Ang mga Kinapnang Kantor—Pagputol sa Ngalan sa Relihiyon

Ang mga kinapnang kantor​—sila maoy lalaking mga mag-aawit nga may kusog sa lawas sa usa ka hamtong nga lalaki apan dunay tingog sa usa ka batang lalaki. Ang panahon sa mga kinapnang kantor sa pagkamatuod maoy makapasubong yugto. Kinsa ba sila? Ang tubag nalangkit sa usa ka makalilisang nga batasan​—ang pagputol sa ngalan sa relihiyon.

ANG mga eunuko mahimong ipanganak nga ingon na niana, apan daghan ang gihimo nga eunuko pinaagi sa mga tawo. Sa porma sa lawas ug pamarog, sila maoy mga hamtong nga lalaki, apan dili sila makaanak. Sa usa ka ang-ang sa pagtubo sa ilang lawas o bisan sa ulahi sa kinabuhi, sila gikapnan nga mahimong tungod kay gusto o gipugos.

Nganong pilion sa mga lalaki nga maputlan ang ilang kaugalingon o ang ubang mga lalaki sa ingong paagi? Subsob, gihimo nila kana sa ngalan sa relihiyon.

Mga Eunuko sa Karaang Kasaysayan

Kaliboan ka tuig kanhi, ang pagkapon gigamit sa mga Asiryano ingong usa ka dagway sa pagsilot. Sa Ehipto kana ang silot sa pagpanapaw. Ang kawatan nga hisakpang mangawat gikan sa usa ka templo sa karaang Friesland, nga karon bahin na sa Netherlands, kapnan sa dili pa patyon.

Sa Roma gidili ang pagkapon panahon sa mga pagmando ni Emperador Domitian ug Nerva sa unang siglo K.P. apan gibalik sa katuigan sa pag-us-os sa empiryo. Ang mga balaod nga gipatuman sa ikasiyam nga siglo sa haring Alfred nga Bantogan sa Inglaterra nagbaod nga silotan ang usa ka sulugoon sa ingon nga paagi kon siya manglugos ug usa ka babayeng sulugoon.

Ang mga eunuko usab may iladong bahin diha sa relihiyosong mga rituwal. Ang mga eunuko ingon man sa mga ulay nag-alagad sa diyosang Artemis sa siyudad sa Efeso. Ang mga lalaki nagkapon sa ilang kaugalingon diha sa maukyabong mga seremonyas nga nagpasidungog sa Siryanhong Astarte sa Hierapolis, nga human niana nagsul-ob silag mga sinina sa mga babaye sa nahibilin nilang mga kinabuhi.

“Siya nga magkapon sa iyang kaugalingon o sa lain dili sakop sa akong mga sumusunod,” mipatugbaw si Muhammad. Apan, bisan pa sa maong pagdili ang mga eunuko gimahal ingong mga ulipon sa Muslim nga kanasoran, ingong mga magbalantay sa mga harem ug mga sangtuwaryo. Ingong sangpotanan, ang maong patigayon sa ulipon gipatunhay. Ang batan-ong mga lalaki nga kinuha gikan sa Sudan ug kanait nga mga nasod sa Amihanang Aprika nagtaganag dagko kaayong ganansiya sa mga magpapatigayon ug ulipon.

Sa sinugdan sa ika-19ng siglo, si Johann L. Burckhardt miduaw sa Habagatang Ehipto, diin nakakita siyag kinapnang mga batang lalaki nga giandam aron ibaligya ingong mga ulipon. Ang pagkapon gibuhat diha sa mga batang lalaki tali sa 8 ug 12 anyos nga panuigon. Ang mga tigkapon maoy duha ka monghe sa Coptic nga Iglesya. “Ang ilang propesyon,” mikomento si Burckhardt, “giisip nga tinamay.”

Kini mopatungha sa pangutana, Sa unsang gidak-on ang Kakristiyanohan nalambigit sa maong batasan, ug tungod sa unsang mga hinungdan?

