Nagtan-aw sa Itaas, Dili sa Ubos, Alang sa mga Tubag

ANG ebolusyon nagtudlo nga usa ka seryal sa mga kausaban anam-anam nga nag-umol kanato sa pagkahimong mas hataas nga matang sa hayop. Sa laing bahin, ang Bibliya nag-ingon nga kita nagsugod nga hingpit, diha sa dagway sa Diyos, apan wala magdugay human niadto, ang pagkadili-hingpit gipasulod ug anam-anam nga nagkadaot ang kahimtang sa katawhan.

Ang atong orihinal nga mga ginikanan, si Adan ug Eva, maoy nakaingon sa ilang nagkadaot nga kahimtang sa dihang nangita sila ug moral nga kagawasan ug nagsamad sa ilang mga konsensiya pinaagi sa tinuyo nga pagsupak sa Diyos. Morag tinuyo nga nagmaneho sila ug sakyanan nga milapas sa nagapanalipod nga ali sa kasugoan sa Diyos ug nahagsa sa dapit nga atong nahimutangan karon, nga nag-antos sa sakit, pagkatigulang, ug kamatayon, dugang pa sa mga pagpihig sa rasa, relihiyosong mga pagdumot, ug mangilngig nga mga gubat.​—Genesis 2:17; 3:6, 7.

Mga “Gene” ba sa Hayop o Daot nga mga Gene?

Sa pagkamatuod, wala ipatin-aw sa Bibliya diha sa pinulongan sa siyensiya kon unsay nahitabo sa hingpit nga mga lawas ni Adan ug Eva sa dihang sila nakasala. Ang Bibliya dili usa ka basahon sa siyensiya, sama nga ang talamdang-basahon sa sakyanan sa tag-iya dili maoy usa ka libro may kalabotan sa inhenyeriya sa makina. Apan sama sa talamdang-basahon sa tag-iya, ang Bibliya tukma; kini dili sulosugilanon.

Sa dihang si Adan ug Eva nabangga sa nagapanalipod nga babag sa kasugoan sa Diyos, ang ilang mga organismo nangadaot. Human niadto, ilang gisugdan ang anam-anam nga paglugsong paingon sa kamatayon. Pinaagi sa mga balaod sa pagpanunod, ang ilang mga anak, ang tawhanong pamilya, nakapanunod sa pagkadili-hingpit. Busa, sila usab nangamatay.​—Job 14:4; Salmo 51:5; Roma 5:12.

Ikasubo, lakip sa atong napanunod mao ang kiling sa pagpakasala, nga motunga ingong kahakog ug imoralidad. Ang sekso, sa pagkatinuod, dili daotan kon anaa sa hustong dapit niini. Gisugo sa Diyos ang unang tawhanong paris: “Sumanay ug dumaghan kamo ug pun-a ang yuta.” (Genesis 1:28) Ug ingong mahigugmaong Maglalalang, iyang gihimong makatagbaw kanang sugoa nga makahatag ug kalipay sa bana ug asawa. (Proverbio 5:18) Apan ang pagkadili-hingpit sa tawo misangpot sa pag-abuso sa sekso. Sa pagkamatuod, ang pagkadili-hingpit nakatandog sa tanang bahin sa atong mga kinabuhi, lakip sa pag-obra sa atong hunahuna ug lawas, ingon sa nahibaloan natong tanan.

Apan ang pagkadili-hingpit wala makawagtang sa atong moral nga pagbati. Kon buot gayod nato, kita makakontrolar sa “manibela” ug makalikay sa mga lit-ag sa kinabuhi pinaagi sa pagpakigbugno sa kiling sa pagtipas ngadto sa sala. Siyempre, walay tawong dili-hingpit ang makapakig-away sa sala nga hingpit ang kalamposan, ug gitagad kini sa Diyos.​—Salmo 103:14; Roma 7:21-23.

Kon Nganong Kita Dili Gustong Mamatay

Ang Bibliya naghatag usab ug kadan-agan sa laing gumonhap nga dili gayod ikapatin-aw sa ebolusyon: ang normal nga pagkadili-modawat sa tawo sa kamatayon, bisan pag ang kamatayon daw natural ug dili-kalikayan.

