Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
◼ Ang batan-on bang Hudiya si Ester nagbatog imoral nga pakigsekso uban sa Persianong hari aron maangkon ang iyang pag-uyon ug sa ingon makabatog mga bentaha?
Ang pipila mahimong nakahinapos niana gikan sa sekular nga taho, apan ang kasaligang rekord sa Bibliya nagasupak sa maong pangagpas.
Ang Hudiyong historyano si Flavius Josephus naghatag ug sekular nga taho nga ang Persianong rayna si Vashti wala mopakita sa atubangan sa iyang bana, si Assuero. Tungod niana, ang hari, lagmit si Xerxes I sa ikalimang siglo W.K.P., masuk-anong nagsalikway kang Vashti ug misugot sa tibuok-imperyong pagpangitag usa ka bag-ong rayna. Ang maanyag nga mga batan-ong ulay gitigom ug gihatagan sa hataas nga pag-atiman alang sa pagpaanyag.
“Dayon, sa dihang [ang eunuko sa hari] naghunahuna nga nabatonan sa mga ulay ang igong pag-atiman . . . ug sa maong panahon angay nang mosulod ngadto sa higdaanan sa hari, iyang gipadala ang usa sa matag adlaw aron modulog sa hari, nga, tapos makigsekso uban kaniya, magpadala dayon niya balik ngadto sa eunuko. Apan, sa pag-adto ni Ester kaniya, siya nahimuot kaniya ug dayon, kay nahigugma kaniya, naghimo kaniya nga iyang asawa sumala sa kasugoan ug naghimo sa ilang kasal.”—Jewish Antiquities, Basahon XI, 184-202, nga gihubad ni Ralph Marcus, (Basahon 11, kapitulo 6, mga parapo 1, 2, sumala sa gihubad ni William Whiston).
Kining sekular nga asoy makapahunahuna sa usa nga ang mga ulay naghimo sa imoral nga pakigsekso uban sa hari ug ang bugtong kalainan sa kaso ni Ester mao nga ang iyang imoralidad misangpot sa kaminyoon ug sa iyang pagkahimong rayna. Ugaling, ang Bibliya naghatag kanatog mas tukma ug makapatagbawng impormasyon.
Human sa pagbatbat sa mga pag-atiman sa pagpaanyag, ang Bibliya nagaingon: “Dayon pinasukad sa maong mga kahimtang [ang matag usa] ka dalaga misulod ngadto sa hari . . . Sa pagkagabii siya mismo mosulod, ug sa buntag siya mobalik ngadto sa ikaduhang balay sa mga babaye nga gidumala ni Saasgaz ang eunuko sa hari, ang magbalantay sa mga puyopuyo. Siya dili na mosulod ngadto sa hari gawas nga ang hari may kahimuot kaniya ug siya pagatawgon pinaagi sa ngalan.”—Ester 2:13, 14.
Ang Kasulatan nagaingon nga si Ester “gidala” ngadto sa “balay sa mga babaye” alang sa hataas, gisugyot nga paagi sa pagpaanyag: “Unya si Ester gidala ngadto kang Haring Assuero . . . Ug ang hari nahigugma kang Ester nga labaw pa kay sa tanang ubang kababayen-an, mao nga siya nakabaton sa labaw nga pag-uyon ug mahigugmaong-kalulot sa iyang atubangan kay sa tanang ubang ulay. Ug gibutang niya ang harianong purongpurong sa ibabaw sa iyang ulo ug gihimo siyang rayna nga puli ni Vashti.”—Ester 2:8, 9, 16, 17.
Namatikdan ba nimo gikan sa asoy sa Bibliya kon diin dad-a ang mga babaye tapos sila magpalabay sa kagabhion uban sa hari? ‘Ngadto sa ikaduhang balay sa mga babaye, ilalom sa magbalantay sa mga puyopuyo.’ Busa sila nangahimong mga puyopuyo. Si Mardocheo, ang magsusulat sa basahong Ester sa Bibliya, maoy usa ka Hebreohanon, ug taliwala sa iyang katawhan niadto, ang usa ka puyopuyo nagbaton sa katilingbanong kahimtang sa pagkaikaduhang asawa. Ang balaang kasugoan mitagana nga ang usa ka lalaking Israelinhon makakuhag usa ka babayeng langyaw nga nadakpan sa gubat, ug siya mahimong iyang puyopuyo, o ikaduhang asawa, nga may mga katungod ug legal nga panalipod. (Deuteronomio 21:10-17; itandi ang Exodo 21:7-11.) Ang mga anak nga matawo sa maong legal nga puyopuyo maoy lehitimo ug makabatog panulondon. Ang 12 ka anak lalaki ni Jacob, ang mga katigulangan sa 12 ka tribo sa Israel, maoy mga anak sa iyang mga asawa ug legal nga mga puyopuyo.—Genesis 30:3-13.
Ang palakaw mao nga tapos ang mga ulay makauban sa Persianong hari, sila moadto sa balay sa mga puyopuyo. Kini nagapaila nga sila nangahimong iyang ikaduhang mga asawa.
Komosta man si Ester? Ang Bibliya wala mag-ingon nga siya nakigdulog sa hari ug sa ingon nakabaton sa iyang pag-uyon. Kini wala mag-ingon nga siya gidala ngadto sa balay sa mga puyopuyo, apan yanong nagaingon: “Unya si Ester gidala ngadto kang Haring Assuero didto sa iyang harianong balay . . . Ug ang hari nahigugma kang Ester nga labaw pa kay sa tanang ubang kababayen-an.” Hinumdomi nga sayosayo, nga walay seksuwal nga pagkompromiso sa iyang ligdong ug ulay nga kahimtang, iyang naangkon ang “mahigugmaong-kalulot” ni “Hagai ang magbalantay sa mga babaye.” Dugang pa: “Kasamtangan si Ester padayon nga nakabatog pag-uyon sa panan-aw sa tanan nga nakakita kaniya.” (Ester 2:8, 9, 15-17) Busa si Ester tin-aw nakapadayeg sa hari ug nakaangkon sa iyang pagtahod, sama nga nakaangkon siya sa pagtahod sa uban.
Pagkamapasalamaton nato nga nabatonan ang mga kamatuoran ug pagsabot nga gitagana sa Bibliya alang kanato! Bisan pag kita libolibo ka tuig nga halayo gikan sa mga hitabo, sa ingon kita may katarongan nga magmasaligon nga si Ester milihok nga may tinuod maayong kagawian ug nahiuyon sa diyosnong mga prinsipyo.