Watchtower ONLINE NGA LIBRARYA
Watchtower
ONLINE NGA LIBRARYA
Cebuano
  • BIBLIYA
  • PUBLIKASYON
  • MGA TIGOM
  • w85 8/15 p. 10-15
  • Nisan 14—Ang Adlaw sa Paghinumdom

Walay video nga available.

Sorry, dunay problema sa pag-load sa video

  • Nisan 14—Ang Adlaw sa Paghinumdom
  • Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—1985
  • Sub-ulohan
  • Susamang Materyal
  • Usa ka Halandumong Adlaw
  • Unsay Nahitabo? Unsay Kahulogan Niini?
  • Himaya, Gugma, ug Panaghiusa
  • Panihapon sa Ginoo
    Pagtugkad sa Kasulatan, Tomo 2
  • Kon Nganong ang Panihapon sa Ginoo May Kahulogan Alang Kanimo
    Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—1993
  • Nganong Saulogon ang Panihapon sa Ginoo?
    Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—2003
  • Ang Panihapon sa Ginoo—Unsaon Pagsaulog?
    Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—2004
Uban Pa
Ang Bantayanang Torre Nagapahayag sa Gingharian ni Jehova—1985
w85 8/15 p. 10-15

Nisan 14—Ang Adlaw sa Paghinumdom

“Sa kanunay buhata kini sa paghinumdom kanako.”—1 CORINTO 11:24.

1. Sa unsang paagi gidaog ni Jesus ang kalibotan?

“MAGMAISOGON! Gidaog ko na ang kalibotan.” Pinaagi niining mga pulonga sa paglipay ug pagdasig, napalig-on ni Jesus ang iyang 11 ka matinumanong mga apostoles sa gabii sa wala pa siya mamatay. Napamatud-an ni Jesus ang iyang kaugalingon nga usa ka magdadaog sa kalibotan! Siya sa malamposon nakasukol sa tanang paningkamot sa iyang Kaaway si Satanas nga Yawa, sa pagbungkag sa iyang pagkamaunongon kang Jehova. Ug karon, uban sa kamatayon diha sa kahoy sa pagsakit nga iyang atubangon sa pipila ka oras, masaligon siya sa paghupot sa iyang dalan sa matinumanong pagkamaunongon hangtod sa kataposan.—Juan 16:33; Hebreohanon 12:2.

2. Nganong gisugdan ni Jesus “ang panihapon sa Ginoo”?

2 Kining hitaboa nga adunay unibersohanong bili nahitabo sa napulog siyam ka gatos ug kalim-an ug duha ka tuig kanhi sa ika-14ng adlaw sa Nisan, ang unang lunar nga bulan sa balaang kalendaryong Hudiyohanon. Kinahanglang dili gayod kalimtan kining adlawa sa iyang maunongong mga sumusunod sa iyang lakang. Sa pagseguro nga dili makalimtan sa iyang maunongong sumusunod ang kahulogan nga himoon nianang higayona, gisugdan ni Jesus ang linain nga paghandom sa panihapon, nga gibatbat ni apostol Pablo nga “ang Panihapon sa Ginoo.” Ilalom sa balaang pagdasig giasoy ni Pablo nga ning okasyona gisugo ni Jesus ang iyang mga disipulo nga presente niadto: “Sa kanunay buhata ninyo kini sa paghinumdom kanako.” (1 Corinto 11:20, 24) Kon nagtagad ikaw nga usa sa mga sumusunod ni Jesus, gipabilhan ba nimo kon nganong iyang gisugo kana, kon unsay gikinahanglan niini nga imong buhaton, ug unsay kahulogan niini alang sa imong umaabot?

Usa ka Halandumong Adlaw

3. Ngano, ug ilalom sa unsang mga sirkumstansiya, nga unang gihimo ang Nisan 14 ingong adlaw sa paghinumdom?

3 Dili kini unang higayon sa kasaysayan sa tawo nga gihikay ang Nisan 14 ingong adlaw sa paghinumdom. Sa 1513 W.K.P., si Jehova, pinaagi sa iyang alagad nga si Moises, misugo sa mga Israelitas: “Karong adlawa [Nisan 14] mahimong usa ka handumanan alang kaninyo, ug pagasaulogon ninyo ingong piyesta kang Jehova sa tanan ninyong kaliwatan.” Unsay nakaaghat sa kasaulogan balik niadto? Si Jehova mismo mitubag: “Mao kini ang halad sa paskua ni Jehova, nga milabay ibabaw sa mga balay sa mga anak sa Israel sa Ehipto sa iyang gihampak ang mga Ehiptohanon.”—Exodo 12:14, 27.

