Padayon sa Pagtubo Diha sa Kahibalo

“Idugang sa inyong pagtuo . . . ang kahibalo.”​—2 PEDRO 1:5.

1, 2. (a) Unsay imong makat-on gikan sa pagtan-aw sa kalangitan? (Roma 1:20) (b) Diin ba gayod kutob ang pag-uswag sa kahibalo sa tawo?

UNSAY imong makat-onan sa dihang mogawas ka sa malinaw, mangiob nga kagabhion ug mohangad sa mahayag nga bulan ug sa dili-maihap nga mga bituon? Ikaw may makat-onan bahin sa Usa nga naglalang niining tanan.​—Salmo 19:1-6; 69:34.

² Kon gusto ka nga modugang ang maong kahibalo, mosaka ka ba sa atop sa imong balay ug motan-aw gikan didto? Malagmit dili. Gigamit kas-a ni Albert Einstein kining ilustrasyona aron ipasiugda ang punto nga ang mga siyentipiko wala gayod makapauswag sa kahibalo bahin sa uniberso ug dayag nga diyutay lamag nahibaloan mahitungod sa Usa nga maoy naglalang niini.a Si Dr. Lewis Thomas misulat: “Ang labing dako bugtong kalamposan nga nahimo sa siyensiya niining mga sigloha nga mauswagon kaayo ang siyensiya mao ang pagdiskobre nga kita hilabihan ka ignorante; kita diyutay lamang kaayog nahibaloan bahin sa kinaiyahan ug labi nang diyutay lamang kaayo ang atong nasabtan.”

3. Sa unsang diwa nga ang daghang kahibalo daghan usab ug kasakit?

³ Bisan pag igugol nimo ang tanang nahibiling mga tuig sa normal nga gitas-on sa kinabuhi sa pagpangita sa maong kahibalo, mas maamgohan mo hinuon kon unsa ka mubo ang kinabuhi ug mas klaro pang makakita nga ang paggamit sa tawo sa kahibalo limitado tungod sa pagkadili-hingpit ug tungod sa ‘pagkadaotan’ niining kalibotana. Gipatin-aw ni Solomon kining puntoha, sa dihang misulat: “Diha sa hilabihan nga kaalam anaa ang hilabihang kasub-anan, ug kadtong nagapadugang sa kahibalo nagapadugang sa kasakit.” (Ecclesiastes 1:15, 18) Oo, ang pagbatog kahibalo ug kaalam nga walay bisan unsang kalangkitan sa mga katuyoan sa Diyos kasagarang ubanag kasakit ug kasub-anan.​—Ecclesiastes 1:13, 14; 12:12; 1 Timoteo 6:20.

4. Unsa nga kahibalo ang tinguhaon natong mabatonan?

⁴ Nagtambag ba ang Bibliya nga dili kita magpakitag interes sa pagdugang sa atong kahibalo? Si apostol Pedro misulat: “Wala, apan padayon kamo sa pagtubo diha sa dili-takos nga kalulot ug kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesu-Kristo. Kaniya ang himaya karon ug hangtod sa kahangtoran.” (2 Pedro 3:18) Kita makahimo ug angay natong dawaton kanang tambaga ingon nga aplikado kanato, nagaawhag kanato sa pagtubo sa kahibalo. Apan unsang matanga sa kahibalo? Sa unsang paagi atong madugangan kana? Ug mao ba gayod kanay atong ginahimo?

5, 6. Sa unsang paagi gipasiugda ni Pedro nga kita kinahanglang makabaton ug kahibalo?

⁵ Ang pagdugang sa tukmang kahibalo bahin sa Maglalalang sa uniberso ug kang Jesus mao ang pangunang ideya sa ikaduhang sulat ni Pedro. Diha sa pangbukas niini siya misulat: “Hinaot ang dili-takos nga kalulot ug kalinaw modugang diha kaninyo pinaagi sa tukmang kahibalo sa Diyos ug kang Jesus nga atong Ginoo, sanglit ang iyang diyosnong gahom dagayang naghatag kanato sa tanang butang bahin sa kinabuhi ug diyosnong debosyon, pinaagi sa tukmang kahibalo kaniya nga nagtawag kanato pinaagi sa iyang kaugalingong himaya ug kaayo.” (2 Pedro 1:2, 3) Sa ingon iyang gilangkit ang pagbaton ug dili-takos nga kalulot ug kalinaw sa atong pagbaton ug kahibalo mahitungod sa Diyos ug sa iyang Anak. Kana makataronganon, sanglit ang Maglalalang, si Jehova, mao ang gigikanan sa tinuod nga kahibalo. Ang usa nga may kahadlok sa Diyos makakita sa mga butang diha sa hustong kahayag ug makadangat ug makataronganong mga panghukom.​—Proverbio 1:7.

