KAPITULO 15
Si Jesus ‘Magpatunhay sa Hustisya sa Yuta’
1, 2. Sa unsang okasyon si Jesus nasuko, ug ngano?
SI Jesus dayag nga nasuko—ug may maayong rason. Ikaw tingali malisdan sa pag-isip nga siya masuko, kay siya maoy tawo nga malumo. (Mateo 11:29) Siyempre, hingpit niyang nakontrolar ang iyang emosyon kay ang iyang pagkasuko matarong man nga kasuko.a Apan unsay hinungdan sa kasuko niadtong mahigugmaon sa pakigdait nga tawo? Tungod sa grabeng inhustisya.
2 Gimahal ni Jesus ang templo sa Jerusalem. Sa tibuok kalibotan, kadto lang ang sagradong dapit nga gipahinungod sa pagsimba sa iyang langitnong Amahan. Ang mga Hudiyo gikan sa daghang kayutaan mipanaw ug lagyong distansiya aron sa pagsimba didto. Bisan ang mahinadlokon sa Diyos nga mga Hentil nangadto, nga nanulod sa hawanan sa templo nga gigahin aron ilang magamit. Apan sa sinugdan sa iyang ministeryo, si Jesus misulod sa templo ug nakurat sa iyang nakita. Aw, ang maong dapit mas nahisama sa merkado imbes sa balay sa pagsimba! Ang mga negosyante ug mga tig-ilis ug kuwarta naghuot didto. Apan, asa man ang inhustisya? Alang sa maong mga tawo, ang templo sa Diyos maoy usa lamang ka dapit aron mamentaha sa mga tawo ug pangawatan pa gani sila. Sa unsang paagi nahitabo kana?—Juan 2:14.
3, 4. Unsay nahitabo sa balay ni Jehova, ug unsay gihimo ni Jesus aron matul-id kadto?
3 Gilagda sa mga lider sa relihiyon nga usa lamang ka espesipikong sensilyo ang gamiton sa pagbayad sa buhis sa templo. Kinahanglang pailisan sa mga bisita ang ilang kuwarta aron makakuha sa maong mga sensilyo. Busa ang mga tig-ilis ug kuwarta nagbutang sa ilang mga lamesa sa sulod mismo sa templo, nga nagpabayad sa matag transaksiyon. Ang pagbaligyag mga hayop usab mas dako ug ganansiya. Ang mga bisita nga gustong motanyag ug mga halad mahimong mopalit gikan ni bisan kinsang negosyante sa siyudad, apan basig moingon ang mga opisyales sa templo nga dili dalawaton ang hayop nga ilang ihalad. Pero seguradong dawaton ang mga halad nga gipalit didto mismo sa templo. Tungod ana, ang mga tawo mapugos sa pagpalit ug mga hayop diha sa templo, maong mahal kaayo ang baligya sa mga negosyante didto.b Grabe pa kadto kay sa dayag nga pagpanguwarta. Katumbas kadto sa pagpangawat!
4 Dili makatugot si Jesus sa maong inhustisya. Kadto maoy balay mismo sa iyang Amahan! Nagbuhat siyag latigo nga pisi ug giabog ang mga panon sa baka ug mga karnero gikan sa templo. Unya siya miadto sa mga tig-ilis ug kuwarta ug gipanglintuwad ang ilang mga lamesa. Handurawa ang tanang sensilyo nga nangahulog sa salog nga marmol. Isog niyang gimandoan ang mga lalaki nga namaligyag mga salampati: “Panguhaa ninyo kini dinhi!” (Juan 2:15, 16) Morag walay nangahas sa pagsupak sa maong maisogong tawo.
“Panguhaa ninyo kini dinhi!”
Liwat sa Amahan
5-7. (a) Sa unsang paagi nakat-onan ni Jesus ang hustisya gikan kang Jehova, ug unsay atong makat-onan sa iyang panig-ingnan? (b) Unsay gihimo ni Jesus sa mga inhustisya nga gipahinabo ni Satanas, ug unsaon na niya pagsulbad sa umaabot?