4. Unsa ang hinungdanong mga isyu ang nalangkit sa kaluwasan sa Israel gikan sa Ehipto?

4 Kanang katingalahang kaluwasan sa Ehipto sa tanang panganayng anak nga Israelinhon, lakip sa tawo ug hayop, nahitabo nianang gabii sa Nisan 14. Kadto mao ang kataposan sa siyam ka hampak batok sa yawang mga diyosdiyos nga gisimba sa mga Ehiptohanon, nga nagpasiugda sa gipamulong nang katuyoan ni Jehova ngadto sa mapahitas-ong Paraon: “Sa pagkatinuod, alang niini nga katuyoan nga akong gilugwayan ang imong kinabuhi, aron sa pagpakita kanimo sa akong gahom ug aron ang akong ngalan igasangyaw sa tibuok nga yuta.” Sa pipila ka adlaw sa ulahi ang ngalan ug gahom ni Jehova dugang nga napadayag sa iyang giluwas ang milyonmilyong mga Israelitas ug ang dakong panon sa nagkasagol nga katawhan sa Pulang Dagat, samtang nangalumos ang panon sa kasundalohan ni Paraon. Dili ikatingala nga si Moises ug ang mga anak sa Israel miawit: “Magaawit ako kang Jehova, kay siya nabayaw sa kahitas-an”!—Exodo 9:16; 15:1.

5. Unsay katuyoan sa pagsaulog sa Paskua?

5 Human nga nakapahimutang ang mga Israelitas sa yuta nga gisaad ngadto sa ilang katigulangang si Abraham, ang Paskua kinahanglang saulogon sa tibuok nasod makausa sa usa ka tuig sa Jerusalem, sa pagsunod sa sugo diha sa Deuteronomio 16:1-8. Busa mihikay si Jehova nga kinahanglang mangibabaw ang Nisan 14 diha sa mga hunahuna sa iyang malarawanong katawhan. Sa unsang katuyoan nga nag-alagad kini? Nga kadto maoy usa ka adlaw sa pagbayaw sa ngalan ni Jehova, sa paghinumdom sa iyang dagkong mga buhat sa kaluwasan. Busa sa kasiglohang nanglabay ang pagkahinungdanon sa Paskua maoy nangibabaw sa mga kasingkasing ug mga hunahuna sa mga ginikanan ni Jesus kinsa, kita gisuginlan, “tig-adto sa Jerusalem kada tuig sa piyesta sa paskua.” Sumala sa batasang Hudiyohanon, ang ilang anak si Jesus uban kanila.—Lucas 2:41, 42.

6. Unsang mga katarongan nga mabalak-on si Jesus sa pagsaulog sa Paskua sa 33 K.P. uban sa iyang matinumanong mga apostoles?

6 Human sa pagbawtismo ni Jesus sa Jordan ug sa pagsugod sa iyang ministeryo, piho nga nagpadayon siya sa pagsaulog sa Paskua uban kang Maria, ang iyang yutan-ong inahan, ug sa iyang mga anak, iyang mga igsoon sa inahan. Apan, alang sa Nisan 14, 33 K.P., mihikay si Jesus sa pagsaulog sa piyesta uban sa iyang 12 ka apostoles. Ang asoy ni Lucas nagsugilon kanato kon unsay gibati ni Jesus ning okasyona: “Dako ang akong tinguha nga magakaon niining panihapon sa Paskua uban kaninyo sa dili pa ako mag-antos!” (Lucas 22:15, Today’s English Version) Nganong adunay dakong tinguha diha kang Jesus? Tungod kay nasayod siya sa kahulogan sa mga hitabo nga hapit nang mahitabo nianang halandumong adlaw nga misugod sa pagsalop sa adlaw. Nasayod usab si Jesus nga kining hitaboa dili makatumbas nianang nahitabo balik sa 1513 W.K.P. Dugang pang mabayaw ang ngalan niini sukad masukad ug magatukod ug pasukaranan sa labing dakong panalangin alang sa tanang pamilya sa yuta. Dugang pa, daghan siyag isulti sa iyang mga tinun-an sa dili pa siya mamatay, sa paghatag kaisog kanila aron magpabilin ang iyang maunongong mga sumusunod. Ang detalyadong asoy sa ebanghelyo magtugot kanato sa pagpamati niini, pagaingon pa, sa gipamulong ug gibuhat ni Jesus.—Juan 12:31; 17:26.

