Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
◼ Angay ba sa usa ka Kristohanon nga mangayam o managat?
Ang nagkalainlaing mga reaksiyon sa pagpangayam naglangkit ug halalom nga mga pagbati. Busa labing maayo nga ang mga Kristohanon maningkamot sa pagsabot ug pagpadapat sa mga hunahuna sa Diyos nga Jehova bahin nianang butanga sumala sa makita diha sa Bibliya.
Gihatagan sa Diyos ang katawhan ug katungod sa paggahom ibabaw sa “ihalas” ug “binuhi” nga mga hayop. Sa sinugdan, ang mga tawo wala tugoti sa Maglalalang, ug tingali walay bisan unsang pisikal nga panginahanglan, sa pagpatay ug mga hayop alang sa pagkaon. (Genesis 1:24, 29, 30) Human lamang sa lunop nga gihatagan ug katungod sa Diyos ang tawo sa pagkaon sa unod sa hayop nga tukmang gipatulo ang “kalag niini—ang dugo niini.” (Genesis 9:3, 4) Kana mahimo nga karne gikan sa binuhi o ihalas nga mga hayop.
Ang mga Israelitas nagbuhi ug mga hayop, sama sa mga karnero ug mga baka, nga mahimong ihawon alang sa pagkaon kon gusto silang mokaon ug karne. Sila nangayam usab ug managat aron may makaon. (Deuteronomio 12:20-24; 14:4-20) Kini kaharmoniya sa mahulagwayong gipamulong sa Diyos nga siya ‘magapadala ug daghang mga mangingisda aron sa pagpangisda alang sa iyang katawhan ug daghang mangangayam aron mangayam alang kanila.’ (Jeremias 16:16) Sa ulahi, giapil ni Jesus ang mga mangingisda ingong iyang mga apostol ug nagtudlo sa aktuwal nga paagi sa pagpanagat.—Mateo 4:18-22; 17:27; Lucas 5:2-6; Juan 21:4-7.
Sa dihang ang tigulang nga patriarkang si Isaac nangayo ug lamiang karne nga pagkaon, ang iyang anak nga si Jacob mipatay ug duha ka nating kanding aron lutoan siya ug pagkaon. Hinunoa, si Esau nangayam ug ihalas nga mananap aron makakuhag karne sa usa alang sa iyang amahan. Matikdi nga bisan ang karne sa binuhing hayop mabatonan, si Isaac nangayo ug karne nga pinangayam. Matikdi, usab, nga ang duha ka anak mipatay ug mga hayop nga mahimong pagkaon, dili alang sa ilang kaugalingon, kondili alang sa uban.—Genesis 27:1-19.
Ang mga hayop mahimong patyon alang sa laing mga hinungdan gawas sa ilang karne. Ang ilang mga panit mahimong himoong mga sapot. (2 Hari 1:8; Marcos 1:6; Hebreohanon 11:37) Ang mga hapin ug mga kagamitan sa kosena hinimo usab gikan sa mga panit sa hayop, bisan sa mga hayop nga giisip nga hugawng kaonon ug nga dili kaonon sa mga Israelitas.—Exodo 39:33, 34; Numeros 24:7; Maghuhukom 4:19; Salmo 56:8.
Ang sugo sa Diyos nga ang dugo sa pinatay nga mga mananap igabubo sa yuta angay nga magpahinumdom sa mga mangangayam nga ang kinabuhi sa hayop maoy gikan kaniya ug busa angayng tagdong matinahuron, dili kay pasipad-an. (Levitico 17:13) Si Nimrod dayag nagpatay ug mga hayop ug tingali nanghambog sa iyang abilidad sa pagpangayam, sa gidak-on o gidaghanon sa iyang gipamatay, o sa mga tropiyo nga tingali hinimo gikan niana. Siya maoy “usa ka gamhanang mangangayam sa pagpakigbatok kang Jehova.”—Genesis 10:9.