5 Siyempre, namalik ang mga negosyante. Mga tulo ka tuig sa ulahi, giatubang ni Jesus ang samang inhustisya, nga niadtong higayona gikutlo ang mga pulong ni Jehova nga nagsaway sa mga naghimo sa Iyang balay nga “usa ka langob sa mga tulisan.” (Jeremias 7:11; Mateo 21:13) Oo, sa dihang nakita ni Jesus ang hinakog nga pagpamentaha sa mga tawo ug ang ilang paghugaw sa templo sa Diyos, iyang gibati ang ingon sa gibati sa iyang Amahan. Ug dili na katingad-an! Sulod sa minilyong katuigan, gitudloan si Jesus sa iyang langitnong Amahan. Ingong resulta, hingpit niyang nasundog ang hustisya ni Jehova. Siya nahimong usa ka buhing pananglitan sa panultihon, Liwat sa amahan. Busa kon gusto natong masabtan ang hustisya ni Jehova, labing maayong pamalandongon nato ang panig-ingnan ni Jesu-Kristo.—Juan 14:9, 10.
6 Presente ang bugtong nga Anak ni Jehova dihang giakusahan ni Satanas si Jehova nga Diyos nga bakakon ug gikuwestiyon ang pagkamatarong sa Iyang pagmando. Dako kaayong pasipala! Ang Anak nakadungog usab sa ulahing akusasyon ni Satanas nga walay mag-alagad kang Jehova tungod sa gugma. Ang maong bakak nga mga akusasyon seguradong nakapasakit sa matarong nga kasingkasing sa Anak. Pagkadakong kalipay ang iyang gibati sa pagkahibalo nga siya ang magtuman sa hinungdanong bahin sa pagtul-id sa kabakakan! (2 Corinto 1:20) Unsaon niya kana paghimo?
7 Sumala sa atong nahibaloan sa Kapitulo 14, gihatag ni Jesu-Kristo ang pangataposan ug dili malalis nga tubag sa akusasyon ni Satanas, nga nagdaot sa integridad sa mga linalang ni Jehova. Sa ingon gipahiluna ni Jesus ang basehanan aron mahinloan ang balaang ngalan sa Diyos, nga Jehova, gikan sa tanang pagbutangbutang—lakip ang akusasyon nga dili maayo ang Iyang paagi sa pagmando. Ingong Pangunang Ahente ni Jehova, ipatuman ni Jesus ang hustisya sa Diyos sa tibuok uniberso. (Buhat 5:31) Ang iyang pagkinabuhi sa yuta susamang nagpakita sa hustisya sa Diyos. Si Jehova miingon bahin kaniya: “Ihatag nako kaniya ang akong espiritu, ug iyang ipakita sa kanasoran kon unsa ang tinuod nga hustisya.” (Mateo 12:18) Giunsa pagtuman ni Jesus kanang mga pulonga?
Gipatin-aw ni Jesus “kon Unsa ang Tinuod nga Hustisya”
8-10. (a) Sa unsang paagi ang binaba nga mga tradisyon sa Hudiyong mga lider sa relihiyon nagtudlo sa mga tawo nga dumtan ang mga dili Hudiyo ug mga babaye? (b) Sa unsang paagi ang binaba nga mga balaod naghimo sa balaod ni Jehova sa Igpapahulay nga kabug-at?
8 Si Jesus nahigugma sa Balaod ni Jehova ug nagkinabuhi sumala niana. Apan ang mga lider sa relihiyon sa iyang adlaw nagtuis ug nagpadapat sa maong Balaod sa sayop nga paagi. Giingnan sila ni Jesus: “Alaot kamo, mga eskriba ug mga Pariseo, mga salingkapaw! . . . Inyong gibalewala ang mas importanteng mga butang sa Balaod, nga mao ang hustisya, kaluoy, ug pagkamatinumanon.” (Mateo 23:23) Klaro nga kadtong mga magtutudlo sa Balaod sa Diyos wala magpatin-aw “kon unsa ang tinuod nga hustisya.” Hinunoa, gihimo nilang lisod sabton ang kahulogan sa hustisya sa Diyos. Sa unsang paagi? Tagda ang pipila ka pananglitan.
