Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsa na man Kon Supak ang Akong mga Ginikanan sa Akong Pagminyo?

Si Lakesha ug ang iyang trato naghunahunang magminyo, apan dili mouyon ang iyang inahan. “Mag-19 anyos na ako niining tuiga,” matod ni Lakesha, “apan moinsistir ang akong inahan nga magpaabot kami nga mag-21 anyos na ako.”

KON nagplano ka nga magminyo, kinaiyanhon lang nga gusto nimong ang imong mga ginikanan malipay alang kanimo. Makapaguol kaayo kon ang imong mga ginikanan dili moangay sa napili nimong kapikas. Unsay angay nimong buhaton? Dili tagdon ang ilang kagustohan, ug ipadayon ang imong mga plano sa pagminyo?a

Kini makapatental kon anaa ka na sa edad ug segun sa balaod makaminyo na nga walay pagtugot sa ginikanan. Bisan pa niana, ang Bibliya wala magbutang ug limitasyon sa edad aron ipakita ang pasidungog ug pagtahod alang sa mga ginikanan. (Proverbio 1:8) Ug kon dili nimo tagdon ang ilang mga pagbati, ikaw makahimog malungtarong kadaot sa imong relasyon uban nila. Dugang pa, anaa usab ang posibilidad​—tingali purohan pa​—nga ang imong mga ginikanan dunay lig-ong mga katarongan sa pagsupak sa imong pagminyo.

Unsa ka Bata ang Bata pa Kaayo?

Pananglitan, ang imong mga ginikanan ba nagsulti kanimong bata pa ka kaayo aron magminyo? Aw, ang Bibliya wala magpahayag sa minimong edad sa pagminyo. Apan nagsugyot kini nga sa dili pa magminyo, ang usa angay nga “lapas na sa pagbuswak sa pagkabatan-on”​—ang katuigan human sa paghingulitawo o paghinalaga sa dihang ang seksuwal nga mga tinguha maoy kinadak-an. (1 Corinto 7:36) Ngano? Tungod kay kanang mga batan-ona anaa pa sa unang mga ang-ang sa pag-ugmad sa emosyonal nga kahamtong, pagpugong-sa-kaugalingon, ug espirituwal nga mga hiyas nga gikinahanglan aron masagubang ang kinabuhing minyo.​—Itandi ang 1 Corinto 13:​11; Galacia 5:​22, 23.

Sa dihang ang 20-anyos nga si Dale midesidir sa pagminyo, naminghoy siya tungod sa pagsupak sa iyang mga ginikanan. “Miingon sila nga ako bata pa kaayo ug kulang sa kasinatian,” mipahayag siya. “Gibati kong andam na kami ug makakat-on ra sa lakat sa panahon, apan buot sa akong mga ginikanan nga makatino nga wala lang ako maglihok pinasukad sa emosyon. Daghan silag pangutana. Andam na ba akong moatubang sa adlaw-adlawng mga desisyon, sa panalapi, sa kamatuoran nga ang pamilya tagan-an sa materyal, emosyonal, ug espirituwal nga paagi? Andam na ba akong mahimong ginikanan? Nakakat-on na ba gayod ako kon unsaon pagpakigkomunikar? Nasabtan ko na ba gayod ang mga panginahanglan sa usa ka kapikas? Gibati nilang angay nga mas makaila ako sa akong kaugalingon ingong usa ka hamtong sa dili pa mosugod pag-atiman sa laing hamtong.

“Bisan pag dili kami gustong mohulat, among gioktaba ang among pagminyo aron tagaan namog panahon ang among kaugalingon nga mohamtong. Sa dihang sa kataposan nagminyo na kami, kami misulod sa relasyong mas maayog patukoranan ug mas daghag ikatanyag sa usag usa.”

Kon Relihiyosong mga Kalainan ang Suliran

Sa dihang si Terri nakaugmad ug romantikong gugma alang sa usa ka lalaki nga wala magtuo sa iyang piniling relihiyon, siya nakigdeyt sa sekreto kaniya. Human ipahibalo ang ilang mga plano sa pagminyo, si Terri naluya sa pagkasayod nga supak ang iyang inahan sa kaminyoon. “Dili ko gustong ang akong inahan mobati niini bahin kanako,” mimulo si Terri. “Gusto gihapon namong aduna kamiy inahan ug anak babaye nga relasyon.”

