Pagkaplag ug Paghupay Diha sa “Walog sa Baga nga Landong”
Sumala sa giasoy ni Barbara Schweizer
Usahay, kon maayo ang lakat sa mga butang, ang akong kinabuhi nahisamag makapahimuot nga “sibsibanan nga malunhaw.” Apan nahibaloan ko usab kon sama sa unsa ang pagtabok sa usa ka “walog sa baga nga landong.” Apan, kombinsido ako nga tungod kay si Jehova maoy atong Magbalantay, kita makasagubang sa bisan unsang mga sirkumstansiya nga mahimong motungha.—Salmo 23:1-4.
NIADTONG 1993, sa dihang ang akong bana ug ako hapit nang mag-70 anyos, mihukom kami nga magsugod ug bag-ong adbentura—pag-alagad diin mas dako ang panginahanglan sa mga magtutudlo sa Bibliya sa Ecuador. Bisag gipanganak nga Amerikano, kami makasultig Kinatsila ug walay mga obligasyon sa panalapi. Sanglit among nasayran nga ang ‘pagpangisda sa mga tawo’ maoy mabungahon sa Ecuador, giplano namo nga itaktak ang among mga pukot nianang mabungahong katubigan.—Mateo 4:19.
Human sa pipila ka makapalipay nga mga adlaw sa sangang buhatan sa Watch Tower Society sa Ecuador, miadto kami sa estasyon sa bus sa Guayaquil, naghinamhinam nga mobiyahe paingon sa Machala—usa sa mga siyudad diin may partikular nga panginahanglan. Apan, samtang naghulat sa bus, ang akong bana, si Fred, sa kalit may gibating dili maayo, busa mihukom kami nga ioktaba ang among panaw. Miadto ako sa nahimutangan sa telepono aron sa paghimog mga kahikayan nga mobalik sa sangang buhatan samtang si Fred naglingkod diha sa among bagahe. Sa dihang mibalik ako pipila ka minutos sa ulahi, nawala ang akong bana!
Wala na gayod nako makita si Fred pag-usab nga buhi. Didto mismo sa estasyon sa bus, sa dihang milakaw ako kadiyot, siya grabeng giatake sa kasingkasing. Samtang nagkabuang ako pagpangita kaniya, usa ka opisyal sa estasyon sa bus miduol kanako ug giingnan ako nga si Fred gidala sa ospital. Sa pag-abot nako sa ospital, nasayran ko nga siya namatay na.
Sa kalit, gibati kong nag-inusara sa dili pamilyar nga nasod, nga walay balay ug walay bana nga sandigan. Gisulti ko nga “sandigan” tungod kay si Fred mao kanunay ang nanguna ug naghikay sa mga butang alang kanamong duha. Ako walay kalig-on sa personalidad ug nalipay nga siya ang mobuhat niana. Apan karon ako kinahanglang maghimog mga desisyon, maghikay sa akong kinabuhi ug, sa samang panahon, magbuntog sa akong kasubo. Makapaguol kaayo kadto—ingon sa daw ako nalusbog ngadto sa “walog sa baga nga landong.” Makakat-on kaha ako sa pagsagubang nga mag-inusara?
Pagkakat-on sa Kamatuoran ug Pagpayano sa Among mga Kinabuhi
Si Fred ug ako naminyo na ug nagdiborsiyo sa dihang kami nagkita sa usag usa. Milambo ang maayong panaghigalaay ngadto sa suod nga relasyon, ug mihukom kami nga magminyo. Dili kaayo kami mga tigsimba sa Seattle, Washington, T.B.A. Apan ang relihiyon dili kaayo hinungdanon sa among mga kinabuhi hangtod nga si Jamie, usa ka makalingaw nga batan-ong payunir (bug-os panahong ebanghelisador), miduaw sa among balay. Mahigalaon kaayo siya nga gidawat ko ang iyang gitanyag nga pagtuon sa Bibliya uban nako.
