Ang Hunahuna sa Bibliya

Pagkamaunongon sa Kaminyoon—Unsa Gayoy Kahulogan Niini?

Kadaghanan sa mga tawo nagtuo nga ang mga magtiayon dili angayng magbaton ug seksuwal nga relasyon gawas sa kaminyoon. Kini nga panglantaw nahiuyon sa giingon sa Bibliya: “Himoa nga dungganon ang kaminyoon taliwala sa tanan, ug ang higdaanan sa kaminyoon nga dili mahugawan.”​—Hebreohanon 13:4.

ANG dili pagbaton ug seksuwal nga relasyon sa dili nimo kapikas mao ba lamang ang nalangkit sa pagkamaunongon sa kaminyoon? Komosta man ang paghanduraw ug seksuwal nga relasyon uban sa dili nimo kapikas? Ang pagpakigsuod ba sa kaatbang nga sekso usa ka matang sa “pagkadili-maunongon”?

Dili ba Makadaot ang Seksuwal nga Paghanduraw?

Gipakita sa Bibliya nga ang sekso maoy kinaiyanhong bahin sa kaminyoon, nga makahatag kalipay ug katagbawan sa magtiayon. (Proverbio 5:18, 19) Apan daghang eksperto karon ang nagtuo nga normal lang​—makaayo pa gani—​nga ang usa ka tawong minyo maghanduraw ug seksuwal nga relasyon sa dili niya kapikas. Ang mao bang paghanduraw dili ra makadaot kon dili kini aktuwal nga buhaton?

Ang seksuwal nga paghanduraw kasagarang nagtagbaw lamang sa kaugalingon. Ang maong paggawi sukwahi sa tambag sa Bibliya alang sa mga magtiayon. Maylabot sa seksuwal nga relasyon ang Pulong sa Diyos nag-ingon: “Ang asawa dili mao ang magbuot sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang bana; sa susama, usab, ang bana dili mao ang magbuot sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang asawa.” (1 Corinto 7:4) Ang pagsunod sa tambag sa Bibliya makapugong sa usa sa pagtagbaw sa iyang kaugalingon pinaagi sa paghanduraw. Ingong resulta, mahimong mas malipayon ang magtiayon.​—Buhat 20:35; Filipos 2:4.

Kon ang usa maghanduraw nga nakigrelasyon siya sa lain, sama rag nangandam siya sa pagbuhat sa usa ka butang nga makapasakit gayod sa iyang kapikas. Lagmit bang mosangpot sa pagpanapaw ang seksuwal nga paghanduraw? Oo. Gipakita sa Bibliya ang kalambigitan sa hunahuna ug buhat: “Ang matag usa masulayan pinaagi sa pagkaganoy ug pagkahaylo sa iyang kaugalingong tinguha. Unya ang tinguha, sa dihang kini makapanamkon na, manganak ug sala.”​—Santiago 1:14, 15.

Si Jesus nag-ingon: “Ang matag usa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye aron sa pagbaton ug kaibog kaniya nakapanapaw na uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.” (Mateo 5:28) Kon dili ka maghanduraw ug pagpanapaw, imong ‘maampingan ang imong kasingkasing’ ug ang imong kaminyoon.​—Proverbio 4:23.

Nganong Magmaunongon Bisan sa Emosyon?

Aron molampos ang kaminyoon gikinahanglan ang “bug-os nga pagkamahinalaron,” o pagkamaunongon, sa imong kapikas. (Awit ni Solomon 8:6; Proverbio 5:15-18) Unsay gipasabot niini? Bisan tuod normal lang ang pagbaton ug mga higala gawas sa kaminyoon, ang imong kapikas ang may unang katungod sa imong panahon, atensiyon, ug emosyon. Ang bisan unsang relasyon nga magkuha sa mga butang nga nahiangay lamang sa imong kapikas maoy usa ka matang sa “pagkadili-maunongon,” bisan pag walay seksuwal nga buhat nga nalangkit.a