Apan kinsa ba gayoy nagbabag nianang relasyona? Mapintason ba o dili makataronganon ang inahan ni Terri? Dili, siya nagtuboy lamang sa tambag sa Bibliya alang sa mga Kristohanon nga magminyo “lamang diha sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39) Sa pagkatinuod, ang Bibliya nagsugo: “Ayaw pagpayugo nga dili timbang uban sa mga dili-magtutuo.” (2 Corinto 6:​14, 15) Nganong ingon man?

Sa usa ka bahin, ang relihiyosong panag-uyon maoy usa ka hinungdanon kaayong elemento sa malipayon ug malamposon nga kaminyoon. Ang mga eksperto nag-ingong ang mga kabug-at ug mga kapit-osan nga maoy kasagaran sa kaminyoong ang magtiayon dili samag relihiyon sagad mosangpot sa diborsiyo. Hinuon, labawng kabalak-an ang posibilidad nga mapit-osan aron ikompromiso ang relihiyosong mga pagtuo sa usa​—o biyaan kana sa bug-os. Bisan pag ang usa ka di-magtutuong kapikas dili manghilabot sa imong pagsimba, kinahanglan ka gihapong mag-antos sa kaguol nga dili ka makapakig-ambit sa imong kinalalomang mga pagtuo uban kaniya. Mopatim-aw ba nga kini ang pormula alang sa malipayong panagtiayon?

Busa si Terri kinahanglang mohimog bug-at nga desisyon. “Gihigugma ko si Jehova nga Diyos,” matod ni Terri, “apan dili ko buot nga mawad-an sa akong trato.” Yanong dili ka makahimo sa duruha. Dili nimo ikakompromiso ang mga sukdanan sa Diyos ug makapahimulos gihapon sa iyang pag-uyon ug panalangin.

Apan, basin ang imong mga ginikanan supak sa imong pagminyo sa usa ka isigka-Kristohanon. Posible ba nga mayugohan nga dili angay uban sa usa ka magtutuo? Oo, kon kanang tawhana dili sama nimog espirituwal nga mga tumong o debosyon sa Diyos. Kon kana ang kahimtang o kon kanang tawhana ‘gikatahong dili maayo’ sa mga igsoon sa iyang kongregasyon, ang imong mga ginikanan basin tukmang magmabalak-on bahin sa imong pagminyo nianang tawhana.​—Buhat 16:2.

Komosta ang Kalainan sa Rasa o Kultura?

Ang mga ginikanan ni Lynn mipatugbaw ug mga pagtutol tungod sa laing katarongan: Gusto niyang magminyo sa usa ka lalaking lain ug rasa. Unsay gitudlo sa Bibliya bahin niini? Nagsulti kini nga “ang Diyos dili mapihigon” ug “iyang gihimo gikan sa usa ka tawo ang tanang nasod sa katawhan.” (Buhat 10:​34, 35; 17:26) Ang mga tawo adunay samang gigikanan ug parehog bili sa panan-aw sa Diyos.

Bisan pag ingon, samtang ang tanang magtiayon magaantos ug “kasakitan sa ilang unod,” ang mga magtiayong magkalain ug rasa mahimong makaagom ug dugang nga mga hagit. (1 Corinto 7:28) Ngano? Tungod kay daghang tawo sa punog-pagdumot nga kalibotan karong adlawa dili motuo sa panghunahuna sa Diyos bahin sa rasa. Bisan pag mausbawong nagkakomon ang mga kaminyoong magkalain ang rasa sa magtiayon sa pipila ka nasod sa Kasadpan, aduna pay mga dapit diin ang mga magtiayong magkalain ug rasa makahibalag ug kusog nga pagkamapihigon. Busa ang imong mga ginikanan mahadlok tingaling ikaw wala hisangkapi sa pagsagubang sa maong mga kapit-osan.

“Ang akong mga ginikanan naghunahunang basin malisdan kami pag-ayo niana,” miadmitir si Lynn. Sa kamaalamon, si Lynn nagpakitag pagtahod sa ilang mga pagbati ug wala magdalidali sa pagminyo. Samtang napanid-an sa iyang mga ginikanan ang kahamtong ni Lynn ug mas nasinati sa lalaking iyang gihigugma, sila inanay mibating may igong pagsalig nga siya makasagubang sa mga kapit-osan sa maong kaminyoon. Matod ni Lynn: “Sa dihang gibati nilang kaming duha magmalipayon gayod, sila nagmalipayon usab alang kanamo.”

