Mga Magtiayong May Trabaho—Ang Yawi sa Kalamposan

WALAY pagduhaduha niini—kon ang mga magtiayon duhag kinitaan mahimong motungha ang kapit-osan ug kalisdanan. Busa maalamong ihapon sa mga magtiayon ang bili​—sa pinansiyal, emosyonal, ug sa espirituwal​—kon ang duha ka kapikas motrabaho. (Tan-awa ang Lucas 14:​28.) Bisan pa niana, kon gikinahanglan sa kahimtang nga ang pamilya dunay duha ka tigpangitag kabuhian, ang mga sulirang mosunod dili ingong dili mabuntog. Daghang magtiayon ang malamposong nagbuntog niana nila. Ang yawi sa ilang kalamposan? Sa kadaghanan kini mao ang pagsunod sa mga prinsipyo sa Bibliya.

Ang tambag sa Bibliya dili makaraan. Kini makatabang nimo sa pagsagubang nga labi pang maayo sa ekonomikanhong kalisod karong adlawa. Sa dugay na kanhi ang Bibliya misaysay nga “sa kataposang mga adlaw moabot ang lisod nga mga panahon.” (2 Timoteo 3:​1-5) Ang pag-amgo niini makapugong sa usa ka lalaki sa pagbati nga siya pakyas kon siya maglisod sa pagtaganag pangabuhian.

Ug kon ang pamilya tinuod nagkinahanglan ug duha ka kinitaan, ang Bibliya wala magsaway sa pagtrabaho sa asawa. Sa pagkamatuod, kini nagapakitang ang babaye gilalang aron mahimong “usa ka katabang” sa lalaki. (Genesis 2:​18) Busa kon ang asawa motabang pinaagi sa pagpangita sa gikinahanglang kinitaan, dili kinahanglang bation sa bana nga nameligro tungod niini. Sa katugbang, angay siya magdasig kaniya sa iyang paningkamot sama sa “asawang may katakos.” (Proverbio 31:​10, 28) Nan, unsa na man ang pila ka tinong sulirang giatubang sa mga magtiayong may trabaho, sama sa pagkupot sa salapi?

Mga Suliran sa Salapi

‘Dili makataronganon,’ mibagulbol ang usa ka bana. ‘Ang akong salapi mao ang salapi sa pamilya. Ang iyang salapi maoy iyang salapi.’ Sinati ba kining pamation? Nag-ingon ang magsusulat si Susan Washburn: “Ang mga kabingkilan tungod sa salapi kadaghanan mao ang mga paagi sa pagpahayag sa ubang tensiyon sa relasyon.”

Pananglitan, daghang magtiayon nagagastog daghang oras sa paglalis kon unsang salapia ang “imoha” “akoa,” o “atoa.” Apan, ang suliran dinhi dili kay ang sayop nga badyet kondili ang hinakog nga panud-ong sa kaminyoon. Gipahayag sa Diyos nga ang mga magtiayon maglihok samag “usa ka unod.” (Genesis 2:​24) Kon sundon kining prinsipyoha, hinungdanon ba gayod kon haing salapia ang “iyaha” ug hain ang “akoa”? Sa pagkamatuod, gipaila ni Pablo nga ang mahigugmaong mga bana ug mga asawa “magmabalak-on” lamang kon bahin sa pagbaton sa pag-uyon sa usag usa!​—1 Corinto 7:​33, 34.

Ang laing suliran sa kaminyoon nga tingali mopadayag sa kaugalingon sa dagway sa “pag-away tungod sa salapi” mao ang kakulang sa komunikasyon. Usa ka asawa mireklamo: “Kami nagabuhat nga independente sa usag usa. Kami dili gayod maghisgot kon unsa ang among gigasto hangtod moabot ang mga bayranan. Unya kami dili mag-estoryahay, kami mag-away.” Apan, palandonga pag-usab ang prinsipyong “usa ka unod” sa Bibliya. Dili ba kini mag-apil usab sa komunikasyon? (Genesis 2:​24) Ang Bibliya sa dugang nagasulti kanato nga “ang gugma . . . dili mangita sa kaugalingong kaayohan niini.”​—1 Corinto 13:​4, 5.

