Ang Hunahuna sa Bibliya
Panaghiusa sa Relihiyon Diha sa Kaminyoon—Kon Nganong Hinungdanon
USA ka pamilya ang nanglingkod aron manihapon. Samtang nag-ampo ang amahan, ang inahan hilom nga nag-ampo ngadto sa laing diyos. Diha sa laing pamilya ang asawa nagsimba sa simbahan, apan ang iyang bana nagtambongan diha sa usa ka sinagoga. Dunay mga pamilya diin ang usa ka ginikanan magtudlo sa mga bata bahin kang Santa Claus, samtang ang lain magsulti kanila bahin sa Hanukkah.
Sumala sa di pa dugayng mga pagtuon, ang ingon nianang mga talan-awon nahimo nang komon tungod kay daghang tawo ang nanagminyo sa gawas sa ilang relihiyon. Ang usa ka surbi nagpakita nga sa Tinipong Bansa, 21 porsiyento sa mga Katoliko karon ang magminyo sa gawas sa ilang relihiyon; taliwala sa mga Mormon ang ihap maoy 30 porsiyento; alang sa mga Muslim, 40 porsiyento; ug alang sa mga Hudiyo, kapin sa 50 porsiyento. Tungod sa mga siglo sa relihiyosong kayugot, ang pipila nag-isip sa kaminyoong ang magtiayon lainlaig relihiyon ingong usa ka kadaogan batok sa pagkadili-matinugoton. Usa ka kolumnista sa mantalaan misulat: “Ang bisan unsang matang sa kaminyoon sa mga tawong lainlaig relihiyon o rasa angayng dayegon.” Mao ba kini ang hunahuna sa Bibliya?
Angayng matikdan nga wala paluyohi sa Bibliya ang rasanhon o etnikong pagkamapihigon. Ang Pulong sa Diyos nagpasiugdag pagkadili-mapihigon sa rasa. Si apostol Pedro tin-awng misulti bahin niining puntoha: “Sa tino naila ko nga ang Diyos dili mapihigon, apan sa matag nasod ang tawo nga magakahadlok kaniya ug magabuhat ug pagkamatarong dalawaton kaniya.” (Buhat 10:34, 35) Sa samang panahon, ang Bibliya nagtudlo nga ang matuod nga mga magsisimba ni Jehova kinahanglang magminyo “lamang diha sa Ginoo.” (1 Corinto 7:39) Ngano man?
Ang Katuyoan sa Kaminyoon
Gituyo sa Diyos ang kaminyoon nga mahimong suod gayod nga bugkos. (Genesis 2:24) Sa pag-establisar sa kahikayan sa kaminyoon, gihunahuna sa Diyos ang labaw pa kay sa pakig-ubanay. Sa dihang gitahasan ni Jehova ang unang magtiayon sa pagmatuto sa mga anak ug sa pag-atiman sa ilang yutan-ong puy-anan, iyang gipakita nga sila kinahanglang suod nga magtinabangay sa pagtuman sa iyang kabubut-on. (Genesis 1:28) Pinaagi sa pagtambayayongay sa pag-alagad sa Diyos niining paagiha, ang lalaki ug babaye magtagamtam, dili lamang sa pakig-ubanay, kondili sa suod ug malungtarong panagtiayon.—Itandi ang Malaquias 2:14.
Kining maong panagtiayon ang gitumong ni Jesus sa dihang iyang gisulti ang gibantog nga mga pulong: “Dili na sila duha, kundili usa ka unod. Busa, kon unsay giusag yugo sa Diyos ayaw ipabulag ni bisan kinsang tawo.” (Mateo 19:6) Gigamit ni Jesus ang masambingayong pinulongan sa pagtandi sa paghiusa sa kaminyoon ngadto sa usa ka yugo nga maghawid sa duha ka igguguyod nga mga mananap aron sa pagbitad o pag-irog sa usa ra ka luwan. Handurawa ang kabug-at diha sa duha ka giyugohang mga mananap nga magbitaray sa magkaatbang nga direksiyon! Sa kaamgid, kadtong magminyo sa gawas sa matuod nga relihiyon mahimong makakaplag sa ilang kaugalingon nga naningkamot sa pagkinabuhi uyon sa mga prinsipyo sa Bibliya samtang ang kapikas mosupak. Sa tukma, ang Bibliya nag-ingon: “Ayaw pagpayugo nga dili timbang uban sa mga dili-magtutuo.”—2 Corinto 6:14.