Sa unsang paagi naugmad ang maong relasyon? Mahimong ang maong higala mas madanihon o mas mabination kay sa imong kapikas. Ang paggugol ug panahon uban kaniya diha sa trabahoan o sa mga tapoktapok mahimong motultol sa paghisgot ug personal nga mga butang, lakip na sa mga problema o kahigawad diha sa imong kaminyoon. Mahimong magdepende ka na sa iyang emosyonal nga pagpaluyo. Ang pagpakig-estorya kaniya sa personal, sa telepono, o pinaagi sa Internet mahimong mosangpot sa pagtug-an nimo sa mga sekreto ninyong magtiayon. Pagluib kini kay adunay mga butang nga kamo lang sa imong kapikas ang angayng mahibalo ug ang inyong “kompidensiyal nga sulti” dili angayng mahibaloan sa uban.​—Proverbio 25:9.

Ayaw pangatarongan nga wala kay romantikong pagbati sa imong higala kay basig naa na! ‘Ang kasingkasing malimbongon,’ nag-ingon ang Jeremias 17:9. Kon duna kay suod nga higala sa kaatbang nga sekso, suknaa ang imong kaugalingon: ‘Ako bang gitago ang among panaghigalaay o mangatarongan dayon ko kon dunay mangutana bahin namo? Dili ba ko maulaw kon madunggan sa akong kapikas ang among panag-estoryahay? Unsa may akong bation kon ang akong kapikas may suod usab nga higala sa kaatbang nga sekso?’​—Mateo 7:12.

Ang dili angayng panaghigalaay makabungkag sa kaminyoon, kay ang maong panagsuod mahimong mosangpot sa seksuwal nga relasyon. Sama sa gipasidaan ni Jesus, “nagagula gikan sa kasingkasing ang . . . mga pagpanapaw.” (Mateo 15:19) Apan, bisan pag wala mosangpot sa pagpanapaw ang maong relasyon, lisod nang ibalik ang nawalang pagsalig sa imong kapikas. Ang usa ka asawa nga ginganlag Karenb miingon: “Sa dihang akong nadiskobrehan nga si Mark sekretong nakigsulti sa usa ka babaye pinaagi sa telepono pipila ka beses sa usa ka adlaw, nasakitan kaayo ko. Lisod gayong tuohan nga wala silay relasyon. Ambot kon mosalig pa ba ko niya.”

Butangig limitasyon ang imong pagpakighigala sa kaatbang nga sekso. Ayaw ibalewala ang pagturok sa dili angayng pagbati o imoral nga motibo. Kon imong namatikdan nga nameligro ang imong kaminyoon tungod sa maong panaghigalaay, limitahe o putla dayon kana. Ang Bibliya nag-ingon: “Maalamon ang tawo nga nakakita sa katalagman ug nagtago sa iyang kaugalingon.”​—Proverbio 22:3.

Panalipdi ang Imong Kaminyoon

Katuyoan sa atong Maglalalang nga ang kaminyoon mao ang kinasuorang relasyon tali sa duha ka tawo. Siya miingon nga ang bana ug asawa “mahimong usa ka unod.” (Genesis 2:24) Ang kaminyoon naglangkit ug labaw pa kay sa seksuwal nga relasyon. Kini naglakip sa gugma, nga gipalig-on sa pagkadili-mahakogon, pagsalig, ug pagtahod sa usag usa. (Proverbio 31:11; Malaquias 2:14, 15; Efeso 5:28, 33) Ang pagpadapat niining mga prinsipyoha manalipod sa imong kaminyoon batok sa kadaot nga ipahinabo sa mental ug emosyonal nga pagkadili-maunongon.

[Mga footnote]

NAKAPAMALANDONG KA BA?

◼ Mosangpot ba sa pagpanapaw ang seksuwal nga paghanduraw?​—Santiago 1:14, 15.

◼ Nagpameligro ba sa imong kaminyoon ang suod nga pakighigalaay sa kaatbang nga sekso?​—Jeremias 17:9; Mateo 15:19.

◼ Sa unsang paagi nimo mapalig-on ang imong kaminyoon?​—1 Corinto 7:4; 13:8; Efeso 5:28, 33.

[Blurb sa panid 29]

“Ang matag usa nga magpadayon sa pagtan-aw sa usa ka babaye aron sa pagbaton ug kaibog kaniya nakapanapaw na uban kaniya diha sa iyang kasingkasing.”​—Mateo 5:28