9 Gisugo ni Jehova ang iyang katawhan nga magpabiling bulag gikan sa paganong mga nasod palibot nila. (1 Hari 11:1, 2) Bisan pa niana, ang pipila ka panatikong mga lider sa relihiyon nagdasig sa mga tawo nga dumtan ang tanang dili Hudiyo. Nalakip pa gani sa Mishnah kining lagdaa: “Ang mga baka dili ibilin sa mga balay nga sak-anan sa mga hentil kay sila gikatahapan nga naghimo sa bestialidad.” Ang maong diskriminasyon ngadto sa mga dili Hudiyo dili makataronganon ug nahasupak gayod sa diwa sa Moisesnong Balaod. (Levitico 19:34) Gipaubos sa ubang hinimog tawong mga lagda ang mga babaye. Ang binaba nga balaod nag-ingon nga ang asawa kinahanglang magsunod ug dili motapad sa paglakaw sa iyang bana. Ang lalaki gipasidan-an nga dili makigsulti sa babaye diha sa publiko, bisan sa iyang asawa mismo. Sama sa mga ulipon, ang mga babaye dili tugotan nga mosaksi sa hukmanan. Diha pa gani pormal nga pag-ampo diin ang mga lalaki nagpasalamat sa Diyos nga dili sila mga babaye.
10 Ang Balaod sa Diyos gitagoan sa mga lider sa relihiyon ilalom sa daghan kaayong hinimog tawo nga mga lagda ug mga mando. Pananglitan, ang balaod sa Igpapahulay nagdili sa buluhaton sa adlaw nga Igpapahulay, nga gigahin kanang adlawa alang sa pagsimba, sa espirituwal nga pagpalig-on, ug sa pagpahulay. Apan ang mga Pariseo naghimo nianang balaora nga kabug-at. Sila mismo naghukom kon unsay gipasabot sa “buluhaton.” Ilang ginganlan nga buluhaton ang 39 ka nagkalainlaing mga kalihokan, sama sa pagpangani o pagpangayam. Ang maong mga klasipikasyon mipatunghag walay kataposang mga pangutana. Kon ang usa ka tawo mopatay ug pulgas sa Igpapahulay, nangayam ba siya? Kon siya mokutlog diyutayng trigo aron kaonon samtang naglakaw, nag-ani ba siya? Kon siya mag-ayo sa usa ka tawong masakiton, nagtrabaho ba siya? Ang maong mga pangutana gitubag pinaagig estrikto ug komplikadong mga lagda.
11, 12. Giunsa pagpahayag ni Jesus ang iyang pagsupak sa dili Kasulatanhong mga tradisyon sa mga Pariseo?
11 Sa maong kahimtang, giunsa pagtabang ni Jesus ang mga tawo sa pagsabot kon unsa ang hustisya? Pinaagi sa iyang mga pagpanudlo ug sa iyang pagkinabuhi, iyang gisagop ang usa ka maisogong baroganan batok sa mga lider sa relihiyon. Tagda una ang pipila sa iyang mga pagtulon-an. Direkta niyang gisaway ang ilang daghang hinimog tawo nga mga lagda, nga nag-ingon: “Gihimo ninyong walay pulos ang pulong sa Diyos tungod sa tradisyon nga inyong gipasa.”—Marcos 7:13.
12 Si Jesus puwersadong nagtudlo nga sayop ang mga Pariseo bahin sa balaod sa Igpapahulay ug nga wala nila masabti ang bug-os nga katuyoan sa maong balaod. Siya miingon nga ang Mesiyas maoy “Ginoo sa Igpapahulay” ug busa may katungod sa pagpang-ayo sa mga tawo sa adlaw sa Igpapahulay. (Mateo 12:8) Aron ipasiugda ang punto, siya naghimog milagrosong mga pagpang-ayo sa adlaw sa Igpapahulay. (Lucas 6:7-10) Ang maong mga pagpang-ayo maoy pasiuna sa pagpang-ayo nga iyang himoon sa tibuok yuta panahon sa Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando. Ang maong Milenyo mao unya ang kinalabwang Igpapahulay, sa dihang ang tanang matinumanong katawhan sa kataposan makapahulay na gikan sa kasiglohan nga pagpas-an sa mga kabug-at sa sala ug kamatayon.
13. Unsang balaod ang milungtad ingong resulta sa ministeryo sa Kristo sa yuta, ug sa unsang paagi lahi kini sa Balaod ni Moises?
