Mga Ilustrasyon/Panig-ingnan nga Makatudlo

ANG mga ilustrasyon ug mga panig-ingnan maoy epektibong mga metodo sa pagpanudlo. Kasagarang makadani ug makahupot kini sa atensiyon nga epektibo kaayo. Makapukaw kini sa mga katakos sa panghunahuna. Motandog kini sa mga emosyon ug busa makatandog kini sa tanlag ug sa kasingkasing. Usahay, ang mga ilustrasyon magamit aron mabuntog ang pagkamapihigon. Epektibo usab kini nga tabang sa paghinumdom. Gigamit mo ba kini sa imong pagpanudlo?

Ang mga pasumbingay maoy mga ilustrasyon nga sagad nagkinahanglan lamag pipila ka pulong; apan makapamugna kinig klarong mga hulagway diha sa hunahuna. Kon maayo kining pagkapili, madayag mismo ang kinadak-ang kahulogan niini. Apan ang usa ka magtutudlo makapausbaw sa kahinungdanon niini pinaagi sa pagdugang ug mubong katin-awan. Ang Bibliya punog mga panig-ingnan nga gikan niana ikaw makakat-on.

Unaha Paggamit ang mga “Simile” ug mga Metapora. Ang mga simile mao ang labing yanong mga pasumbingay. Kon bag-o ka pang nagtuon sa paggamit sa mga ilustrasyon, mahimong makatabang kanimo ang pag-una paggamit niini. Kini kasagarang gipaila pinaagi sa pulong “sama” o “ingon.” Bisan pag gitandi ang duha ka magkalain kaayong butang, gipasiugda sa mga simile ang pagkapareho niini nila. Ang Bibliya adunay daghang pasumbingay nga naggamit sa mga linalang​—mga tanom, mga hayop, ug mga butang sa kalangitan—​ingon man ang tawhanong kasinatian. Sa Salmo 1:​3, gisuginlan kita nga ang tawong regular nga nagbasa sa Pulong sa Diyos maoy “sama sa usa ka kahoy nga gitanom sa daplin sa mga sapa sa tubig,” usa ka kahoy nga mabungahon ug dili malaya. Ang tawong daotan giingon nga maoy “sama sa usa ka leyon” nga magabanhig aron sakmiton ang tukbonon. (Sal. 10:9) Si Jehova nagsaad kang Abraham nga ang iyang binhi mahimong “sama sa mga bituon sa kalangitan” sa gidaghanon ug “sama sa lugas sa balas nga anaa sa baybayon.” (Gen. 22:17) Mahitungod sa suod nga relasyon nga gipaposible ni Jehova tali kaniya ug sa nasod sa Israel, ang Diyos miingon: “Ingon nga ang bakos magpabilin sa hawak sa usa ka tawo,” sa ingon Iyang gipahinabo nga ang Israel ug Juda mounong Kaniya.​—Jer. 13:11.

Ang mga metapora usab nagpunting sa kaamgiran sa duha ka magkalain kaayong mga butang. Apan mas puwersado ang metapora. Naghisgot kini nga samag ang usa ka butang mao ang laing butang, ug sa ingon ang usa ka hiyas gikan sa usa ka butang gihatag niini ngadto sa lain. Si Jesus miingon sa iyang mga tinun-an: “Kamo ang kahayag sa kalibotan.” (Mat. 5:14) Sa pagbatbat sa kadaot nga ikapahinabo sa walay-pugong nga sinultihan, ang tinun-ang si Santiago misulat: “Ang dila usa ka kalayo.” (Sant. 3:6) Alang kang Jehova, si David miawit: “Ikaw mao ang akong dakong bato ug ang akong salipdanan.” (Sal. 31:3) Ang maayong pagkapili nga metapora kasagarang nagkinahanglag gamayng katin-awan o wala na. Ang pagkaepektibo niini gipausbaw sa kamubo niini. Ang usa ka metapora makatabang sa imong mamiminaw nga mahinumdom sa usa ka punto nga dili mahimo sa yanong pagpahayag sa impormasyon.

