Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Makabulag Ako sa mga Droga?

SAMTANG anam-anam nga miepekto ang droga, naghulat si Ann sa pagsulbong sa kalalim. Nakaagi na siya niini sa makadaghan. Mohigda siya, ipiyong ang iyang mga mata, ug daw matunaw siya sa tunga sa pagkawalay panimuot, nga dili makabana sa iyang palibot.

Apan karong panahona lahi kadto. Sa iyang gipiyong ang iyang mga mata ug gibati ang kalalim, nawad-an siyag panimuot. Naglisod siya sa pagginhawa ug dili managsama ang pagpitik sa iyang kasingkasing. Nag-ungaw siya sa kamatayon.

“Nakamata ako sa ospital,” nanumdom si Ann, mapasalamaton ang dagway sa iyang nawong sa kamatuoran nga buhi gihapon siya karon sa pagsugilon sa iyang sugilanon. “Makadaghan na ako mag-ungaw sa kamatayon, apan maayo lang kay nakadawat ako sa tabang nga akong gikinahanglan sa wala pa nako mapatay ang akong kaugalingon.”

Tinuod nga bulahan si Ann. Apan, libolibo sa mga batan-on dili. Sa usa ka tuig makalilisang nga gidaghanon sa mga batan-on ang nangamatay tungod sa paggamit ug mga droga. Daghan ang gustong mobulag sa mga droga apan napakyas human misulay sa kinabuhi nga walay droga.a Nganong tinuod kini? Ang publikasyong Recovery and Relapse mihatag timaan: “Sa pagkatinuod, ang among tuyo mao ang kalinaw sa hunahuna, dili lamang pisikal nga paghunong.”

Kaharmoniya niini, mipahayag ang usa ka magtatambag sa dakong sentro sa rehabilitasyon sa droga sa New York sa Pagmata!: “Ang sekreto sa pagbulag sa droga dili kay yano lamang nga paghunong sa paggamit sa droga kondili sa pagbag-o sa imong paagi sa paghunahuna, sa imong bug-os nga paagi sa kinabuhi. Kinahanglang imong madangat ang punto diin imong kalipayan ang kinabuhi nga walay droga kay sa imong paggamit kanila.”

Apan sa unsang paagi imong mahimo kini? Sumala sa daghang dagkong mga programa sa rehabilitasyon sa droga, ang pagbulag sa mga droga nagkinahanglang pisikal ug emosyonal nga pagkaayo, nga niini atong idugang usab ang espirirituwal nga pagkaayo. Ang tanan hinungdanon alang sa malipayon, walay droga nga pagkinabuhi.”

Pisikal nga Pagkaayo

Ang unang lakang mao ang pisikal nga pagkaayo. (Ang umaabot nga gula sa Pagmata! maghisgot sa emosyonal ug espirituwal nga pagkaayo.) Siempre, nagkinahanglan kini sa paghunong sa paggamit sa droga. Kon ang lawas sa tawo magsaligb na sa droga, hayan makaeksperyensiya siya ug mga simtoma sa epekto niini, lakip sa sobrang kabalaka, pangurog, pagsuka, dili makatulog, psychosis, o mga kombulsyon.—Itandi sa Proverbio 23:31, 32.

“Nerbiyosa kaayo ako,” nanumdom si Allen, nga nakagugol ug 12 ka tuig sa iyang kinabuhi sa pag-abuso sa droga. “Sa una kong paghunong sa paggamit sa mga droga, grabe kaayo ang epekto nga dili gani ako makamanehog awto.” Tungod sa kapeligrohang nalangkit, maalamon nga mangayog tabang sa espesyalistang doktor nga sinati sa pagkuha gikan sa lawas sa maisog nga substansiya sa droga.

Kon ang tawo sa pisikal o sa emosyon nagasalig sa mga droga, ang kadaghanang mga espesyalista sa rehabilitasyon sa droga morekomendar nga siya kinahanglang bug-os dili mogamit ug bisan unsang droga nga makabag-o sa iyang buut. Ang makabag-o sa buut maoy mga droga nga makausab sa hunahuna ug sa emosyonal niyang mga katakos. Sa yanong pagkasulti, sila maoy mga droga nga makapaduka kanimo, makapatulog, makakalma, makapabaskog, makanerbiyos, makapaabtik, o makapataligmata. Lakip niini mao ang mga tranquilizer, mga narkotiko, mga pangpakalma, alkohol, bisan ang mga droga nga dili magkinahanglag resita sama sa tambal sa sip-on ug ubo, o mga medisina sa ubo, nga may sambog nga makabag-o sa buut sama sa antihistamine o alkohol.

Nganong kinahanglang likayan kining mga drogaha sa giyanon kanhi? Sumala pa sa usa ka publikasyon sa rehabilitasyon sa droga: “Aron masanta o mahunong ang batasan kinahanglang dili gayod kini tilawan pag-usab, pildoras man o pag-inom. . . . Among gihatagan kini ug dakong pagtagad tungod kay nasayod kita nga kon mogamit kita ug bisan unsa nga mga droga, o kapuli, atong mapukaw pag-usab ang atong pagkagiyan.”