Sanglit interesado usab si Fred, ang mga ginikanan ni Jamie ang mibanos sa pagtuon, ug usa ka tuig sa ulahi, niadtong 1968, kaming duha gibawtismohan. Sukad niadto, kami maikagon nga unahon ang mga intereses sa Gingharian sa Diyos sa among mga kinabuhi. (Mateo 6:33) Ang magtiayon nga nagtuon uban kanamo, si Lorne ug Rudi Knust, tinong nagpakitag maayong panig-ingnan niining bahina. Wala magdugay human sa among pagpabawtismo, sila mibalhin sa usa ka lungsod sa Sidlakang Baybayon sa Tinipong Bansa aron sa pag-alagad diin mas dako ang panginahanglan. Kini nagpugas ug binhi sa among mga kasingkasing.
Kami may laing katarongan sa pagpalandong sa pagbalhin. Si Fred maoy manedyer sa usa ka dakong department store. Ang iyang trabaho nagkuha sa iyang bug-os nga pagtagad, ug naamgohan niya nga ang pagbalhin sa laing dapit magpayano sa iyang kinabuhi ug makahatag ug dugang pagtagad sa kamatuoran ug sa among duha ka anak. Ako may anak babaye usab gikan sa akong unang kaminyoon, kinsa minyo na, ug siya ug iyang bana midawat usab sa kamatuoran, busa lisod ang among desisyon nga mobiya sa Seattle. Bisan pa, nasabtan nila ang among mga motibo ug nagpaluyo sa among desisyon.
Busa niadtong 1973 mibalhin kami sa Espanya, usa ka nasod diin, sa maong panahon, dihay dakong panginahanglan sa mga magsasangyaw sa maayong balita ug mga igsoon nga manguna. Gikuwenta ni Fred nga kon kami magdaginot, ang among tinigom mahimong supisyente sa pagbayad sa among mga galastohan sa Espanya, ug among ikadeboto ang daghan sa among panahon sa ministeryo. Ug kana maoy among gihimo. Wala magdugay, si Fred nag-alagad ingong ansiyano, ug sa 1983 kami pulos nagpayunir.
Sulod sa 20 ka tuig kami nag-alagad sa Espanya, nga nakakat-on sa pagsulti sa pinulongan ug nakapahimulos ug daghang maayong mga kasinatian. Sagad si Fred ug ako mag-uban sa pagsangyaw ug pagtuon sa mga magtiayon, nga ang pipila kanila sa pagkakaron maoy bawtismadong mga Saksi na. Human sa pila ka tuig sa Espanya, ang among duha ka mas batan-ong mga anak, si Heidi ug Mike, misulod usab sa payunir nga pag-alagad. Bisag diyutay ra ang among materyal, kini mao ang labing makalilipay nga panahon sa akong kinabuhi. Yano lang ang among mga kinabuhi. Magkauban kami ingong pamilya sa daghang panahon, ug sama sa lana sa babayeng balo sa asoy sa Bibliya, ang among mainampingong pagkabadyet nga mga tinigom wala gayod mahurot.—1 Hari 17:14-16.
Pagbalhin Pag-usab ug Nasod
Sa pagka-1992 gipalandong na usab namo ang pagbalhin. Dagko na ang among mga anak, ug dili na kaayo dako ang panginahanglan sa Espanya kay niadto. Nakaila namo ang usa ka misyonaryo nga nag-alagad sa Ecuador, ug gisultihan kami niya bahin sa dakong panginahanglan sa mga payunir ug mga ansiyano sa maong nasod. Tigulang na ba kaayo kami nga magpalandong bahin sa pagsugod pag-usab diha sa usa ka bag-ong nasod? Wala namo kana hunahunaa, sanglit kaming duha maayog panglawas ug nakagusto sa buluhatong pagsangyaw. Busa nakigkomunikar kami sa sangang buhatan sa Ecuador ug misugod sa paghimo sa among mga plano. Ngani, ang akong anak babaye nga si Heidi ug iyang bana, si Juan Manuel, nga nag-alagad sa amihanan sa Espanya, maikagon usab sa pagduyog kanamo.
