“Umadto ka sa Olmigas”
“UMADTO ka sa olmigas, ikaw nga tapolan,” misulat si Haring Solomon, “tan-awa ang iyang mga dalan ug pagmaalamon.” Unsay hikat-onan sa usa ka tawong tapolan—o si bisan kinsang tawo kon bahin niana—gikan sa usa ka olmigas? Mipadayon si Solomon: “Bisan walay pangulo, kapatas o punoan, kini nagaandam sa iyang makaon bisan sa ting-ani.”—Proverbio 6:6-8.
Ang maalamong hari lagmit nagtumong sa tig-ani nga olmigas. Sa Israel, sama sa daghan pang laing dapit, kasagarang makita ang usa ka tig-aning olmigas nga nagakapagkapag, nga nagadalag liso nga halos sama niya ka dako. (Tan-awa ang ibabaw nga wala.) Dad-on niini ang natigom nga pagkaon ngadto sa tipiganan sa ilalom sa yuta.
Kay ilalom man sa yuta, ang “kamarin” maumog sa ting-ulan, ug ang mga liso manurok o bulakon kon pasagdan. Busa ang olmigas may ekstrang trabaho nga himoon. Inigsilang sa adlaw, dad-on sa trabahanteng olmigas ang mga liso sa ibabaw aron ibulad sa gawas. (Tan-awa ang ibabaw.) Ug sa dili pa mosalop ang adlaw, ang olmigas magdalag balik sa mga liso. Ang pila ka olmigas may pagkamaalamon nga ilang putlon pinaagi sa pagkagat ang mga tumoy sa liso inighipos o inigsugod niini sa pagpanurok.
Ang trabaho sa olmigas dili matapos sa pag-andam sa makaon. Sila may trabaho usab nga mao ang pag-atiman sa mga anak. Ang mga itlog kinahanglang ihugpong. Ang daw-ulod nga olmigas o larvae gikan sa napusa nga mga itlog kinahanglang pakan-on. Ang pupae o naputos pang olmigas kinahanglang atimanon. Ang pila ka olmigas nagatagana pag air-conditioning nga serbisyo. Kon moinit sa maadlaw, ilang dad-on ang naputos pang olmigas sa ilalom sa ilang balayan. Inigsingabot sa kabugnaw sa kagabhion, dad-on nilag balik ang naputos pang olmigas. Dakong trabaho, dili ba?
Inigkadako sa koloniya, kinahanglang matukod ang bag-ong mga kuwarto. Ang trabahanteng olmigas nagagamit sa ilang apapangig sa pagkalot ug paghabwa sa yuta. Kasagarang himoon nila kini human sa ulan sa dihang humok ang yuta. Umolon usab nila ang yuta nga “mga tisa” alang sa ilang mga proyekto sa sibil nga inhenyeria—pagtukod sa mga bungbong ug mga kisame sa ilang ilalom-sa-yutang mga tunil ug mga lawak.
Kining tanan ginahimo sa olmigas nga “walay pangulo, kapatas o punoan.” Komosta ba ang hara? Siya dili mohatag ug mando. Mangitlog lamang siya ug maoy hara sa diwa nga siya mao ang inahan sa koloniya. (Tan-awa ang ibabaw.) Bisan pag walay superbisor sa pagsusi kanila o kapatas sa pag-awhag kanila, ang olmigas nagapadayon sa ilang trabaho nga walay hunong. Ang usa ka olmigas nakitang nagtrabaho gikan sa alas sayes sa buntag hangtod sa alas diyes sa gabii!
Makakat-on ka bag leksiyon gikan sa pagpaniid sa olmigas? Nagakugi ka ba ug naningkamot nga mapauswag ang imong trabaho kon kaha ikaw gibantayan o wala? (Proverbio 22:29) Ikaw pagagantihan sa kadugayan bisan pag ang imong amo wala magmatikod niana. Mapahimuslan nimo ang hinlong konsensiya ug personal nga katagbawan. Sumala sa giingon ni Solomon: “Ang pagkatulog sa usang nagaalagad matam-is man, bisan kon ang iyang ginakaon diyutay o daghan.”—Ecclesiastes 5:12.
Dili lamang kana ang atong makat-onan gikan sa olmigas. Ang olmigas nagamakugihon sa trabaho tungod sa kinaiyanhong kiling. Ngani, ang pila ka olmigas napanid-ang binutang nagasubay sa agi nga gibilin sa uban. Mosangpot nga sila magasubay sa sirkulo, nga molibot ug molibot, hangtod nga sila matumba ug mamatay.
Mobati ka ba usahay nga ikaw nagalibotlibot, nga kanunayng okupado ug gikapoy nga wala gayod mouswag? Kon mao, panahon na sa pagsusi sa katuyoan sa imong pagbudlay ug pagtimbang sa tinuod nga bili sa imong mga katuyoan. Hinumdomi ang maalamong tambag ni Haring Solomon: “Kahadloki ang matuod nga Diyos ug bantayi ang iyang mga sugo. Kay kini mao ang tibuok nga katungdanan sa tawo.”—Ecclesiastes 12:13.