Mga Talan-awon Gikan sa Yutang Saad

Gilead​—Rehiyon Alang sa Katawhang Maisogon

SA DAYON nang motabok ang Israel sa Suba sa Jordan paingon sa Yutang Saad, giagda sila ni Moises: “Magmaisogon kamo ug magmakusganon. . . . Si Jehova nga inyong Diyos mao ang nagamartsa kauban ninyo.”​—Deuteronomio 31:6.

Ang mga tribo ni Ruben ug Gad ug ang katunga sa tribo ni Manases nahilakip sa pag-agda ni Moises. Ilang nakit-an ‘nga ang yuta sa Gilead maoy usa ka dapit alang sa kahayopan,’ mao nga sila mihangyo nga papuy-on sa rehiyon sa Gilead.​—Numeros 32:1-40.

Ang Gilead anaa sa pikas nga tampi, ang silangang tampi, sa Jordan. Kadto maoy halos tibuok silangang tampi, gikan sa amihanang tumoy sa Patayng Dagat abot sa Dagat sa Galilea. Ang maong rehiyon mipataas gikan sa Walog sa Jordan hangtod sa maayong-pagkatubig nga kapatagan sa ibabaw ug sa linging kabungtoran. Busa ang Gilead maayong rehiyon aron katamnan sa trigo ug aron kapasibsiban sa kahayopan. Ang hulagway sa ibabaw mohatag kaninyog ideya sa dagway sa mga bahin sa Gilead. Apan nganong ilangkit ang kaisog nianang morag malinawong dapit?

Ang mga tribong mipalabi sa pagpuyo sa Gilead dayag wala magpili niana tungod sa kahadlok. Hinumdomi nga miuyon sila sa pagtabok sa Jordan aron makigbugno sa mga kaaway sa Yutang Saad. Ug sa pagkabalik sa Gilead, gikinahanglan nila ang dugang kaisog. Ngano? Aw, sila didto sa utlanan, nga abong sa pag-atake sa mga Ammonihanon sa habagatan-silangan ug mga taga-Sirya sa amihanan. Ug sila giatake gayod.​—Josue 22:9; Maghuhukom 10:7, 8; 1 Samuel 11:1; 2 Hari 8:28; 9:14; 10:32, 33.

Ang maong mga pag-atake linaing mga higayon nga gikinahanglan ang kaisog. Pananglitan, human tugoti ni Jehova nga daogdaogon sa mga Ammonihanon ang Gilead, ang katawhan sa Diyos naghinulsol ug mingdangop sa pagpangulo sa “usa ka gamhanan, maisogong lalaki,” kansang amahan ginganlan usab ug Gilead. Kadtong maisogong lalaki mao si Jepte. Siya ilado tungod sa usa ka panumpa nga mibanaag nga, bisan pag siya maisogon, gitinguha niya ang pagtultol ug pagpaluyo sa Diyos. Si Jepte nanumpa nga kon itugot sa Diyos nga mapukan niya ang malupigong mga Ammonihanon, ang unang mogawas sa iyang balay sa pagsugat kaniya ‘ihalad ingong halad-nga-sinunog,’ o ihalad, ngadto sa Diyos.a Misangpot nga kadto mao ang bugtong anak ni Jepte, ang iyang anak babaye, si kinsa sa ulahi nag-alagad sa sangtuwaryo sa Diyos. Oo, si Jepte ug, sa lahing paagi, ang iyang anak babaye, nagpakitag kaisog.​—Maghuhukom 11:1, 4-40.

Ang usa ka pasundayag sa kaisog nga tingali dili sama ka ilado nahitabo panahon ni Saul. Sa paghanduraw sa kahimtang, hinumdomi nga sa dihang si Saul nahimong hari, ang mga Ammonihanon mibahad sa paglusok sa tuo nga mata sa mga lalaki sa Jabes-gilead, ang lungsod nga mahimong nahimutang sa usa ka lugut nga nagsubay agi sa kabungtoran paingon sa Jordan. Daling gitigom ni Saul ang kasundalohan aron paglig-on sa Jabes. (1 Samuel 11:1-11) Uban nianang kasayorana sa hunahuna, moadto ta sa kataposan sa paghari ni Saul ug tan-awon kon sa unsang paagi napadayag ang kaisog.

Makahinumdom ka nga si Saul ug tulo sa iyang mga anak nga lalaki namatay panahon sa usa ka pakiggubat batok sa mga Pilistehanon. Ang maong mga kaaway nagpunggot sa ulo ni Saul ug mahugyawong nagbitay sa mga lawas ni Saul ug sa iyang mga anak sa kuta sa Beth-san. (1 Samuel 31:1-10; sa tuo, imong makita ang gikubkob nga bungtod sa Beth-san.) Ang balita niini nakaabot sa Jabes, sa kabungtoran sa Gilead tabok sa Jordan. Unsay mahimo sa mga taga-Gilead atubangan sa kaaway nga gamhanan kaayo nga kini nakaparot sa hari sa Israel?

Tan-awa ang mapa. “Dihadiha ang tanang maisog nga lalaki mingtindog ug miadto sa tibuok gabii ug nagkuha sa lawas ni Saul ug sa mga lawas sa iyang mga anak nga lalaki gikan sa kuta sa Beth-san ug sila nangadto sa Jabes ug nagsunog kanila didto.” (1 Samuel 31:12) Oo, gihimo nila ang pagsulong sa kuta sa kaaway sa gabii. Makasabot ka nganong ang Bibliya nagtawag kanilang maisogon.

Sa ngadtongadto, ang napulo ka tribo mibulag nga napormang amihanang gingharian sa Israel, ug kadto naglakip sa Gilead. Ang kanasoran sa palibot, una ang mga taga-Sirya ug dayon ang mga Asiryano, miokupar sa mga bahin sa teritoryo sa silangang tampi sa Jordan. Busa bisan pa sa nangaging mga kaso sa kaisog, ang katawhan sa Gilead nakaagom ug kapildihan tungod sa pagkanahimutang sa utlanan.​—1 Hari 22:1-3; 2 Hari 15:29.

[Footnote]

[Mapa sa panid 8]

(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)

DAGAT SA GALILEA

PATAYNG DAGAT

Subang Jordan

Beth-san

Ramoth-gilead

Jabes

GILEAD

[Credit Line]

Gipasukad sa mapa nga ang katungod iya sa Pictorial Archive(Near Eastern History) Est. ug Surbi sa Israel.

[Picture Credit Line sa panid 8]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Picture Credit Line sa panid 9]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.