Sa kataposan, sa Pebrero 1993, among gihikay ang tanan namong mga kalihokan ug miabot sa among bag-ong nasod. Nalipay kaming duha sa palaaboton nga magpayunir sa Ecuador, diin daghan kaayong tawo ang andam nga magpatuon sa Bibliya. Human sa mainitong pag-abiabi didto sa sangang buhatan, giplano namo ang pagduaw sa ubay-ubayng mga siyudad nga girekomendar ingong mga dapit diin may partikular nga panginahanglan. Apan dayon namatay ang akong bana.
Diha sa “Walog sa Baga nga Landong”
Sa sinugdan gibati ko ang kakurat, dayon ang tumang pagkadi-makatuo. Si Fred wala gayod magkasakit niadto. Unsay akong buhaton? Asa ako moadto? Wala gayod ako mahibalo kon unsay buhaton.
Sa panahon niadtong labing masakit nga mga yugto sa akong kinabuhi, ako gipanalanginan sa pagpaluyo sa mabinationg espirituwal nga mga igsoong lalaki ug babaye, nga ang kadaghanan wala gani makaila kanako. Ang mga igsoon sa sangang buhatan maluloton kaayo ug nag-atiman sa tanan, lakip ang mga kahikayan sa paglubong. Ako ilabinang nahinumdom sa gugma nga gipakita kanako ni Brader ug Sister Bonno. Gitino nila nga ako dili mag-inusara, ug si Edith Bonno matulog pa uban nako sulod sa pipila ka gabii aron dili ako mobatig kamingaw. Sa pagkatinuod, ang tibuok pamilyang Bethel nagpakita sa maong gugma ug pagtagad nga ingon sa daw gitabonan nila ako sa usa ka mainit, mapanalipdanong habol sa gugma.
Sulod sa pipila ka adlaw, ang akong tulo ka anak uban usab kanako, ug ang ilang pagpaluyo bililhon kaayo. Sa gihapon, bisag ako gilibotan sa daghang mahigugmaong mga tawo sa panahon sa adlaw, ang pagpalabay sa dugayng mga gabii mas malisod. Niadtong higayona nga ako gipalig-on ni Jehova. Sa dihang bation nako ang grabeng kamingaw, modangop ako kaniya pinaagi sa pag-ampo, ug siya naghupay kanako.
Human sa paglubong ang pangutana mitungha, Unsay angay nakong buhaton sa akong kinabuhi? Buot kong magpabilin sa Ecuador tungod kay mao kana ang among desisyon, apan wala ko batia nga mahimo ko kana nga mag-inusara. Busa si Heidi ug Juan Manuel, kinsa nagplano sa pagbalhin sa Ecuador sa umaabot, nag-usab sa ilang mga plano aron sila makaanhi dayon ug kaming tanan mag-alagad nga magkauban.
Sulod sa usa ka bulan, nakakita kami ug balay sa Loja, usa sa mga siyudad nga girekomendar sa sangang buhatan. Wala magdugay ako puliki sa pag-organisar sa mga butang, pagpahiluna sa usa ka bag-ong balay, ug pagsugod sa pagsangyaw sa usa ka bag-ong nasod. Kanang tanang kalihokan medyo nagpaarang-arang sa akong gibating kasubo. Dugang pa, ako makahilak uban sa akong anak babaye, nga suod kaayo kang Fred, ug kana nagtabang kanako nga ikapahungaw ang akong mga pagbati.
Apan, human sa duha ka bulan sa dihang ako nakapaangay na sa akong bag-ong rutina, ang pagkaamgo nga ako namatyan ug bana maoy grabe. Nakaplagan kong dili ako makapalandong sa malipayong mga panahon nga among gisalohan ni Fred, sanglit nagpalagot kaayo kini kanako. Wala ako maghunahuna sa nangagi ug nagkinabuhi kada adlaw, nga dili makahunahuna pag-ayo bahin sa umaabot. Apan naningkamot ako nga pun-on ang matag adlaw uban sa butang nga makahuloganon, ilabina ang akong pagsangyaw nga buluhaton. Kana ang nagpapadayon kanako.
