Usa ka Kauswagan sa Panakayan sa Kahanginan

SA MIAGING tingpamulak ang ayroplano sa Sobyet midahunog sa ibabaw gikan sa tugpahanan sa Moscow nga nahimong unang komersiyal nga ayroplano nga gisugnoran ug hidrohena inay sinagolag-petrolyong sugnod sa jet. Bisag wala kaayo hatagig maayong publisidad sa Kasadpang kalibotan ang maong okasyon, giisip kini sa pipila nga makasaysayanhon. Gipakasama kini sa usa ka kongresista sa T.B., sa pagpalupad sa Sputnik sa 1957.

“Sa makausa pa nabiyaan kita,” siya miingon, “ug maayo unta nga ang sunod nga administrasyon mopakitag dugang kaikag sa hidrohena kay sa nahimo niadtong usa.”

Sa dihang masunog ang sugnod nga sinagolag-petrolyo, ang peligrosong mga tighugaw mogawas. Sa pagkamatuod, ang gas nga carbon dioxide nga ginabuga makaamot sa “greenhouse effect” o epekto nga nagapainit sa yuta, ug kini may malaglagong mga epekto sa kinabuhi sa sunod nga siglo. Sa laing bahin, ang ginabuga sa ayroplano nga gisugnoran ug hidrohena maoy dili makadaot nga alisngaw, ug busa ang makina sa ayroplano sa Sobyet gitawag nga “bug-os lunsay alang sa ekolohiya.”

Ang ayroplano dunay espesyal nga tangke sa sugnod nga gisudlan ug likidong hidrohena sa temperatura nga ubos sa minus 253 grado Centigrade. Sa dihang moinit ang likido, kini ipaagos sa tubo ngadto sa makina ug sunogon sa hilabihan nga kainit, nga mopatunghag puwersadong pagpasulpot. Apan kay ang sugnod delikado man nga mobuto, kini peligroso, sumala sa gipakita sa pagbuto sa gisugnorag hidrohenang shuttle sa wanang nga Challenger sa 1986.

Ang Tinipong Bansa nagkamulo pag himog usa ka ayroplano nga hidrohena ang sugnod nga makalupad sa wanang ug sa sulod sa atmospera. Kini gitawag nga Orient Express, sanglit mahimong ipalupad kini gikan sa Washington, D.C., ngadto sa Tokyo sa duha ka oras. Ang unang biyahe niini gieskedyol sa 1994 pa.

[Tinubdan sa Letrato sa panid 31]

Savfoto