Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsay Akong Himoon Aron ang Uban Motahod Kanako?

“Usahay sa dihang ikaw mosugod sa pagpakigsulti sa hamtong, sama kag nakigsulti sa usa ka bungbong.”​—Paul.

“Ako mayugot sa dihang ang mga hingkod dili mosalig kanimo.”​—Matt.

“Ang akong mga ginikanan dili manumbaling nako o magpakaaron-ingnon nga naminaw, apan sa tinuod wala. Ikaw mosulti ug mosulti ug mangutana, ‘Naminaw ka ba?’ ug sila motubag, ‘Lagi.’ Sila wala gayod mahibalo kon unsay imong gipangsulti.”​—Paula.

PAGTAHOD​—nganong lisod kaayo ang pagpahimo sa uban nga motratar kanimo uban ang bisan diyutay lamang nga pagtahod? Gusto nimong paminawan ka, dawaton nga ugdang. Busa sa dihang ang mga hingkod​—ilabina ang imong ginikanan​—ug katalirongan dili mobalibali nimo, magtagad sa imong mga pagbati nga dili importante, makigsulti sa paagi nga ikaw daw ubos rag kahibalo, o pahinumdoman ka sa imong dapit, kana sa pagkatinuod makapahiubos.

Kinaiyanhon lamang ang mangandoy nga pabilhan sa uban. Ang Bibliya mismo nagaaghat kanato sa “pagpangitag pag-uyon ug maayong panabot sa mga mata sa Diyos ug sa yutan-ong tawo.” (Proverbio 3:4) Ug ang diyosnong mga batan-on sa kapanahonan sa Bibliya nagbuhat sa ingon. Pananglitan, ang batan-ong lalaki nga ginganlag Timoteo nakapribilehiyo sa pag-uban ni apostol Pablo sa iyang misyonerong mga panaw. Ngano? Siya “gikatahong maayo sa mga kaigsoonan,” kay nakaangkon sa ilang pagtahod. (Buhat 16:1, 2) Ug anaa mismo si Jesus, kinsa ingong usa ka batan-on “padayong mitubo sa kaalam ug gidak-on ug sa kahimuot sa Diyos ug sa tawo.”​—Lucas 2:52.

Tinuod, ikaw dili si Jesus. Ug ang pag-angkon sa pagtahod sa uban dili sayon kon ikaw batan-on. Kon atong tan-awon, gilambigit sa Bibliya ang pagkabatan-on uban sa ‘kawalay-kasinatian’ ug walay pugong nga kusog; ang kahibalo ug kaalam moabot duyog sa pangedaron. (Proverbio 1:4; 20:29; Job 32:6, 7) Mao nga, kasagaran, ang mga tawo wala maghatag sa mga batan-on ug samang pagtahod nga ilang gihatag sa mga hamtong. Mapihigon? Tingali. Apan kini mao ang kamatuoran sa kinabuhi nga angay nimong atubangon. Dugang pa, daghang mga batan-on nakahimog daotang reputasyon. Ingong resulta, pipila ka mga hamtong sa sayop maghunahuna nga tanang mga batan-on “rebelyoso,” “iresponsable,” o “buang.”

Sa pipila ka kayutaan, ang kultura, tradisyon, ug tulin sosyal nga kausaban nakapalayo sa distansiya tali sa mga batan-on ug mga hamtong. Sa Aprika, pananglitan, daghang mga batan-on may bentaha sa edukasyon kaysa ilang mga ginikanan. Dugang pa, mahimong makaplagan nila ang ilang kaugalingon diha sa kanunayng panagsumpaki batok sa ilang mga katigulangan nga nagiyahan sa naandang mga sukdanan. Ang mga gulang-gulang na subsob malagot pag-ayo tungod sa ilang nasabot nga kawalay-pagtahod o ngani pag-alsa sa bahin sa mga batan-on.

Bisag unsa ang imong kahimtang, kinahanglan ug tinuod nga panlimbasog ug tuman nga paningkamot alang kanimo sa pagdaog sa pagtahod sa uban. Apan kini mahimo.

Butang Pagakab-oton

Una, dawata nga ang pagtahod dili butang nga igahatag kanimo tungod lamang kay kana gusto nimo, ni ikaw makahimo sa usa sa pagtahod kanimo. Ang pagtahod maoy butang nga imong kab-oton. Sa kapanahonan sa Bibliya ang tawong si Job tinahod pag-ayo diha sa iyang komunidad. “Moiway ang mga batan-on inigkakita nila kanako,” hinumdom ni Job, “ug manindog ang mga tigulang lalaki agig pagtahod kanako.” Ugaling, sa dayag si Job nakakab-ot sa maong pagtahod. “Ang tanan nga nakabati ug nakadungog bahin kanako, midayeg sa akong nahimo,” saysay ni Job. Oo, si Job may makanunayong rekord sa matarong nga panggawi.​—Job 29:7-17, Today’s English Version.

