Gigamhan ba sa mga Bituon ang Imong Kinabuhi?

“DAGHANG tawo gustong mahibalo sa naandan walay kapuslanang mga butang—kon kanus-a ako makakuwartag usa ka milyon ka pesos o kon kanus-a ko mahikitag Ambongan nga Bana?” matud pa sa inoras nga astrologo. Sa pagkamatuod, modangop ang kadaghanang mga tawo sa astrolohiya ingong paagi aron mahibalo sa ilang umaabot. Ug daghang astrologo malipay sa pagpahimuot kanila pinaagi sa pagpahimuot sa ilang gusto—siyempre, may bayad.

Apan, ang mga astrologo nga nag-isip sa ilang kaugalingon nga moderno nagsalikway sa maong hunahuna. “Dili kana ang akong giapas,” mipadayon ang usa ka inoras nga astrologo. “Ang akong giapas mao ang pagtabang sa mga tawo sa pagsabot sa ilang kaugalingon.” Nan, sa unsang paagi ang astrolohiya ginaingon nga nagatabang sa mga tawo sa pagsabot sa kaugalingon?

Ang tanan nahibalo nga ang mga kalihokan sa tawo apektado sa adlaw, sa bulan, ug sa mga bituon. Ang adlaw mao ang nagatino sa mga panahon ug sa nagtubong siklo. Ang bulan mao ang pangunang puwersa sa likod sa mga taob. Ang mga bituon dugay nang gigamit ingong mga giya sa nabigasyon. Katuohan ba nga gigamhan usab niining langitnong mga butang ang ubang mga kalihokan sa atong mga kinabuhi?

Ang tubag sa astrolohiya maoy oo. Ang pangunang pagtulon-an sa astrolohiya mao nga ang posisyon sa adlaw, sa bulan, ug sa mga planeta taliwala sa misteryosong balatik o hugpong sa mga bituon sa panahon sa atong pagkatawo makaapekto sa atong kinaiya ug sa atong kinabuhi. Busa, sa dihang mahibalo sa panahon ug sa dapit nga natawhan sa tawo, ang astrologo makahimo ug tsart, o horoskopyo, nga nagpakita sa mga posisyon sa mga bituon ug sa mga planeta ug hubaron ang mga butang nga hayan makaimpluwensiya sa aksiyon sa maong tawo sa usa ka partikular nga panahon. Unsa may gibasehan niini nga pangangkon? Unsa kini ka makataronganon?

Ingong eskperimento, ang Pransis nga sikologo si Michel Guaquelin nagpadalag petsa sa adlawng natawhan ug lugar nga natawhan sa usa ka gibitay nga mamumuno ngadto sa usa ka astrologo aron mahubad ang kahulogan. Dayon iyang gipadala ang resulta ngadto sa 150 ka tawo nga misanong sa iyang anunsiyo nga nagtanyag ug libreng paghubad sa kahulogan sa horoskopyo. Ang resulta? Iyang nakita nga 90 porsiento sa mga tawo miingon nga ang paghubad sa kahulogan nga ilang nadawat maoy usa ka tukmang kabatbatan sa ilang personalidad ug 80 porsiento nag-ingon nga bisan ang ilang mga higala ug mga pamilya miuyon.

Igo na nianang dili-mapihigon nga pangatarongan! Ang kamatuoran mao nga ang mga astrolohikal nga mga paghubad sa kahulogan sa kasagaran ginapahayag sa hanap nga pinulongan—ug ang kinaiya sa tawo maoy usa ka komplikado nga butang—nga kon ang tawo determinado sa pagpangitag butang nga motakdo, siya makakaplag niana kanunay, bisan diin pa gipasukad ang paghubad sa kahulogan.