Ingon sa gipadayag sa Bibliya, nasugdan ang kamatayon tungod sa sala, tungod sa pagsupak sa Diyos. Kon nagpabilin pa untang matinumanon ang atong orihinal nga mga ginikanan, mabuhi unta sila sa walay kataposan, uban sa ilang mga anak. Sa pagkamatuod, giprograma sa Diyos ang tawhanong hunahuna nga may tinguha nga mabuhi sa walay kataposan. “Iyang gibutang usab ang pagkawalay-kataposan diha sa mga kasingkasing sa tawo,” nag-ingon ang Ecclesiastes 3:11, sumala sa New International Version. Ang ilang pagkahinukman sa kamatayon, sa ingon, nakapukawg panagbangi sa kahiladman sa mga tawo, usa ka nagapadayong panagbangi.

Aron mawala kining panagbangi sa kahiladman ug aron mahupay ang kinaiyanhong tinguha nga magpabiling buhi, nakamugna ang mga tawo ug tanang matang sa mga pagtulon-an, gikan sa doktrina sa pagkadili-mamatay sa kalag ngadto sa pagtuo sa reinkarnasyon. Nanukiduki ang mga siyentipiko sa misteryo sa pagkatigulang tungod kay buot usab nilang molikay sa kamatayon o labing menos ipalangan kini. Isalikway sa dili-motuo ug Diyos nga mga ebolusyonista ang tinguha nga makabaton ug walay kataposang kinabuhi ingong usa ka lipatlipat, o panglimbong, sa ebolusyon tungod kay kini magkasumpaki man sa ilang hunahuna nga ang mga tawo maoy hataas nga matang lamang sa mga mananap. Sa laing bahin, ang mga pulong sa Bibliya nga ang kamatayon maoy usa ka kaaway nahiuyon sa atong kinaiyanhong tinguha nga mabuhi.​—1 Corinto 15:26.

Nan, ang ato bang mga lawas naghatag ug bisan unsang mga timaan nga kita gimbut-an nga mabuhi sa walay kataposan? Ang tubag maoy oo! Ang tawhanong utok lamang naghatag kanato ug makapahinganghang ebidensiya nga kita gihimo nga mabuhig mas dugay kay sa atong mahimo.

Gihimo nga Mabuhi sa Walay Kataposan

Ang utok may gibug-aton nga duolan sa 1.4 ka kilo, ug gilangkoban kini ug 10 ka bilyon ngadto sa 100 ka bilyong mga neuron, diin walay duha niini ang ginaingon nga managsama gayod. Ang matag neuron makakomunikar kutob sa 200,000 ka ubang mga neuron, nga naghimo sa gidaghanon sa nagkalainlaing mga circuit, o mga dalan, sa utok nga hilabihan ka daghan. Ug dugang pa, “ang matag neuron maoy usa ka modernong kompiyuter” mismo, nag-ingon ang Scientific American.

Ang utok naligo sa usa ka kemikal nga sabaw, nga nagaapektar sa paagi sa paggawi sa mga neuron. Ug ang utok mas komplikado pa kaayo kay sa labing gamhanang kompiyuter. “Diha sa matag ulo,” nagsulat si Tony Buzan ug Terence Dixon, “adunay usa ka katingalahang enerhiya, usa ka dasok, episyenteng organo kansang kapasidad daw nagasangkad pa paingon sa pagkawalay-kinutoban sa makabaton kita ug dugang kahibalo bahin niana.” Nagkutlo kang Propesor Pyotr Anokhin, sila midugang: “Wala pay tawong buhi ang makagamit sa tanang katakos sa iyang utok. Maoy hinungdan kon nganong kami dili modawat ug bisan unsang negatibong pagbanabana sa mga kinutoban sa utok sa tawo. Kini walay kinutoban.”

Kining katingalahang mga kamatuoran nagkasumpaki sa teoriya sa ebolusyon. Nganong ang ebolusyon “magmugna” alang sa yanong mga tigpuyog langob, o bisan sa edukado kaayo karong panahona, ug usa ka organo nga may katakos sa pag-alagad ug usa ka milyon o bisan usa ka bilyong tibuok nga mga kinabuhi? Tino, ang walay kataposang kinabuhi lamang ang makataronganon! Apan komosta ang bahin sa atong lawas?

