Ang Hunahuna sa Bibliya
Unsa ang Orihinal nga Sala?
UNSA ang orihinal nga sala? “Sekso,” motubag ang daghang tawo. Sila nagtuo nga ang gidiling bunga sa tanaman sa Eden maoy usa ka simbolo sa relasyong seksuwal ug nga si Adan ug si Eva nakasala pinaagi sa paghimo sa seksuwal nga buhat.
Ang ideya dili bag-o. Sumala sa historyanong si Elaine Pagels, “ang pangangkon nga ang sala ni Adan ug Eva mao ang paghimo sa seksuwal nga buhat” kasagaran sa [ikaduhang-siglong] Kristohanong mga magtutudlo sama kang Tatian ang Siryanhon, kinsa nagtudlo nga ang bunga sa kahoy sa kahibalo nagpasag unodnong kahibalo.” Usab, alang sa Amahan sa Simbahan sa Kakristiyanohan nga si Augustine sa ikalimang siglo K.P., ang sala nagsugod sa pangibog sa sekso sa bahin ni Adan. Sa pagkamatuod, ang Psychology Today miingon nga “ang sala ni Adan mao ang unodnong kahibalo.”
Ang uban nagsagop sa baroganan nga ang kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan naghawas sa kahibalo mismo. Ang Encyclopædia Britannica nagpatuo nga ang “kahibalo sa maayo ug daotan” maoy “naandang ekspresyon sa tanang kahibalo.” Kana magpasabot nga buot sa Diyos nga si Adan ug si Eva mawalay alamag ug sila mirebelde kaniya pinaagi sa pagtinguha sa pagpauswag sa ilang kahibalo.
Ang duruha ka interpretasyon tinong makadibuho sa usa ka hulagway sa dimakiangayon ug kapritsosong Maglalalang. Nganong molalang siya sa tawo uban ang seksuwal ug intelektuwal nga mga panginahanglan ug dayon dili mohatag niyag paagi sa pagtagbaw sa maong mga tinguha nga dili makaagom sa silot nga kamatayon? Kinsay madani sa paghigugma ug pag-alagad sa maong Diyos?
Ang Sekso Mao ba ang Orihinal nga Sala?
Daghan ang wala masayod nga ang maong duha ka interpretasyon laktud nagasupak sa konteksto sa asoy sa Genesis. Atong hisgotan una ang ideya nga ang pagdili sa Diyos sa Eden mao gayoy pagdili sa seksuwal nga buhat. Ang kasugoan nga gilalisan nahitala sa Genesis 2:16, 17: “Gikan sa tagsatagsa ka kahoy sa tanaman ikaw makakaon sa katagbawan. Apan mahitungod sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan dili ka magakaon gikan niini, kay sa adlaw nga ikaw mokaon gikan niini ikaw mamatay gayod.”
Kana ba tinuod nga gitagong pagtumong sa sekso? Aw, sumala sa nahitala sa Genesis 1:27, 28, gisugo sa Diyos ang lalaki ug babaye nga “magmabungahon ug magdaghan ug pun-on ang yuta.” Unsaon ni Adan ug Eva pagsugot nianang sugoa nga dili magbatog relasyon sa sekso? Pagatuohan ba natong ang Diyos naghatag nilag usa ka sugo ug dayon silotan sila sa kamatayon tungod sa pagsingkamot sa pagsugot niana?
Gawas pa, ang asoy sa Genesis nagpakitang si Adan ug Eva nakasala nga bulag, dili dungan. Ang kapitulo 3, bersikulo 6, nagatin-aw nga si Eva natental sa pagkaon sa bunga nga una ug nga “human niadto gihatagan usab niya ang iyang bana sa dihang nahauban kaniya ug siya mikaon niini.” Busa ang pagkaon sa gidiling bunga mahimong dili-haom ug halayong simbolo sa seksuwal nga buhat.
Kadto ba Kahibalo?