13 Gipatin-aw usab ni Jesus kon unsa ang tinuod nga hustisya pinaagi sa usa ka bag-ong balaod, “ang balaod sa Kristo,” nga naglungtad human sa iyang ministeryo sa yuta. (Galacia 6:2) Lahi sa Balaod ni Moises, kining bag-ong balaod sagad nagdepende, dili sa serye sa sinulat nga mga sugo, kondili sa mga prinsipyo. Hinuon nalakip niini ang pipila ka direktang sugo. Usa niini gitawag ni Jesus nga usa ka “bag-ong sugo.” Gitudloan ni Jesus ang tanan niyang mga sumusunod sa paghigugma sa usag usa ingon nga siya nahigugma kanila. (Juan 13:34, 35) Oo, ang masakripisyohong gugma mao unya ang ilhanan sa tanang nagkinabuhi sumala sa “balaod sa Kristo.”
Usa ka Buhing Panig-ingnan sa Hustisya
14, 15. Sa unsang paagi gipakita ni Jesus nga iyang giila ang limitasyon sa iyang awtoridad, ug nganong makapalig-on kini sa atong pagsalig?
14 Si Jesus wala lamang magtudlo bahin sa gugma. Siya nagkinabuhi sumala sa “balaod sa Kristo.” Klaro nang makita sa iyang pagkinabuhi. Tagda ang tulo ka paagi diin ang panig-ingnan ni Jesus nagpatin-aw kon unsa ang hustisya.
15 Una, si Jesus estriktong naglikay sa paghimog inhustisya. Tingali nakamatikod ka nga ang daghang inhustisya motungha sa dihang ang dili hingpit nga mga tawo mahimong hambogiro ug molapas sa limitasyon sa ilang awtoridad. Wala kana himoa ni Jesus. Sa usa ka okasyon, usa ka lalaki miduol kang Jesus ug miingon: “Magtutudlo, ingna ang akong igsoon nga bahinan ko niya sa panulondon.” Unsay tubag ni Jesus? “Kinsa may naghatag nakog katungod nga mahimong maghuhukom o tigbahin sa inyong panulondon?” (Lucas 12:13, 14) Dili ba talagsaon kana? Ang intelihensiya ni Jesus, iyang katakos sa paghukom, ug bisan ang gidak-on sa awtoridad nga gihatag kaniya sa Diyos labaw kay kang bisan kinsa sa yuta; bisan pa niana, siya midumili nga malangkit sa maong butang, sanglit wala pa siya hatagig linaing awtoridad sa paghimo niana. Si Jesus kanunayng makasaranganon, bisan niadtong wala pa siya moanhi sa yuta. (Judas 9) Dalayegon kaayo nga si Jesus mapainubsanong nagsalig kang Jehova sa paghukom kon unsay matarong.
16, 17. (a) Giunsa pagpakita ni Jesus ang hustisya dihang nagsangyaw siya sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos? (b) Giunsa pagpakita ni Jesus ang hustisya sa maluluy-ong paagi?
16 Ikaduha, si Jesus nagpakitag hustisya sa paagi sa iyang pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. Siya walay pinalabi. Sinsero siyang naningkamot nga maabot ang tanang matang sa katawhan, dato man o pobre. Pero ang mga Pariseo wala magtagad sa pobre o ordinaryong mga tawo, ug nagtawag pa gani kanila nga ʽam-ha·ʼaʹrets, o “katawhan sa yuta.” Maisogong milihok si Jesus sa pagsupak sa maong inhustisya. Sa dihang gitudloan niya ang katawhan sa maayong balita, nakigsalo nila sa pagpangaon, nagpakaon kanila, nag-ayo kanila, o nagbanhaw pa gani kanila, hingpit niyang gisundog ang hustisya sa Diyos, kinsa nagtinguha nga maabot “ang tanang matang sa tawo.”c—1 Timoteo 2:4.
