Unsay Kahulogan sa Napulo ka Sugo Alang Kanimo?

SULOD sa tulo ka bulan gikan sa ilang paggawas sa Ehipto sa 1513 W.K.P., ang mga Israelinhon nagkampo sa atubangan sa Bukid sa Sinai diha sa kamingawan. Sa pagtawag ni Jehova, ang propeta nga si Moises mitungas sa bukid ug nakadungog sa saad sa Diyos nga Iyang himoon ang nasod sa Israel nga Iyang “linain nga kabtangan gikan sa tanang mga katawhan.” Unya gipahibalo ni Moises kini sa mga tawo pinaagi sa mga tigulang sa nasod. “Human niadto ang tanang katawhan nagdungan sa pagtubag ug miingon: ‘Ang tanan nga giingon ni Jehova among pagabuhaton.’”​—Exodo 19:1-8.

Unya, tin-aw nga gipahayag sa Diyos ang Napulo ka Sugo kang Moises, gisugdan kining mga balaora pinaagi sa pag-ingon: “Ako mao si Jehova nga imong Diyos, nga nagbawi kanimo gikan sa yuta sa Ehipto, gikan sa balay sa pagkaulipon.” (Exodo 20:2) Kining Decalogo maoy alang sa mga Israelinhon, nga gisultihan diha sa Unang Sugo: “Ayaw pagbaton ug lain nga mga diyos sa atubangan ko.”​—Exodo 20:3.

Busa, gihatagan ni Jehova si Moises ug instruksiyon ug ubang balaang mga sugo sa Israel. (Exodo 20:4–​23:19) Kon tiponon ang tanan, kini mokabat ug duolan sa 600 ka sugo. Ug pagkakulbahinam ang pagkasayod nga nag-una ang manulonda sa Diyos sa nasod aron sa pag-andam sa dalan ngadto sa Yutang Saad! (Exodo 23:20-22) Si Jehova miingon: “Sa atubangan sa tibuok mo nga katawhan magabuhat ako ug mga katingalahang mga butang nga wala pa sukad mabuhat sa tibuok nga yuta o sa tanan nga mga nasod; ug ang tanang katawhan nga anaa sa imong taliwala makakita gayod sa buhat ni Jehova, tungod kay butang nga makalilisang ang akong pagabuhaton kanimo.” Sa baylo, unsay gipangayo sa Diyos sa iyang katawhan? “Bantayi ang akong gisugo kanimo karong adlawa.” Oo, ang pagkamasinundanon sa mga kasugoan ug sa mga balaod ni Jehova gikinahanglan.​—Exodo 34:10, 11.

Kon Unsay Kahulogan sa Napulo ka Pulong sa Israel

Ingong resulta sa ilang gipanalipdan sa Diyos nga panaw gikan sa pagkaulipon sa Ehipto, ang mga Israelinhon nakadangat sa pagkaila sa ngalan sa Diyos sa bag-ong diwa. Si Jehova nahimong ilang Manluluwas. (Exodo 6:2, 3) Busa, ang ikatulong sugo nagkuhag linain nga kahulogan alang kanila, sanglit gidid-an sila sa paggamit sa balaan nga ngalan sa walay kapuslanan.​—Exodo 20:7.

Apan unsay ikasulti bahin sa ikaupat nga sugo, nga nalangkit sa adlaw nga Igpapahulay? Kining sugoa nagpasiugda sa pagtahod sa balaang mga butang, sumala sa gipamulong na ni Jehova sa dihang nagsugo “sa pagsaulog sa adlaw nga igpapahulay” nga nalangkit sa paghipos ug mana. (Exodo 16:22-26) Sanglit ang ubang mga Israelinhon wala man dayon motuman, yanong gipahinumdoman sila ni Jehova nga iyang gihatagan sila niana nga sugo. “‘Timan-i ang kamatuoran nga si Jehova naghatag kaninyo sa adlaw nga igpapahulay.’ . . . Ug gisaulog sa mga tawo ang adlaw nga igpapahulay sa ikapitong adlaw.” (Exodo 16:29, 30) Sa ulahi, gipakita ni Jehova kon unsa ka eksklusibo kini nga kahikayan, nga nagaingon: “Kini maoy usa ka timaan sa taliwala nako ug sa mga anak sa Israel sa walay kataposan.”​—Exodo 31:17.