⁶ Unya si Pedro miawhag: “Idugang sa inyong pagtuo ang kaligdong, sa kaligdong idugang ninyo ang kahibalo, sa inyong kahibalo idugang ang pagpugong sa kaugalingon, sa inyong pagpugong sa kaugalingon idugang ang pagkamainantoson, sa inyong pagkamainantoson idugang ang diyosnong debosyon, sa inyong diyosnong debosyon idugang ang inigsoong pagbati, sa inyong inigsoong pagbati ang gugma. Kay kon nabatonan ninyo kining mga butanga ug nagaawas, dili kamo mahimong dili-aktibo o dili-mabungahon diha sa tukmang kahibalo bahin sa atong Ginoong Jesu-Kristo.” (2 Pedro 1:5-8)b Diha sa sunod nga kapitulo, atong mabasa nga ang pagbaton ug kahibalo nagatabang sa mga tawo nga makalikay sa mga kahugawan sa kalibotan. (2 Pedro 2:20) Busa gipatin-aw ni Pedro nga kadtong mangahimong mga Kristohanon nagkinahanglag kahibalo, sama niadtong nag-alagad na kang Jehova. Usa ba ikaw niining kategoriyaha?

Tun-i, Sublia, Gamita

7. Sa unsang paagi nabatonan sa kadaghanan ang tukmang kahibalo sa paninugdang mga kamatuoran sa Bibliya?

⁷ Tingali nagtuon ka na sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova tungod kay imong naila ang tagingting sa kamatuoran sa ilang mensahe. Kausa sa usa ka semana, sa usa o kapin sa oras, inyong gituki ang usa ka ulohan sa Bibliya pinaagi sa usa ka libro sama sa Ikaw Mabuhing Walay Kataposan sa Paraiso sa Yuta. Maayo! Daghan niadtong nagtuon uban sa mga Saksi ni Jehova nakabaton ug tukmang kahibalo. Apan, unsa ang mahimo nimong himoon aron madugangan ang gidaghanon sa imong natun-an? Ania ang pipila ka sugyot.c

8. Samtang mangandam sa pagtuon, unsay mahimo sa usa ka estudyante aron makakat-on pa ug dugang?

⁸ Una pa niini, samtang mangandam ka sa imong pagtuon, susiha ang materyal nga pagatun-an. Kana nagkahulogan nga imong tan-awon ang ulohan sa kapitulo, ang mga sub-ulohan, ug bisan unsang mga hulagway nga gigamit ingong ilustrasyon sa materyal. Unya, samtang imong basahon ang usa ka parapo o seksiyon sa publikasyon, pangitaa ang pangunang mga ideya ug ang nagasuportar nga mga kasulatan, badlisan o timan-an kini. Aron matino nga imong nakat-onan ang mga kamatuorang gihisgotan, tan-awa kon imo bang matubag ang mga pangutana sa nagkalainlaing mga parapo. Sa paghimo niini, balaya ang mga tubag sa imong kaugalingong mga pulong. Sa kataposan, repasoha ang leksiyon, paningkamot nga mahinumdoman ang pangunang mga punto ug nagasuportar nga mga argumento.

9. Sa unsang paagi ang pagpadapat sa mga sugyot bahin sa pagtuon makatabang sa usa aron makakat-on?

⁹ Malaoman mo nga mouswag ka sa kahibalo kon imong ipadapat kining mga sugyota. Ngano? Ang usa ka katarongan mao nga gitun-an mo ang materyal nga may tim-os nga tinguha nga makakat-on, gitikad ang yuta, pagaingnon pa. Pinaagi sa pagkuhag katibuk-ang pagsabot ug unya sa pagpangita sa pangunang mga punto ug mga pangatarongan, imong makita kon sa unsang paagi ang mga detalye nalangkit sa tema o konklusyon. Usa ka pangataposang repaso makatabang kanimo sa paghinumdom sa imong natun-an. Unsay makatabang kanimo nga makahinumdom sa ulahing bahin, sa panahon sa imong pagtuon sa Bibliya?