Kon sundon sa mga magtiayon kining mga prinsipyoha, kadaghanan ang bisan unsang gidaghanon sa kahikayan sa salapi mahimong moobrang epektibo. Tapos sa paglingkod ug paghisgothisgot sa mga butang, ang pila ka magtiayon nagahukom nga ang matag kapikas magbaton sa usa ka kantidad sa salapi ug maoy responsable sa pila ka bayranan. O masulayan nila ang paagi niining magtiayona: “Among usahon ang among salapi, ug ang asawa ang aktuwal nagahupot sa kuwenta ug nagabayad sa mga bayranan.” Apan, ang kalamposan sa bisan hain nianang mga paagiha wala mag-agad ug dako sa ilang desinyo kondili diha sa kalidad sa kaminyoon sa magtiayon.

Bisan pa niana, ang librong Working Couples nagapasidaan sa laing lagmit nga kapeligrohan: “Ang suliran, alang sa daghang magtiayong may trabaho, mao nga mosugod sila sa paghunahunang sila dato. Ilabina kon bag-o alang kanila ang ikaduhang kinitaan, mopatim-aw kining samag tambal sa tanan nilang suliran sa salapi.” Busa maayong ibutang nga tin-aw sa hunahuna sa duhag-kinitaang mga magtiayon kon nganong silang duha nagatrabaho. Dili ba aron makabuhi sa pamilya? (1 Timoteo 5:8) Ang Bibliya nagapasidaan sa mga Kristohanon batok sa “gugma sa salapi” ug nagadasig kanila nga himoong ubos ang materyal nga mga pagdahom. (1 Timoteo 6:​7-10) Ang hinobrang paggasto lagmit dili mahimong hinungdan sa kabingkilan kon ang mga magtiayon wala matakdi sa materyal nga pagpagawal ug sa “pangibog sa mga mata.”​—1 Juan 2:16.

Kinsay Nagahugas sa mga Plato?

“Kinsay magmatikod sa limpiyong sala?” nangutana ang sikologong si Marjorie ug Morton Shaevitz. “Walay mausa. Kinsay magmatikod sa nagkalamukat nga sala? Ang tanan!” Oo, ang buluhaton sa panimalay hinungdanon kaayo, dili kalikayan​—ug, usahay, dili pabilhan. Busa, kon kinsa ang magbuhat niini mahimong biklonon nga pangutana.

Kasagaran mosangpot nga ang asawa ang magbuhat sa dakong bahin sa buluhaton sa panimalay. Apan, komosta man kon mayugot siya niini?a Mahimong duolon niya ang iyang bana ug mataktikanhon moingon, sama sa gibuhat sa usa ka babaye, “Ania karon, kita may gamay nga suliran.” Sa kadaghanan, ang mga lalaki wala masayod kon unsay nalangkit sa pagpalihok sa usa ka panimalay. Tingali silang duha makalaraw kon unsay kinahanglang buhaton, ug kon unsay maayong buhaton. Tingali ang pila ka buhat dili kinahanglan o mabuhat nga dili subsob. Sila makasulbad kon kinsa ang mobuhat sa unsa, tingali sumala sa gusto o mga katakos sa personal.

Apan angay bang buhaton sa lalaki ang ‘buhat sa babaye’? Sumala sa Bibliya, giisip ni Abraham nga dili makadaot sa iyang pagkalalaki ang pagtabang sa iyang asawa sa pagsilbi sa pagkaon sa tulo ka importanteng bisita. (Tan-awa ang Genesis 18:​6-8.) Ang mga bana karong adlawa kadaghanan susamang madasig sa pagtabang kon ilang maamgohang adunay panginahanglan. Matud sa usa ka bana: “Ako moapil ug motabang sa buluhaton sa balay. Angkonon ko nga may panahong dili ko gustong motabang. Apan sanglit kaming duha nagatrabaho, sa akong hunahuna dili makataronganon nga dili ako maghimo niana.”​—Itandi ang Efeso 5:28.

