Masabtan ba Nimo Kanunay ang Punto?
ANG magulang nga lalaki nasuko sa labihan. Ang tumong sa iyang kapungot mao ang iyang manghod nga lalaki. Ug ang hinungdan niadto? Ang iyang igsoong lalaki gihatagag pag-ila nga gihikaw mismo kaniya. Samtang misamot ang iyang kasuko, ang usa ka maalamong kaila nagtambag kaniya sa pagpugong sa iyang mga kasakit. Kay kon dili mahitabo ang daotang butang. Apan ang lalaki wala manumbaling sa maayong tambag. Inay hinuon, nga makapasubo, gipatay niya ang iyang manghod nga lalaki.
Kanang tawhana mao si Cain, ang kinamagulangang anak lalaki sa atong unang mga ginikanan, si Adan ug si Eva. Si Cain nagpatay sa iyang manghod nga lalaki si Abel sa dihang gidawat ni Jehova ang halad ni Abel ug gisalikway ang kang Cain. Ang maalamong kaila walay lain kondili si Jehova nga Diyos, kinsa mihatag sa mahigugmaong tambag nga gisalikway ni Cain. Ingong resulta, ang pagbuno misulod sa tawhanong banay, ug si Cain gisentensiyahan nga mabuhi sa nahibilin niyang hataas nga kinabuhi ingong sinalikway. Makapasubo kaayong sangpotanan tungod sa pagkapakyas sa pagsabot sa punto sa tambag!—Genesis 4:3-16.
Daghang siglo tapos kang Cain, si Haring David sa Israel nakapanapaw uban kang Bath-sheba, ang asawa ni Uria ang Hetehanon, ug ang babaye namabdos. Gisulayan ni David ang pagsulbad sa suliran pinaagi sa pag-awhag kang Uria nga moduol sa iyang asawa. Sa dihang siya mibalibad, gihikay ni David nga si Uria mamatay sa panggubatan ug unya giminyoan si Bath-sheba aron mapugngan ang iyang kamatayon ingong mananapaw. Ang usa ka propeta sa Diyos miadto kang David ug gidala sa iyang pagtagad ang kaseryoso sa iyang nabuhat. Sa wala madugay nasabtan ni David ang punto sa tambag. Busa, bisan pag iyang giantos ang sangpotanan niadtong salaa sa nahibilin niyang kinabuhi, gidawat ni Jehova ang iyang kinasingkasing nga paghinulsol.—2 Samuel 11:1–12:14.
Kining duha ka makasaysayanhong panig-ingnan nagapakita sa bili sa pagpamati sa tambag. Kini makahatag sa kalainan tali sa kalamposan ug kapakyasan, sa kalipay ug kaguol, bisan sa kinabuhi ug kamatayon. Dili katingalahang ang Bibliya nagaingon: “Ang dalan sa buangbuang matarong sa iyang kaugalingong mga mata, apan ang nagapamati sa tambag maoy maalamon.” (Proverbio 12:15) Apan dili sayon ang pagpamati sa tambag. Ngano man kini? Sa unsang paagi atong maugmad ang maayong tinamdan ni Haring David niining bahina ug likayan ang daotang panig-ingnan ni Cain?
Ang Pagkamapaubsanon Makatabang
Kasagarang lisdan ang mga tawo sa pagpamati sa tambag tungod kay sila dili makadawat sa kamatuoran nga ilang gikinahanglan ang tabang. O kon ilang madawat kana, sila dili makasabot nganong pagadawaton nila ang tambag gikan niining tawhana. Sa pagkamatuod, kini garbo, ug ang diyutayng pagpangatarongan makatabang sa pagbuntog niini. Pananglitan, si Pablo miingon: “Ang tanan nakasala ug nakabsan sa himaya sa Diyos.” (Roma 3:23) Kana nagasulti kanatong ang tanan magkinahanglan ug tambag matag karon ug unya. Kini nagasulti usab kanato nga bisan ang nagahatag kanatog tambag dunay mga kahuyangan. Walay mausa ang nahigawas. Busa ayaw tugoting ang naila nga mga kahuyangan sa laing tawo mopugong nimo sa pagdawat sa tabang nga tingali iyang ikahatag.
Gipasiugda ni Jesus ang panginahanglan sa pagpakigbisog sa garbo sa dihang iyang gisultihan ang iyang mga sumusunod: “Gawas kon kamo magbag-o ug mahimong sama sa mga bata, kamo dili gayod makasulod sa gingharian sa mga langit.” (Mateo 18:3) Makabaton ang mga bata sa pagbati sa kasegurohan dihang ang ilang mga ginikanan magatambag ug magagiya kanila. Bation ba nimo ang sama dihang may magatambag kanimo, kay nakaamgo nga ang maong tambag nagapamatuod sa gugma ug kabalaka niya alang kanimo? (Hebreohanon 12:6) Si Haring David, kansang mapaubsanong pagkaandam sa pagdawat ug tambag nagbukas sa dalan aron dawaton ni Jehova ang iyang paghinulsol, natukmod sa pagsulat: “Kon ugaling ako hapakon sa usa nga matarong, kana maoy mahigugmaong-kalulot; ug kon ugaling ako iyang badlongon, kana maoy lana sa ibabaw sa akong ulo.”—Salmo 141:5.