17 Ikatulo, gipakita ni Jesus ang hustisya pinaagi sa pagkamaluluy-on. Siya naningkamot pag-ayo nga tabangan ang mga makasasala. (Mateo 9:11-13) Siya mitabang dayon sa mga tawo nga walay katakos sa pagdepensa sa ilang kaugalingon. Pananglitan, si Jesus wala mouyon sa mga lider sa relihiyon nga nagtudlo sa mga tawo nga dumtan ang tanang Hentil. Siya maluluy-ong nagtabang ug nagtudlo sa pipila kanila, bisan pag ang iyang pangunang misyon maoy alang sa Hudiyong katawhan. Misugot siya nga mohimog milagrosong pag-ayo alang sa usa ka Romanong opisyal sa kasundalohan, nga miingon: “Wala koy nakita sa Israel nga may ingon niini ka dakong pagtuo.”—Mateo 8:5-13.
18, 19. (a) Sa unsang mga paagi gipasidunggan ni Jesus ang mga babaye? (b) Sa unsang paagi ang panig-ingnan ni Jesus makatabang kanato nga masabtan nga nagkinahanglag kaisog ang pagbuhat kon unsay husto?
18 Sa susama, si Jesus wala mosuportar sa naglungtad nga mga opinyon bahin sa mga babaye. Hinuon, maisogon niyang gibuhat kon unsay husto. Ang mga babayeng Samarianhon giisip nga hugaw sama sa mga Hentil. Bisan pa niana, si Jesus wala magpanuko sa pagsangyaw ngadto sa babayeng Samarianhon sa may atabay sa Sikar. Gani, ang maong babaye ang unang gisultihan ni Jesus nga siya ang gisaad nga Mesiyas. (Juan 4:6, 25, 26) Ang mga Pariseo nag-ingon nga ang mga babaye dili angayng tudloan sa Balaod sa Diyos, apan si Jesus migugol ug dakong panahon ug kusog aron matudloan ang mga babaye. (Lucas 10:38-42) Ug samtang ang tradisyon nag-isip nga dili kasaligan ang mga babaye sa paghatag ug kasaligang pamatuod, gipasidunggan ni Jesus ang ubay-ubayng babaye sa pribilehiyo nga unang makakita kaniya human sa iyang pagkabanhaw. Iya pa ganing gisultihan sila nga isugilon ngadto sa iyang mga tinun-an nga lalaki ang maong labing hinungdanong hitabo!—Mateo 28:1-10.
19 Oo, gipatin-aw ni Jesus ngadto sa mga nasod kon unsa ang hustisya. Sa daghang higayon, iyang gihimo kana bisan pag may dakong risgo sa iyang kaugalingon. Ang panig-ingnan ni Jesus makatabang kanato nga masabtan nga nagkinahanglag kaisog ang pagbuhat sa kon unsay giingon ni Jehova nga husto. Haom lang nga siya gitawag “ang Leyon sa tribo ni Juda.” (Pinadayag 5:5) Hinumdomi nga ang leyon nagsimbolo sa hustisya. Hinuon, duol nang ipatuman ni Jesus ang mas dakong hustisya. Sa labing bug-os nga diwa, iyang ipatuman ang “hustisya sa yuta.”—Isaias 42:4.
Ang Mesiyanikong Hari ‘Magpatunhay sa Hustisya sa Yuta’
20, 21. Sa atong panahon, sa unsang paagi ang Mesiyanikong Hari nagpatuman sa hustisya sa tibuok yuta ug sulod sa Kristohanong kongregasyon?
20 Sukad mahimong Mesiyanikong Hari niadtong 1914, si Jesus nagpatuman sa hustisya sa yuta. Sa unsang paagi? Iyang giseguro nga matuman ang iyang tagna sa Mateo 24:14. Ang mga sumusunod ni Jesus nagtudlo sa mga tawo sa tanang nasod bahin sa Gingharian ni Jehova. Sama kang Jesus, sila nagsangyaw nga walay pagpihigpihig, nga nagtinguha nga ang tanan—bata o tigulang, dato o pobre, lalaki o babaye—hatagag higayon nga makaila kang Jehova, ang Diyos sa hustisya.
