Mapuslanon Pa ba Gihapon ang “Daang Tugon”?
NIADTONG 1786, usa ka Pranses nga doktor ang nagpatik ug usa ka libro nga nag-ulohang Traité d’anatomie et de physiologie (Pagtuki sa Anatomiya ug Pisiolohiya). Gituohan nga kini mao ang labing tukma nga basahon bahin sa sistema sa nerbiyos (nervous system) niadtong panahona. Tungod sa kanihit niini, ang usa ka libro mobalor karon ug kapin sa 27 ka libo ka dolyar! Bisan pa niana, wala na tingaliy tawo karon nga mosalig sa usa ka siruhano nga nagbase sa iyang paagi sa pag-opera niining karaan na kaayong libro. Dako kinig natampo sa natad sa medisina ug maayo kaayo kining pagkasulat apan wala kana magpasabot nga mapuslanon pa gihapon kini sa pagtabang sa usa ka masakiton karon.
Susama usab niana ang gibati sa kadaghanan maylabot sa gitawag nga Daang Tugon. Nakadayeg sila sa mga asoy niini bahin sa kasaysayan sa Israel ug sa maayong pagkatagik nga mga balak niini. Apan, sila nagtuo nga dili makataronganon ang pagsunod sa mga giya niini nga gisulat kapin na sa 2,400 ka tuig kanhi. Lahi na kaayo karon ang kahibalo bahin sa siyensiya, komersiyo, ug bisan gani sa pamilyahanong kinabuhi kon itandi sa panahon sa Bibliya. Si Philip Yancey, editor kaniadto sa Christianity Today, nagsulat diha sa iyang librong The Bible Jesus Read: “Kini dili kanunayng sayon sabton, ug kon may mga bahin man nga sayon sabton, makapalagot kini sa mga mobasa niini karon. Tungod niini ug sa uban pang katarongan, ang mga tawo dili ganahang mobasa sa Daang Tugon, nga naglangkob ug dakong bahin sa Bibliya.” Ingon usab niana ang panghunahuna sa mga tawo kaniadto.
Duolag 50 ka tuig human mamatay si apostol Juan sa mga 100 K.P., usa ka dato nga batan-ong lalaki nga ginganlag Marcion nagtudlo nga ang Daang Tugon angayng isalikway sa mga Kristiyano. Sumala pa sa Ingles nga historyano nga si Robin Lane Fox, si Marcion nangangkon nga ang “‘Diyos’ sa Daang Tugon ‘grabe ka mangtas’ kay milaban siya sa mga bandido ug sa mga terorista sama kang Haring David sa Israel. Sa kasukwahi, si Kristo maoy bag-o ug lahi nga bersiyon sa usa ka mas maayong Diyos.” Si Fox nag-ingon nga kining ideyaha “gitawag ug ‘Marcionismo’ ug padayong nakadani sa mga tawo, ilabina sa mga molupyo sa Sidlakan nga Syriac ug sinultihan, hangtod sa ikaupat nga siglo.” Adunay pipila nga nagtuo gihapon niining ideyaha. Ingong resulta, paglabay sa kapin sa 1,600 ka tuig, “wala na kaayoy kabangkaagan ang mga Kristiyano bahin sa Daang Tugon ug halos napapas na kini sa panumdoman sa modernong katilingban,” matod pa ni Philip Yancey.
Gipulihan ba ang Daang Tugon? Sa unsang paagi atong ikaingon nga “si Jehova sa mga panon” sa Daang Tugon mao ra usab ang ‘Diyos sa gugma ug kalinaw’ sa Bag-ong Tugon? (Isaias 13:13; 2 Corinto 13:11) Ang Daang Tugon ba may ikahatag nga kaayohan kanimo karon?