Rahab—Gipahayag nga Matarong Pinaagi sa mga Buhat sa Pagtuo

HUNAHUNAA lang! Usa ka babayeng bigaon gipahayag nga matarong gikan sa baroganan sa Diyos. “Dili gayod kana mahitabo!” daghan ang moingon. Bisan pa, mao kanay nahitabo sa pampam nga si Rahab sa Jerico, usa ka karaang siyudad sa Canaan.

Ang magsusulat sa Bibliya nga si Santiago nagrekord: “Ang tawo ipahayag nga matarong pinaagi sa mga buhat, ug dili lamang pinaagi sa pagtuo. Sa ingon usab nga paagi dili ba si Rahab nga bisag pampam gipahayag nga matarong pinaagi sa mga buhat, human nga maabiabihon niyang gidawat ang mga mensahero ug gipagula sila sa laing agianan? Kay maingon nga patay ang lawas kon walay espiritu, sa ingon usab patay ang pagtuo kon walay mga buhat.” (Santiago 2:24-26) Nganong gipahayag si Rahab nga matarong? Unsay iyang gihimo nga gihatagan man siya ug linain nga baroganan uban sa Diyos?

Nagsingabot ang mga Israelinhon!

Mobalik kita sa tuig 1473 W.K.P. Handurawa ang kahimtang. Lig-on kaayong pagkakota ang Jerico. Natungtong ibabaw sa mga kota sa Jerico mao ang balay ni Rahab ang babayeng bigaon. Gikan niining bantaaw nga dapit, iya dayong makita pasilangan ang nagbugwak nga katubigan sa subang Jordan. (Josue 3:15) Sa sidlakang tampi niini, hayan iyang makita ang kampo sa mga Israelinhon, nga may kasundalohan nga kapin sa 600,000. Pipila ka milya lamang ang ilang kalayoon!

Si Rahab nakahibalo sa mga kalamposan sa Israel sa gubat. Siya nakadungog usab bahin sa mga pasundayag ni Jehova sa gahom, ilabina sa pagbukas ug agianan alang sa mga Israelinhon tabok sa Pulang Dagat. Nan, ang nagbul-og nga katubigan sa Jordan dili gayod babag. Kritikal kini nga panahon! Unsay reaksiyon ni Rahab?

Mibarog si Rahab

Wala magdugay, gidawat ni Rahab ang duha ka wala dahomang mga bisita​—mga espiya gikan sa kampong Israelinhon. Sila nangita ug kaestaran, ug iyang gidawat sila sa iyang balay. Apan ang pulong sa ilang presensiya nakaabot sa mga dalunggan sa hari sa Jerico. Iya dayong gipadala ang iyang kapolisan sa pagdakop kanila.​—Josue 2:1, 2.

Sa dihang miabot ang mga polis sa hari, si Rahab mibarog alang kang Jehova nga Diyos. “Pagulaa ang mga tawo nga nangabot kanimo,” mimando ang mga sinugo sa hari. Gitagoan ni Rahab ang mga espiya diha sa mga dagami nga lino nga gibulad diha sa salog sa iyang atop. Siya miingon: “Matuod, dihay mga tawo nga mianhi kanako, apan wala ako mahibalo kon diin sila gikan. Ug nahitabo sa pagsira sa ganghaan sa [siyudad] diha nga mingitngit na nga ang mga tawo nanggula. Wala ako masayod kon diin sila paingon. Agpasa dayon ninyo sila, kay sila hiabotan pa ninyo.” (Josue 2:3-5) Mao kanay gihimo sa mga sinugo sa hari​—sa walay kapuslanan.

Gilansisan ni Rahab ang mga kaaway. Mihimo dayon siya ug dugang lakang nga nagpasundayag sa iyang pagtuo kang Jehova pinaagi sa mga buhat. Siya misaka sa atop ug gisultihan ang mga espiya: “Ako nahibalo nga ihatag gayod kaninyo ni Jehova ang yuta.” Si Rahab miadmiter nga ang tanang molupyo sa yuta nangahadlok tungod kay nakadungog sila nga ang Diyos “nagpamala sa mga tubig sa Pulang Dagat” gikan sa atubangan sa mga Israelinhon 40 ka tuig nang milabay. Ang mga tawo nahibalo usab nga gilaglag sa mga Israelinhon ang duha ka hari nga Amorihanon. “Sa pagkabati namo niini,” miingon si Rahab, “nangatunaw ang among mga kasingkasing, ug wala nay espiritu nga nagpabilin sa kang bisan kinsa nga tawo tungod kaninyo, kay si Jehova nga inyong Diyos mao ang Diyos sa langit sa kahitas-an ug sa yuta dinhi sa ubos.”​—Josue 2:8-11.