21 Giseguro pod ni Jesus nga naay hustisya sulod sa Kristohanong kongregasyon, nga niana siya mao ang Ulo. Sumala sa gitagna, siya naghatag ug “gasa nga mga lalaki,” matinumanon nga Kristohanong mga ansiyano nga nanguna sa kongregasyon. (Efeso 4:8-12) Sa pagbantay sa bililhong panon sa Diyos, ang maong mga lalaki nagsunod sa panig-ingnan ni Jesu-Kristo sa pagpatuman sa hustisya. Kanunay nilang gihinumdoman nga buot ni Jesus nga ang iyang mga karnero dumalahon sa matarong nga paagi—bisan unsa pay ilang katungdanan, materyal nga kahimtang, o kon ilado ba sila o dili.
22. Unsay pagbati ni Jehova bahin sa kaylap nga mga inhustisya sa kalibotan karon, ug unsay iyang gisugo sa iyang Anak nga buhaton bahin niana?
22 Sa dili na madugay, bug-os nga ipatuman ni Jesus ang hustisya sa tibuok yuta. Ang inhustisya kaylap niining daotang kalibotan. Ang matag bata nga mamatay tungod sa gutom maoy biktima sa klarong inhustisya, ilabina dihang hunahunaon nato ang kuwarta ug panahon nga gigamit sa paggamag mga armas sa gubat ug sa paglipaylipay. Minilyong tawo ang mamatay kada tuig tungod sa mga problema nga puwede ra untang malikayan. Kini maoy usa lamang sa daghang matang sa inhustisya, nga makapukaw sa kasuko ni Jehova. Iyang gitudlo ang iyang Anak nga makig-away sa usa ka matarong nga gubat batok niining daotang sistema sa mga butang aron taposon ang tanang inhustisya.—Pinadayag 16:14, 16; 19:11-15.
23. Human sa Armagedon, sa unsang paagi ang Kristo magpatuman sa hustisya hangtod sa hangtod?
23 Bisan pa niana, ang hustisya ni Jehova dili lang kutob sa paglaglag sa mga daotan. Gitudlo usab niya ang iyang Anak sa pagmando ingong “Prinsipe sa Pakigdait.” Human sa gubat sa Armagedon, ang paghari ni Jesus magpatuman sa pakigdait sa tibuok yuta, ug siya magmando “pinaagi sa hustisya.” (Isaias 9:6, 7) Dayon si Jesus malipay unya sa pagwagtang sa tanang inhustisya nga nakapahinabog hilabihang pag-antos sa kalibotan. Hangtod sa hangtod, matinumanon niyang suportahan ang hingpit nga hustisya ni Jehova. Busa importante nga atong tinguhaon karon ang pagsundog sa hustisya ni Jehova. Tan-awon nato kon sa unsang paagi makahimo kita niana.
a Sa pagpadayag ug matarong nga kasuko, si Jesus nagsundog kang Jehova, kinsa “mopakita gayod sa iyang kasuko” batok sa tanang pagkadaotan. (Nahum 1:2) Pananglitan, human sa pagsulti ni Jehova sa iyang rebelyosong katawhan nga gihimo nila ang iyang balay nga “usa ka langob sa mga tulisan,” siya miingon: “Ang akong kasuko ug ang akong kapungot ibubo niining dapita.”—Jeremias 7:11, 20.
b Sumala sa Mishnah, ang pagprotesta mitungha pipila ka tuig sa ulahi tungod sa mahal nga presyo sa mga salampati nga gibaligya didto sa templo. Ang presyo gipaubsan dayon ug mga 99 porsiyento! Kinsay mas nakakuwarta niadtong dakog tubo nga negosyo? Gipaila sa pipila ka historyano nga ang mga baligyaanan sa templo gipanag-iya sa pamilya sa Hataas nga Saserdoteng si Anas, nga nakapadato kaayo sa pamilya sa maong saserdote.—Juan 18:13.
c Ang mga Pariseo nagtuo nga ang ubos nga mga tawo, kinsa dili batid sa Balaod, maoy “tinunglo.” (Juan 7:49) Sila miingon nga ang maong mga tawo dili angayng tudloan, ni makignegosyo o makigsalo sa pagkaon o mag-ampo uban nila. Kon tugtan sa usa ka tawo ang iyang anak nga babaye nga makigminyo sa usa kanila, kini mas daotan pa kay sa pagpameligro kaniya sa mapintas nga mga mananap. Giisip nila nga ang maong ubos nga mga tawo wala makabaton sa paglaom sa pagkabanhaw.