“Usa sa Labing Talagsaong mga Buhat sa Inhenyeriya”
SA DIHANG gitukod ang templo sa Jerusalem sa pagmando ni Haring Solomon mga 3,000 ka tuig kanhi, ang usa ka maanindot nga pondohanag tubig nga tumbaga gihimo ug gipahiluna sa gawas sa ganghaan sa templo. Kini mitimbang ug kapin sa 30 tonelada ug mapondohan ug mga 40,000 ka litrong tubig. Kining dakong planggana gitawag ug inumol nga dagatdagat. (1 Hari 7:23-26) “Dili kaduhaduhaan nga kadto maoy usa sa labing talagsaong mga buhat sa inhenyeriya nga nahimo sa Hebreohanong nasod sukad,” matod pa sa kanhi teknikal nga opisyal sa National Research Council sa Canada, si Albert Zuidhof, sa magasing Biblical Archeologist.
Sa unsang paagi gitukod ang inumol nga dagatdagat? ‘Sa Distrito sa Jordan gihulma sa hari ang mga galamiton nga tumbaga diha sa hulmahanan nga kulonon,’ matod pa sa Bibliya. (1 Hari 7:45, 46) “Ang proseso sa paghulma lagmit susama ra sa paagi sa ‘tinunaw nga talo’ nga gigamit gihapon sa paghulmag dagkong mga kampana nga bronse,” nag-ingon si Zuidhof. Siya misaysay nga sa paninugdan kini naglakip sa duha ka hulmahan sa dagatdagat nga gama sa yutang-kulonon, usa sa ubos ug usa sa ibabaw, ug diha sa tunga sa duha ka ugang mga hulmahan, ang likidong bronse gibubo. Ang kataposang tikang mao ang pagbuak sa duha ka hulmahan.
Ang pagtukod sa dako ug bug-at kaayo nga inumol nga dagatdagat nagkinahanglag dili-tiaw nga abilidad. Ang hulmahan sa ubos ug ang hulmahan sa ibabaw kinahanglang makasugakod sa gibug-aton nga halos 30 tonelada nga tinunaw nga tumbaga, ug ang paghulma kinahanglang himoon nga diretso aron malikayan ang pagpangliki. Kini lagmit nagkinahanglag mga hurnohan nga nagtapad aron dirediretso ang pagbubo sa tinunaw nga metal diha sa hulmahan. Dili gayod lalim nga trabaho!
Sa iyang pag-ampo sa inagurasyon sa templo, gipasidunggan ni Haring Solomon si Jehova nga Diyos sa tanang trabaho sa templo, nga nag-ingon: “Imong gihimo ang saad pinaagi sa imong kaugalingong baba, ug pinaagi sa imong kaugalingong kamot imong gihimo ang katumanan.”—1 Hari 8:24.