Mga Eunuko sa Kakristiyanohan

Si Origen​—nga ilado ilabina tungod sa iyang Hexapla, mga bersiyon sa Hebreohanong Kasulatan nga gihan-ay sa unom ka kolumna​—natawo sa mga 185 K.P. Sa pag-edad ug 18, siya ilado na tungod sa iyang mga lektura bahin sa Kristiyanidad. Bisan pa niana, mabalak-on siya nga ang pagkapopular niya taliwala sa kababayen-an kinahanglang dili hisaypan sa pagsabot. Busa, sa pagsabot nga literal sa mga pulong ni Jesus, “adunay mga eunuko nga naghimo sa ilang kaugalingon nga mga eunuko tungod sa gingharian sa mga langit,” siya nagkapon sa iyang kaugalingon. (Mateo 19:12)a Kadto maoy usa ka lihok nga dili hinamtong, mapahinaykon​—lihok nga gibasolan niyag dako sa ulahing katuigan.

Makaiikag, ang una mismong lagda sa Konsilyo sa Nicaea sa tuig 325 K.P. dayag nga nagpahigawas sa pagkapari sa mga lalaking nagkapon sa ilang kaugalingon. Si Dr. J. W. C. Wand nag-ingon bahin sa maong resolusyon: “Posible nga ang pipila nagpakitag tinguha sa pagsunod sa panig-ingnan ni Origen niining bahina ug sa paghimo sa ilang kaugalingon nga mga eunuko . . . , ug hinungdanon nga ang mga Kristohanon kinahanglang dili dasigon sa pagsunod sa usa ka kustombre nga labaw nga timaan sa mga debotante sa pila ka paganong mga relihiyon.”

Pinaagi sa paghimo nianang hinungdanong desisyon, ang relihiyosong mga pangulo sa Kakristiyanohan nagtinguha nga ihiklin sa tanang panahon ang mangil-ad nga isyu bahin sa pagkapon. Sumala sa atong makita, ang lahing butang maoy misangpot. Tagda una ang mosunod nga iladong asoy.

Sa tuig 1118, si Peter Abelard, usa ka pilosopo ug estudyante sa teolohiya, nahigugma kang Héloïse, usa ka batan-ong babaye nga pribado niyang gitudloan. Si Abelard wala pa niadto maordinahi ug busa wala pa mailalom sa panumpa sa selibasiya, mao nga sila sekretong nagpakasal ug nakabaton ug usa ka anak nga lalaki. Apan tungod kay ang iyang uyoan, si Fulbert, usa ka klero sa Romano Katolikong katedral sa Paris, mibating si Héloïse gihaylo, sa puwersado gipakapnan niya si Abelard. Kadtong linuog nga buhat, nga nahunahunaan sa usa ka taas-ug-ranggong opisyal sa simbahan, misangpot sa pagsilot sa samang paagi sa duha sa mga tigkapon ingong balos.

Busa ang pagkapon gidawat gihapon ingong silot sa pila ka kahimtang. Bisan pa niana, kining dili-diyosnong buhat sa wala madugay gipasiugda diha sa Romano Katolikong Iglesya tungod sa pagkanta diha sa simbahan.

Mga Koro sa Simbahan

Ang pagkanta may dakong bahin sa Silangang Ortodokso ug Romano Katolikong relihiyosong serbisyo, nga ang sinaligan sa usa ka koro sa simbahan mao ang sopranong mga batang lalaki. Ang tingog sa usa ka batang lalaki, hinunoa, mabasag sa iyang pagkabayongbayong na. Sa unsang paagi mapukgo sa simbahan ang kanunayng pag-ilis sa mga mag-aawit ug ang pagbansay nga nalangkit niini? Tinuod, ang dili-makaiikag nga taas nga tingog nga nailhang falsetto kasagarang gigamit, apan kadto dili dalawatong kapuli sa sopranong batang lalaki.b

Ang babayeng mga soprano mao ang dayag nga kapaingnan, apan sukad sa unang kapanahonan gidid-an sa papa ang mga babaye nga mokanta sulod sa simbahan. Ang dugang nga suliran mao nga ang mga kantor sa simbahan mahimong tawgon aron moabag sa ilang pari, usa ka katungdanang gireserba lamang sa mga lalaki. Busa ang mga babaye dili magamit sa pagtabang sa mga koro sa simbahan.

