagoangkan?”
Literal, “gipahalap.”
Literal, “siya.”
Literal, “gikan pa sa tagoangkan sa akong inahan.”
Literal, “siya.”
Panapton nga gama sa balhibo sa karnero.
O posible, “Dihang akong nakita nga dunay nagpaluyo kanako diha sa ganghaan sa siyudad.”
O “pakopako.”
O “gikan sa lutahan niini; gikan sa ibabawng bukog niini.”
Literal, “kahayag.”
Literal, “karne.”
O “langyawng residente.”
O “Ania ang akong pirma.”
O “kay matarong siya sa iyang kaugalingong mga mata.”
Literal, “mga adlaw.”
O “Dili lang ang daghang adlaw.”
O “nakabadlong kang Job.”
Literal, “Ang akong tiyan morag.”
O “maghatag ug dungganong titulo.”
Literal, “ang akong dila uban sa akong alingagngag.”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “butangag selyo.”
O “kinabuhi.”
O “lubnganan.”
O “hinagiban.”
Literal, “ang iyang kinabuhi.”
O “kinabuhi.”
O “lubnganan.”
O “anghel.”
O “lubnganan!”
Literal, “moawit.”
O posible, “Ug wala koy nakuhang kaayohan niini.”
O “kinabuhi.”
O “lubnganan.”
O “lubnganan.”
Literal, “alingagngag.”
Literal, “kasingkasing.”
O “sa gipuy-ang yuta?”
Literal, “kasingkasing.”
Literal, “unod.”
O “ang mga halangdon kay sa mga timawa.”
O “ang apostata.”
Literal, “kasingkasing.”
O posible, “Akong amahan, si Job masulayan unta.”
Lagmit nagtumong sa Diyos.
Literal, “bukton.”
O “sa bakak.”
O posible, “Siya mag-entrono ug mga hari.”
O “hinagiban.”
O “mga apostata.”
O posible, “Matapos ang ilang kinabuhi uban.”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “niya.”
O “mopakpak ka nga mabiaybiayon.”
O posible, “nagsaway kaniya; nagpatawag kaniya aron husayon siya maylabot.”
O “dili matukib.”
Literal, “balongbalong?”
Literal, “kahayag.”
Literal, “mga gamot.”
O posible, “gilabanan ang kawsa sa.”
O posible, “unsay.”
Literal, “Iyang selyohan ang kamot sa matag tawo.”
O “sa mabungahong yuta.”
Literal, “bunal.”
O “pagsugo.”
O “masalsal.”
Kahayag sa adlaw.
Literal, “maalamon sa kasingkasing.”
Tan-awa sa Glossary.
Hebreohanong ekspresyon nga nagtumong sa mga anghel.
O “giputos.”
Literal, “sa imong mga adlaw.”
O “landong sa kamatayon?”
O posible, “kilat.”
Posibleng ang mga bituon nga Pleiades diha sa konstelasyong Taurus.
Posibleng ang konstelasyong Orion.
Literal, “Mazzaroth.” Sa 2Ha 23:5, ang plural sa susamang termino nagtumong sa mga konstelasyon sa zodiac.
Posibleng ang konstelasyong Great Bear (Ursa Major).
O posible, “Iyang awtoridad?”
O posible, “tawo.”
O posible, “pagsabot sa hunahuna?”
O “pasungan?”
O “pagkaras.”
Literal, “binhi.”
Literal, “nagpahinabo nga malimtan niya ang.”
Literal, “Kini mogula aron makigharong sa hinagiban.”
Literal, “lamyon niini ang yuta.”
O posible, “Kini dili makatuo.”
Literal, “Gaposa ang ilang nawong.”
O “modayeg.”
Posibleng hipopotamus.
Literal, “ang sinugdanan.”
Tan-awa sa Glossary.
Literal, “bitik.”
Posibleng buaya.
Literal, “tikog.”
Literal, “tunok.”
O “matumba.”
Literal, “makaabli sa mga pultahan sa nawong niini?”
O posible, “Garbo niya ang mga laray sa iyang mga himbis.”
Ang gitumong dinhi mao ang pang-ilalom nga bato sa galingan.
Uga nga lindog sa trigo, sebada, ug uban pa.
Literal, “gibali ni Jehova ang pagkabinihag ni Job.”
Literal, “tigulang ug tugob sa mga adlaw.”