Ikaw ba Adunay Espiritu nga Dili-Mamatay?

ADUNA bay kinabuhi luyo sa kamatayon? Kanang pangutanaha nakapalibog sa mga tawo sa daghang milenyo. Latas sa kapanahonan, ang mga tawo sa matag katilingban namalandong sa maong pangutana ug nakapatungha ug lainlaing mga doktrina.

Sa tibuok kalibotan, daghang tawo ang nagtuo nga ang usa ka “espiritu” magpabiling buhi inigkamatay sa tawo. Aduna ba gayoy usa ka butang sa sulod sa tawo nga mogawas sa lawas inigkamatay ug magpabiling buhi? Unsa ang espiritu diha sa buhi nga tawo? Unsay mahitabo niana inigkamatay nato? Ang inspiradong Pulong sa Diyos, ang Bibliya, naghatag ug matinud-anon ug makapatagbaw nga tubag niining mga pangutanaha.

Unsa ang Espiritu?

Sa Bibliya, ang mga pulong nga gihubad ug “espiritu” sa paninugdan nagkahulogan ug “gininhawa.” Apan nagpasabot kini ug labaw pa kay sa pagginhawa lamang. Pananglitan, ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nag-ingon: “Patay ang lawas nga walay espiritu.” (Santiago 2:26) Busa, ang espiritu mao ang nagpabuhi sa lawas.

Kining nagpabuhi nga puwersa dili mahimong ang gininhawa, o ang hangin lamang, nga moagi sa baga. Nganong dili man? Tungod kay inighunong sa pagginhawa, ang kinabuhi magpabilin pa diha sa mga selula sa lawas sulod sa mubo nga yugto​—“sulod sa pipila ka minutos,” sumala sa The World Book Encyclopedia. Tungod niini ang mga paningkamot sa pagpaginhawa pag-usab mahimong molampos, ug ang mga organo sa lawas mahimong ibalhin gikan sa usa ka tawo ngadto sa lain. Apan sa dihang ang siga sa kinabuhi mapalong diha sa mga selula sa lawas, ang tanang paningkamot sa pagpabalik sa kinabuhi kawang lamang. Walay igong gidaghanon sa gininhawa ang makapabuhig balik bisan sa usa ka buok selula. Busa, ang espiritu mao ang dili-makitang puwersa sa kinabuhi​—ang siga sa kinabuhi​—nga nagpabuhi sa mga selula. Kining maong puwersa sa kinabuhi gisustinehan pinaagi sa pagginhawa.​—Job 34:14, 15.

Ang mao bang espiritu nagalihok lamang diha sa mga tawo? Ang Bibliya motabang kanato sa pagkab-ot sa hustong konklusyon niining bahina. Ang maalamong Haring Solomon misulat: “Kinsa bay nasayod sa espiritu sa mga anak sa tawo, kon kini ba mosaka sa itaas; ug ang espiritu sa mananap, kon kini ba manaog sa yuta?” (Ecclesiastes 3:21) Busa ang mga mananap maingon man ang mga tawo giingon nga dunay espiritu. Sa unsang paagi nahitabo kana?

Ang espiritu, o puwersa sa kinabuhi, ikatandi sa koryente nga molatay agi sa makina o kasangkapan. Ang dili-makitang elektrisidad mahimong gamiton sa paghimog lainlaing mga obra, depende sa matang sa kasangkapan nga gipaandar niana. Pananglitan, ang pugon makapatungha ug kainit, ang kompiyuter makaproseso ug impormasyon ug makahimog mga kalkulasyon, ug ang telebisyon makapatunghag mga larawan ug tingog. Apan, dili mahimo sa koryente ang kinaiyahan sa pagkadisenyo sa kasangkapan nga gipaandar niini. Magpabilin gihapon kining usa ka puwersa. Sa susama, dili mahimo sa puwersa sa kinabuhi ang bisan unsang mga kinaiyahan sa mga linalang nga gipabuhi niini. Kini walay personalidad, walay katakos sa paghunahuna. Ang mga tawo ug mga mananap “adunay usa lamang ka espiritu.” (Ecclesiastes 3:19) Busa, inigkamatay sa tawo, ang iyang espiritu dili magpadayon sa paglungtad sa laing kalibotan ingong espiritung linalang.

Nan, unsay kahimtang sa mga patay? Ug unsay mahitabo sa espiritu inigkamatay sa tawo?

“Sa Abog Ikaw Mopauli”

Sa dihang ang unang tawo, si Adan, tinuyong misupak sa sugo sa Diyos, si Jehova miingon kaniya: “Sa singot sa imong nawong ikaw magakaon sa tinapay hangtod nga ikaw mobalik sa yuta, kay gikan niini ikaw gikuha. Kay abog ikaw ug sa abog ikaw mopauli.” (Genesis 3:19) Diin man si Adan sa wala pa siya lalanga ni Jehova gikan sa abog? Aw, wala gayod siya! Wala gayod siya maglungtad. Busa sa dihang si Jehova nga Diyos miingon nga si Adan “mobalik sa yuta,” iyang gipasabot nga si Adan mamatay. Si Adan dili mobalhin ngadto sa kalibotan sa espiritu. Inigkamatay siya sa makausa pa mahimong walay kinabuhi, wala maglungtad. Ang iyang silot mao ang kamatayon​—pagkawalay-kinabuhi​—dili ang pagbalhin ngadto sa laing kalibotan.​—Roma 6:23.