Niadtong 1588, gidid-an ni Papa Sixto V ang mga babaye sa pag-awit sa entablado sa bisan unsang publikong teatro o opera house. Kining pagdilia gisubli ni Papa Inosentes XI mga 100 ka tuig sa ulahi. “Ang dili pag-uyon sa babayeng mga maglilingaw diha sa teatro ug ang pagkalambigit sa ilang ngalan sa prostitusyon ug pagkamahilayon maoy usa ka karaang tradisyon, nga nahitabo niadto pang mga adlaw ni San Agustin ug sayosayo pa gani,” nagpahayag ang tigdukiduking si Angus Heriot. Ugaling lang, tungod sa pagbaton niining di-matarog nga baroganan ang simbahan nagbukas sa dalan alang sa lain, mas bug-at nga suliran​—ang mga kinapnang kantor!

Kinsa ang mga kinapnang kantor, ug sa unsang paagi ang Kakristiyanohan nalangkit kanila?

Pagputol Tungod sa Musika

Ang opera ug publikong mga teatro nagkinahanglag mga soprano, apan mao usab ang koro sa simbahan. Unsay mahimo? Dugay nang nasayran nga kon ang usa ka batang lalaki kapnan, ang iyang tingog dili mabasag. Ang kuwerdas bokales motubo lamang ug gamay, samtang ang dughan ug ang diaprama motubong normal. Ingong resulta, ang kinapnang kantor adunay kusog sa lawas sa usa ka hamtong nga lalaki apan dunay tingog sa usa ka batang lalaki​—“ang matang sa tingog nga gihunahuna nga naangkon sa mga manulonda,” mikomento si Maria Luisa Ambrosini diha sa The Secret Archives of the Vatican. Posible usab ang pagpaigoigo sa matang sa tingog pinaagi sa pag-usob sa edad sa dihang ang bata kapnan.

Ang Gregong Iglesya migamit ug mga kinapnang kantor ingong mga mag-aawit sa koro sukad sa ika-12ng siglo paunahan, apan unsay himoon sa Romano Katolikong Iglesya? Moaprobar na ba usab kini karon ug mogamit sa mga kinapnang kantor?

Si Padre Soto, usa ka kantor sa papanhong koro sa 1562, gilista diha sa mga talaan sa Batikano ingong falsetto. Apan si Soto maoy kinapnang kantor. Busa labing menos 27 ka tuig sa wala pay 1589, sa dihang ang bula ni Papa Sixto V nag-organisar pag-usab sa mga kantor sa St. Peter’s Basilica aron ilakip ang upat ka kinapnang kantor, sa hilom gihiklin sa Batikano ang awtoridad sa Konsilyo sa Nicaea.

Sukad 1599 ang paglungtad sa mga kinapnang kantor sa Batikano giila. Sa dihang ang kinatas-ang awtoridad sa simbahan dayag nga miaprobar sa batasan, ang mga kinapnang kantor nahimong dinawat. Si Gluck, Handel, Meyerbeer, ug Rossini maoy apil niadtong nagkomposog sagrado ug sekular nga musika nga alang gayod sa mga kinapnang kantor.

Kabantog, mga Ginikanan, ug Publikong Opinyon

Ang mga kinapnang kantor daling nabantog. Pananglitan, si Papa Clemente VIII (1592-1605) nadani pag-ayo sa pagkamapailin-ilinon ug kaluming sa ilang mga tingog. Bisan pag si bisan kinsa nga nasayrang nalangkit sa batasan sa pagkapon gituohan nga angayng ipalagpot, may inanayng pag-abot sa mga batang lalaki samtang midako ang musikal nga mga panginahanglan sa simbahan.