Mas Maayong Kaminyoon
Ang panaghiusa diha sa matuod nga pagsimba makapalig-on ug dako sa kaminyoon. Usa ka magsusulat nagkomento: “Ang panag-ubanay diha sa pagsimba maoy usa sa pangunang mga kinaiya sa maayo, malipayong mga pamilya.” Ang Ecclesiastes 4:9, 10 nag-ingon: “Ang duha mas maayo kay sa usa, tungod kay sila adunay maayong balos sa ilang kahago. Kay kon ang usa kanila mapukan, ang usa makabangon sa iyang kauban.”
Kon ilang isentro ang ilang kinabuhi palibot sa ilang pagsimba, ang Kristohanong magtiayon mahiusa dili lamang sa pisikal kondili sa espirituwal usab. Samtang sila duyog nga mag-ampo, duyog nga magtuon sa Pulong sa Diyos, makig-uban sa mga isigka-Kristohanon, ug magpaambit sa ilang pagtuo sa uban, sila makahimog usa ka espirituwal nga bugkos nga makapauswag ug dako sa kasuod sa ilang kaminyoon. Usa ka Kristohanong babaye mikomento: “Ang matuod nga pagsimba maoy usa ka paagi sa pagkinabuhi. Dili nako mahanduraw ang pagpili sa pagpakigminyo sa usa ka tawo nga dili parehas ug pasukaranan sa kon kinsa ug unsa ako.”—Itandi ang Marcos 3:35.
Kadtong magminyo “diha sa Ginoo” makadahom sa ilang mga kapikas nga mosundog sa panggawi ni Jesus. Ang Kristohanong mga bana kinahanglang magtratar sa ilang mga asawa sama sa mahigugmaong pagtratar ni Jesus sa kongregasyon. Ang Kristohanong mga asawa kinahanglang magtratar sa ilang mga bana nga may pagtahod. (1 Corinto 11:3; Efeso 5:25, 29, 33) Ang mga Kristohanon nagahimo niini tungod sa tinguha dili lamang sa pagpahimuot sa ilang mga kapikas kondili sa pagpahimuot sa Diyos, kinsa nag-isip sa mga magtiayon nga may tulubagon sa paagi sa ilang pagtratar sa usag usa.—Malaquias 2:13, 14; 1 Pedro 3:1-7.
Ang pagsunod sa gikausahan nga hugpong sa mga tinuohan makatabang usab sa Kristohanong mga magtiayon sa pagsulbad sa mga panagbingkil sa malinawong paagi. Ang Bibliya nagtambag sa mga Kristohanon nga isentro, ‘dili ang personal ang kaayohan nianang mga butang labot sa [ilang] kaugalingon lamang, apan usab sa personal ang kaayohan nianang ila sa uban.’ (Filipos 2:4) Bisan pag unsa ang personal nga mga gusto, ang mga magtiayon nga nahiusa sa pagtuo parehas nga naglantaw sa Pulong sa Diyos ingong awtoridad sa paghusay sa bisan unsang panagbingkil. (2 Timoteo 3:16, 17) Niining paagiha sila nagsunod sa tambag sa Bibliya alang sa mga Kristohanon nga “magkahiusa diha sa samang kaisipan.”—1 Corinto 1:10; 2 Corinto 13:11; Filipos 4:2.