Ang Tuboran

Kining tanan moagak kanato sa kinataposang isyu: Tugotan ta nga gigamhan sa mga bituon ang atong kinabuhi, sa unsang paagi kana nagagahom kanato? Tali sa tanang mga puwersa nga nahibaloan sa siyensiya, hain niini ang nalangkit? Sanglit hilabihan man kaayo ka layo ang mga bituon ug sa mga planeta, miingon ang usa ka siyentipiko nga “kon bahin sa epekto sa [usa ka] bag-ong natawong bata, ang butad sa grabidad sa doktor nga nag-atiman, ang elektromagnetikong radyasyon sa mga kahayag diha sa lawak mas puwersado kay sa bisan unsang mga planeta nga nagapahinabo niini.” Kon kita wala gamhi sa mga bituon pinaagi sa grabidad, sa elektromagnetiko, o sa bisan unsang mga puwersa nga nahibaloan sa siyensiya, nan unsa ang tuboran nianang gahoma?

Kining makaikag nga pangutana ang gibangon sa propesor sa astronomiya si George Abell diha sa librong Science and the Paranormal. Human natuki ang tanang mga pangangkon sa mga astrologo mahitungod sa gahom sa mga bituon ug sa mga planeta, si Abell misulat:

“Kon gigamhan kita sa mga planeta, kinahanglan nga kini maoy pinaagi sa wala-hibaloi nga puwersa ug usa nga dunay katingalahang mga kinaiyahan: kini nagagikan sa pipila apan dili sa tanang mga butang sa kalangitan, nga nagaapektar sa pipila apan dili sa tanang mga butang sa yuta, ug ang puwersa niini wala magadepende sa mga distansiya, sa gibug-aton, o sa ubang mga kinaiyahan niadtong maong mga planeta. Sa laing pagkasulti, kulang kini sa pagkamalukpanon, sa kahusay, ug kahapsay nga makaplagan sa matag ubang puwersa ug sa balaod sa kinaiyahan nga nadiskobrehan sukad nga aplikado sa tinuod nga uniberso.”

Ang siyensiya walay nahibaloan bahin nianang puwersaha. Kon nagaobra man ugaling ang astrolohiya, kini kinahanglan molihok pinaagig puwersa, o mga puwera, sa gawas sa “tinuod nga uniberso.” Apan kon hinumdoman nga ang astrolohiya nagagikan sa karaang Babilonya, diin ang mga bituon ug mga planeta gisimba isip mga diyos, dili ikahibulong nga ang tuboran sa gahom niini dili gikan sa “tinuod nga uniberso” kondili gikan sa labaw-tawhanon.

Ang Gahom sa Likod sa Astrolohiya

Ang Bibliya nagpakita nga “ang tibuok kalibotan anaa sa gahom sa usa nga daotan,” si Satanas nga Yawa, nga dili-makita apan gamhanang espiritu nga linalang nga may gahom sa pagkontrolar ug sa pagmaniobra sa mga tawo ug sa mga hitabo sa yuta. (1 Juan 5:19) Pinaagi sa pagmaniobra sa mga butang sa pagtino nga ang mga panagna mopatim-aw nga natuman, si Satanas ug ang mga demonyo malamposong nakabihag sa gikawilihan sa mga tawo ug gihimo ang astrolohiya nga usa ka kulto.

Apan, unsang matanga sa mga panagna nga daw ginaingon nga natuman? Dili ba ang kadaghanan niini maoy mahitungod sa kamatayon, sa mga pagpatay, ug mga pagbuno, mga katalagman—mga butang nga makahahadlok ug mangilngig, nga sa kinaiyanhon sataniko ug demonyohanon? Ang yanong kamatuoran mao nga ang astrolohiya maoy usa sa “malipatlipatong mga kaugdahan sa Yawa” nga iyang gigamit sa pagkontrolar ug sa paggahom sa mga tawo alang sa iyang katuyoan.—Efeso 6:11.