Ang hyperbole maoy pagpasobra, nga kinahanglang gamiton nga maalamon kay kon dili kini masaypan pagsabot. Si Jesus migamit niining pasumbingaya aron pagbatbat sa usa ka dili-mahikalimtang hulagway sa dihang siya nangutana: “Nganong . . . tan-awon nimo ang uhot nga anaa sa mata sa imong igsoon, apan wala magtagad sa salagunting nga anaa sa imong kaugalingong mata?” (Mat. 7:3) Sa dili pa nimo sulayan paggamit kini o ang ubang mga pasumbingay, kat-oni ang paggamit nga epektibo sa mga simile ug metapora.

Gamita ang mga Panig-ingnan. Inay mogamit kag usa ka pasumbingay, makapili ka sa paggamit ug mga panig-ingnan, mahimong mga estoryang piksiyon o tinuod-kinabuhi nga mga kasinatian, ingong mga tabang sa pagpanudlo. Kini lagmit nga mapasobrahan, mao nga kinahanglang gamiton kini nga maalamon. Ang maong mga panig-ingnan angayng gamiton lamang aron pagsuportar sa mga punto nga tinuod nga mahinungdanon, ug kini angayng ipresentar sa paagi nga mahinumdoman ang puntong gitudlo, dili lamang ang estorya.

Bisan pag dili ang tanang panig-ingnan maoy aktuwal gayong mga panghitabo, angayng ipabanaag niini ang tinuod-kinabuhi nga mga tinamdan o mga kahimtang. Busa, sa dihang nagtudlo kon sa unsang paagi isipon ang naghinulsol nga mga makasasala, giilustrar ni Jesus ang iyang punto pinaagi sa pagsugilon bahin sa pagmaya sa tawo nga nakakaplag sa iyang nawalang karnero. (Luc. 15:1-7) Ingong tubag sa usa ka tawong wala bug-os makasabot sa gipasabot sa Balaod sa sugo nga higugmaon ang silingan sa usa ka tawo, giasoy ni Jesus ang estorya bahin sa usa ka Samarianhon nga mitabang sa usa ka tawong samdan human mapakyas pagbuhat niana ang usa ka saserdote ug usa ka Levihanon. (Luc. 10:30-37) Kon nakakat-on ka sa pagpaniid pag-ayo sa mga tinamdan ug linihokan sa mga tawo, makagamit kang epektibo sa maong kasangkapan sa pagpanudlo.

Ang manalagnang si Natan miasoy sa usa ka hinandurawng kahimtang ingong paagi sa pagbadlong kang Haring David. Ang estorya epektibo kay gilikayan ang usa ka kahimtang nga basin moagak kang David sa pagpakamatarong sa kaugalingon isip reaksiyon. Ang estorya maoy mahitungod sa usa ka tawong dato nga daghag karnero ug usa ka tawong kabos nga may usa lang ka bayeng nating karnero nga iyang giatimang mabination. Si David mismo maoy magbalantay sa nangagi, busa siya makasabot sa gibati sa tag-iya niadtong nating karnero. Si David ingong reaksiyon makataronganong nasuko sa tawong dato nga nagsakmit sa gipangga nga nating karnero sa tawong kabos. Unya si Natan prangkang miingon kang David: “Ikaw mismo ang maong tawo!” Natandog ang kasingkasing ni David, ug siya sinserong naghinulsol. (2 Sam. 12:1-14) Pinaagi sa pagbansay, ikaw makatuon sa pagdumala sa emosyonal nga mga isyu sa madanihong paagi.