Ang mga buhatan giingong nag-anunsiyo, “Qui si castrono ragazzi (Mga batang lalaki kapnan dinhi).” Usa ka barberohan sa Roma mapagarbohong nagmantala: “Mga kantor kapnan dinhi alang sa papanhong mga koro sa kapelya.” Gipangangkon nga sa ika-18ng siglo, mga 4,000 ka Italyanong mga batang lalaki ang mahimong gikapnan alang niining katuyoana. Kon pilay namatay samtang kana gihimo wala hisayri.

Nganong ang mga ginikanan nagtugot nga maputlan sa maong paagi ang ilang mga anak nga lalaki? Kasagaran, ang mga kinapnang kantor maoy mga anak sa kabos nga mga ginikanan. Kon ang usa ka anak nga lalaki nagpakitag hiyas sa musika, nan siya ikabaligya, usahay dihadiha, ngadto sa musikal nga institusyon. Ang uban gikuha gikan sa mga koro sa St. Peter’s Basilica sa Roma ug ubang mga akademiya sa simbahan. Ang mga ginikanan natural naglaom nga ang ilang kinapnang kantor mabantogan ug hayahay nga makabuhi kanila sa ilang pagkatigulang.

Hinuon, subsob kaayong misangpot ang trahedya sa dihang nadayag nga ang batang lalaki wala makaangkon ug tingog nga mahimong bansayon. Si Johann Wilhelm von Archenholz, sa pagsulat sa A Picture of Italy sa hinapos sa ika-18ng siglo, misaysay nga ang maong mga sinalikway, uban sa sobrang mga kinapnang kantor, “gitugotan nga mahimong mga pari” ug gitugotan sa paghimo sa Misa. Kini nagsunod sa talagsaong panig-ingnan nga gihimo sa St. Peter’s mismo sa dihang, ingong paglapas sa lagda sa simbahan, duha ka kinapnang kantor ang gidawat ingong Romano Katolikong mga pari niadtong 1599 ug uban pa human niadto.

Si Papa Benedicto XIV mismo mipunting sa desisyon sa Konsilyo sa Nicaea ug mipahayag nga ang pagkapon maoy supak sa balaod. Apan niadtong 1748 hugot siyang misalikway sa usa ka sugyot gikan sa iyang kaugalingong mga obispo nga idili ang mga kinapnang kantor, kay siya nahadlok nga mawad-ag tawo ang mga simbahan kon iya kanang himoon. Ingon niana ang pandani ug kahinungdanon sa musika sa simbahan. Busa ang mga kinapnang kantor nagpadayon sa pagkanta diha sa mga koro sa Italyanhong simbahan, sa St. Peter’s, ug sa kaugalingong Kapelyang Sistine sa papa.

Niadtong 1898 tungod sa pag-usbaw sa publikong opinyon batok sa pagkapon, si Papa Leo XIII sa hilom nagpaluwat nga nagpensiyon sa mga kinapnang kantor sa Batikano, ug ang iyang sumusunod, si Papa Pio X, pormal nga nagdili sa mga kinapnang kantor gikan sa kapelya sa papa niadtong 1903. Apan ang bula ni Papa Sixto V nga nagpailaila kanila wala gayod sa pormal mawagtang.

Ang kataposang propesyonal nga kinapnan, si Alessandro Moreschi, namatay niadtong 1922. Ang mga rekording sa iyang pagkanta gihimo sa 1902 ug 1903 ug madungog gihapon. Diha sa mga hapin sa maong mga rekording, siya gibatbat ingong “Soprano della Cappella Sistina (Soprano sa Kapelyang Sistine).” “Ang tingog,” misulat ang kritiko sa musika nga si Desmond Shawe-​Taylor, “sa walay duhaduha usa ka soprano, nga dili susama sa iya sa batang lalaki o sa iya sa babaye.”

