Among mga Magbabasa Nangutana
Nganong Gamiton man ang Ngalan sa Diyos Kon Walay Nahibalo sa Hustong Paglitok Niana?
Walay nahibalo karon kon giunsa paglitok kaniadto ang ngalan sa Diyos sa Hebreohanong pinulongan. Apan matikdi nga mga 7,000 ka beses mabasa diha sa Bibliya ang ngalan sa Diyos. Sa dinhi pa si Jesus sa yuta, iya kanang gipaila ug iyang gisugo ang iyang mga tinun-an sa pag-ampo ug pagbalaan nianang ngalana. (Mateo 6:9; Juan 17:6) Busa, kita makaseguro nga hinungdanon gayod alang sa mga Kristohanon ang paggamit sa ngalan sa Diyos. Apan, nganong wala kita mahibalo sa eksaktong paglitok niana? Adunay duha ka pangunang hinungdan.
Una, mga duha ka libo ka tuig na ang milabay, dihay patuotuo ang mga Hudiyo nga sala ang paglitok sa ngalan sa Diyos. Sa dihang mabasahan nila kana sa Bibliya, ilang litokon ang pulong “Ginoo” isip kapuli niana. Busa paglabay sa daghang siglo, nalimtan na sa mga tawo kon unsaon paglitok ang ngalan sa Diyos.
Ikaduha, ang Hebreohanong pinulongan walay bokales, nga kon basahon amgid-amgid kini sa pinamubong mga pulong sa Iningles. Sa dihang basahon kini, ang mobasa nay mobutang ug bokales sumala sa kon unsay iyang mahinumdoman. Miabot ang panahon nga mihimo silag paagi aron dili mahikalimtan ang paglitok sa Hebreohanong mga pulong. Gibutangan nilag bokales ang matag pulong sa Hebreohanong Bibliya. Kon bahin sa balaang ngalan, ang uban niini gibutangag mga bokales sa pulong “Ginoo” aron pahinumdoman ang mobasa nga mao kanay litokon imbes ang ngalan sa Diyos, apan ang uban wala nila butangi.
Busa ang nagpabilin mao lamang ang upat ka konsonante nga gitawag ug Tetragrammaton. Ang usa ka diksiyonaryo naghubit niini ingong “ang upat ka Hebreohanong letra nga sagad gihubad nga YHWH o JHVH nga maoy ngalan sa Diyos diha sa Bibliya.” Busa tungod kay gidugangag mga bokales, ang JHVH nahimong “Jehova,” ang labing popular ug naandang paglitok niini.
Apan ang pipila ka iskolar misugyot nga ang hustong paglitok niana maoy “Yahweh.” Mas duol ba kini sa orihinal kon itandi sa “Jehova”? Walay makaseguro niana. Sa pagkatinuod, adunay mga katarongan ang ubang iskolar kon nganong wala nila gamita ang “Yahweh.” Siyempre, kitang tanan mouyon nga ang atong paglitok sa Biblikanhong mga ngalan layo ra kon itandi sa paglitok niana sa Hebreohanong pinulongan. Tungod kay naanad na kita sa paglitok sa maong mga ngalan diha sa atong pinulongan, dili na nato kuwestiyonon kon unsay eksaktong paglitok niana. Ingon usab niana ang ngalang Jehova.
Ang mga Kristohanon sa unang siglo nailhan nga naggamit sa ngalan sa Diyos. Ila kanang gisangyaw ug ilang giawhag ang uban sa pagsangpit nianang ngalana. (Buhat 2:21; 15:14; Roma 10:13-15) Busa tin-aw nga bisag unsa pay atong pinulongan, buot gayod sa Diyos nga atong gamiton ug pabilhan ang iyang ngalan, ug magkinabuhi subay sa kahulogan nianang ngalana.
[Blurb sa panid 31]
Matikdi nga mga 7,000 ka beses mabasa diha sa Bibliya ang ngalan sa Diyos