Ang librong Repair and Renewal​—Journey Through the Mind and Body nag-ingon: “Ang paagi sa nangadaot nga mga bukog, mga tisyu, ug mga organo sa pag-ayo sa kaugalingon maoy tinuod nga milagro. Ug kon kita mohunong sa pagpamalandong niana, atong makita nga ang hilom nga pagbag-o sa panit ug buhok ug mga kuko​—ug ubang mga bahin sa lawas usab​—hilabihan ka katingalahan: Kini nagapadayon 24 oras sa usa ka adlaw, nga walay hunong, sa literal nagabag-o kanato, sa biokemikal nga pagkasulti, sa daghang higayon sa pagdagan sa atong mga kinabuhi.”

Sa tinakdang panahon sa Diyos, dili suliran unya kaniya ang pagpadayon niining milagrosong proseso sa pagbag-o sa kaugalingon nga magpadayon hangtod sa hangtod. Dayon, sa kataposan, “ang kamatayon pagawagtangon.” (1 Corinto 15:26) Apan aron mahimong tinuod nga malipayon, kita nagkinahanglan ug labaw pa kay sa kinabuhing walay kataposan. Kita nagkinahanglan ug pakigdait​—pakigdait uban sa Diyos ug sa atong isigkatawo. Ang maong pakigdait makab-ot lamang kon ang mga tawo tinuod nga naghigugmaay sa usag usa.

Usa ka Bag-ong Kalibotan nga Gipasukad sa Gugma

“Ang Diyos gugma,” nag-ingon ang 1 Juan 4:8. Gamhanan kaayo ang gugma​—ilabina ang gugma ni Jehova nga Diyos​—nga kini ang dakong katarongan kon nganong kita makalaom nga mabuhi sa walay kataposan. “Gihigugma pag-ayo sa Diyos ang kalibotan,” nag-ingon ang Juan 3:16, “mao nga iyang gihatag ang iyang bugtong Anak, aron nga ang tanan nga magapasundayag ug pagtuo kaniya dili malaglag kundili makabaton ug kinabuhing walay-kataposan.”

Kinabuhing walay kataposan! Pagkakatingalahang palaaboton! Apan sanglit napanunod man nato ang sala, kita walay katungod sa kinabuhi. “Ang suhol nga ginabayad sa sala maoy kamatayon,” nag-ingon ang Bibliya. (Roma 6:23) Apan, makapalipay nga ang gugma maoy nagpalihok sa Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo, sa pagkamatay alang kanato. Si apostol Juan nagsulat bahin kang Jesus: “Kanang usa mitugyan sa iyang kalag alang kanato.” (1 Juan 3:16) Oo, iyang gihatag ang iyang hingpit nga tawhanong kinabuhi ingong “usa ka lukat baylo sa daghan” aron nga kita nga nagpasundayag ug pagtuo kaniya basin mapasaylo sa atong mga sala ug makatagamtam ug kinabuhing walay kataposan. (Mateo 20:28) Ang Bibliya nagbatbat: “Gipadala sa Diyos ang iyang bugtong Anak nganhi sa kalibotan aron atong mabatonan ang kinabuhi pinaagi kaniya.”​—1 Juan 4:9.

Nan, sa unsang paagi mosanong kita sa gugma nga gipakita sa Diyos ug sa iyang Anak kanato? Ang Bibliya nagpadayon: “Mga hinigugma, kon ang Diyos nahigugma kanato niining paagiha, nan kita sa atong kaugalingon nailalom sa obligasyon sa paghigugma sa usag usa.” (1 Juan 4:11) Kita kinahanglang magtuon sa paghigugma, kay kanang hiyasa mahimong pundasyon sa bag-ong kalibotan sa Diyos. Karon daghan ang nakasabot sa pagkahinungdanon sa gugma, ingon sa pagkapasiugda niini ni Jehova nga Diyos diha sa iyang Pulong, ang Bibliya.

Ang librong Love and Its Place in Nature nag-ingon nga kon walay gugma “ang kabataan kiling nga mamatay.” Bisan pa, kana nga panginahanglan ug gugma dili matapos sa dihang magkatigulang ang mga tawo. Usa ka pangunang antropologo miingon nga ang gugma “mao ang sentro sa tanang panginahanglan sa tawo sama nga ang atong adlaw anaa sa sentro sa atong sistema sa adlaw . . . Ang bata nga wala higugmaa sa biokemikal, sa pisikal, ug sikolohikal nga paagi lahi kaayo gikan sa usa nga gihigugma. Ang nahauna modako nga lahi kaayo gikan sa naulahi.”

