Nganong Magmapinasayloon?
ANG Hudiyohanong eskolar ug magsusulat nga si Joseph Jacobs kas-a mibatbat sa pagpasaylo ingong “ang kinalabwan ug kinalisoran sa tanang moral nga mga pagtulon-an.” Sa pagkatinuod, nakita sa daghan ang mga pulong “gipasaylo ko ikaw” nga lisod kaayong ibungat.
Ang pagpasaylo maorag sama sa salapi. Kini mahimong dagayang ihatag ug may kaluoy diha sa uban o mahimong tagoon nga mainoton diha sa kaugalingon. Ang nag-una maoy diyosnong paagi. Angay natong ugmaron ang dagayang mga batasan sa pagpasaylo sa uban. Ngano? Tungod kay ang Diyos nagadasig niini ug tungod kay ang dili-mapinasayloon, mapanimaslong espiritu mopasamot lamang sa mga butang.
Sagad madungog ang mga pulong: “Dili ko masuko; manimalos lang hinuon ako!” Ikasubo, kining mga pulonga maoy giya nga prinsipyo sa daghang kinabuhi karong adlawa. Usa ka babaye, pananglitan, nakigbungol sa iyang bayaw nga babaye sulod na sa pito ka tuig tungod kay, ingon sa gisulti sa babaye, “siya nakahimog dako kaayong sala kanako ug wala ko gayod siya pasayloa.” Apan ang maong pagpakigbungol, kon gamiton ingong usa ka instrumento aron mangayog pasaylo ang nakasala o ingong usa ka galamiton sa pagsilot, dili gayod makatagbaw sa tinguha sa pagpanimalos. Hinunoa, kini magpadugay lamang sa panagkabingkil, nga magtugot sa bug-os nga pagkaugmad sa kaligutgot. Kon dili putlon kining siklo sa kasakit, ang kusganong paghawid sa panimalos magdaot sa mga relasyon ug bisan sa panglawas.
Ang Kadaot sa Usa ka Dili-Mapinasayloong Espiritu
Kon ang usa ka tawo dili-mapinasayloon, ang moresultang panagbangi mohatag ug kabug-at. Sa baylo, ang kabug-at moresultag grabeng mga sakit. Si Dr. William S. Sadler misulat: “Walay usa ang mas nakasabot kay sa doktor sa dakong proporsiyon sa sakit ug pag-antos sa tawo nga direktang ikasubay sa kaguol, kahadlok, panagbangi, . . . dili-maayong panghunahuna ug dili-hinlong pagkinabuhi.” Apan, sa pagkatinuod, unsa ka dako sa kadaot ang ipahinabo sa kasamok sa emosyon? Usa ka medikal nga basahon mitubag: “Ang mga kaihapan . . . nagpakita nga dos-tersiya sa mga pasyente nga nagpakonsulta sa doktor adunay mga simtoma nga gipahinabo o napasamot sa kabug-at sa hunahuna.”
Oo, ang kayugot, kasilag, ug kasuko tinong makadaot gayod. Kining makadaot nga mga emosyon nahisamag taya nga hinayhinayng mokutkot sa kaha sa awto. Ang dagway sa awto sa gawas nindot tan-awon, apan sa ilalom sa pintal usa ka madaotong proseso ang nagakahitabo.
Labi pang hinungdanon, ang dili nato pagpasaylo sa dihang adunay basehanan sa kaluoy makadaot usab kanato sa espirituwal. Sa mga mata ni Jehova nga Diyos, kita mahisama sa ulipon sa sambingay ni Jesus. Ang ulipon gipasaylo sa iyang dako kaayong utang sa agalon. Apan, sa dihang ang iyang isigka-ulipon nagpakiluoy kaniya nga pasayloon ang iyang gamayng utang, siya maharason ug dili-mapinasayloon. Gipatin-aw ni Jesus nga kon kita sama nga dili-andam mopasaylo, si Jehova dili usab mopasaylo sa atong mga sala. (Mateo 18:21-35) Busa, kon kita dili mapinasayloon, kita tingalig mawad-an sa atong mahinlong tanlag atubangan sa Diyos ug bisan sa atong paglaom sa umaabot! (Itandi ang 2 Timoteo 1:3.) Nan, unsay atong buhaton?