Nagustohan ko kanunay ang pagsangyaw ug ang pagtudlo sa Bibliya, ug sa Ecuador ang mga tawo madinawaton kaayo nga kining buluhatona makapahimuot. Usa sa unang mga higayon nga migula ako sa balay-ug-balay nga buluhaton didto, nahibalag ko ang usa ka batan-ong minyong babaye kinsa miingon: “Oo, buot ko nga makakat-on bahin sa Bibliya!” Siya ang una nakong gitun-an sa Bibliya sa Ecuador. Ang maong matang sa kasinatian nakapalingaw pag-ayo kanako ug nagpugong kanako sa sobrang paghunahuna bahin sa akong kaugalingong kasub-anan. Tugob nga gipanalanginan ni Jehova ang akong pag-alagad sa kanataran. Daw halos sa tanang higayon nga mogula ako sa pagsangyaw sa maayong balita, ako may maayong kasinatian.
Walay duhaduha, usa ka panalangin ang pagpadayon sa pag-alagad ingong usa ka payunir. Naghatag kini kanako sa obligasyon nga kinahanglan nakong tumanon ug nagtaganag positibong butang nga kinahanglang buhaton kada adlaw. Sulod sa mubong panahon, ako nagdumalag unom ka pagtuon sa Bibliya.
Sa pag-ilustrar sa katagbawan nga akong nadawat sa akong ministeryo, pasaysaya ako bahin sa usa ka hamtong nga babaye nga dili pa dugayng nagpakitag tinuod nga pagpabili sa mga pagtulon-an sa Bibliya. Sa dihang gipakitaan ko siya sa kasulatan, buot niyang sabton una kini pag-ayo, ug dayon siya andam sa pagpadapat niini nga tambag. Bisag siya nagkinabuhi sa imoral nga kinabuhi sa nangagi, sa dihang dili pa dugay siya gipadaygan sa usa ka tawo nga buot makigpuyopuyo kaniya, kusganon niyang gisalikway ang iyang tanyag. Gisultihan niya ako kon unsa siya ka malipayon nga mobarog nga malig-on dapig sa mga sukdanan sa Kasulatan, sanglit natagamtam na niya ang kalinaw sa hunahuna nga wala gayod niya hisayri sa nangagi. Ang maong mga pagtuon nagpalipay kanako ug nagpabati kanako nga mapuslanon.
Paghupot sa Akong Kangaya
Bisag naghatag kanakog dakong kangaya ang buluhatong paghimog-tinun-an, ang akong kasubo wala dayon mawala. Sa akong kahimtang, ang kasubo nga akong gibati magsugmat-sugmat. Ang akong anak babaye ug umagad naghatag kanakog talagsaong pagpaluyo, apan usahay sa dihang makita ko silang nag-ambitay sa linaing mga higayon nga magkauban, mobati kog grabeng kasakit sa pagkanawad-ag kapikas. Gimingaw ako pag-ayo sa akong bana, dili lamang tungod kay kami suod kaayo kondili usab tungod kay ako nagsalig kaniya sa daghan kaayong butang. May mga panahon nga ang pagkadili-makaestorya kaniya, makapangayo kaniyag tambag, o makapaambit ug kasinatian sa pag-alagad sa kanataran kaniya naghatag kasubo ug kahaw-ang nga dili gayod daling sagubangon.
Unsay nagtabang kanako sa maong mga okasyon? Ako nag-ampo nga kinasingkasing kang Jehova ug naghangyo kaniya nga tabangan ako sa paghunahuna ug laing butang, butang nga positibo. (Filipos 4:6-8) Ug siya nagtabang gayod kanako. Human sa pipila ka tuig, ako nang ikasugid ang pipila sa maayong mga panahon nga duyog namong gikalipayan ni Fred. Busa, dayag nga hinayhinay nang miepekto ang proseso sa pagkaalim. Sama sa salmistang si David, gibati nakong ako naglakaw diha sa usa ka “walog sa baga nga landong.” Apan si Jehova anaa sa paghupay kanako, ug ang matinumanong mga igsoon malulotong naggiya kanako sa hustong direksiyon.
