Mas Maayo kay sa Pagkainila sa Kalibotan
Katuigan human ako mahimong iladong magkukulit sa Uropa, usa ka kaubang batid sa arte miakusar kanako: “Giusikan nimo ang imong katakos sa arte!” Sa dili pa iasoy kon nganong mihimo siya sa maong akusasyon, pasaysaya ko kon sa unsang paagi ako nahimong magkukulit.
SA BALANGAY sa Aurisina, diin ako natawo, kadaghanan sa mga tawo nagtrabaho sa karaang kubkubanan ug bato. Ang Aurisina nahimutang sa amihanang Italya duol sa Trieste ug duol sa kanhing Yugoslavia. Sa dihang ako nag-edad ug 15, ako usab nagsugod sa pagtrabaho sa kubkubanan ug bato sa balangay. Kadto maoy sa 1939, ang tuig nga nagsugod ang Gubat sa Kalibotan II. Tungod sa pagpangubkob ug bato nagtinguha ako nga mahimong iladong magkukulit. Buot usab nakong dili na gayod mamatay. Kining duha ka tinguha daw dili-makab-ot.
Sa natapos na ang gubat niadtong 1945, mibalhin ako ug puyo uban sa akong igsoong babaye sa Roma. Didto, ako naglaom nga magpalista sa usa ka akademya sa arte. Kadako sa akong kalipay sa dihang ang akong pangandoy natinuod ug ako gidawat alang sa tulo ka tuig nga pagtuon! Ang akong mga pagtuon gigastohan sa tabang sa lainlaing mga organisasyon sa buhat sa kaluoy.
Espirituwal nga Kagutom
Nagtinguha usab ako sa pagtagbaw sa akong espirituwal nga kagutom pinaagi sa pagtambong sa relihiyosong mga serbisyo, lakip nianang sa Salvation Army ug sa mga Waldense. Mikuha gani ako ug mga kurso sa usa ka Heswitang unibersidad, ug kas-a mitambong ako ug tulo-ka-adlaw nga seminar nga gitudlo sa usa ka obispo. Panahon sa maong kurso wala kami tugoti sa pagpakigkabildo sa usag usa, kondili ideboto namo ang among kaugalingon sa pag-ampo, pagpamalandong, pagsugid, ug mga presentasyon sa obispo.
Human niadto, akong naamgohan nga ang akong pagtuo wala mapalig-on. “Ngano,” akong gipangutana ang obispo, “nga wala nako maugmad ang lig-on nga pagtuo?”
“Ang pagtuo maoy gasa sa Diyos,” mitubag ang obispo, “ug ihatag niya kana ngadto sa buot niyang hatagan.” Ang iyang tubag nakapahigawad pag-ayo kanako nga ako mihunong sa pagpangita sa Diyos ug misugod sa pagdeboto sa akong kaugalingon sa bug-os sa akong mga pagtuon sa arte.
Pagkadawat ug Internasyonal nga Pagkainila
Human matapos pagtungha sa Roma niadtong 1948, nakadawat ako ug usa-ka-tuig nga libreng pagtuon sa akademya sa arte sa Vienna, Austria. Ako migraduwar gikan didto sa pagkasunod tuig ug midawat ug usa-ka-tuig nga libreng pagtuon aron sa pagpadayon sa akong pagtungha sa Ljubljana, Slovenia (kanhing bahin sa Yugoslavia). Ang akong tumong niadto mao ang pagbalhin sa Paris, Pransiya, ang sentro sa belyas artes.
Apan, niadtong 1951, gihatagan akog kahigayonan nga motrabaho sa Stockholm, Sweden. Mibalhin ako didto sa tumong nga magtigom ug kuwarta nga motabang kanako sa pagpadayon sa karera sa arte sa Paris. Apan unya nahimamat nako si Micky, ug kami naminyo niadtong 1952 ug mipuyo sa Stockholm. Nakatrabaho ako sa usa ka gamay nga trabahoan diin naghimo ako ug mga kinulit nga bato, marmol, ug granito. Ang pipila niini gipasundayag sa Millesgarden, usa ka parke ug museyo sa lungsod sa Lidingö, duol sa Stockholm.