Apan, ang usa ka suliran tingali motungha kon dahomon sa asawa ang kahingpitan gikan sa iyang kapikas, nga mahikalimot nga siya bag-ohan sa mga buhat sa panimalay. (“George! Dili ka ba mahibalong molimpiyo sa lababo human sa imong paghugas sa plato?”) Tingali ang mapailobong pag-ayuda labi pang mabungahon.

Anaa usab ang bahin sa pagtugot sa pagpalungtad sa Kristohanong “pagkamakataronganon.” (Filipos 4:5) Tingali yanong dili praktikal o posible nga huptan ang balay nga hindik kaayo sama sa nangagi. “Sa dihang ako anaa sa balay sa tibuok adlaw,” nahinumdom si Betty, usa ka asawang may trabaho, “mipatim-aw nga ang ako lang gihimo mao ang pagpanglimpiyo.” Apan sa pagsulod niya sa kalibotan sa trabaho, ang mga sukdanan sa paglimpiyo kinahanglang ipasibo. “Nahuptan namong limpiyo gihapon ang among balay,” matud niya, “apan kini karon labaw nga ‘napuy-an na.’”

Tinuod nga Kasegurohan

Kini pipila ra sa mga hagit giatubang sa mga magtiayong duha ug kinitaan.b Apan posible ang kalamposan kon sundon sa mga magtiayon ang giya sa Kasulatan.

Ugaling, ang mga kapit-osan mopadayon sa pag-impluwensiya. Unya ang pagbatog mga trabahong may kasegurohan ug ang igo nga kinitaan basin mopatim-awng labing bililhon kay sukad masukad. Apan, nagpasidaan ang usa ka Kristohanong magtiayon: “Makaugmad ka sa bakak nga kasegurohan diha sa imong trabaho. Makahunahuna ka, ‘Aw, nagatrabaho ako ug ang akong asawa may trabaho ug kami makapalampos sa mga butang.’ Apan kana mao lamay bakak nga kasegurohan, tungod kay sa bisan unsang panahon ang imong trabaho mahimong mawala. Ang kinahanglang imong hinumdoman mao nga si Jehova nga Diyos anaa sa pagsuportar kanimo.”

Ang maalamong tambag gikan sa magtiayong may trabaho nga dayag nakakaplag sa yawi sa kalamposan: salig sa Diyos nga nagasaad nga dili gayod mobiya niadtong nagasalig diha kaniya.​—Hebreohanon 13:​5, 6.

[Mga footnote]

[Kahon/Letrato sa panid 10]

Ang mga Bata ba Angay Motabang sa Buhat sa Panimalay?

Oo, sumala kang Gloria Mayer diha sa iyang librong 2001 Hints for Working Mothers. “Tinoa nga ikaw may ginagmay, yano nga mga trabaho alang sa gagmay nga kabataan,” misugyot siya. “Bisan ang batang kuwatro anyos may ikatabang. Kasagaran sila dili lang malipay nga mohimo sa ilang bahin kondili mobating gilain kon ang tanan dunay trabaho gawas lang kanila.” Ug unsa ang pila ka tinong buhat nga ikapabuhat sa mga bata? Si Gn. Mayer nagtala sa labing menos tulo: (1) “Yanong mga buhat sa labhanan nga maylabot sa ilang kaugalingong mga sinina​—pagbahig, paghipos, ubp.” (2) “Paglimpiyo sa kaugalingong kuwarto” (3) “Paghipos sa higdaan, ilabina ang ilang kaugalingon.”

[Letrato sa panid 11]

Matud sa usa ka bana: “Ako miapil ug mitabang sa buhat sa panimalay”