10. (a) Nganong ang pagbalikbalik lamang sa mga kamatuoran o bag-ong impormasyon limitadog kaayohan? (b) Unsay nalangkit sa “graduated interval recall”? (c) Sa unsang paagi ang pagbalikbalik nakabenepisyo sa mga anak sa mga Israelinhon?

¹⁰ Ang mga eksperto sa natad sa edukasyon nahibalo sa bili sa husto sa panahon ug may katuyoang pagsubli. Dili pagsumaysumay lamang kini sa mga pulong, nga imo nang nasulayan sa eskuylahan samtang nagtuon sa pipila ka ngalan, kamatuoran, o ideya pinaagi sa pagmemorya. Apan, dili ba nakita mo nga dali kaayong makalimtan ang imong gilitok, nga kini kalit lang nawala sa panumdoman? Ngano? Ang pagsumaysumay lang ug usa ka bag-ong pulong o kamatuoran makalaay, ug ang mga resulta dili-magdugay. Unsay makapausab niana? Ang imong dakong tinguha nga makakat-on makatabang. Ang usa pa ka sekreto mao ang tinuyo nga pagbalikbalik. Mga pipila ka minuto human nga makat-onan mo ang usa ka punto, sa dili pa kini makalimtan sa panumdoman, paningkamot nga mapagawas sa sulod nimo ang imong natun-an. Kini gitawag nga “graduated interval recall” o paghinumdom sa bag-ong mga butang nga magkaanam ka taas ang yugto. Pinaagi sa imong paghinumdom niini ug balik sa dili pa kini mawala, dugay nimong makalimtan ang imong nasag-ulo. Sa Israel, gisugo ang mga amahan sa pagpasilsil sa kasugoan sa Diyos diha sa ilang mga anak. (Deuteronomio 6:6, 7) Ang “pagpasilsil” nagkahulogan sa pagtudlo pinaagi sa pagbalikbalik. Hayan, gipresentar una sa kadaghanan niadtong amahana ang kasugoan ngadto sa ilang mga anak; unya ilang gibalikbalik ang impormasyon; ug dayon ilang gipangutana ang ilang mga anak sa ilang nakat-onan.

11. Unsa ang mahimong himoon sa panahon sa pagtuon sa Bibliya aron mas daghan ang makat-onan?

¹¹ Kon gitun-an ka sa Bibliya sa usa ka Saksi, tingali matabangan ka niya nga makakat-on pinaagi sa paghimog progresibong mga sumaryo matag karon ug unya sa panahong himoon ang pagtuon. Dili kini binata. Kini maoy usa ka paagi nga makapauswag sa pagkat-on, busa malipayong makigbahin sa repaso sa matag panahon. Dayon, sa kataposan sa pagtuon, pakigbahin sa kataposang repaso nga imong tubagon gikan sa memorya. Sa imong kaugalingong mga pulong, mahimong ipatin-aw mo ang mga punto sama sa magtudlo ka sa uban. (1 Pedro 3:15) Makatabang kini aron ang imong makat-onan mahimong bahin sa imong memorya sulod sa hataas nga panahon.​—Itandi ang Salmo 119:1, 2, 125; 2 Pedro 3:1.

12. Unsa ang himoon sa usa ka estudyante aron mouswag ang iyang memorya?

¹² Usa pa ka paagi nga makatabang kanimo, sulod sa usa o duha ka adlaw, mao ang pagsulti sa imong nakat-onan ngadto sa uban, tingali kauban sa klase, isigkatrabahante, o usa ka silingan. Mahimo nimong hisgotan ang ulohan ug unya isulti nga gusto mo lang matino kon imo bang mahinumdoman ang pangunang mga linya sa pangatarongan o ang nagasuportar nga mga teksto gikan sa Bibliya. Basig makapukaw kana sa interes sa imong gikasulti. Bisan kon dili, ang paagi sa imong pagsubli sa bag-ong impormasyon human sa sal-ang nga usa o duha ka adlaw magpalig-on sa imong memorya. Sa ingon imong nakat-onan gayod kana, nga ginahimo ang gitambag sa 2 Pedro 3:18.