Komosta ang uban nga nangamatay? Ang kahimtang sa patay gitin-aw diha sa Ecclesiastes 9:5, 10, diin atong mabasa: “Ang mga patay walay nahibaloan . . . Walay buluhaton, walay laraw, walay kahibalo o kinaadman, sulod sa lubnganan.” (Moffatt) Busa, ang kamatayon maoy kahimtang sa pagkawala-maglungtad. Ang salmista misulat nga sa dihang ang tawo mamatay, “mogula ang iyang espiritu, mobalik siya sa iyang yuta; nianang adlawa mahanaw ang iyang mga hunahuna.”​—Salmo 146:4.

Tin-aw, ang mga patay walay panimuot, dili na molihok. Wala silay nahibaloan. Dili sila makakita kanimo, makadungog kanimo, o makasulti kanimo. Dili sila makatabang ni makadaot kanimo. Dili gayod angay nga mahadlok ka sa mga patay. Apan sa unsang paagi ang espiritu “mogula” gikan sa tawo inigkamatay niya?

Ang Espiritu “Mobalik sa Matuod nga Diyos”

Ang Bibliya nag-ingon nga inigkamatay sa tawo, “ang espiritu mobalik sa matuod nga Diyos nga maoy naghatag niini.” (Ecclesiastes 12:7) Nagpasabot ba kini nga ang usa ka espiritu nga bulag sa tawo literal nga mopanaw sa kawanangan paingon sa presensiya sa Diyos? Dili gayod! Ang paagi sa paggamit sa Bibliya sa pulong nga “mobalik” wala magkinahanglan ug aktuwal nga pagbalhin gikan sa usa ka dapit ngadto sa lain. Pananglitan, ang dili-matinumanong mga Israelinhon giingnan: “‘Balik kanako, ug ako mobalik kaninyo,’ miingon si Jehova sa mga panon.” (Malaquias 3:7) Ang ‘pagbalik’ sa Israel ngadto kang Jehova nagpasabot ug pagtalikod sa sayop nga dalan ug pagpahiuyon pag-usab sa matarong nga dalan sa Diyos. Ug ang ‘pagbalik’ ni Jehova sa Israel nagpasabot sa iyang paghatag pag-usab sa iyang pag-uyon ngadto sa iyang katawhan. Nianang duha ka kaso ang ‘pagbalik’ naglangkit ug usa ka tinamdan, dili literal nga pagbalhin gikan sa usa ka dapit ngadto sa lain.

Sa susama, inigkamatay walay mahitabo nga aktuwal nga pagbalhin gikan sa yuta ngadto sa langitnong dapit sa dihang ang espiritu “mobalik” sa Diyos. Hinumdomi, ang espiritu mao ang puwersa sa kinabuhi. Sa dihang ang maong puwersa mawala diha sa tawo, ang Diyos lamang ang adunay katakos sa pagpasig-uli niini ngadto kaniya. Busa ang espiritu “mobalik sa matuod nga Diyos” sa pagkaagi nga ang bisan unsang paglaom sa umaabot nga kinabuhi alang nianang tawhana sa pagkakaron bug-os nga nahasandig sa Diyos.

Tagda, pananglitan, ang giingon sa Kasulatan bahin sa pagkamatay ni Jesus. Ang magsusulat sa ebanghelyo nga si Lucas nag-ingon: “Si Jesus misinggit sa usa ka makusog nga tingog ug miingon: ‘Amahan, sa imong mga kamot itugyan ko ang akong espiritu.’ Sa dihang nakasulti na siya niini, nabugtoan siya sa gininhawa.” (Lucas 23:46) Sa dihang ang espiritu ni Jesus migula kaniya, siya dili literal nga mipanaw paingon sa langit. Si Jesus wala banhawa gikan sa mga patay hangtod sa ikatulong adlaw. Ug 40 pa ka adlaw una siya misaka sa langit. (Buhat 1:3, 9) Apan, panahon sa iyang kamatayon, si Jesus masaligong nagtugyan sa iyang espiritu diha sa mga kamot sa iyang Amahan, nga bug-os nga nagsalig sa katakos ni Jehova sa pagbanhaw kaniya.

Oo, ang Diyos lamang ang makabuhi pag-usab sa tawo. (Salmo 104:30) Pagkadakong kalaoman ang gibuksan niini!

Usa ka Seguradong Paglaom

Ang Bibliya nag-ingon: “Ang takna nagsingabot nga ang tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa tingog [ni Jesus] ug manggula.” (Juan 5:28, 29) Oo, si Jesu-Kristo nagsaad nga kadtong tanan nga anaa sa panumdoman ni Jehova pagabanhawon, o pagabuhion pag-usab. Inay sa makapasubo nga mga pahibalo nga ang mga tawo nangamatay, ang makapalipayng mga taho maghisgot niadtong nangabuhi pag-usab. Pagkamakalilipayng panahon unya ang pag-abiabi sa mga minahal gikan sa lubnganan!

Buot ka bang mahibalo pa ug dugang kon sa unsang paagi makabenepisyo ka gikan niining hinatag-sa-Diyos nga paglaom? Giawhag ka namo sa pagsulat ngadto sa usa ka adres sa ubos alang sa usa ka kopya sa brosyur nga Mga Espiritu sa mga Patay—Sila ba Makatabang o Makadaot Kanimo? Tinuod ba Silang Naglungtad?

Gawas kon gipaila, ang tanang kinutlo sa Bibliya nagagikan sa Bag-ong Kalibotang Hubad sa Balaang Kasulatan.