‘Ang mga Kabataan Bililhon, Apan ang mga Batang Lalaki Hinungdanon’
Nga naay populasyon nga kapig 850 milyones ug kabad-sa-pagpanganak nga 31 matag 1,000, ang India nakasinati ug mga 26 milyones bag-ong himugsong mga puya kada tuig, sama kadaghan sa populasyon sa Canada. Dili ikatingala nga ang usa sa labing dinalian nga mga proyekto sa kagamhanan mao ang pagpugong sa tulin nga pag-usbaw sa iyang populasyon. Unsa ka malamposon kana? Unsa ang pipila ka mga babag nga iyang ginaatubang?
“SA WALA pay 20, Dili! Lapas sa 30, Labawng Dili! Duha Lamang ka Bata—Maayo!” mao ang tambag nga gihatag sa usa sa mabulokong mga poster nga nagalinya diha sa agianan padulong sa pangunang-buhatan sa pamilyahanong pagplano sa Bombay, India. Ang lain pa nagahulagway sa usa ka naglisod nga inahan nga gialirongan sa lima ka mga bata. Kini nagapasidaan: “Ayawg Basol sa Ulahi!” Ang mensahe lanog ug tin-aw kaayo: Duha ka mga bata matag pamilya paigo na. Apan ang pagdani sa mga tawo sa pagdawat ug pagsunod sa maong sugyot sa kagamhanan nga duha-ka-bata-matag pamilya dili sayon.
“Ang mga Hindu naghunahuna nga ang kalipay sa usa ka tawo sibo sa gidaghanon sa iyang mga kabataan. Tali kanila, sa tinuoray, ang mga bata giisip nga panalangin sa usa ka balay. Bisag unsa pa kadaghan ang pamilya sa usa, siya dili mohunong sa pag-ampo alang sa dugang,” matud sa librong Hindu Manners, Customs and Ceremonies. Gikan sa relihiyosong panlantaw, hinuon, ang anak nga lalaki mao ang gipabilhan pag-ayo sa patriarka sa panimalay. “Wala nay molabaw pa sa kaalaotan kaysa walay ikabilin nga anak lalaki o apong lalaki aron sa pagbuhat sa kataposang tulumanon may labot sa iyang paglubong,” ang libro nagpadayon sa pagpatin-aw. “Ang maong paghikaw giisip nga may katakos sa pagbabag sa tanang agianan paingon sa Puloy-anan sa Himaya human sa kamatayon.”
Ang mga anak lalaki gikinahanglan usab sa pagbuhat sa mga tulumanon sa pagsimba sa katigulangan, o sraddha. “Bisag usa na lang ka anak lalaki ang importante naa,” misulat si A. L. Basham sa The Wonder That Was India. “Ang kainit sa pamilyahanong pagbati sa Hindu nga India nakapasamot sa tinguha alang sa mga anak lalaki, nga kon wala kini ang linya sa kaliwatan mahanaw.”
Uban sa mga relihiyosong pagtuo, ang usa ka kultural nga hinungdan nga nagagahom sa tinguha sa pagbaton ug mga anak lalaki mao ang nabatasang magtingob, o gipalapad, nga kahikayan sa pamilya sa India, diin ang naminyong mga anak lalaki padayon nga magpuyo ipon sa ilang ginikanan. “Ang mga anak babaye maminyo ug mouban pagpuyo sa balay sa ilang mga ugangan, apan ang mga anak lalaki mopabilin sa balay uban sa ilang ginikanan; ug ang mga ginikanan nagadahom nga atimanon sa ilang mga anak lalaki sa ilang pagkatigulang,” pahayag ni Dr. Lalita S. Chopra sa Bombay Municipal Corporation Health and Family Welfare Division. “Kini ang ilang seguridad. Ang mga ginikanan mobating luwas uban sa duha ka anak lalaki. Busa masabot, kon ang magtiayon nakabatog duha ka anak sumala sa sugyot nga limiti ug kon parehong babaye kanang duha, may dakong posibilidad nga sila padayon nga mosulay sa pagbaton ug lalaki.”
Bisan tuod sa teoriya ang tanang kabataan gilantaw nga hinatag-Diyos, ang kamatuoran sa adlaw-adlawng kinabuhi nagasulti ug lain. “Ang medikal nga pagpabaya sa mga babaye maoy dayag,” nagtaho ang Indian Express. “Ang ilang pagkabuhi gihunahuna nga dili kaayo hinungdanon sa pagkabuhi sa pamilya.” Ang taho nagkutlo sa usa ka surbi sa Bombay nga nagpadayag nga sa 8,000 ka mga bata sa tiyan nga gipakuha human matino ang sekso pinaagig pagsusi, 7,999 mga babaye.
Usa ka Tungasong Bugno
“Diha sa pamilya, ang lalaki sagad mao ang mohukom kon pila ang ilang batonan nga anak ug kon unsa ang gidak-on sa mahimong pamilya,” pahayag ni Dr. S. S. Sabnis, pangulong opisyal sa panglawas sa Bombay Municipal Corporation, diha sa usa ka interbiyo. Bisan pa kon ang asawa buot molat-ang sa iyang pagpanganak o molimiti sa iyang pamilya, siya mailalom sa pagpugos gikan sa iyang bana kinsa lagmit mosupak niana. “Tungod niana kami nagapadala ug tem nga lalaki-babaye sa matag balay diha sa mga timawang-dapit uban sa paglaom nga ang lalaking trabahante sa panglawas mahimong makasulti sa amahan sa balay ug modasig kaniya sa paglimiti sa gidak-on sa iyang pamilya, motabang kaniya sa pagsabot nga maatiman niya pag-ayo ang iyang mga anak kon dili daghan.” Ugaling sama sa atong nakita, ang mga babag daghan.
“Diha sa mga kabos nga mga tawo, ang kabad sa kamatayon sa mga puya taas kaayo tungod sa ubos kaayong kahimtang sa panginabuhi,” matud ni Dr. Sabnis. “Busa may tinuod nga tinguha sa pagbaton ug daghang kabataan, kay nasayod nga ang pipila kanila mangamatay.” Apan diyutay ang paningkamot sa pag-atiman sa mga kabataan. Sila pinasagdang manlaag, magpakilimos o tingali mang-ukay ug pagkaon sa basurahan. Ug ang mga ginikanan? “Wala sila masayod kon asa ang ilang mga anak,” panghupaw ni Dr. Sabnis.
Ang mga anunsiyo sa India sa subsob nagapasundayag ug usa ka malipayon, hamugaway nga magtiayon nga nagatagamtam sa kinabuhi uban ang ilang duha ka mga anak, kasagaran usa ka lalaki ug usa ka babaye, kinsa sa tin-aw maayo kaayong pagkaatiman. Dinha sa maong bahin sa katilingban—tungatungang hut-ong—nga ang duha-anak nga hunahuna sa linangkob maayog pagkadawat. Ugaling kini halayo kaayo sa alimpatakan sa mga kabos, kinsa mangatarongan, ‘Kon ang among ginikanan o mga apohan nakabaton ug 10 o 12 ka mga anak, nganong kami dili? Nganong limitihan man kami sa duha lamang?’ Nia dinhi tali sa mga timawang kinabag-an sa India nga ang bugno sa pagpugong sa populasyon nagaatubang ug tungasong away. “Ang populasyon karon batan-on ug sa manganakay nga pangedaron,” pahayag ni Dr. Chopra. “Morag dili paborable ang sangpotanan. Kami dunay dakong trabaho nga giatubang.”