Pagkaibog ug Parehas nga mga Sukdanan
Tinuod, dunay labaw pa diha sa usa ka relasyon kay sa pagbaton sa usa ra ka tinuohan. Hinungdanon usab ang pagkaibog sa usag usa. (Awit ni Solomon 3:5; 4:7, 9; 5:10) Apan aron molahutay ang kaminyoon, ang parehas nga mga sukdanan maoy hinungdanon. Sumala pa sa librong Are You the One for Me? “ang mga magtiayon nga parehas ug mga sukdanan mas dako kaayog purohan nga makabatog malipayon, malinawon, ug malungtarong relasyon.”
Ikasubo, ang mga tawo nga naibog sa usag usa dili tingali moatubang sa seryosong mga kabingkilan hangtod pagkahuman sa kaminyoon. Sa pagtandi, handurawa nga namalit ug balay tungod lamang kay miangay ka sa hitsura niini. Ugaling, pagkahuman lamang ug balhin nga imong nahibaloan nga huyang diay ang pundasyon. Tungod sa huyang nga pundasyon, ang tanang nindot nga mga bahin sa balay nahimong kawang. Sa susama, ang usa maibog tingali sa usa ka tawo nga lahi ug tinuohan kinsa daw mobagay kaniya—apan human sa kasal ang relasyon mosangpot tingali nga depektoso diay kaayo.
Tagda ang pipila ka malisod nga mga isyu nga mahimong motungha sa ulahi diha sa mga kaminyoon sa mga tawong lainlaig relihiyon: Asa mosimba ang pamilya? Unsang relihiyosong pagbansay ang madawat sa mga bata? Unsang relihiyona ang suportahan sa pinansiyal sa pamilya? Moinsistir kaha ang usa ka kapikas nga makigbahin sa pipila ka relihiyosong mga kostumbre ug mga selebrasyon nga giisip sa lain nga pagano? (Isaias 52:11) Sa matag kaminyoon ang matag paris gikinahanglang mohimog makataronganong mga pagpasibo; hinunoa, ang pagkompromiso sa mga prinsipyo sa Bibliya—bisan sa katuyoang matipigan ang kaminyoon—maoy dili dalawaton sa Diyos.—Itandi ang Deuteronomio 7:3, 4; Nehemias 13:26, 27.
Aron mahuptan ang kalinaw sa kaminyoon, ang ubang mga magtiayon diha sa nabahin sa relihiyon nga mga kaminyoon nag-iyahay ug sunod sa ilang mga tinuohan. Apan, ikasubo, ang pag-iyahay sa pagsimba mopatunghag espirituwal nga kahaw-ang diha sa kaminyoon. Usa ka Kristohanong babaye nga naminyo sa usa ka lalaking dili sama niyag tinuohan nagsaysay: “Bisan pag naminyo kami sulod na sa 40 ka tuig, ang akong bana wala gayod makaila nako.” Sa kasukwahi, ang Diyos anaa sa sentro sa kaminyoon diin ang duha ka paris nagasimba “pinaagi sa espiritu ug kamatuoran.” Sumala pa sa balaknong pagkasulti sa Bibliya, “ang tulo ka bakukon nga pisi dili daling mabugto.”—Juan 4:23, 24; Ecclesiastes 4:12.
Komosta ang mga Bata?
Ang pipila nga naghunahunang makigminyo sa dili-samag relihiyon mobati tingali nga ilang iladlad ang ilang mga anak sa duha ka tinuohan ug tugotan ang kabataan sa pagpili. Tinuod, ang duha ka ginikanan adunay legal ug moral nga katungod sa paghatag ug relihiyosong pagbansay, ug ngadtongadto, ang kabataan mao gayoy mohimo sa ilang kaugalingong desisyon.a
Ang Bibliya nagtudlo sa mga anak nga magmasinugtanon sa mga ginikanan “kahiusa sa Ginoo.” (Efeso 6:1) Gisulti kini sa Proverbio 6:20 niining paagiha: “Bantayi, Oh anak ko, ang sugo sa imong amahan, ug ayaw talikdi ang balaod sa imong inahan.” Imbes nga iladlad sa lainlaing doktrina, ang mga anak nga gipadako sa duha ka ginikanang usa rag tinuohan nahiusa diha sa ginaingon sa Bibliya nga “usa ka Ginoo, usa ka pagtuo, usa ka bawtismo.”—Efeso 4:5; Deuteronomio 11:19.