Unsang matanga sa rekord ang natukod mo alang sa imong kaugalingon? Imo bang napadapat ang tambag nga gihatag kang Timoteo? “Ayaw itugot nga dunay magatamay kanimo tungod sa imong kabatan-on,” matud ni Pablo. “Hinonoa alang sa mga magtotuo, pagkinabuhi ingon nga panig-ingnan sa sinultihan, sa panggawi, sa gugma, sa pagtuo, sa kaputli.” (1 Timoteo 4:12) Ikaw usab mahimong panig-ingnan nga takos sa pagtahod. Ang pagtuon sa Pulong sa Diyos makatabang kanimo sa paghimo sa ingon. Ang salmista nag-ingon: “Oh, hilabihan ang paghigugma ko sa imong kasugoan! . . . Aduna akoy labaw pang salabotan kaysa tanan kong mga magtutudlo, kay ang imong mga pahinumdom maoy akong gipalandong. Labi pang masinabuton ako kay sa mga tigulang, tungod kay gibantayan ko ang imong mga lagda.”​—Salmo 119:97, 99, 100.

Ang isigka-Kristohanon seguradong motahod kanimo kon ikaw nakaugmad sa maong espirituwal nga salabotan. Matikdi, hinoon, nga kinahanglan sab imong ‘bantayan,’ o ipadapat, ang tambag sa Bibliya. Ang Aprikanhong batan-on nga ginganlag Charles nag-isip nga ugdang sa sugo sa Bibliya sa “paghimog mga tinun-an” ug nahimong usa ka bug-os-panahon nga magwawali sa edad nga 16 ug karon nagaalagad sa sangang buhatan sa Watch Tower Society. (Mateo 28:19, 20) Ang iyang matinumanong panig-ingnan sa pagpanulti nakabuyo sa uban sa pagtahod kaniya ug misangpot sa labihang kalipay sa kaugalingon. Siya miingon: “Ang kinabuhi dinhing pag-alagara makaiikag kaayo. Ang pagtrabaho ug suod uban sa mga diyosnong lalaki nga may daghang kasinatian sa pagkatinuod nakapalig-on kanako. Kini maoy kangaya nga dili ikatandi.”

Mga Paagi Aron Makab-ot ang Pagtahod

Laing hinungdanong paagi aron makab-ot ang pagtahod maoy ang mahimong panig-ingnan sa panggawi. Si Salome usa ka batan-on Aprikanhong Saksi, mihinumdom sa iyang pagkabatan-on: “Ako wala mosunodsunod sa grupo. Inay, nanlimbasog gayod ako sa pagtuboy sa Kristohanong mga prinsipyo sa tanang panahon. Gisulayan nakong maghunahunag-ugdang, magbatasan ug maayo, ug magmatinahuron sa uban​—bisan sa mga bata.” Tinuod, malagmit ikaw kataw-an o sungogon tungod sa pagkahimong lahi. (1 Pedro 4:4) Apan sama sa kaso ni Salome, ang uban sa subsob kontra-gustong motahod kanimo tungod niana.

Matikdi, usab, nga si Salome naghimog linaing paningkamot sa pagkahimong matinahuron sa uban. Ang pagtahod magpatungha ug pagtahod. Ang Roma 12:10 sa ingon nagasulti: “Sa pagpakitag pagtamod ngadto sa usag usa pagpanguna.” Ang pagpamakak ug pagtuis sa kamatuoran, pintas nga pagsungog, paghimog mga kataw-anan sa uban, pagharihari o pagdaogdaog​—kini dili mga paagi sa pagtratar sa uban nga may pagtamod. Sa kadugayan, kini makapahuyang sa pagtahod sa uban kanimo.

Sa partikular importante nga kita magpakita ug pagtamod ug pagtahod kanilang naa sa kaakohang may awtoridad. (1 Pedro 2:17) Pananglitan, ang usa ka polis kas-a miingon: “Ang mga bata karong adlawa tagsaon nga motawag ug, ‘Sir.’” Sa unsang paagi nimo gitratar silang diha sa awtoridad​—mga magtutudlo, polis, administrador sa tunghaan? Kon ikaw dunay dungog tungod sa kamatinahuron sa mga tawong may awtoridad, may dakong kalagmitan nga ang samang mga tawo motratar kanimo uban sa usa ka sukod sa pagtahod.​—Itandi ang Mateo 7:2.