Ang maong maaghop nga tinamdan makatabang kanato kon ang tambag nga atong madawat magatandog sa mga bahin diin walay tinong mga lagda. Pananglitan, kon kita tambagan nga ang atong pagpamostura o sininaan nagapandol sa pipila diha sa kongregasyon, kinahanglan ang dakong pagpaubos sa pagsabot sa punto. Bisan pa niana, ang pagbuhat niana maoy pagsunod sa tambag ni apostol Pablo: “Pasagding ang matag usa magpadayon sa pagpangita, dili sa iyang kaugalingong kaayohan, kondili sa iya sa laing tawo.”—1 Corinto 10:24.
Ikalipay, gitagana ni Jehova ang Bibliya, nga dagaya sa labing maayong tambag. Ngani, ang pulong “tambag” sa nagkalainlaing matang niini hikaplagan dinha sa kapin ug 170 ka beses. Gawas pa, siya nagataganag mahigugmaong mga magbalantay sa pagtabang kanila sa pagpadapat niining tambaga. Ang kahikayan sa pamilya maoy laing tagana ni Jehova sa paghatag ug mahigugmaong tabang pinaagi sa tambag gikan sa mga ginikanan nga nahibalo sa ilang mga responsabilidad. Atong pamatian sa kanunay ang maong tambag.
“Magmaabtik sa Pagpamati”
Ang Santiago 1:19 nagatambag: “Magmaabtik sa pagpamati, magmahinay sa pagpanulti, magmahinay sa kasuko.” Kini matuod ilabina kon nagadawat kitag tambag. Ngano? Sa usa ka butang, dili ba tinuod nga kita kasagaran nahibalo sa atong kaugalingong mga kahuyangan, ug dili bug-os katingalahan dihang ipunting kana ug ihatag ang tambag sa usa ka mabalak-ong higala? Tinong mas sayon sa tanang hingtungdan kon ato dayong sabton kon unsay iyang gisulayan sa pagsulti ug mapaubsanong dawaton ang mahigugmaong tabang.
Kon ang usa ka higala moduol kanato uban ang tambag, atong hinumdomang siya tingali nerbiyoson. Dili sayon ang paghatag ug tambag. Tingali ang magtatambag-unta nagpalandong pag-ayo sa mga pulong o paagi nga gamiton. Ang usa ka ansiano tingali mosugod sa kabildo pinaagi sa pagdayeg kanato tungod sa usa ka bahin sa Kristohanong pag-alagad nga atong ginabuhat nga maayo. Apan kana angay dili magpaduhaduha kanato sa iyang mga motibo dihang siya mopadayon sa paghatag ug tambag. Ang usang nagahatag ug tambag tingali mosulti sa sinugdan sa dili-laktud nga paagi, nga maningkamot nga dili mahimong walay taktika o pintok. Ang atong pagkamasinabtanon nga igo nga masabtan dayon ang punto moabag sa magtatambag sa iyang trabaho ug tingali mahigawas kita sa mga kasilo.
Usahay ang magtatambag tingali mogamit ug panig-ingnan o ilustrasyon sa pagtabang kanato sa pagsabot sa punto. Usa ka batan-ong lalaki ang wala pa makahimog seryosong buhat nga daotan, apan siya diha na sa dalan sa pagpakasala. Sa pagpangatarongan kaniya, ang usa ka tigulang nga Kristohanong lalaki mipunit sa usa ka ruler nga diha sa talad. Sa pagbawog sa ruler diha sa iyang mga kamot, siya nangutana: “Kon akong bawogon ang ruler sama niini, makasukod pa ba ako sa tul-id nga linya pinaagi niini?” Nasabtan sa batan-ong lalaki ang punto. Iyang gisulayan ang pagbawog sa mga lagda aron motukma sa iyang kaugalingong mga tinguha. Ang ilustrasyon nakatabang niya sa pagsunod sa maalamong tambag sa Proverbio 19:20: “Pamati sa tambag ug dawata ang disiplina.”