Sa ingon natapos ang patuyang nga pagkapon sa mga batang lalaki tungod sa arte. Usa ka “dulumtanang batasan,” matod sa The Encyclopædia Britannica, apan usa nga gikonsentir sa Romano Katolikong Iglesya sulod sa kasiglohan.

Pagkapon​—Sa Katuigang 1990?

Busa ang mga kinapnang kantor nawala na. Apan nagpasabot ba kana nga ang pagkapon sa ngalan sa relihiyon natapos na? Ikasubo, wala! Ang The Independent Magazine nagtaho nga ang India adunay abot ug usa ka milyong eunuko, nga nagpuyo sa relihiyosong mga komunidad. Kinsa ba sila? Ang mga hijra.

Kadaghanang mga hijra maoy mga Muslim sa pagkatawo​—bisan pag adunay daghang Hindu sa ilang taliwala—​ug ang tanan nagsimba kang Bharuchra Mata, usa ka Hindung diyosa nga naggikan sa Gujarat. Bisan pag ang kinabag-an mopalabi nga kapnan, giingon sa pipila nga kada tuig abot ug usa ka libong Indian nga mga lalaki ang pugson sa pagkapon aron mapuwersa sila sa pagduyog sa mga hijra, nga human niana sila isubasta ngadto sa kinatas-ag subasta nga guru.

Ang mga hijra kontrolado sa usa ka herarkiya sa mga guru, nga ang lainlaing banay sa hijra magbahin sa mga siyudad ngadto sa mga teritoryo. Ang mga hijra nanginabuhi pinaagi sa pagpakilimos sa templo ug sa prostitusyon. Kasagaran nga sila tinamay, apan gikahadlokan usab sila tungod kay gihunahunang nakabaton silag makahahadlok nga salamangka. Tungod niana ang katawhan mobayad kanila aron mabendisyonan ang mga bata ug ang mga bag-ong kinasal.

Giingon nga mangalagiw ang pila ka hijra. Apan “ang hijra nga mafia nga gitaho nga maoy naggahom sa mga pagkapon,” nagtaho ang India Today, “nagalihok ubos sa takoban sa pagkatinago ug pagpanghadlok.”

Ang Kataposan!

Ang kalibotan makagawas ba gayod sa maong mga kadaotan? Oo, tungod kay ang mga sala sa empiryo sa kalibotan sa bakak nga relihiyon​—nga giila diha sa Bibliya nga usa ka bigaon, “ang Dakong Babilonya”​—“nagtipun-og abot sa langit.” Pagkamakapalig-on sa pagtuo ang pagkahibalo nga kanang tanang pagpakaulaw-sa-Diyos nga mga buhat sa dili madugay modangat sa makapaukyab nga kataposan! Nganong dili kini basahon sa imong kaugalingon diha sa kataposang basahon sa Bibliya, ang Pinadayag, kapitulo 18? Susiha ilabina ang mga Pin 18 bersikulo 2 ug 5.

[Mga footnote]

[Kahon sa panid 13]

Ang Kinatas-ang Sukdanan

Walay eunuko ang gitugotan nga mahimong bahin sa kongregasyon sa Israel, sumala sa tin-awng gipahayag sa Balaod ni Jehova. (Deuteronomio 23:1) Ubos sa maong Balaod ang pagkapon gidili. “Ang Hudiyonhong balaod,” nag-ingon ang Encyclopaedia Judaica, “nag-ayad sa maong mga buhat.” Ingong resulta, walay mga Israelinhon o mga langyawng molupyo ang gihimong mga eunuko aron mag-alagad sa palasyo sa Israelinhong mga hari, sama sa mga nag-alagad sa ubang harianong mga korte, sama sa iya sa Persianhong haring Assuero.​—Ester 2:​14, 15; 4:​4, 5.

[Hulagway sa panid 12]

Ang usa ka desisyon ni Papa Sixto V nagbukas sa dalan alang sa mga kinapnang kantor

[Credit Line]

The Bettmann Archive