Aktibong Pagtuon

13, 14. Nganong tinguhaon nato ang labaw pa kay sa pagkuha ug paghinumdom lamang sa impormasyon?

¹³ Ang pagtuon maoy labaw pa kay sa pagkuha lamang sa mga kamatuoran o katakos sa paghinumdom sa impormasyon. Gihimo kana sa mga relihiyosong mga tawo sa panahon ni Jesus pinaagi sa ilang balikbalik nga mga pag-ampo. (Mateo 6:5-7) Apan sa unsang paagi naapektohan sila sa impormasyon? Sila ba namunga ug matarong nga mga bunga? Wala gayod. (Mateo 7:15-17; Lucas 3:7, 8) Ang usa ka bahin sa suliran mao nga ang kahibalo wala modulot sa ilang mga kasingkasing, nga may maayong mga resulta kanila.

¹⁴ Sumala kang Pedro, angay nga lahi kini sa mga Kristohanon, niadtong panahona ug karon. Iyang giawhag kita nga idugang sa atong pagtuo ang kahibalo nga makatabang kanato nga malikayan ang pagkahimong dili-aktibo o dili-mabungahon. (2 Pedro 1:5, 8) Aron mahimong tinuod kini kanato, tinguhaon nato nga motubo kita diha sa maong kahibalo ug tinguhaon nga makaapekto kini sa sulod kanato, maabot ang atong kinailadman. Tingali dili kana mahitabo kanunay.

15. Unsa ang suliran sa pipila ka Hebreohanong mga Kristohanon?

¹⁵ Sa panahon ni Pablo ang Hebreohanong mga Kristohanon may suliran niining bahina. Sanglit mga Hudiyo, sila may diyutayng kahibalo sa Kasulatan. Sila nahibalo bahin kang Jehova ug sa pipila sa iyang mga kinahanglanon. Sa kadugayan ilang nadugangan ang kahibalo bahin sa Mesiyas, nagpakitag pagtuo, ug gibawtismohan ingong mga Kristohanon. (Buhat 2:22, 37-41; 8:26-36) Sa pagdagan sa mga bulan ug sa mga tuig, dayag nga nakatambong sila sa Kristohanong mga tigom, nga didto sila makabahin sa pagbasa sa mga kasulatan ug sa pagkomento. Sa gihapon, ang uban wala motubo sa kahibalo. Si Pablo misulat: “Bisan tuod angay na unta kamong mahimong mga magtutudlo tungod sa kadugay na sa panahon, nagakinahanglan pa man diay kamo nga may motudlo kaninyo sa sinugdan sa nahaunang mga butang sa balaang mga pulong sa Diyos; ug kamo nangahimong ingon niana nga nagkinahanglan ug gatas, dili sa gahing kalan-on.” (Hebreohanon 5:12) Sa unsang paagi nahitabo kana? Mahitabo kaha kana kanato?

16. Unsa ang permafrost, ug sa unsang paagi apektado niini ang mga tanom?

¹⁶ Ingong ilustrasyon, palandonga ang permafrost, ang permanente nga nagyelo nga lugar sa Arctic ug sa uban pang rehiyon diin ang kasarangang temperatura mas ubos sa pagyelo. Ang yuta, mga bato, ug tubig sa yuta nagyelo sa usa ka tibuok nga masa, usahay sa giladmong 900 ka metros. Sa ting-init, ang yelo sa ibabaw nga yuta matunaw (gitawag nga aktibong sapaw.) Bisan pa, kining nipis nga sapaw sa natunawan nga yuta kasagaran lapokon tungod kay ang umog dili makasuhop ngadto sa permafrost sa ubos. Ang mga tanom nga motubo sa ibabaw sa nipis nga sapaw sagad gamay o salot; ang ilang mga gamot dili makaabot sa permafrost. ‘Unsa,’ tingali mahibulong ka, ‘may labot sa permafrost kon ako nagatubo ba sa kahibalo sa kamatuoran sa Bibliya?’

17, 18. Sa unsang paagi ang permafrost ug ang aktibong sapaw magamit sa pag-ilustrar sa nahitabo sa pipila ka Hebreohanong mga Kristohanon?