Daghang panig-ingnan nga bililhon sa pagpanudlo ang magamit gikan sa mga hitabong natala diha sa Kasulatan. Gibuhat kini ni Jesus sa pipila ra ka pulong sa miingon siya: “Hinumdomi ninyo ang asawa ni Lot.” (Luc. 17:32) Sa nagsaysay nga detalyado sa ilhanan sa iyang presensiya, si Jesus mihisgot sa “mga adlaw ni Noe.” (Mat. 24:37-39) Sa Hebreohanon kapitulo 11, ginganlan ni apostol Pablo ang 16 ka lalaki ug babaye ingong mga panig-ingnan sa pagtuo. Samtang modako ang imong kahibalo sa Bibliya, ikaw makapahimulos sa puwersadong mga panig-ingnan gikan sa gisulti sa Kasulatan mahitungod sa mga hitabo ug sa mga tawong ginganlan diha sa mga panid niini.​—Roma 15:4; 1 Cor. 10:11.

Usahay tingali imong masabtan nga maayong ipasiugda ang usa ka puntong gitudlo pinaagig tinuod-kinabuhi, modernong-adlaw nga kasinatian. Bisan pa niana, sa pagbuhat niini, magbantay nga gamiton lamang ang mga kasinatian nga nasusi nga tinuod ug likayan kadtong makapakaulaw sa walay hinungdan kang bisan kinsa sa imong mamiminaw o makapatugbaw sa ulohang lantugionon nga walay labot sa tema. Hinumdomi, usab, nga ang kasinatian angayng makatuman sa katuyoan. Ayaw iasoy ang dili-hinungdanong mga detalye nga lagmit makapalayo sa atensiyon gikan sa tumong sa imong presentasyon.

Masabtan ba Kini? Bisan unsang ilustrasyon o panig-ingnan ang imong gamiton, angay nga makatuman kanag tino nga tumong. Mahimo ba kana kon dili nimo ipadapat kana nganha sa ulohang gihisgotan?

Human sa pagtumong sa iyang mga tinun-an ingong “ang kahayag sa kalibotan,” gidugang ni Jesus ang pipila ka komento kon sa unsang paagi gigamit ang usa ka lampara ug kon unsang kaakohan ang gipasabot niini alang kanila. (Mat. 5:​15, 16) Gisundan niya ang iyang ilustrasyon sa nawalang karnero sa komento bahin sa kalipay sa langit tungod sa usa ka makasasala nga naghinulsol. (Luc. 15:7) Ug human sa iyang estorya bahin sa maluluy-ong Samarianhon, si Jesus misuknag pintok nga pangutana sa nagpatalinghog kaniya ug gisundan kanag direktang tambag. (Luc. 10:​36, 37) Sa kasukwahi, si Jesus miasoy sa iyang ilustrasyon bahin sa nagkalainlaing matang sa yuta ug bahin sa mga bunglayon sa uma ngadto lamang sa mga may igong kamapaubsanon aron mangutana, dili ngadto sa mga panon sa katawhan. (Mat. 13:1-30, 36-43) Tulo ka adlaw una pa sa iyang kamatayon, si Jesus naghisgot sa ilustrasyon bahin sa matinguhaon sa pagpatay nga mga magtitikad sa parasan. Wala na siya mohimog kapadapatan; kadto dili na kinahanglan. ‘Ang pangulong mga saserdote ug ang mga Pariseo . . . nakamatikod nga siya naghisgot bahin kanila.’ (Mat. 21:33-45) Busa ang diwa sa ilustrasyon, ang tinamdan sa mamiminaw, ug ang imong tumong ngatanan maoy magtino kon gikinahanglan ang pagpadapat ug, kon mao, unsa ka dakong pagpadapat.

Ang pag-ugmad sa katakos sa paggamit sa mga ilustrasyon ug mga panig-ingnan sa epektibong paagi nagkinahanglag panahon, apan ang kahago takos gayod niana. Ang maayong-pagkapili nga mga ilustrasyon makadani sa kaisipan ug kasingkasing. Ang resulta mao nga ang mensahe ikapasabot uban sa puwersa nga kasagarang dili mahimo sa yanong mga pagpahayag sa impormasyon.