Unsay Nahitabo? Unsay Kahulogan Niini?

7. (a) Unsang mga hitabo sa panahon sa kataposang Paskua ni Jesus nga mitultol sa iyang pagsugod sa Memoryal sa iyang kamatayon? (Juan 13:1-30) (b) Ibatbat ang paagi ni Jesus sa paghikay sa Panihapon sa Ginoo.

7 Samtang nagpadayon ang panihapon, mitindog si Jesus ug gihugasan ang mga tiil sa iyang mga tinun-an, ug busa nagpakitag hingpit nga panig-ingnan sa pagkamapaubsanon. Dayon si Jesus miingon, “Ang usa kaninyo magabudhi kanako.” Human niana iyang giatubang si Judas ug miingon, “Ang imong pagabuhaton buhata sa madali.” Ang asoy ni Juan nag-ingon: “Siya migula dihadiha. Ug kadto gabii.” (Juan 13:21, 27, 30) Human niining hitaboa nga gisugdan ni Jesus ang Memoryal sa iyang kamatayon. Atong pamation kon giunsa kini sa pagbatbat ni Mateo nga nakasaksi sa nahitabo: “Ug samtang nagpadayon sila sa pangaon, si Jesus mikuhag tinapay ug, human nakapanalangin, iyang gipikaspikas kini ug, gihatag sa mga tinun-an, siya miingon: ‘Kumuha, ug kumaon. Kini nagkahulogan sa akong lawas.’ Unya, gikuha niya ang kopa ug, human nga nakapasalamat, iyang gitunol ngadto kanila, nga nag-ingon: ‘Uminom kamo niini, kamong tanan; kay nagkahulogan kini sa akong “dugo sa pakigsaad,” nga igaula alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala. Apan sultihan ko kamo, ako dili na moinom pag-usab niining bunga sa parras hangtod niadtong adlawa nga magainom ako sa bag-o niini uban kaninyo diha sa gingharian sa akong Amahan.’ Ug, human nga nakaawit silag mga awit sa pagdayeg, miadto sila sa Bukid sa Olibo.”—Mateo 26:26-30; tan-awa usab ang Marcos 14:22-26, Lucas 22:19, 20, ug 1 Corinto 11:23-26.

8. Nganong importante kaayong masabtan ang kahulogan sa mga pulong ug lihok ni Jesus sa pagsugod sa Memoryal?

8 Unsa ang bug-os nga kahulogan sa gipamulong ug gibuhat ni Jesus nianang okasyona? Gipasiugda ni Pablo kon unsa ka hinungdanon alang sa tanang dinihogang mga sumusunod ni Kristo sa pagpabili niini, sa pag-ingon: “Busa bisan kinsa nga magakaon sa tinapay ug magainom sa kopa sa Ginoo nga dili takos makasala batok sa lawas ug sa dugo sa Ginoo.” Sa pagkamatuod walay bisan usa sa dinihogan nga magtinguha nga mahimong ‘dili takos’ atubangan sa mga mata ni Jehova nga mohatag kaniyag mapait nga silot. Dugang pa, ang “dakong panon” nagtinguha nga maisip nga takos ingong kauban sa dinihogang nanghibilin. Busa, samtang nagsingabot ang laing Memoryal sa Marso 24, 1986, tukma gayod sa panahon nga susihon pag-usab natong tanan kining butanga sa detalyadong paagi.—1 Corinto 11:27.

9. (a) Nganong ang paghubad sa mga pulong ni Jesus, “Kini nagkahulogan sa akong lawas” mas tukma kay sa, “Kini mao ang akong lawas”? (Tan-awa ang potnot.) (b) Unsay espesyal nga kahulogan ang gihatag ni Jesus sa tinapay? (c) Sa bino?