Tinuod nga “Diha sa Ginoo”
Kon ang pagbatog parehas nga mga sukdanan mao ang yawi sa usa ka malamposong kaminyoon, maalamon kaha nga makigminyo kang bisan kinsa na lang nga moangkong Kristohanon? Ang Bibliya nagtubag: “Ang nagaingon nga siya nagapabiling nahiusa [uban kang Jesus] nailalom usab mismo sa obligasyon nga mopadayon sa paglakaw maingon sa paglakaw niana nga usa.” (1 Juan 2:6) Busa, ang Kristohanon nga naghunahuna sa pagminyo mangitag isigka-Kristohanon nga naningkamot gayod sa pagsunod kang Jesus. Kanang umaabot nga kapikas angay nga nakapahinungod na sa iyang kinabuhi sa Diyos ug nabawtismohan. Iyang gisundog ang mahigugmaong personalidad ni Jesus ug ang iyang masibotong pagsangyaw sa Gingharian sa Diyos. Sama kang Jesus, iyang gisentro ang iyang kinabuhi sa paghimo sa kabubut-on sa Diyos.—Mateo 6:33; 16:24; Lucas 8:1; Juan 18:37.
Pinaagi sa mapailobong paghulat alang sa usa ka nahiangayng kapikas sa sulod sa pamilya sa mga magsisimba sa Diyos, kadtong naghunahuna sa pagminyo nagpahimutang ug sumbanan sa pag-una sa kabubut-on sa Diyos diha sa ilang mga kinabuhi. Ang maong sumbanan sa ulahi makaamot ngadto sa usa ka mas malipayon, mas matagbawong kaminyoon.—Ecclesiastes 7:8; Isaias 48:17, 18.
[Footnote]
a Tan-awa ang artikulong “Ang Hunahuna sa Bibliya: Angay Bang Mopili ang mga Anak sa Ilang Kaugalingong Relihiyon?” sa Pagmata! sa Marso 8, 1997, mga panid 26-7. Dugang pa, tan-awa ang mga panid 24-5 sa Mga Saksi ni Jehova ug Edukasyon, nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., 1995.
[Kahon sa panid 20]
Tabang Alang sa mga Pamilyang Nabahin sa Relihiyon
Tungod sa nagkadaiyang mga katarongan daghang magtiayon karon ang nabahin sa relihiyon. Ang pipila ka indibiduwal mipili tingalig kapikas nga lahig relihiyon. Apan daghang magtiayon ang misugod nga parehas ug tinuohan ug sa ulahi nabahin sa relihiyon sa dihang ang usa ka kapikas misagop ug laing matang sa pagsimba. Mahimong dunay laing mga sirkumstansiya nga mopahinabog relihiyosong panagbahinbahin sa pamilya. Apan, bisag unsa pa ang mga hinungdan, ang mga panaad sa kaminyoon dili angayng gub-on o pakamenoson tungod lamang kay ang magtiayon dili magkauyon sa relihiyong pilion. Ang Bibliya nagpasidungog sa pagkabalaan ug pagkapermanente sa kaminyoon, bisan kon ang magtiayon wala maghiusa sa pagsimba. (1 Pedro 3:1, 2) Si apostol Pablo nagsulat: “Kon si kinsa man nga igsoon ang may asawang dili-magtutuo, apan uyon siyang makigpuyo uban kaniya, ayaw siya pabiyaa kaniya.” (1 Corinto 7:12) Kon ipadapat, ang mga prinsipyo nga makaplagan diha sa Bibliya makatabang sa tanang magtiayon sa pagtagamtam ug kalinaw diha sa mahigugmaon ug matinahuron nga relasyon.—Efeso 5:28-33; Colosas 3:12-14; Tito 2:4, 5; 1 Pedro 3:7-9.