Unya, tagda ang tagsaon nga ikanapulo ka sugo, nga nagdili sa pagkamaibogon. Aniay balaod nga walay tawo ang makapatuman. Ang matag usa ka Israelinhon magapanubag sa iyang Diyos, si Jehova, nga nagasusi sa kasingkasing sa indibiduwal sa pag-usisa sa iyang mga motibo.​—Exodo 20:17; 1 Samuel 16:7; Jeremias 17:10.

Usa ka Gipasibo nga Paglantaw

Si Jesu-Kristo, nga natawo sa nasod sa Israel, miingon sa iyang mga disipulo: “Ayaw kamo paghunahuna nga mianhi ako aron sa pagbungkag sa Kasugoan o sa mga Propeta. Ako mianhi, dili sa pagbungkag, kondili sa pagtuman niini.” (Mateo 5:17) Alang sa Hebreohanong mga Kristohanon nga si apostol Pablo misulat: “Ang Kasugoan adunay landong sa mga butang nga umaabot, ug dili sibo nga sumbanan sa tinuod nga mga butang.” (Hebreohanon 10:1) Kon usa ikaw ka Hebreohanong kinabig sa Kristiyanidad, unsa kahay imong pagsabot niining mga pulonga? Ang ubang mga sakop sa unang Kristohanong kongregasyon nagtuo nga ang tanan sa ginatos ka kasugoan nga gihatag sa Diyos pinaagi kang Moises, apil ang Napulo ka Sugo, aplikado gihapon. Apan mao ba kana ang husto nga hunahuna?

Palandonga kining mga pulong ni Pablo ngadto sa mga Hudiyo kinsa nahimong mga Kristohanon sa lalawigan sa Galacia: “Kami nga nangatawo nga mga Hudiyo, ug dili mga makasasala gikan sa nasod, nasayod nga ang mga tawo ipahayag nga matarong, dili tungod sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan, kondili pinaagi sa pagtuo kang Kristo Jesus, ug kami mituo kang Kristo Jesus aron kami ipahayag nga matarong tungod sa pagtuo kang Kristo, ug dili pinaagi sa pagbantay sa kasugoan, kay pinaagi sa pagbantay sa kasugoan walay bisan kinsa nga ipahayag nga matarong.” (Galacia 2:15, 16) Sa pagkamatuod, ang matarong nga baroganan sa Diyos dili magadepende sa hingpit nga pagsunod sa Moisesnon nga Kasugoan, kay sa dili-hingpit nga tawhanong kahimtang, kadto imposible. Si Pablo midugang: “Ang tanan nga nagasalig sa mga buhat sa pagbantay sa kasugoan nailalom sa tunglo; kay nahisulat kini nga nagaingon: ‘Matinunglo ang tanan nga wala magbantay sa tanang butang nga nasulat sa Kasugoan aron sa pagtuman niini.’ . . . Gilukat kita ni Kristo gikan sa tunglo sa Kasugoan sa diha nga nahimo siyang tunglo alang kanato.”​—Galacia 3:10-13.

Kon ang Hudiyohanong mga sumusunod ni Jesus wala na mailalom sa tunglo sa Kasugoan, ang tanan bang mga Kristohanon obligado sa pagtuman sa tanang mga sugo nga gihatag sa Israel? Ngadto sa mga taga Colosas, si Pablo misulat: “Malulutong gipasaylo sa [Diyos] ang atong tanang mga kalapasan ug gipapas ang sinulat sa kamot nga dokumento batok kanato, nga gilangkoban ug mga balaod ug nga nagabatok kanato; ug Iyang giwagtang ang tanan pinaagi sa paglansang niini [kang Kristo] sa kahoy sa pagsakit.” (Colosas 2:13, 14) Sa walay duhaduha, daghang unang mga Kristohanon nagkinahanglan sa pagbag-o sa ilang hunahuna ug sa pagdawat nga sila “gipahigawas na gikan sa Kasugoan.” (Roma 7:6) Pinaagi sa pagtuo sa sinakripisyong kamatayon ni Jesus, nga nagtapos sa Kasugoan ug nagbukas sa dalan aron masugdan ang gitagnang “bag-ong pakigtugon,” sila dunay palaabuton nga makabaton ug matarong nga baroganan kang Jehova.​—Jeremias 31:31-34; Roma 10:4.