Nakakat-on ako sa karaang paagi sa pagsalsal ug bronse sa Roma—ang matunaw nga talo nga paagi—ug ako nagtudlo ug pagsalsal ug bronse sa Art Vocational Training School ug sa Academy of Art sa Stockholm. Sa ulahi, nakasulod ako sa usa ka salsalan ug bronse sa walay-atop nga museyo sa Skansen sa Stockholm. Didto, kasagarang sa atubangan sa mga tumatan-aw, ako maggama ug mga kinulit sa bronse o tingga. Gisuholan usab ako sa pagpasig-uli sa karaang mga kinulit nga iya sa kanhing hari sa Sweden, si Gustav VI. Kini gipasundayag sa Royal Palace maingon man sa kastilyo sa Drottningholm sa Stockholm.
Tali sa 1954 ug 1960, ang akong trabaho nakadawat ug pagdayeg sa prensa ug gikan sa mga kritiko sa arte. Daghan sa akong mga kinulit ang gipasundayag sa dagkong mga siyudad sa Uropa, lakip sa Stockholm, Roma, Ljubljana, Vienna, Zagreb, ug Belgrade. Sa Belgrade, si Marshal Tito mipalit ug pipila sa akong mga kinulit alang sa iyang pribadong koleksiyon. Ang akong kinulit nga dakong lindog sa babaye nga granito gipasundayag sa Modern Gallery sa Roma, ug ang akong kinulit gipasundayag sa Albertina Museum sa Vienna. Ang Modern Museum sa Stockholm adunay usa sa akong mga bronse ug tingga nga mga kinulit, ug ang Modern Gallery sa Ljubljana adunay kinulit nga bronse.
Kaikag na Usab sa Relihiyon
Human kami maminyo ug pipila ka tuig, si Micky nakamatikod sa akong napukaw pag-usab nga kaikag sa relihiyon. Ako kanunayng nahibulong, ‘Hain ang pagtuo nga alang niana ang unang mga Kristohanon andam nga magpakamatay?’ Sa makausa pa nagsugod ako sa pagtambong ug relihiyosong mga serbisyo, sama nianang sa mga Pentekostal ug mga Adbentista. Gisusi gani nako ang Islam ug Budhismo.
Niadtong 1959, una pa motambong sa usa ka pasundayag sa arte sa Milan, Italya, akong giduaw ang akong balangay sa Aurisina sulod sa pipila ka adlaw. Ang mga taga-balangay nagsugilon kanako mahitungod sa usa ka tawo nga ilang giingon nga daghag nahibaloan bahin sa Bibliya. Siya usa sa mga Saksi ni Jehova. Sa dihang nakahigayon ako sa pagpakigsulti kaniya, gipakitaan niya ako sa mga butang diha sa Bibliya nga wala pa gayod nako makita kaniadto. Akong nahibaloan nga ang tawo maoy kalag—siya wala makabaton ug kalag nga bulag sa iyang lawas—ug nga ang tawhanong kalag mortal, dili imortal sama sa gitudlo sa ubang mga relihiyon.—Genesis 2:7; Ezequiel 18:4.
Dugang pa, ang tawo nagpakita kanako nga ang katuyoan sa Diyos sa dihang iyang gilalang si Adan ug Eva, dili aron sila mamatay, kondili aron sila mabuhi sa walay kataposan sa kalipay sa yuta. Ang unang tawhanong magtiayon namatay tungod kay sila masinupakon. (Genesis 1:28; 2:15-17) Nahibaloan ko nga pinaagi sa paghatag sa iyang Anak ingong lukat, ang Diyos naghimog tagana nga ang mga tawo makapahimulos sa paglaom nga walay-kataposang kinabuhi, nga nawala sa pagsupak ni Adan. (Juan 3:16) Nakapalipay kaayo kanako ang pagkahibalo niining mga butanga.—Salmo 37:29; Pinadayag 21:3, 4.