9 Si Jesus miingon, “Kini nagkahulogan sa akong lawas.”a Sa pagsulti niining mga pulonga, gihatagan ni Jesus ug espesyal nga kahulogan ang tinapay—kadto maoy simbolo sa iyang kaugalingong unodnong lawas nga walay sala nga iyang gihatag “alang sa kinabuhi sa kalibotan.” (Juan 6:51) Busa, sa miingon siya bahin sa kopa sa bino, “Kini nagkahulogan sa akong ‘dugo sa pakigsaad,’ . . . nga igaula . . . alang sa kapasayloan sa mga sala,” iyang gigamit ang gipaaslom nga bino diha sa kopa ingong simbolo sa iyang kaugalingong dugo. Kining dugo maoy sukaranan sa pagpalihok sa “bag-ong pakigsaad.” Ang iyang naulang dugo mahimong paagi usab sa pagtagana sa “kapasayloan sa mga sala.”—Mateo 26:28; Jeremias 31:31-33; Hebreohanon 9:22.

10. Unsay kahulogan sa pagpakig-ambit sa tinapay ug bino?

10 Nan, unsay kahulogan sa bahin niadtong makig-ambit sa tinapay ug sa bino sa panahon sa pagsaulog sa Memoryal? Ang lihok mismo nagpakita ngadto sa mga mag-aambit, ug sa mga tumatan-aw, nga ginatagamtam na nila ang halad lukat ni Kristo Jesus, apan sa espesyal nga paagi ug alang sa espesyal nga katuyoan. Sa unsang paagi milihok kini? Pinasukad sa ilang pagtuo sa halad ni Kristo ug sa ilang pagpahinungod kang Jehova, gidawat sila sa Diyos pinaagi sa bili sa tawhanong halad ni Jesus. Alang sa unsa nga katuyoan? Aron kahatagan sila ug tawhanong kahingpitan ug busa makabaton ug matarong nga baroganan atubangan sa Diyos. Ug magaanak si Jehova kanila pinaagi sa iyang balaang espiritu ug sila mahimong iyang espirituwal nga mga anak. Makahimo na sila karon sa paghalad sa ilang katungod sa pagkinabuhi sa yuta baylo sa langitnong panulondon. Kining tanan mahitabo sa dili pa sila makigbahin sa Panihapon sa Ginoo.—Roma 5:1, 2, 8; 8:15-17; Santiago 1:18.

11, 12. (a) Unsang dugang duha ka butang ang gipasabot sa pag-inom sa bino? (b) Ipatin-aw ang pakigsaad nga gihimo ni Jesus uban niadtong makig-ambit.

11 Tagda karon kon unsay kahulogan sa pag-inom sa bino. Bisag gihatagan ni Jehova ug pagkamatarong ang iyang espirituwal nga mga anak ug gisagop sila ingong mga anak, sila sa gihapon dili-hingpit sa unod. Makasala gihapon sila ug ilang gidawat kini. Pinaagi sa pag-inom sa bino, ilang gidawat ang ilang adlaw-adlawng pagsalig sa dugo ni Kristo Jesus, nga “giula alang sa daghan sa kapasayloan sa mga sala.”—1 Juan 1:9, 10; 2:1.

12 Apan, aduna pay laing butang, ang gipasabot sa pag-inom sa bino. Ang mga mag-aambit magpamatuod nga sila gidala ngadto sa “bag-ong pakigsaad” nga dugay nang gitagna ni Jehova pinaagi ni manalagnang Jeremias. Kining pakigsaad milihok pinaagi sa dugo ni Jesus. Ang nalangkit niana nga pakigsaad mao si Jehova nga Diyos ug ang iyang espirituwal nga mga anak, nga sa kinatibuk-an naglangkob sa espirituwal nga Israel. Ang matag membro pinili sa Diyos. Si Jesus mao ang Tigpataliwala sa pakigsaad, nga niini iyang paluyohan kadtong 144,000 nga mga sakop sa pakigsaad nga mahimong bahin sa binhi ni Abraham. (Jeremias 31:31-34; 2 Tesalonica 2:13; Hebreohanon 8:10, 12; 12:22-24; Galacia 3:29) Kini usab sila ang dalhon ni Jesus ngadto sa ‘pakigsaad alang sa usa ka gingharian.’ Ingong resulta, gamiton sila sa ulahi duyog sa ilang Haring Jesu-Kristo sa pagpaagos sa mga panalangin ni Jehova sa kinabuhi ngadto sa tanang pamilya sa yuta.—Lucas 22:28-30; Juan 6:53; Pinadayag 5:9, 10; Genesis 22:15-18.