Unsa kanang katuyoana? “Ang mga hunahuna sa mga dili-magtutuo gibutaan sa diyos niining kalibotana, aron sila dili makakita sa kahayag sa balita sa himaya ni Kristo,” nagatubag ang Bibliya. (2 Corinto 4:4, Revised Standard Version) Alang niana nga katuyoan, ang astrolohiya nagaalagad ug maayo sa agalon niini. Ang Australianong pisiko sa astrolohiya si Vince Ford miingon: “Ang astrolohiya nahimong usa ka matang sa relihiyon apan kini dili gayod mapamatud-an . . . Ang akong ikasulti lamang mao nga nasubo ako nga kadtong nagtuo niana dili modawat sa tulobagon sa ilang mga lihok apan ipasangil nila hinoon kini diha sa alaot intawong tigulang nang mga bituon.”

Sa ikawalong siglo W.K.P., gidasig ang manalagnang Isaias sa paghagit sa mga astrologo: “Patindoga sila karon, ug pagaluwasa sila kanimo, kadtong mga magsisimba sa kalangitan, sa nagatan-aw sa lihok sa mga bituon, kadtong naghatag sa kahibalo sa bag-ong mga bulan mahitungod sa mga butang nga modangat kanimo.”—Isaias 47:13.

Ang tawo nga motuo sa astrolohiya nagpadaog sa makatalagmanong hunahuna nga ‘bahala na kon unsay mahitabo’ tungod kay ‘kini nahisulat na sa mga bituon.’ Kini sama ra sa pagsalikway sa kabubut-on sa Diyos o sa tulobagon sa mga tawo sa paglihok sumala niana nga kabubut-on.

Busa inay motan-aw sa mga bituon alang sa mga timaan ug sa mga tilimad-on sa pagtultol sa atong mga kinabuhi, unsay atong makat-onan gikan sa mga bituon? Oo, unsay ginapadayag sa mga bituon kanato? Ang sunod nga artikulo mohatag ug tubag.

[Kahon sa panid 6]

Ang Astrolohiya Siyentipikanhon Ba?

Ang mga nadiskobrehan sa siyensiya sa mga panahong dili pa dugay naghatag dagkong mga hagit sa astrolohiya. Palandonga kining mga kamatuorana:

◼ Nahibaloan na karon nga ang mga bituon nga daw kauban diha sa balatik dili gayod diay kauban sa grupo. Ang uban kanila halayo kaayo sa wanang, ang uban duol ra. Busa, ang mga kinaiyahan sa zodiac sa nagkalainlaing mga balatik lunlon nga handurawan lamang.

◼ Ang mga planetang Uranus, Neptune, ug Pluto wala pa hiilhi sa unang mga astrologo, kay kini wala pa man madiskobrehi hangtod nga naimbento ang teleskopyo. Nan, sa unsang paagi ang ilang “mga impluwensiya” nahimong basehanan sa mga tsart sa astrolohiya nga gidibuho sa kasiglohan kanhi?

◼ Ang siyensiya sa napanunod nagpadayag kanato nga ang atong kinaiya maumol, dili sa panahon sa pagkatawo, kondili sa panahon sa pagsamkon, sa dihang ang usa sa minilyong mga binhi gikan sa amahan magtagbo sa binhi nga gikan sa inahan. Apan, gihikay sa astrolohiya ang horoskopyo sa panahon sa pagkatawo, siyam ka bulan sa ulahi.

◼ Ang bahin sa kalangitan nga diha niini ang adlaw, ang bulan, ug ang mga planeta daw nakitang naglihok, nga gitawag ug zodiac, gibahin sa mga astrologo sa 12 ka managparehong mga bahin, ang matag usa dunay usa ka balatik ingong iyang timaan. Sa pagkamatuod, adunay 14 ka balatik niadtong bahina sa langit. Sila dili parehas ug gidak-on ug nagsaylobay sila sa usag usa sa usa ka sukod. Busa ang mga tsart nga gidibuho sa mga astrologo sa aktuwal dili gayod managsama nianang anaa sa langit.