Pagtahod sa mga Edaran

Sa ubang mga kultura dunay dugay nang nagbarog nga mga latid sa maayong pamatasan nga ang batan-on gidahom sa pagsunod. Sa Ghana, pananglitan, daghang mga edaran dili gayod makaangay sa batan-on nga makigsulti kanila nga nagapamulsa o nagasenyas kanila pinaagig wala nga kamot. Ang maong katilingbanong mga sukdanan tingali morag katingad-anan sa mga taga-Kasadpan ug gani kinaraan na alang sa pipila ka Aprikanhong mga batan-on, apan sila dili man salawayon alang sa mga Kristohanon. Sa pagkatinuod, ang Bibliya nagadasig kanato sa paglikay nga makasilo sa uban nga dili kinahanglanon.​—2 Corinto 6:3.

Ang kasagarang panultihon sa Ghana mao: “Ang bata angayng mokuha sa alukabhang sa mga kuhol apan dili sa mga pawikan.” Sa laing pagkasulti, ang tinong mga papel gidahom nga dulaon sa mga hamtong, dili sa mga batan-on. Kini tingali mora gayod ug mapihigon ug makapaubos kanimo. Apan ang usa nga mosukol sa lokal nga kultura pinaagi sa pag-ilog sa awtoridad sa mga hamtong sa kasagaran pagaisipon nga sinalbahis. Ikaw makahimo ug labaw pa sa pagkab-ot sa pagtahod sa uban kon ikaw modawat sa imong ubos nga papel ug makakat-on sa pagsagubang niana.

Ang Bibliya nagaingon sa Levitico 19:32: “Sa atubangan sa ulo nga ubanon magtindog ka, ug pagatahuron mo ang pagkatawo sa tawo nga tigulang, ug kahadlokan mo ang Diyos. Ako mao si Jehova.” Sa dihang mosakay sa publikong transportasyon, ikaw ba kinabubut-ong mohatag sa imong lingkoranan alang sa mga tigulang? Sa dihang nakigkabildo, ikaw ba maampingon sa pagbantay sa imong pinulongan? Ikaw ba nagapaminaw sa matinahurong paagi?

Pagkab-ot ug Pagtahod Alang sa Imong Tuloohan

Unsa naman, ugaling, kon ang uban dili motahod kanimo tungod sa imong relihiyosong tuloohan? Pananglitan, ang mga batan-ong Saksi ni Jehova masubsob ginapit-os sa ilang mga magtutudlo ug mga katalirongan sa pagpakig-ambit sa mga patriotikong mga seremonyas ug relihiyosong mga kalihokan nga nagalapas sa mga prinsipyo sa Bibliya. Tungod kay wala makasabot kon nganong ang mga Saksing batan-on mohupot nianang maisogong baroganan, ang uban tingali moisip sa ilang mga tuloohan nga talamayon. Ang mga batan-ong Saksi lagmit pa ganing dumtan.

Tagda, hinoon, sa unsang paagi ang usa ka Aprikanhong batan-on nga atong tawgon ug Kwasi naggawi sa iyang kaugalingon. “Ako wala gayod miipsot sa mga klase,” siya misaysay, “ug akong gipaluyohan ang mga kalihokan nga wala makalapas sa akong tanlag. Labaw nga importante, ako mihimo ug baroganan ingong usa sa mga Saksi ni Jehova sa tin-aw dihadiha mismo sa pagsugod.” Ang kamatinud-anon, pagkaugdang, ug lig-ong mga prinsipyo ni Kwasi nagpamahal kaniya sa iyang mga magtutudlo ug sa mga estudyante. Siya midugang: “Ako kinahanglan nga mosaysay sa akong baroganan usahay​—kas-a sa prinsipal ug sa iyang tibuok kawani​—apan ang akong mga panlantaw kanunay nga gitahod.”

Oo, paggawi sa imong kaugalingon sa paagi nga makaaghat sa uban sa pagtahod. Nga dili ipugos sa uban ang imong tuloohan, kinahanglan “andam kanunay sa pagtubag kang bisan kinsa nga mangutana sa hinungdan sa paglaom nga anaa kaninyo, hinoon buhata ninyo kini uban sa kaaghop ug kataha.” (1 Pedro 3:15) Likayi ang bisan unsang pamatasan nga makapahinabo sa ‘pulong sa Diyos nga dili mapasipalahan.’ (Tito 2:5) Kana magalakip sa paglikay sa hinobrang pagpamiste ug estilo sa pagpamustora ug pagsagop ug independente o rebelyosong tinamdan.

Tinuod, ang Bibliya nagadasig kanimo sa ‘paglipay sa imong pagkabatan-on,’ ug walay mausa ang modahom kanimo sa paglihok sama sa usa ka 50-anyos ang pangedaron. (Ecclesiastes 11:9) Apan pinaagi sa pagkahimong panig-ingnan diha sa imong pagpanulti ug panggawi, mahimong ikaw makaangkon sa pagtahod ug pagsalig sa uban.

[Hulagway sa panid 20]

Ang pagdala sa lulan sa edaran maoy usa ka tinong paagi sa pagbaton ug pagtahod