Pagtulon-an nga Akong Nakat-onan
Sanglit si Fred mao kanunay ang nanguna, wala gayod nako hunahunaa nga ako makapadayon ug makabuhat sa mga butang nga mag-inusara. Apan uban sa tabang ni Jehova, sa akong pamilya, ug sa mga igsoon, ako nakahimo sa pagbuhat niana. Sa ubang mga paagi ako mas malig-on kay niadto. Ako modangop kang Jehova nga mas subsob kay sa akong gibuhat niadto, ug ako nakakat-on sa paghimog kaugalingong mga desisyon.
Ako nalipay kaayo nga si Fred ug ako nakagugol ug 20 anyos sa Espanya, nga nag-alagad nga magkauban diin mas dako ang panginahanglan. Niining sistemaha sa mga butang, wala gayod nato hibal-i kon unsay mahitabo sa matag adlaw, busa ako naghunahuna nga hinungdanon kaayo nga makabuhat sa labing maayo kutob sa atong maarangan alang kang Jehova ug alang sa atong pamilya samtang kita may higayon pa. Kadtong mga tuiga nagpatugob gayod sa among mga kinabuhi ug sa among kaminyoon, ug ako kombinsido nga kini nag-andam kanako sa pagsagubang sa akong pagkanawad-an ug kapikas. Sanglit ang pagpayunir nahimo nang paagi sa kinabuhi sa wala pa mamatay si Fred, naghatag kini kanakog katuyoan sa dihang ako nanglimbasog nga makapahiuyon sa bag-ong katinuoran.
Sa dihang namatay si Fred, sa sinugdan ingon sa natapos usab ang akong kinabuhi. Apan, siyempre, dili kini mao ang kahimtang. Ako may buluhatong pagabuhaton sa pag-alagad kang Jehova, ug ako may mga tawong tabanganan. Tungod sa kamatuoran nga daghan gihapon ang naglibot kanako nga nagkinahanglan sa kamatuoran, unsaon nako paghunong? Ang pagtabang sa uban maayo alang nako, sama gayod sa giingon ni Jesus. (Buhat 20:35) Ang akong mga kasinatian sa ministeryo sa kanataran naghatag kanako sa mga butang nga pagalaoman, mga butang nga planohon.
Pipila ka adlaw nga miagi, giabot na usab ako sa pamilyar nga pagbati sa kamingaw. Apan sa dihang mibiya ako sa balay sa pag-adto sa usa ka pagtuon sa Bibliya, ako dihadiha mibating malipayon. Duha ka oras sa ulahi ako mipauli sa balay nga natagbaw ug napalig-on. Sama sa giingon sa salmista, kita usahay ‘magpugas ug mga binhi pinaagi sa mga luha,’ apan unya si Jehova magapanalangin sa atong mga paningkamot, ug kita ‘magaani uban sa singgit sa kalipay.’—Salmo 126:5, 6.
Niining bag-o pa, tungod sa taas nga presyon sa dugo, kinahanglang ipasibo ko pag-usab ang akong eskedyul ug diyutay, ug ako karon usa ka regular nga oksilyare payunir. Nagkinabuhi ako ug usa ka matagbawong kinabuhi, bisag wala ako magtuo nga ako mahupayan sa bug-os sa pagkanawad-an ug kapikas niining sistemaha sa mga butang. Nakahatag kanakog kalipay ang pagkakita sa akong tulo ka anak nga anaa sa bug-os panahong pag-alagad. Labaw sa tanan, ako nagapanglantaw sa pagkakita pag-usab kang Fred sa bag-ong kalibotan. Segurado ako nga siya malipay nga mahibalo bahin sa buluhaton nga akong nabuhat sa Ecuador—nga nagbunga ang among mga plano.
Ako nag-ampo nga ang mga pulong sa salmista magpadayon untang tinuod sa akong kahimtang. “Sa pagkatinuod ang pagkamaayo ug mahigugmaong-kalulot mismo magasunod kanako sa tanang adlaw sa akong kinabuhi; ug ako magapuyo sa balay ni Jehova sa mga adlaw nga walay kataposan.”—Salmo 23:6.
[Hulagway sa panid 23]
Sa ministeryo sa San Lucas, Loja, Ecuador