◼ Ang sukod sa panahon sa pagpanaw sa adlaw taliwala sa mga balatik, sumala sa makita sa usa ka tumatan-aw sa yuta, karon maoy ulahig usa ka bulan kay sa kahimtang niini sa 2,000 ka tuig kanhi sa dihang ang mga tsart ug mga talaan sa astrologo gihimo. Busa, ang astrolohiya nagpahimutang sa usa ka tawo nga natawo sa ulahing bahin sa Hunyo o sa sayong bahin sa Hulyo isip usa ka Cancer—sobra ka sensitibo, sapoton, hilomon—tungod kay sumala sa mga tsart ang Adlaw anaa sa balatik nga Cancer. Apan, sa aktuwal, ang Adlaw anaa sa balatik nga Gemini, nga nagapahimo sa tawo nga “hinulti, utokan, sabaan.”

[Kahon sa panid 7]

Astrolohiya sa Sidlakan ug Kasadpan

Ang astrolohiya sumala sa gipraktis diha sa Kasadpan naghatag linain nga mga kinaiyahan sa matag usa sa 12 ka balatik diin ang adlaw makita nga nagapanaw sa pagdagan sa tuig. Kining mga grupo sa bituon ginganlan sa mga Grego, nga naghanduraw kanila isip mga linalang, sama sa Aries nga Turong Karnero, Taurus nga Baka, ug Gemini nga Kaluha.

Makaiikag, ang astrolohiya sa karaang Tsina ug Japan nagbahin usab sa zodiac sa 12 ka rehiyon nga katugbang sa 12 ka hayop sa gitawag nga yutan-ong mga bahin—iro, manok, unggoy, kanding, kabayo, ug uban pa. Ug ginaingon nga ang matag usa niining hayopa nagaimpluwensiya sumala sa kinaiyahan niini sa usa ka yugto sa panahon. Busa, ang katugbang nga mga bahin sa mga langit gitudlo sa astrolohiya sa Sidlakan ug Kasadpan sa mosunod nga paagi:

Kasadpang Zodiac Sidlakang Zodiac

Aries nga Torong Karnero Iro

Taurus nga Torong Baka Manok

Gemini nga Kaluha Unggoy

Cancer nga Kasag Kanding

Leo nga Liyon Kabayo

Virgo nga Dalagang Ulay Bitin

Libra nga Timbangan Dragon

Scorpio nga Ulohipan Kuneho

Sagittarius nga Magpapana Tigre

Capricorn nga Kanding Torong Baka

Aquarius nga Tighakot ug Tubig Ilaga

Pisces nga Kaisdaan Baboy

Unsay atong makita kon atong itandi kining duha ka sistema? Sa katingalahan, ang mga balatik daw nagaobra sa lahi kaayo nga mga paagi sa Sidlakan gikan sa Kasadpan. Busa, ang astrolohiya sa Kasadpan nagapanagna nga ang tawong natawo sa dihang ang adlaw anaa sa Aries, pananglitan, mapangakohon, sa Taurus, gahig-ulo, ug uban pa. Apan kining mga hiyasa dili gayod mailangkit sa usa uban sa iro ug sa manok. Bisan pa, mao kanay ginapanagna sa astrolohiya sa Sidlakan. Sama usab ang ikaingon bahin sa ubang mga paris. Busa, depende kon unsang sistemaha ang imong pilion, ang mao ra gihapong mga bituon ginaingon nga dunay bug-os lahi nga mga kinaiyahan ug mohatag ug nagkalainlaing mga impluwensiya. Ang mga bituon ba o ang handurawan sa mga astrologo ang nagagahom?

[Letrato sa panid 8]

Ang labing karaang horoskopyo sa kalibotan, tingali sukad pa sa Abril 29, 410 W.K.P. Kini gihimo sa Babilonya

[Tinubdan]

Courtesy of the Visitors of the Ashmolean Museum, Oxford