Kon Unsay Kahulogan Niini Alang Kanato

Nagkahulogan ba kini nga ang Napulo ka Sugo, ang pangunang bahin sa Kasugoan, wala nay kahulogan sa mga Kristohanon? Dili gayod! Bisag ang Napulo ka Pulong sa legal dili na balido diha sa mga Kristohanon, kining mga sugoa nagpadayon sa paghatag ug maayong mga giya, sama sa ubang mga sugo sa Moisesnong Kasugoan. Pananglitan, si Jesus miingon nga ang duha sa labing dakong mga sugo mao kadtong nagsugo sa paghigugma sa Diyos ug sa silingan. (Levitico 19:18; Deuteronomio 6:5; Mateo 22:37-40) Sa nagtambag sa mga Kristohanon sa Roma, gikutlo ni Pablo ang ikaunom, ikapito, ikawalo, ug ikanapulong mga sugo, nga nagdugang: “Ang bisan unsa pa nga sugo, kini mausa niining mga pulonga nga nagaingon, ‘Higugmaa ang imong silingan ingon nga imong kaugalingon.’”​—Roma 13:8, 9.

Busa, ingong bahin sa dinasig nga Pulong sa Diyos, unsang katuyoan ang gialagaran sa Napulo ka Sugo karon? Kini nagapadayag sa hunahuna ni Jehova sa mga butang. (2 Timoteo 3:16, 17) Palandonga kon unsay ilang paghimo niini.

Ang una sa upat ka sugo nagapasiugda sa atong mga responsabilidad kang Jehova. (Una) Siya maoy usa ka Diyos nga nagapangayo gihapon ug eksklusibo nga debosyon. (Mateo 4:10) (Ikaduha) Kinahanglan walay usa sa iyang mga magsisimba ang mosimba ug mga larawan. (1 Juan 5:21) (Ikatulo) Ang atong paggamit sa ngalan sa Diyos kinahanglan angay ug dungganon, matinahuron. (Juan 17:26; Roma 10:13) (Ikaupat) Ang atong tibuok kinabuhi kinahanglan isentro sa balaan nga mga butang. Kini makahimo kanato sa pagpahulay, o ‘mopahulay,’ gikan sa usa ka dalan sa pagpakamatarong sa kaugalingon.​—Hebreohanon 4:9, 10.

(Ikalima) Ang pagsunod sa mga bata sa ilang mga ginikanan padayong nagsilbing mga patukoranan sa panaghiusa sa pamilya, makahatag niana ug mga panalangin ni Jehova. Ug pagkakatingalahang paglaom ang gitanyag niining “unang sugo nga may saad”! Dili lamang kay “magamauswagon ikaw” kondili “motaas ang imong kinabuhi sa yuta.” (Efeso 6:1-3) Karon nga nagkinabuhi na kita “sa kataposang mga adlaw” niining presente daotang sistema, ang maong diyosnong pagsunod naghatag sa mga batan-on sa palaabuton nga dili na gayod mamatay.​—2 Timoteo 3:1; Juan 11:26.

Ang gugma alang sa atong silingan mopugong kanato gikan sa paghatag kaniyag kadaot pinaagi sa daotang mga buhat sama sa (Ikaunom) pagpatay, (Ikapito) panapaw, (Ikawalo) pagpangawat, ug (Ikasiyam) pagsaksig bakak. (1 Juan 3:10-12; Hebreohanon 13:4; Efeso 4:28; Mateo 5:37; Proverbio 6:16-19) Apan komosta ang atong mga motibo? Ang (Ikanapulo) nga sugo, batok sa pagpangibog, nagapahinumdom kanato nga gisugo kita ni Jehova nga ang atong mga tuyo kanunay gayod nga matarong sa iyang mga mata.​—Proverbio 21:2.

Pagkatugob sa kahulogan ang atong makita sa Napulo ka Sugo! Sanglit gipasukad man kini sa balaan nga mga prinsipyo nga dili gayod mokaraan, kinahanglan hatagan gayod nato kinig bili ingong hamiling mga pahinumdom sa atong katungdanan sa paghigugma sa Diyos ug sa atong silingan.​—Mateo 22:37-39.

[Hulagway sa panid 6]

Ang kamatayon ni Jesus nagtapos sa Kasugoan, apil ang Napulo ka Sugo nga gihatag sa mga Israelinhon didto sa Bukid sa Sinai