Usahay, hinuon, ang isyu dili rasa kondili kultura. Ang imong mga ginikanan basin mabalaka nga, sa kadugayan, basin malisdan ka sa pagkalipay nga magpuyo uban sa usa kansang estilo-sa-kinabuhi, mga panahom, ug mga gustong pagkaon, musika, ug kalingawan lahi kaayo sa imoha. Sa bisan unsang paagi, ang pagminyo sa usa nga gikan sa laing rasa o sa laing kultura mahimong magpahinabog dagkong mga hagit. Makaarang ka kaha sa pagsagubang niana?

Sa Dihang ang Pagsupak sa Ginikanan Morag Dili Makataronganon

Apan komosta man kon gibati nimong ang imong mga ginikanan bug-os nga dili makataronganon sa ilang pagsupak? Ang usa ka dalagang ginganlag Faith nag-ingon bahin sa iyang inahan: “Si Mama gidiborsiyohan sa daghang beses. Miingon siya nga dili gayod nimo mailhan ang tawo nga imong giminyoan hangtod nga ulahi na kaayo. Kombinsido siyang dili ako magmalipayon sa kaminyoon.” Kadaghanan, ang mga ginikanang may dili-maayong mga kaminyoon mismo dili makaarang sa pag-isip sa kaminyoon sa ilang anak sa dili-madapigong paagi. Sa pipila ka kaso, ang mga ginikanan adunay kaduhaduhaang mga motibo sa pagsupak sa kaminyoon sa ilang anak, sama sa tinguhang ipadayon ang pagkontrolar sa kinabuhi sa anak.

Kon ang imong mga ginikanan dili gustong mamati sa katarongan, unsay imong mahimo? Taliwala sa mga Saksi ni Jehova, ang mga ansiyano sa kongregasyon mahimong patabangon sa paghusay sa mga suliran sa pamilya. Nga walay dapigan, sila makatabang sa mga membro sa pamilya nga hisgotan ang suliran sa kalmado, malinawon, ug mapuslanong paagi.​—Santiago 3:18.

Pagtinguhag Pakigdait

Hinuon, daghang laing mga hinungdan ang makahaling sa pagsupak sa imong mga ginikanan sa imong pagminyo, sama sa mga kabalakang pinansiyal o personalidad sa umaabot nga kapikas. Ug sa panahon sa AIDS ug sa ubang mga sakit nga ipasa sa seksuwal nga paagi, ang imong mga ginikanan mahimong may katarongang mabalaka sa imong panglawas kon ang imong pamanhonon o pangasaw-onon nagkinabuhing mahilayon una pa mahimong Kristohanon.b

Samtang nagpuyo ka sa balay sa imong mga ginikanan, obligado ka sa pag-ila sa ilang awtoridad kanimo. (Colosas 3:20) Apan bisan pag ikaw nagkinaugalingon na ug anaa sa edad nga makahimo sa imong kaugalingong mga desisyon, ayaw pagdali sa pagsalikway sa mga kabalaka sa imong mga ginikanan. Maandam sa pagpamati. (Proverbio 23:22) Timbanga pag-ayo ang posibleng mga sangpotanan sa pagminyo.​—Itandi ang Lucas 14:28.

Human sa pagbuhat niana, basin mohukom ka nga buot nimo gihapong magminyo. Natural lamang, ikaw ang magpas-an sa bug-os nga responsabilidad alang sa maong desisyon. (Galacia 6:5) Kon gihimo na nimo ang tanang paningkamot sa pagpalandong sa punto de bista sa imong mga ginikanan, basin sila matandog sa pagpaluyo sa imong desisyon, bisan pag may pagpanuko. Apan kon mopadayon sila pagpahayag sa ilang mga pagsupak, paningkamoti nga dili mayugot o masuko. Hinumdomi: Ang imong mga ginikanan nahigugma kanimo ug matinagdanon bahin sa imong umaabot nga kalipay. Magpadayon sa pagpaningkamot nga makigdait kanila. Samtang nagmalamposon kamo sa inyong kaminyoon, basin ang ilang tinamdan dili na magmagahion.

Sa laing bahin, kon tinuod nimong palandongon ang tanang isulti sa imong mga ginikanan ug susihon pag-ayo ang imong kaugalingon ug ang tawong gusto kaayo nimong minyoan, ayaw katingala kon ikaw modangat sa makapakurat nga panghinapos nga husto diay ang imong mga ginikanan.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 21]

Ang imong mga ginikanan mahimong mobating ikaw bata pa kaayo aron magminyo