¹⁷ Maayong ilustrasyon ang permafrost sa kahimtang sa usa ka tawo kansang mga gahom sa hunahuna dili aktibong nagakuha, nagahinumdom, ug nagagamit sa tukmang kahibalo. (Itandi ang Mateo 13:5, 20, 21.) Malagmit kanang tawhana adunay katakos sa pangutok nga makakat-on sa nagkalainlaing mga ulohan, apil ang kamatuoran sa Bibliya. Iyang gitun-an “ang sinugdan sa nahaunang mga butang sa balaang mga pulong sa Diyos” ug siya tingali kuwalipikado na nga bawtismohan, sama niadtong Hebreohanong mga Kristohanon. Apan, siya tingali wala “mouswag sa pagkahamtong,” sa mga butang saylo pa “sa nahaunang mga pagtulon-an bahin kang Kristo.”​—Hebreohanon 5:12; 6:1.

¹⁸ Handurawa ang pipila ka Kristohanon balik niadtong panahona. Sila presente didto ug nagmata, apan nagpakakat-on ba ang ilang mga hunahuna? Sila ba aktibo ug nagkugi sa pagtubo sa kahibalo? Tingali wala. Alang sa mga dili-hamtong, ang bisan unsang pagpakigbahin sa mga tigom nahitabo lamang diha sa manipis aktibong sapaw, pagaingnon pa, samtang sa ilalom mao ang nagbagtok nga yelo. Ang mga gamot sa mas gahi o malisod nga mga kamatuoran dili makalusot niini nga rehiyon sa permafrost nga hunahuna.​—Itandi ang Isaias 40:24.

19. Sa unsang paagi kaamgid ang usa ka eksperyensiyadong Kristohanon karon sa Hebreohanong mga Kristohanon?

¹⁹ Ingon usab niana kon bahin sa usa ka Kristohanon karong adlawa. Bisag presente sa mga tigom tingali wala niya gamita kadtong higayona sa pagtubo sa kahibalo. Unsay ikasulti bahin sa aktibong pagpakig-ambit sa mga tigom? Alang sa usa ka bag-ohan o batan-on nga moboluntaryo sa pagbasa sa teksto sa kasulatan o sa paghatag ug komento sumala sa mga pulong sa parapo tingali nagkinahanglag dakong paningkamot, nga nagpabanaag ug usa ka maayo ug dalayegong paggamit sa iyang katakos. Apan gipakita ni Pablo nga kon bahin sa uban, tungod sa kadugay na sa panahon nga sila nahimong mga Kristohanon, sila angay na untang mouswag saylo sa unang ang-ang sa pagpakigbahin kon buot silang magpadayon sa pagtubo sa kahibalo.​—Hebreohanon 5:14.

20. Unsang pagtuki-sa-kaugalingon ang angay himoon sa matag usa kanato?

²⁰ Kon ang usa ka eksperyensiyadong Kristohanon wala gayod mouswag saylo sa pagbasa lamag usa ka bersikulo sa Bibliya o mohatag ug usa ka simpleng komento gikan mismo sa parapo, hayan ang iyang pagpakigbahin nagagikan sa ibabaw “aktibong sapaw” sa iyang hunahuna. Moagi na lang ang daghang tigom nga magpabilin gihapon ang iyang kaisipan nga anaa sa nagyelo nga kahimtang, sa pagpadayon sa atong ilustrasyon sa permafrost. Pangutan-on nato ang atong kaugalingon: ‘Ingon ba ako niini? Gitugotan ko ba nga maugmad ang usa ka matang sa permafrost diha kanako? Unsa ako ka alisto ug ka interesado sa pagkakat-on?’ Bisag matugaw kita sa atong matinud-anong mga tubag, kita makasugod karon sa paghimog mga lakang sa pagtubo sa kahibalo.