Ilha ang Dili-Direktang Tambag
Ang maong pag-ila makatabang nato sa pagkuhag kaayohan sa dili-direktang tambag, bisan pag wala ang pagbalda sa lain. Kini nahitabo sa kaso sa usa ka batan-ong lalaki sa Portugal. Siya nagtuon sa Bibliya ug nakabatog kopya sa librong Ang Imong Pagkabatan-on—Pagpahimulos sa Labing Maayo Niini. Pila ra ka adlaw sa ulahi, iyang gipadayag nga iya nang nabasa ang libro sa katulo ug natabangan niana. Sa unsang paagi? Ania ang giingon sa batan-on:
“Ako walay matuod nga paglaom sa umaabot, apan ang Kapitulo 2 [“Ngano nga Makalantaw Ka sa Kaugmaon nga May Pagsalig”] mihatag sa akong kinabuhi ug kahulogan. Gawas pa, ako nagbuhat sa masturbasyon sa pila na ka tuig karon; walay nagsulti kanako nga kini dili kahimut-anan sa Diyos ingon man makadaot kanako. Tapos sa pagbasa sa kapitulo 5 [“Ang Masturbasyon ug Homoseksuwalidad”], gihukom ko ang paghunong niining buhata. Ang kapitulo 7 [“Ang Imong mga Besti ug Panagway Magasugilon—Bahin Kanimo”] nakatabang nako sa pagpabili sa akong personal nga panagway, ug sumala sa imong makita, ako nagpatupi na.”
Siya mipadayon: “Sa daghang tuig ako nagtabako. Ang kapitulo 15 [“Mga Droga—Yawi ba sa Tinuod nga Pagkinabuhi?”] nagtul-id kanako nianang bahina. Ako miampo kang Jehova, ug sukad sa Dominggo ako wala na makapanigarilyo. Abi mo, sa taastaas nga panahon ako nakigsekso sa akong trato, apan ang kapitulo 18 [“Makataronganon ba ang Seksuwal nga Moralidad?”] nagdala sa akong pagtagad sa punto de vista sa Diyos niining ulohana. Nakigsulti na ako kaniya bahin niini, ug mihukom siya sa pagtapos sa among relasyon.”
Makalilipay ug dako ang pagkakita sa maong mga kausaban sa hamubo kaayong panahon diha sa kinabuhi sa usa ka batan-on! Unsay nagpaposible niadto? Ang kamatuoran nga siya nakaila nga ang iyang gibasa maoy tambag nga napadapat kaniya sa personal.
Pagpamati sa Tambag Mohatag ug mga Kaayohan
Tambag—kon kaha moabot kanatong dili direkta pinaagi sa Bibliya o basahon sa Bibliya, o direkta gikan sa higala—makaayo. Kini makita sa kasinatian sa usa ka amahan nga nangayog tabang gikan sa mga tigulang sa espirituwal sa iyang kongregasyon tungod kay ang iyang 18-anyos nga anak lalaki dili mosanong sa iyang paningkamot sa pagdisiplina. Ang Kristohanong mga ansiano mahigugmaong nangatarongan sa amahan, kinsa may kadasig sa pag-alagad sa Diyos apan lagmit nagkinahanglag labawng katimbang sa pagdumala sa iyang pamilya.
Ang mga pulong ni Pablo gibasa ngadto kaniya: “Ug kamo, mga amahan, ayaw ninyo pagpasuk-a ang inyong mga anak, kondili magpadayon sa pagmatuto kanila diha sa disiplina ug pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ang amahan gihangyo sa pagpalandong: Ang paagi ba sa iyang pagpaningkamot sa pagdasig sa iyang anak, bisan tuod siya maayog tuyo, nakapasuko gayod sa batang lalaki? Kadto ba usa ka kahimtang sa pagdahom nga ang anak lalaki mosunod sa kaugalingong kadasig sa amahan alang sa Kristohanong mga tigom ug pag-alagad nga walay pagpaningkamot sa pagsilsil sa gugma nianang mga butanga diha sa iyang kasingkasing? Nagtabang ba siya sa iyang anak nga ‘makakat-on sa pagkahadlok kang Jehova nga iyang Diyos’?—Deuteronomio 31:12, 13.
Ang amahan namati sa tambag ug nagpadapat niana. Ang resulta? Ang iyang 18-anyos nga anak lalaki karon nagatambong na sa Kristohanong mga tigom, ug ang amahan nagadumalag senemanang pagtuon sa Bibliya uban kaniya. Ug sumala sa gikomento sa amahan, “Kami karon dunay labi pang maayong amahan-anak nga relasyon.” Oo, ang amahan ug anak nakasabot sa punto sa tambag.
Walay duhaduhang kitang tanan makahimog mga sayop ug nagkinahanglag tambag matag karon ug unya. (Proverbio 24:6) Kon atong masabtan ang punto ug pamatian ang maalamong tambag, atong tagamtamon ang daghang panalangin. Apil kanila mao unya ang labing bililhong panalangin sa tanan: ang pag-ugmad ug paghupot sa makahuloganon, personal nga relasyon uban sa atong mahigugmaong langitnong Amahan, si Jehova. Sa ingon, atong ipalanog ang mga pulong ni Haring David: “Akong dayegon si Jehova, kinsa naghatag kanako sa tambag.”—Salmo 16:7.