13. Unsang mga butang nga kinahanglang hinumdoman sa Nisan 14?

13 Sa pagkatinuod, samtang atong tukion ang bug-os nga kahulogan sa mga pulong ni Jesus nga gipahayag ning adlawa alang sa paghinumdom, puwersadong giaghat kita sa paghinumdom sa gugma ni Jehova sa paghimog tagana sa iyang pinalanggang Anak. Gipahinumdoman usab kita sa gugma ni Jesus sa paghatag sa iyang kinabuhi ingong lukat alang sa tanang tumutuong katawhan. (Juan 3:16; Roma 5:8; 1 Timoteo 2:5, 6) Apan, aduna pay ubang bililhong mga kamatuoran nga gihisgotan ni Jesus uban sa iyang mga sumusunod nianang gabhiona. Taliwala sa mga magsusulat sa Bibliya, si apostol Juan lamang ang nakarekord niining suod kaayong panag-estoryahanay.

Himaya, Gugma, ug Panaghiusa

14. (a) Sa unsang paagi mabayaw si Jehova sa matag pagsaulog sa Memoryal? (b) Unsang bahin ang gidula sa gugma sa paghinumdom kang Jesus, ug unsang pagtuki sa kaugalingon ang mobangon diha sa mga hunahuna sa mga mag-aambit?

14 Si Jesus miingon: “Karon gipasidunggan na ang Anak sa tawo, ug napasidunggan ang Diyos pinaagi kaniya.” (Juan 13:31) Sukad nga nakagawas ang Israel sa Ehipto, nalangkit ang Nisan 14 sa kabayawan sa ngalan sa Diyos, sa iyang soberinidad, ug sa iyang gahom. Karon, tungod sa pagkamatinumanon ni Jesus hangtod sa kamatayon ug human sa iyang mahimayaong pagkabanhaw pinaagi sa gahom sa Diyos, mas nahatagan ug dakong dungog ug himaya ang ngalan sa Diyos. (Itandi sa Proverbio 27:11.) Gisultihan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga makapamatuod sila sa ilang pagkatinun-an pinaagi sa pagsunod sa “bag-ong sugo,” sa ‘paghigugma sa usag usa sama sa iyang paghigugma kanila.’ (Juan 13:34, 35) Ang giladmon sa atong inigsoong gugma maoy larawan sa atong apresasyon sa gugma nga gipakita ni Jesus kanato nianang higayona.—1 Juan 4:19,

15. (a) Unsang paglaom sa kinabuhi ang anaa sa atubangan niadtong tanang moambit nga takos? (b) Sa unsang paagi napamatud-an ang gugma alang kang Jesus?

15 Ang paglaom nga makapuyo ra sa umaabot nga adlaw sa langitnong puloy-anan maoy bahin sa kalipay nga gihatag atubangan niadtong gipili nga mahimong kaubang magmamando ni Kristo. (Pinadayag 20:6) Gipailaila ni Jesus kining paglaoma sa pag-ingon: “Moadto ako aron sa pag-andam ug luna alang kaninyo. . . . Moanhi ako pag-usab ug ako mismo ang modawat kaninyo.” (Juan 14:2-4) Unsa ka dako nga pag-abiabi ang naghulat niadtong tanang magpabiling matinumanon hangtod sa kataposan! Busa, si Jesus mitambag, “Kon nahigugma kamo kanako, inyong tumanon ang akong mga sugo.” Nagkahulogan kini sa tanan niyang mga sugo, lakip sa sugo sa pagtudlo ug sa paghimog mga tinun-an.—Juan 14:15, 21; Mateo 28:19, 20.

16. (a) Sa unsang paagi gipasiugda ni Jesus ang panginahanglan sa panaghiusa sa iyang mga sumusunod, ug nganong hinungdanon kaayo kining panaghiusa? (b) Unsa ang kinahanglang atubangon sa tanang sumusunod ni Jesus, apan unsay makatabang kanila sa pagbuhat niini?

16 Pagkahinungdanon nga magkahiusa ang mga sumusunod ni Jesus uban kaniya ug sa usag usa! Gigamit ni Jesus ang ilustrasyon sa parras ug sa mga bunga niini sa pagpasiugda ning kamatuorana. Ang panaghiusa moresultag mga bunga ug kini sa baylo makapasidungog sa Amahan. (1 Corinto 1:10; Juan 15:1, 5, 8) Atubangon sa tanang sumusunod ni Jesus ang tanang paglutos ug pagsupak. Apan unsa ka makapalig-on sa pagtuo sa pagkasayod nga si Jesus nakapabilin sa iyang pagkamaunongon ingong magdadaog sa kalibotan bisan pa sa mga pag-atake ni Satanas!—Juan 15:18-20; 16:2, 33.