Si Rahab nangaliyopo: “Karon, palihog, manumpa kamo kanako sa ngalan ni Jehova nga, sanglit ako nagpakitag mahigugmaong-kalulot kaninyo, ingon man usab kamo magpakitag mahigugmaong-kalulot sa panimalay sa akong amahan, ug hatagi ako ug usa ka kasaligang ilhanan. Ug nga inyong luwason nga buhi ang akong amahan ug ang akong inahan ug ang akong mga igsoong lalaki ug ang akong mga igsoong babaye ug ang tanan nga ilang gibatonan.”​—Josue 2:12, 13.

Ang mga lalaki misugot ug gisultihan si Rahab kon unsay buhaton. Diha sa iyang bentana, kinahanglang ihigot niya ang pulang pisi nga gigamit sa pagtunton sa mga espiya sa pagkanaog sa yuta sa gawas sa mga kota sa Jerico. Kinahanglang tigomon niya ang iyang pamilya diha sa iyang balay, diin sila magpabilin diha aron mapanalipdan. Gihatagag makatabang nga impormasyon ni Rahab ang talilakaw nga mga espiya bahin sa kahimtang sa yuta ug gisultihan sila kon unsaon sa pag-ikyas gikan sa nanagpangita kanila. Gihimo kini sa mga espiya. Human ihigot ang pula nga pisi ug sa pagtigom sa iyang panimalay, si Rahab naghulat sa dugang nga mga hitabo.​—Josue 2:14-24.

Unsay nahimo ni Rahab? Aw, siya nagpamatuod nga ang iyang pagtuo nahasandig sa Labing Makagagahom nga Diyos, si Jehova! Siya magkinabuhi sumala sa iyang mga sukdanan. Oo, ug siya gipahayag nga matarong pinaagi sa maong mga buhat sa pagtuo.

Ang mga Kota Nahugno!

Milabay ang pipila ka semana. Inubanan sa mga saserdote​—ang pipila nagdalag mga trompeta nga sungay sa laki nga karnero ug gidala sa uban ang balaang arka sa pakigtugon​—gilibotlibotan sa Israelinhon nga mga lalaki sa gubat ang Jerico. Ilang gihimo kini kausa sa usa ka adlaw sulod na sa unom ka adlaw karon. Apan, niining ikapitong adlaw, sila nakamartsa sa siyudad unom na ka higayon. Atua nagmartsa na usab sila!

Natapos ang ikapitong martsa, milanog ang kusog nga pagbudyong sa mga trompeta nga sungay. Ang mga Israelinhon karon misinggit sa makusog. Niana, gipahinabo ni Jehova nga ang mga panalipod nga kota sa Jerico malumpag sa nagdahunog nga tingog. Ang bahin lamang nga gitindogan sa balay ni Rahab ang nagpabiling nagbarog. Ang nahibilin sa siyudad ug ang mga molupyo niini nangalaglag. Ang iyang pagtuo napamatud-an pinaagi sa mga buhat, ang mahinulsolong pampam natipigang buhi uban sa iyang panimalay, ug siya misugod sa pagpuyo uban sa katawhan ni Jehova.​—Josue 6:1-25.

Pagtan-aw sa mga Kinaiya ni Rahab

Si Rahab dili maoy usa ka pinatuyangan tapolang babaye, kay diha sa atop sa iyang balay mao ang mga lindog sa dagami nga lino nga gibulad. Ang mga lanot sa lino gamiton sa paghimog panapton. Diha usay pundok sa pulang pisi sa balay ni Rahab. (Josue 2:6, 18) Busa siya tingali naghimog panaptong lino ug hayan nahibalo kon unsaon sa pagtina. Oo, kugihan nga pagkababaye si Rahab. Labaw sa tanan, siya nakadangat sa pagbaton ug matinahurong kahadlok kang Jehova.​—Itandi ang Proverbio 31:13, 19, 21, 22, 30.

Unsay ikasulti bahin sa laing propesyon ni Rahab? Siya dili usa ka yanong babayeng tig-abiabi sa usa ka abtanan. Dili, gipaila siya sa Kasulatan pinaagi sa paggamit sa Hebreohanon ug Gregong mga pulong nga nagpunting sa usa ka pampam. Pananglitan, ang Hebreohanong pulong zoh·nahʹ may kalabotan kanunay sa usa ka dili-angay nga relasyon. Sa sulagma, alang sa mga Canaanhon wala lantawa ang pagpamampam nga usa ka mangil-ad nga buhat.