Komosta ang pangangkon nga ang gidiling bunga maoy simbolo sa tanang kahibalo? Sa pagkamatuod, si Adan ug Eva nakabaton nag daghang kahibalo una sila mosupak sa kasugoan sa Genesis 2:16, 17. Ang ilang Maglalalang, si Jehova mismo, laktud nalangkit sa pag-edukar kanila. Pananglitan, iyang gidala ang tanang hayop ug mga langgam ngadto sa lalaki aron siya ang magngalan kanila. (Genesis 2:19, 20) Walay duhaduhang kinahanglang tun-an pag-ayo ni Adan ang matag usa aron hatagan kanag nahiangayng ngalan. Pagkatalagsaong edukasyon sa zoolohiya! Si Eva, bisan pag gilalang sa ulahi, dili usab walay alamag. Sa dihang gisukna sa bitin, iyang gipakitang siya naedukar sa kasugoan sa Diyos. Nasayod siya sa kalainan sa matarong ug daotan, ug siya nasayod pa sa sangpotanan sa daotang mga lihok.—Genesis 3:2, 3.
Ang interpretasyon sa orihinal nga sala ingon kaha nga sekso o kahibalo mao gayod kana—tawhanong interpretasyon, wala nay lain. Ang kahuyangan niini gipadayag sa pangutana sa matinumanong tawo si Jose: “Dili ba ang mga paghubad iya sa Diyos?” (Genesis 40:8) Ang Bibliya mas sayong sabton sa dihang dili nato hatagan kanag tawhanong mga ideya apan, hinunoa, pasagdang maghubad sa kaugalingon. Nan, unsa ba ang orihinal nga sala? Aw, ang asoy sa Genesis nagahatag kanatog tanang katarongan sa pagtuo nga ang kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan maoy aktuwal nga kahoy. Kita gisultihan kon diin kini diha sa tanaman, ug kini gihisgotan maylabot sa ubang mga kahoy. Ang bunga niana tinuod, ug si Adan ug si Eva aktuwal mikaon sa bunga.
Pagkamasukihon Ba?
Pinaagi sa pagkaon niadtong bunga, unsay ilang gibuhat? Ang New Catholic Encyclopedia maulawong nagasugyot: “Kadto mahimong, sa yano, dayag nga pagsupak sa Diyos, matamayong pagsuki Kaniya.” Dili ba kana maoy ginaingon nga tin-aw sa Genesis? Ang Roma 5:19 nagapamatuod sa punto: “Pinaagi sa pagkamasukihon sa usa ka tawo daghan ang nahimong mga makasasala.” (The New Jerusalem Bible) Ang orihinal nga sala maoy usa ka buhat sa pagkamasukihon.
Bisan tuod ang usa ka sala sa pagkamasukihon daw yano sa pangibabaw, tagda ang dagkong mga kahulogan niini. Ang usa ka potnot diha sa The New Jerusalem Bible nagapahayag niini ning paagiha: “Kini [ang kahibalo sa maayo ug daotan] mao ang gahom sa paghukom alang sa kaugalingon kon unsay maayo ug kon unsay daotan ug sa paglihok sumala niana, usa ka pangangkon sa kompletong moral nga independensiya . . . Ang unang sala maoy pag-atake sa pagkasoberano sa Diyos.” Oo, “ang kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan” nagsimbolo sa katungod sa Diyos sa paghatag ug mga sukdanan alang sa tawo bahin sa kon unsay uyonan o kon unsay isalikway. Pinaagi sa dili pagsugot sa kasugoan sa Diyos, ang tawo naglalis sa katungod mismo sa Diyos sa pagmando ibabaw niya. Makataronganong gitubag ni Jehova ang hagit pinaagi sa pagtugot sa tawo sa pagmando sa iyang kaugalingon. Dili ka ba mouyon nga ang sangpotanan maoy malaglagon?—Deuteronomio 32:5; Ecclesiastes 8:9.
Kana ang hinungdan ang tema sa Bibliya, ang Gingharian sa Diyos, nagahatag ug dako kaayong paglaom. Pinaagi sa maong Gingharian, si Jehova nagasaad sa pagtapos sa malupigong pagmando sa tawo sa dili madugay ug pulihan kana sa Iyang pagmando—usa ka kagamhanan nga mopasig-uli sa usa ka yutan-ong paraiso—butang nga giwala ni Adan ug ni Eva.—Salmo 37:29; Daniel 2:44.
[Hulagway sa panid 12]
Nahimo ba ni Adan ug Eva ang orihinal nga sala pinaagi sa pagbatog seksuwal nga relasyon?
[Credit Line]
Gustave Doré