Lisoanang Punto
Wala madugay human niadto, ako mipauli sa Sweden, ug si Micky ug ako misulay pagpangita sa mga Saksi ni Jehova. Apan wala kami makakita ug adres nila. Hinunoa, pipila ka adlaw sa ulahi ang among timbre mibagting, ug diha sila sa among pultahan! Misugod ako sa pagbasa sa basahon nga ilang gibilin nako, ug sa wala madugay nakombinsir ako nga kana naundan sa kamatuoran. Bisan pa niana, buot nakong makompirmar ang akong hunahuna pinaagi sa pagpakigsulti sa usa ka karaang higala, usa ka Katolikong arsobispo, nga nakaila nako panahon sa akong pagtuon sa Roma sa naghinapos ang katuigang 1940. Busa, sa Enero 1961, nakigkita ako kaniya.
Ang akong higala niadtong tungora maoy nagdumala sa tanang kalihokan sa Katolikong misyonaryo sa tibuok kalibotan. Pagkadakong kahibulong ang nagpaabot kanako! Ako natingala sa pagkasayod nga ang arsobispo nakulangan bisan sa pasikaranang kahibalo sa Bibliya. Sa dihang naghisgot kami bahin sa kon unsay mahitabo inigkamatay, siya miingon: “Ang among gituohan karon mahimong mosangpot nga dili diay husto.” Ug sa dihang among gihisgotan ang paghisgot ni apostol Pedro sa saad sa Bibliya bahin sa “bag-ong mga langit ug usa ka bag-ong yuta,” siya wala makaseguro kon unsay kahulogan niining saara.—2 Pedro 3:13; Isaias 65:17-25.
Sa akong pagbalik sa Stockholm, nagsugod ako sa pagtuon sa Bibliya sa regular nga paagi kauban sa usa sa mga Saksi nga nakaila nako ug sa akong asawa. Nalipay ako sa pagkakita sa nagauswag nga interes ni Micky sa pagtuon. Ngadtongadto, sa Pebrero 26, 1961, akong gisimbolohan ang akong pagpahinungod kang Jehova pinaagi sa bawtismo sa tubig, ug si Micky nabawtismohan sa pagkasunod tuig.
Paghimog mga Kausaban sa Trabaho
Nanganak kami ug batang babaye niadtong 1956 ug batang lalaki sa 1961. Sanglit may pamilya na kaming suportahan, nagkinahanglan ako ug permanenteng trabaho. Nalipay ako nga nakadawat ug pagdapit nga magtukod ug usa ka dakong monumento sa balangay nga akong natawhan. Kadto maoy sa paghandom sa mga gerilya nga nangamatay sa Gubat sa Kalibotan II. Mokita unta akog dako sa maong monumento. Apan human konsideraha ang daghang punto—lakip sa kamatuoran nga sulod sa mga bulan mahilayo ako sa akong pamilya ug sa Kristohanong kongregasyon ug nga ako magpuyo sa yuta diin nagalambo ang Komunismo ug diin dili sayon ang pagpadayon sa akong espirituwal nga intereses—akong gibalibaran ang tanyag.
Ang laing trabaho nagpatunghag suliran sa tanlag alang kanako. Gihangyo ako nga mohimo ug usa ka dakong dayandayan alang sa bag-ong sunoganan sa patayng lawas sa Sweden. Sa dihang natapos ko kini, gidapit ako sa inagurasyon. Apan human nako mahibaloi nga ang obispo sa Stockholm maoy magpadayag sa akong kinulit, ako mihukom nga dili moapil sa seremonyas kauban sa mga tawo kansang mga pagtulon-an ug mga kostumbre supak sa Pulong sa Diyos.—2 Corinto 6:14-18.
Tungod sa kawalay-kasegurohan sa pagkuhag regular nga trabaho ingong magkukulit, nalisdan na ako sa pag-atiman sa hustong paagi sa materyal nga mga panginahanglan sa akong pamilya. (1 Timoteo 5:8) Mainampoon nakong gikonsiderar kon unsay akong mahimo alang sa panginabuhi. Human niana, usa ka arkitekto ang miduol kanako dala ang usa ka modelo sa tinukod nga iyang gidisenyo. Gihangyo niya ako nga letratohan kana. Sanglit sinati kaayo ako sa pagpangletrato tungod sa kasinatian sa pagpangletrato sa akong mga kinulit, nalipay ako sa pagdawat sa maong trabaho. Niadtong mga tuiga daghang pagpanukod ang ginahimo sa Sweden, ug dihay panginahanglan sa pagpangletrato sa mga modelo. Busa, nakadawat ko ug daghang trabaho gikan sa daghang arkitekto ug igong makasuportar sa akong pamilya.