17. Hisgoti ang pipila ka mga hangyo ni Jesus diha sa iyang pag-ampo nga natala sa Juan kapitulo 17.

17 Gitapos ni Jesus ang gabii pinaagi sa kinasingkasing nga pag-ampo sa iyang Amahan. Ang kabakoran sa iyang Amahan maoy nanguna sa iyang pag-ampo. Siya miampo nga ang iyang mga sumusunod mapanalipdan batok sa usa nga daotan, si Satanas, samtang magpabilin silang lahi gikan sa kalibotan. Ug miampo usab siya nga ang samang mahigugmaong panaghiusa nga naglungtad tali kaniya ug sa Amahan magpadayon sa pagtubo taliwala sa iyang nagkadaghang mga sumusunod sa lakang.—Juan kapitulo 17.

18. Kon tagdon ang total nga gidaghanon sa Memoryal sa 1984, nganong diyutay lamang kaayo ang nakig-ambit sa mga simbolo?

18 Atong natagad ang pipila lamang sa bililhong mga kamatuoran ug mga hunahuna nga gipakig-ambit ni Jesus sa iyang mga tinun-an nianang gabhiona sa mga 1,952 ka tuig kanhi, apan sa pagkatinuod kini makatabang kanato sa pagsabot kon nganong ang Nisan 14 sa matuod maoy adlaw sa paghinumdom. Nan, dili ikatingala, nga sa miaging tuig 7,416,974 ka mga Saksi ni Jehova ug ang ilang mga higala nakakita sa pagkabililhon sa dungang pagtigom sa pagsaulog sa Panihapon sa Ginoo. Ug bisan pa, nianang dakong panon, diha lamay 9,081 ang nakigbahin sa mga simbolo. Ngano? Tungod kay nakita sa kinabag-an sa mga Saksi ni Jehova karon ang ilang kaugalingon nga sakop sa “dakong panon” nga nagbarog “atubangan sa trono ug atubangan sa Kordero.” Kini sila nagpaabot sa pagkinabuhi diha sa planetang yuta ingong ilang walay kataposang puloy-anan, dili sa pagkinabuhi sa langit nga niini ang 144,000 “magmando ingong hari uban kang [Kristo] sulod sa usa ka libo ka tuig.”—Pinadayag 7:9; 20:6; Salmo 37:11.

19. Unsay dugokan sa sunod semana nga pagtuon, ug nganong hinungdanon nga kitang tanan motambong?

19 Apan, adunay mga pangutana, nga mibangon bahin sa relasyon tali sa Panihapon sa Ginoo ug sa “dakong panon” sa “ubang mga karnero.” (Juan 10:16) Nan, tukma, nga hisgotan kining mga butanga sa sunod nga artikulo, aron malikayan ang sayop nga pagsabot sa tanan samtang nagsingabot ang laing pagsaulog sa Memoryal.—1 Tesalonica 5:21.

[Mga footnote]

a Ang ubang mga bersiyon sa Bibliya mabasa, “Kini mao ang akong lawas.” (Tan-awa ang King James Version, Catholic Douay Version, The New English Bible, ug ubang modernong mga hubad.) Apan, ang Gregong pulong nga gigamit sa “is” (mao) mao ang e·stin, sa diwa nga nagpasabot, nagpaila, naghulagway. (Tan-awa ang potnot sa Mateo 26:26, NW Ref. Bi.) Ang samang Gregong pulong makita sa Mateo 9:13 ug 12:7 ug ning duha ka kaso kini gihubad nga “meaneth” (KJ) ug “mean” (nagkahulogan) (NE ug ubang modernong mga hubad.)

Makahinumdom Ka Ba—

◻ Kinsa ang makig-ambit sa mga simbolo sa Memoryal?

◻ Unsang hinungdanong mga butang sa Memoryal ang motungha sa hunahuna?

◻ Unsay nagpamatuod sa adlaw-adlawng paghinumdom kang Jesus?

◻ Unsang hinungdanong isyu ang kanunayng nalangkit sa Nisan 14?

    Cebuano Publications (1983-2025)
    Log Out
    Log In
    • Cebuano
    • Ipasa
    • Setting
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisyones sa Paggamit
    • Polisa sa Pribasiya
    • Mga Setting sa Pribasiya
    • JW.ORG
    • Log In
    Ipasa