Kana nga kaukyab sa pangayam o pagpatay ug mga hayop, o ang pagpanagat, mahimong maugmad diha sa usa ka Kristohanon. Daghang mangangayam o mananagat nga nagausisa sa iyang kasingkasing nakadiskobre nga siya natakdan sa ‘kalipay sa pagpatay.’ Kana nga kaukyab nagaduyog uban sa kawalay pagtagad sa kinabuhi sa hayop. Busa samtang dili sayop ang mangayam o mangisda (kon ang pagpangayam o pagpanagat buhaton sa usa ka tawo alang sa pagkaon o sa laing maayong katuyoan), dili angay kon ang usa ka Kristohanon adunay espiritu nga sama nianang kang Nimrod. Apan adunay kapeligrohan gawas nianang kaukyab nga makuha gikan sa pagpangayam, sa pagpatay, o sa tropiyo.
Ang The Watchtower sa Hulyo 15, 1983, naghisgot kon nganong ang tinuod nga mga Kristohanon dili magdala o magbaton ug mga posil nga gamiton alang sa mga tawo o proteksiyon gikan kanila. (Mga panid 23-6) Ang pagpalandong bahin nianang tambaga mitultol sa pipila ka mga Saksi sa pagtimbangtimbag pag-usab sa pagbaton bisag mga posil sa pagpangayam. Daghan ang mipili sa pagwala sa ilang mga posil sa bug-os o sa paglikay sa pagdispley niini ug dali nga mabatonan. Busa ang maong mga Kristohanon wala mohatag ug impresyon nga nagpasigarbo sa mga hinagiban o nagasalig niini. Dugang pa, ang pagkawalay mga posil sa pagpangayam o naghimo niini nga dili daling mabatonan, makasumpo sa katalagman. Busa ang makamatay nga mga hinagiban dili mahaadto sa mga kamot sa mga bata nga tingali aksidente nga makasakit o makapatay ug tawo, ni mahaadto ang mga posil sa mga kamot sa tawo nga hilabihang nahadlok o nagmagul-anon.—Itandi ang Proverbio 22:3.
Tingali ang ubang mga Kristohanon gusto sa lami sa pipila ka hayop nga pangayamon o panagaton, ug ang labing praktikal nga paagi nga makabaton niana nga pagkaon mao ang pagpangayam o panagat. Tingali ang uban gusto sa hangin ug ehersisyo nga makuha gikan sa pagpangayam diha sa kakahoyan, o nakakita nga makarelaks ang pipila ka oras sa pagpanagat. Ang Bibliya walay gihisgotan nga nagabatok niini, busa dili angayng hukman ang uban kon gikalipayan nila kining mga butanga o dili. Ug ang panig-ingnan ni Isaac ug sa iyang mga anak nagpakita nga dili kinahanglang himoong isyu kadtong mokaon sa gipangayam o gipanagat.—Mateo 7:1-5; Roma 14:4.
Si apostol Pedro gusto ug panagat. Uban sa mga isda nga nahimutang sa duol, gitabangan siya sa gibanhawng Jesus sa pagtimbangtimbang sa iyang kaugalingong mga pagbati bahin sa isda o sa negosyo sa pagpanagat. Si Jesus nangutana: “Simon anak ni Juan, gihigugma mo ba ako labaw kay niini?”—Juan 21:1-3, 9-15; tan-awa ang Bantayanang Torre, Nobyembre 1, 1988, panid 31.
Sa susama, ang usa ka Kristohanon nga sa maayong tanlag mopili sa pagpangayam o panagat alang sa kalingawan kinahanglang mosuta sa butang nga angay niya nga pagaunahon. Pananglitan, kon ang panahon sa pagpangayam o pagpanagat maatol sa panahon nga gieskedyol ang mga tigom sa kongregasyon, unsay iyang buhaton? O ang iya bang mga pulong mopakita nga ginapasigarbo niya ang iyang abilidad sa pagpangayam o pagpanagat? Pagkamaayo kon ang usa ka hamtong nga Kristohanon kinsa, usahay, mopili sa pagpangayam o panagat makasulti nga may pagtuo: “Oo, Ginoo, ikaw nasayod nga ako nahigugma kanimo [labaw kay niining mga butanga].”—Juan 21:16.