Mahanduraw ba nimo kon sama sa unsa ang kinabuhi kon ang tanan sa yuta tinuod gayod nga naghigugmaay sa usag usa? Aw, wala na gayoy bisan usa ang maghambin ug pagpihig tungod kay lahi ug nasyonalidad ang usa ka tawo, usa ka sakop sa laing rasa, o lahi ug kolor sa panit kon itandi sa iyang panit! Ilalom sa pamunoan sa tinudlong Hari sa Diyos, si Jesu-Kristo, ang yuta mapuno sa pakigdait ug gugma, sa katumanan sa dinasig nga salmo sa Bibliya:

“Ihatag ang imong mga paghukom, Oh Diyos, ngadto sa hari . . . Pahukma siya sa mga sinakit sa katawhan, ipaluwas kaniya ang mga anak sa usa nga kabos, ug ipadugmok kaniya ang limbongan. . . . Sa iyang mga adlaw molambo ang mga matarong, ug ang kadagaya sa pakigdait hangtod nga ang bulan mahanaw. Ug siya magagahom gikan sa dagat ngadto sa dagat ug gikan sa Suba hangtod ngadto sa mga kinatumyan sa yuta. Kay iyang luwason ang usa nga kabos sa dihang siya mangayog tabang, maingon man ang usa nga sinakit ug ang si bisan kinsa nga walay magtatabang. Iyang kaluy-an ang usa nga timawa ug ang usa nga kabos, ug ang mga kalag sa mga kabos iyang pagaluwason.”​—Salmo 72:1, 4, 7, 8, 12, 13.

Ang daotan dili tugotang mabuhi diha sa bag-ong kalibotan sa Diyos, ingon sa gisaad sa laing salmo sa Bibliya: “Ang mga mamumuhat ug daotan pagaputlon, apan kadtong nagalaom kang Jehova mao ang makapanunod sa yuta. Ug sa dili madugay, ang daotan mangawala; ug ikaw mangita sa iyang dapit, ug siya dili makita diha. Apan ang mga maaghop makapanunod sa yuta, ug sila sa pagkamatuod makakaplag sa ilang tumang kalipay diha sa kadagaya sa pakigdait.”​—Salmo 37:9-11.

Dayon, ang mga hunahuna ug mga lawas sa tanang masinugtanong mga tawo, lakip niadtong banhawon gikan sa lubnganan pinaagi sa pagkabanhaw sa mga patay, mamaayo. Sa ngadtongadto, ang tanang buhi hingpit nga magpabanaag sa dagway sa Diyos. Sa kataposan ang dakong pakigbisog sa pagbuhat sa matarong matapos na. Ang panagbangi tali sa atong pangandoy nga mabuhi ug ang presenteng mapait nga kamatuoran sa kamatayon matapos na usab! Oo, mao kini ang tino nga saad sa atong mahigugmaong Diyos: “Wala na unyay kamatayon.”​—Pinadayag 21:4; Buhat 24:15.

Busa, hinaot nga dili ka mohunong sa pagpakig-away sa pagbuhat sa matarong. Pamatia ang tambag sa Diyos: “Bugnoa ang maayong bugno sa pagtuo, panggunit nga hugot sa kinabuhing walay-kataposan.” Kana nga kinabuhi diha sa bag-ong kalibotan sa Diyos maoy gitawag sa Bibliya nga “tinuod nga kinabuhi.”​—1 Timoteo 6:12, 19.

Hinaot nga makadangat ka sa pagsabot sa kamatuoran nga gipahayag diha sa Bibliya: “Si Jehova mao ang Diyos. Siya ang naghimo kanato, ug dili kita.” Ang pagsabot niana nga kamatuoran maoy usa ka hinungdanong lakang aron mahimong takos sa pagkabaton ug kinabuhi diha sa kang Jehova nga bag-ong kalibotan sa gugma ug pagkamatarong.​—Salmo 100:3; 2 Pedro 3:13.

[Blurb sa panid 11]

Ang kinabuhi diha sa bag-ong kalibotan sa Diyos mao ang gitawag sa Bibliya nga “tinuod nga kinabuhi.”—1 Timoteo 6:19

[Hulagway sa panid 9]

Ang mga tawo nakalapas sa ali sa kasugoan sa Diyos, nga may malaglagong mga resulta

[Hulagway sa panid 10]

Ang katawhan, ilalom sa pagmando sa Diyos, makatagamtam ug usa ka bag-ong kalibotan sa pakigdait