Maoy niadtong panahona nga giduaw nako ang Italian Cultural Institute sa Stockholm aron ipakig-ambit ang maayong balita sa Gingharian sa Diyos. (Mateo 24:14) Kaila nako ang nagdumala sa instituto ug nahikay nako nga makigsulti kaniya. Pagkahuman na niya masayod nga wala na ko magtrabaho ingong usa ka magkukulit nga siya mipatugbaw: “Giusikan nimo ang imong katakos sa arte!” Akong gipatin-aw nga ako may pangunang mga obligasyon sa Diyos ug sa akong pamilya.
Angkonon nako nga sulod sa usa ka panahon ang arte mao ang labing hinungdanong butang sa akong kinabuhi. Apan, akong naamgohan nga alang kanako, ang pagpadayong pagpangagpas sa akong karera sama ra sa pagpaningkamot sa pag-alagad sa duha ka agalon. (Mateo 6:24) Nakombinsir ako nga ang labing hinungdanong butang nga akong mahimo mao ang pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Busa mihimo ako sa personal nga desisyon nga hunongon ang akong trabaho ingong magkukulit, ug sa dakong paagi si Jehova nga Diyos nagpanalangin sa akong desisyon.—Malaquias 3:10.
Mga Pribilehiyo sa Kristohanong Pag-alagad
Sulod sa sayong bahin sa katuigang 1970, daghang lalin sa Sweden gikan sa habagatan ug sidlakang Uropa ang nagsugod sa pagpakitag interes sa kamatuoran sa Bibliya. Busa, sugod sa 1973, nakapribilehiyo ako sa pagtuon sa Bibliya uban sa mga lalin nga nagsultig Italyano, Espanyol, ug Serbo-Croatiano, ug ako nakatabang sa pagtukod ug bag-ong mga kongregasyon ug mga grupo sa pagtuon alang niining maong mga grupo sa pinulongan. Natudlo ako nga mohikay ug Kristohanong mga kombensiyon sa Italyano ug modirehir sa mga drama sa Bibliya panahon niana. Usahay, nakapribilehiyo usab ako sa pag-alagad sa mga kongregasyon sa Sweden ingong nagapanawng magtatan-aw.
Ingong resulta sa pagtabang sa paghikay sa Italyanong mga kombensiyon sa Sweden, may kontak ako sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Roma. Ang Italyanong mga igsoon nagsugilon kanako nga kulang ug mga ansiyano sa kongregasyon sa Italya tungod sa kusog nga pag-uswag sa buluhatong pagsangyaw didto. Busa niadtong 1987, si Micky ug ako mibalhin sa Liguria, duol sa Genoa, Italya. Niadtong tungora ang among mga anak dagko na ug milain na pagpuyo. Migugol kami ug duha ka kahibulongang mga tuig sa Italya ug may bahin sa pagtukod ug bag-ong kongregasyon sa Liguria. Nasinati namo sa bug-os ang kamatuoran sa Proverbio 10:22: “Ang panalangin ni Jehova—kana ang magapadato.”
Usahay si Micky ug ako mosulay sa pagsuma sa among mga panalangin gikan kang Jehova, ug ang listahan motaas. Gawas pa sa pagpakig-ambit sa pagtukod ug bag-ong mga kongregasyon, nakahimo kami sa pagtabang sa daghang tawo, lakip sa among kaugalingong mga anak, ngadto sa punto sa dedikasyon ug bawtismo ug unya sa pagkahimong hamtong nga mga Kristohanon. Wala nako basoli ang akong desisyon sa paghunong sa akong kinabuhi ingong inilang magkukulit, kay akong gipili ang mas labawng magantihong karera sa pag-alagad sa atong mahigugmaong Diyos, si Jehova. Ang akong mga minahal ug ako sa ingon nakadawat ug lig-ong paglaom sa walay-kataposang kinabuhi, tungod kang Jehova.—Sumala sa giasoy ni Celo Pertot.
[Hulagway sa panid 13]
Pagtrabaho sa usa ka kinulit niadtong 1955
[Hulagway sa panid 15]
Kauban sa akong asawa