Sa pag-ilustrar: Tagda ang pananglitan sa hapit nang maayong tiggamit ug heroina. Unsay mahitabo kon, tapos nga nakabulag sa heroina sa taastaas nga panahon, mosugod siya sa pag-inom ug alkoholikong ilimnon? Peligro nga mobalik ang iyang gana nga mobatig kalalim. Ug sa mapukaw na ang iyang gana nga bation ang kalalim, malisod alang kaniya nga dili mobalik pag-usab sa mga droga. “Ang gana,” miingon ang Recovery and Relapse, “sa masugdan pinaagi sa usa ka pildoras, o usa ka pag-inom, dili na nato mapugngan.”—Itandi sa Proverbio 23:35.

Mao kanay nahitabo kang Allen, nga wala na mogamit ug droga kapin sa usa ka tuig. Sa panahon sa pagpaospital, gihatagan siya ug narkotiko sa paghupay sa sakit. Napukaw sa droga ang iyang gana sa pagbatig kalalim. Unsay resulta? “Sa migawas ako sa ospital, morag buang ako nga miinom,” nanumdom si Allen. “Sa ulahi mibalik ako sa tanang matang sa mga droga sa kadalanan.”

Ang Pangdani sa Maayong Pagbati

Aron mas masabtan pa kini, makatabang kon tagdon ang pangunang katarongan sa paggamit ug droga—aron maayog bation. Ingon niini pagkadesinyo ang mga drogang makabag-o sa buut. Sa ubang mga kahimtang, makahatag silag maayong katuyoan. Pananglitan, komusta kon bation kag hilabihan nga sakit tungod sa mga samad sa grabeng aksidente sa sakyanan? Tingali resitahan ka sa doktor ug droga sa paghupay sa sakit aron maayo kag bation samtang nagapaayo ka. Gawas pa nga makawala sa sakit, makaparelaks usab kanimo ang droga pinaagi sa pagwagtang sa imong kabalaka. Gumikan kini sa makabag-o sa buut nga mga sambog nga narkotiko, nga makatabang sa pagpaayo sa pasyenteng nakaagig trauma.—Itandi sa Proverbio 31:6.

Apan lahi kini diha sa giyanon sa droga. Sa unsang paagi? Buweno, nganong migamit man siya ug mga droga? May sakit ba siya? Nag-antos ba siya sa grabeng pagkasamad? Sa kadaghanang mga kahimtang, nagapangita lamang siya ug makabag-o sa buut nga epekto sa droga. Ug ngano? Tingali nagsugod lamang siyag gamit sa droga aron malingaw, o aron bation ug kalalim. Apan sa ulahi iyang maamgohan nga ang makabag-o sa buut nga mga sambog sa mga droga sa kalit (bisag lumalabay lang) makahupay sa emosyonal nga kabalaka sa kinabuhi. Ug sa sige niyag gamit sa droga, mas pa siya nga magsalig kanila aron sa pag-ikyas sa mga butang sa iyang kinabuhi nga nakahasol kaniya. Ang pangdani sa pag-ikyas ang mopabalik kaniya sa droga alang sa dugang ug dugang pa nga epekto niini sa pagbag-o sa buut.

Busa ang pagkaayo gikan sa pag-abuso sa paggamit sa droga dili lamang sa pisikal nga pagkagiyan sa droga kondili sa pagsalig sa hunahuna sa makabag-o sa buut nga sambog sa droga. Tungod niini, human sa epekto, ang nagapaayo nga giyanon sa droga kinahanglang manlimbasog sa taas ug tagal nga suliran sa pagtuon sa pagkinabuhi ug malipayong kinabuhi nga walay mga droga.

Kinahanglan Gayod ang Bug-os nga Paghunong!

Busa ang sulbad mao: Bug-os nga paghunong sa mga droga hinungdanon aron maayo.c Ang Bibliya nagsugilon kanato: “Kon ang imong kamot nga tuo mao ang makapandol kanimo, putla kana.” (Mateo 5:30) Oo, labing maayo nga ‘putlon,’ o mobulag gikan sa, tanang butang nga makapandol kanato sa kinabuhi. Dili ba aplikado usab kini sa usa ka butang nga sama ka makapatay sa pag-abuso sa droga?—1 Pedro 2:11.

Apan sa modesisyon ang tiggamit ug droga sa paghunong sa paggamit sa mga droga, sa unsang paagi makapabilin siya sa iyang desisyon? Ang Bibliya nagatubag, “Usba ang imong hunahuna pinaagi sa pagbag-o sa imong salabotan.” (Roma 12:2) Oo, kinahanglang bag-ohon niya ang iyang paagi sa paghunahuna, ang iyang bug-os nga paagi sa pag-atubang sa kinabuhi. Kinahanglang mohunong siya sa pagpangitag kaikyasan pinaagi sa makabag-o sa buut nga mga droga ug sa pagtuon sa pag-atubang sa mga kabalaka sa kinabuhi nga masaligon, sa pagbuhat sa paagi nga malipay siya sa pagkinabuhi bisan pa sa mga kalisdanan nga mobabag sa iyang dalan.

Apan sa unsang paagi maabot kini? Pinaagi sa sunod nga duha ka lakang nga nalangkit sa pagkaayo—sa emosyonal ug sa espirituwal. Kini hisgotan sa umaabot nga gula.

[Mga footnote]

[Letrato sa panid 17]

Ang iresita ba nga mga droga mopabalik kaniya sa pagsalig?

[Letrato sa panid 18]

Sa dili pa magresita ang doktor ug tambal, kinahanglang pahibaloon siya sa kaagi sa pasyente sa pag-abuso sa droga