“Usa ka Makabibihag nga Kanding sa Bukid”
KADAGHANAN kanato dili mogamit sa adhetibong makabibihag sa paghubit sa usa ka kanding. Tingali kita maghunahuna bahin sa mga kanding ingong mapuslanong mga mananap nga mokaon ug bisan unsa ug magtagana kanatog lamian nga karne ug sustansiyadong gatas—apan dili gayod nato kini tawgong makabibihag.
Bisan pa niana, ang Bibliya naghubit sa usa ka asawa ingong “usa ka bayeng osa nga hiligugmaon ug usa ka makabibihag nga kanding sa bukid.” (Proverbio 5:18, 19) Si Solomon, nga magsusulat sa basahong Proverbio, maoy usa ka idlot nga tigpaniid sa ihalas nga mga mananap sa Israel, busa sa walay duhaduha siya adunay balidong katarongan sa paggamit niining sambingaya. (1 Hari 4:30-33) Lagmit, sama sa iyang amahan nga si David, iyang napanid-an ang mga kanding sa bukid nga mag-adtoan sa dapit palibot sa En-gedi, duol sa kabaybayonan sa Patayng Dagat.
Ang gagmayng mga panon sa mga kanding sa bukid nga nanimuyo sa haduol nga Desyerto sa Judea kanunayng mag-adtoan sa tuboran sa En-gedi. Sanglit kini lamang ang masaligang tinubdan sa tubig niining umaw nga dapit, ang En-gedi nahimong usa ka paboritong dapit nga imnanan sa mga kanding sa bukid sulod sa kasiglohan. Sa pagkatinuod ang ngalang En-gedi lagmit nagkahulogang “tuboran sa nating kanding,” usa ka pamatuod sa makanunayong presensiya sa nating mga kanding niining dapita. Si Haring David midangop dinhi gikan sa paglutos ni Haring Saul, bisan pa nga siya kinahanglang magpuyo nga samag kagiw “ibabaw sa hubo nga mga bato sa mga kanding sa bukid.”—1 Samuel 24:1, 2.
Sa En-gedi ikaw makakita pa ug bayeng ihalas nga kanding, o kanding sa bukid, nga sa kamadanihon naglugsong nga maampingon sa batoong lugot samtang nagsunod kini sa laking kanding ngadto sa tubig. Dayon hayan imong masabtan ang pagtandi sa bayeng ihalas nga kanding sa usa ka maunongong asawa. Ang hilomong kinaiya ug matahom nga linihokan niini nagpaila usab ug babayen-ong mga kinaiya. Ang pulong “makabibihag” dayag nga nagpasabot sa kamadanihon ug katahom sa panagway sa kanding sa bukid.a
Ang bayeng ihalas nga kanding kinahanglang lig-on ug madanihon usab. Sumala sa gisulti ni Jehova kang Job, ang mga kanding sa bukid manganak diha sa mga pangpang, sa batoon, dili daling maabot nga mga dapit diin ang pagkaon tingali nihit ug ang mga temperatura naghingapin. (Job 39:1) Bisan pa niining maong mga kalisdanan, ang inahan nag-atiman sa mga anak niini ug nagtudlo niini sa pagkatkat ug paglukso sa kabatoan nga ingon ka abtik sa inahan. Ang ihalas nga kanding maisogon usab nga manalipod sa mga nati niini batok sa mga manunukob. Nakita sa usa ka tigpaniid ang usa ka kanding sa bukid nga naglikaylikay sa usa ka agila sulod sa tunga sa oras, samtang ang nating kanding miuk-ok sa ilalom niini alang sa panalipod.
Sagad ang Kristohanong mga asawa ug mga inahan kinahanglang magmatuto sa ilang mga anak ilalom sa malisod nga mga kahimtang. Sama sa kanding sa bukid, sila nagpakitag dedikasyon ug pagkadili-mahakogon sa pag-atiman niining hinatag-sa-Diyos nga responsabilidad. Ug sila maisogong nanlimbasog sa pagpanalipod sa ilang mga anak batok sa espirituwal nga mga kapeligrohan. Busa, imbes pakamenoson ang kababayen-an niini nga sambingay, si Solomon sa aktuwal nagpatagad sa kamadanihon ug kaanyag sa babaye—espirituwal nga mga hiyas nga mosidlak bisan diha sa malisod kaayong palibot.
[Footnote]
a Sumala sa The New Brown-Driver-Briggs-Gesenius Hebrew and English Lexicon, niini nga konteksto ang Hebreohanong pulong nga chen, nga gihubad ug “makabibihag,” nagpasabot ug ‘kamadanihon o katahom sa linihokan ug panagway.’
[Mga hulagway sa panid 30, 31]
Ang usa ka Kristohanong asawa ug inahan magpakitag maanindot nga espirituwal nga mga hiyas sa dihang nagatuman sa iyang hinatag-sa-Diyos nga mga responsabilidad