21. Unsang mga lakang ang nahisgotan sa unang bahin ang imong magamit sa pagpangandam sa tigom o sa pagtambong niini?

²¹ Ikapadapat sa matag usa kanato ang mga sugyot sa parapo 8. Bisag unsa na kita ka dugay nga nakig-uban sa kongregasyon, magmadeterminado kita sa pag-uswag ngadto sa pagkahamtong ug sa dugang nga kahibalo. Alang sa uban kana nagkahulogan sa pagpangandam alang sa mga tigom nga mas makugihon, tingali buhion pag-usab ang mga batasan nga gisunod sa daghang katuigan nang milabay apan anam-anam nga nakalimtan. Samtang mangandam ka, susiha ang pangunang mga punto ug sabta ang di-pamilyar nga mga kasulatan nga gigamit sa pagbalay sa mga linya sa pangatarongan. Pangitag bisan unsang bag-ong anggulo o bahin sa materyal nga ginatun-an. Sa susama, sa panahon sa tigom, paningkamot nga imong ipadapat ang mga sugyot nga gihisgotan sa mga parapo 10 ug 11. Paningkamot nga mabatonan ang kaisipang alerto, nga samag gipabiling mainit ang temperatura sa imong hunahuna. Kana mosumpo sa bisan unsang kiling nga maugmad ang “permafrost”; kining kuging paningkamot motunaw usab sa bisan unsang “nagyelo” nga kahimtang nga tingali miugmad kaniadto.​—Proverbio 8:12, 32-34.

Kahibalo, Usa ka Tabang sa Pagkamabungahon

22. Sa unsang paagi kita makabatog kaayohan kon magkugi kita sa pagdugang sa atong kahibalo?

²² Sa unsang paagi makabatog kaayohan ang matag usa kanato kon maningkamot kita niining bahina sa pagtubo diha sa dili-takos nga kalulot ug kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesu-Kristo? Pinaagi sa atong kuging paningkamot nga magpabiling alisto ang atong mga gahom sa salabotan, nga andam nga mokuhag kahibalo, ang mga binhi sa bag-o ug mas lalom nga mga kamatuoran sa Bibliya magpadalag lalom nga mga gamot, ug ang atong pagsabot mouswag ug mahimong permanente. Kini ikatandi sa giingon ni Jesus diha sa usa ka lahi nga ilustrasyon bahin sa mga kasingkasing. (Lucas 8:5-12) Ang mga binhi nga mahulog sa maayong yuta motubo nga may malig-on nga mga gamot sa pagsuportar sa mga tanom nga nagahatag ug ani ug namunga.​—Mateo 13:8, 23.

23. Unsa ang mahimong mosangpot kon atong isilsil sa kasingkasing ang 2 Pedro 3:18? (Colosas 1:9-12)

²³ Ang ilustrasyon ni Jesus may pagkalahi, apan ang maayong mga resulta kaamgid sa gisaad ni Pedro: “Tungod niining maong hinungdan, pinaagi sa inyong paghatag diha sa tanang tim-os nga paningkamot, idugang sa inyong pagtuo ang kaligdong, sa inyong kaligdong idugang ninyo ang kahibalo . . . Kay kon nabatonan ninyo kining mga butanga ug magaawas, dili kamo mahimong dili-aktibo o dili-mabungahon diha sa tukmang kahibalo bahin sa atong Ginoong Jesu-Kristo.” (2 Pedro 1:5-8) Oo, ang atong pagtubo sa kahibalo motabang kanato nga magmabungahon. Atong makita nga ang pagkuhag dugang nga kahibalo mahimong mas makapalipay. (Proverbio 2:2-5) Ang imong makat-onan dali mong mahinumdoman ug magamit samtang manudlo ka sa uban nga mahimong mga tinun-an. Niining paagiha usab, ikaw mas magmabungahon ug mohatag kahimayaan sa Diyos ug sa iyang Anak. Gitapos ni Pedro ang iyang ikaduhang sulat: “Padayon kamo sa pagtubo diha sa dili-takos nga kalulot ug kahibalo sa atong Ginoo ug Manluluwas nga si Jesu-Kristo. Kaniya ang himaya karon ug hangtod sa kahangtoran.”​—2 Pedro 3:18.

[Mga footnote]

Makahinumdom Ka Ba?

◻ Nganong kinahanglang magpakita kag interes sa pagdugang sa imong kahibalo?

◻ Sa unsang paagi dugang makabenepisyo ang usa ka bag-ong estudyante sa Bibliya sa iyang pagtuon?

◻ Unsang kapeligrohan ang buot mong likayan, sama sa giilustrar sa permafrost?

◻ Nganong angay mong tinguhaon ang pagpauswag sa imong katakos sa pagdugang sa kahibalo?

[Hulagway sa panid 15]

Aduna ba akoy suliran sa salabotan nga permafrost?