Ang paggamit ni Jehova ug usa ka pampam nagpakita sa iyang dakong kaluoy. Mahimong malimbongan kita sa panagway sa gawas, apan ang Diyos “nagatan-aw sa kasingkasing.” (1 Samuel 16:7) Busa, ang matarong ug kasingkasing nga mga pampam nga maghinulsol sa ilang imoral nga buhat makadawat sa pasaylo ni Jehova nga Diyos. (Itandi ang Mateo 21:23, 31, 32.) Si Rahab mismo mitalikod sa sala ngadto sa usa ka matarong nga dalan sa pagkabaton sa pag-uyon sa Diyos.

Ang mga espiya nga Israelinhon nagkinabuhi sumala sa kasugoan sa Diyos, busa sila miestar sa balay ni Rahab dili alang sa imoral nga katuyoan. Ang ilang tuyo tingali mao nga dili kaayo katahapan ang ilang presensiya diha sa usa ka balay sa pampam. Ang puwesto niini diha sa kota sa siyudad nagpasayon usab sa pag-eskapo. Dayag nga gitultolan sila ni Jehova ngadto sa usa ka makasasala kansang kasingkasing naapektohan sa maayo pinaagi sa mga taho sa mga pagpakiglabot sa Diyos sa mga Israelinhon nga siya sa ingon naghinulsol ug nagbag-o sa iyang mga dalan. Ang pulong sa Diyos nga laglagon sa Israel ang mga Canaanhon tungod sa ilang imoral nga mga buhat, ug ang iyang pagpanalangin kang Rahab ug ang paglupig sa Jerico, nagpakita nga ang mga espiya wala makahimog imoralidad.​—Levitico 18:24-30.

Komosta ang malansisong mga pulong ni Rahab sa mga nanagpangita sa mga espiya? Giuyonan sa Diyos ang iyang dalan. (Itandi ang Roma 14:4.) Gipameligro niya ang iyang kinabuhi aron mapanalipdan ang mga alagad sa Diyos, nga naghatag pamatuod sa iyang pagtuo. Samtang ang daotag tuyo nga pagpamakak sayop sa mga mata ni Jehova, ang tawo dili obligado sa pagtug-an sa matuod nga impormasyon ngadto sa mga tawo nga walay katungod niana. Bisan si Jesu-Kristo wala mohatag ug bug-os nga mga detalye o direktang mga tubag diin ang pagbuhat niana mohatag ug wala-kinahanglanang kadaot. (Mateo 7:6; 15:1-6; 21:23-27; Juan 7:3-10) Dayag, ang dalan ni Rahab sa paghatag ug sayop nga direksiyon sa kaaway nga mga polis angay lantawon sumala nianang kahayaga.

Ang Ganti ni Rahab

Sa unsang paagi gigantihan si Rahab tungod sa pagpakitag pagtuo? Ang iyang pagkalabang-buhi sa panahon sa kalaglagan sa Jerico sa pagkamatuod maoy usa ka panalangin gikan ni Jehova. Sa ulahi, siya naminyo kang Salmon (Salma), ang anak sa punoan sa kamingawan nga si Nason sa tribo ni Juda. Ingong mga ginikanan sa diyosnong Boaz, si Salmon ug Rahab nalangkit sa linya sa kaliwat nga mitultol kang Haring David sa Israel. (1 Cronicas 2:3-15; Ruth 4:20-22) Labawng hinungdanon, ang pampam kanhi nga si Rahab maoy usa sa upat lamang ka babaye nga ginganlan sa listahan ni Mateo sa kaliwat ni Jesu-Kristo. (Mateo 1:5, 6) Pagkadako nga panalangin gikan kang Jehova!

Bisag dili usa ka Israelinhon ug pampam kanhi, si Rahab maoy usa ka talagsaong panig-ingnan sa usa ka babaye nga nagpamatuod pinaagi sa iyang mga buhat nga siya may bug-os nga pagsalig kang Jehova. (Hebreohanon 11:30, 31) Sama sa uban, ang pipila niadtong mibiya sa kinabuhi sa pagkapampam, siya makadawat ug lain pa nga ganti​—usa ka pagkabanhaw gikan sa patay ngadto sa kinabuhi diha sa paraiso nga yuta. (Lucas 23:43) Tungod sa iyang pagtuo nga gipamatud-an pinaagi sa mga buhat, si Rahab nakadawat sa pag-uyon sa atong mahigugmaon ug mapinasayloong langitnong Amahan. (Salmo 130:3, 4) Ug siyempre ang iyang maayong pananglitan maoy pagpadasig sa tanang mga mahigugmaon sa pagkamatarong sa paglantaw kang Jehova nga Diyos alang sa kinabuhing walay kataposan.

[Hulagway sa panid 23]

Si Rahab gipahayag nga matarong tungod kay ang iyang mga buhat nagpamatuod nga siya may pagtuo

[Mga hulagway sa panid 24]

Nakalotan sa mga arkeologo ang mga kagun-oban sa karaang Jerico, apil ang gamayng bahin sa una nga kota

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est