Tun-i ang Pagpasaylo
Ang matuod nga pagpasaylo nagagikan sa kasingkasing. Kini naglakip sa pagpasaylo sa sayop sa nakasala ug isalikway ang bisan unsang tinguha sa pagpanimalos. Busa, ang kataposang hustisya ug ang posibleng panimalos ginatugyan diha sa mga kamot ni Jehova.—Roma 12:19.
Salamat na lang, ang atong kasingkasing mabansay sa pagbuhat ug matarong. Ugaling, ang pagbansay nga gikinahanglan nato kinahanglang magagikan sa hataas nga tinubdan. Kita dili makahimo niini nga mag-inusara. (Jeremias 10:23) Ang gidasig sa Diyos nga salmista miila niini ug miampo alang sa pagtultol sa Diyos. Siya nangamuyo kang Jehova diha sa pag-ampo: “Tudloi ako sa imong kabalaoran. Ipasabot kanako ang dalan sa imong kaugalingong mga lagda.”—Salmo 119:26, 27.
Apan, kinahanglang matikdan nga sanglit “ang kasingkasing labaw nga malimbongon ug desperado,” kini dili sa tanang panahon makiling sa pagpasaylo bisan angay untang himoon kini. (Jeremias 17:9) Si Jesus mismo miingon: “Nagagula gikan sa kasingkasing ang tuman-kadaotang mga pangatarungan, mga pagbuno, mga pagpanapaw, mga pakighilawas, mga pagpangawat, bakak nga mga panghimatuod, mga pasipala.”—Mateo 15:19.
Sumala sa laing salmo, si Haring David sa karaang Israel nakadangat sa “pagsabot sa dalan” ni Jehova. Iyang naagian kini mismo ug nakakat-on gikan niana. Busa, siya nakaingon: “Si Jehova maluluy-on ug mapuangoron, mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot. Sama sa usa ka amahan nga nagapakitag kaluoy sa iyang mga anak, si Jehova nagpakitag kaluoy ngadto kanilang may kahadlok kaniya.”—Salmo 103:8, 13.
Kita angayng makakat-on sama kang David. Mainampoong tun-an ang hingpit nga panig-ingnan sa Diyos bahin sa pagpasaylo, ingon man nianang sa iyang Anak. Busa, kita makakat-on sa pagpasaylo gikan sa kasingkasing.
Bisan pa, ang uban tingali mangutana: Komosta ang seryosong sala? Ang tanang mga sala ba kinahanglang pasayloon?
Panginahanglan sa Pagkatimbang
Kon ang usa ka tawo nahimoan ug grabeng sala, mahimong dako ang bation nga kasakit. Kini matuod ilabina kon ang usa maoy inosenteng biktima sa seryosong sala. Ang uban gani basin nahibulong, ‘Unsaon ko pagpasaylo ang usa ka tawong mapintasong nagluib ug nagpasakit kanako?’ Kon bahin sa dako nga sala nga takos sa pagpalagpot, kinahanglang ipadapat sa biktima ang tambag sa Mateo 18:15-17.
Bisan unsa pa, kini nagadepende ug dako sa nakasala. Sukad nga nahimo ang sala aduna bay bisan unsang ilhanan sa kinasingkasing nga paghinulsol? Nagbag-o ba ang makasasala, nga tingali misulay pa sa paghimog tinuod nga mga kausaban? Sa mga mata ni Jehova ang maong paghinulsol maoy usa ka yawi sa pagpasaylo bisan labot sa kahimtang sa tinuod nga makalilisang nga mga sala. Pananglitan, gipasaylo ni Jehova si Manases, usa sa labing daotang mga hari sa kasaysayan sa Israel. Sa unsang pasikaranan? Gibuhat kadto sa Diyos tungod kay sa ulahi si Manases nagpaubos sa iyang kaugalingon ug naghinulsol sa iyang daotang mga dalan.—2 Cronicas 33:12, 13.
Diha sa Bibliya ang tinuod nga paghinulsol naglakip sa kinasingkasing nga kausaban sa tinamdan, usa ka kinasingkasing nga pagbasol sa bisan unsang nahimo nga sala. Diin tukma ug posible, ang paghinulsol ubanan sa usa ka paningkamot nga ulian ang biktima sa sala. (Lucas 19:7-10; 2 Corinto 7:11) Kon wala kanang maong paghinulsol, si Jehova dili mopasaylo.a Dugang pa, ang Diyos wala magdahom sa mga Kristohanon sa pagpasaylo niadtong kinsa nalamdagan na sa espirituwal apan karon sa tinuyo, sa walay-paghinulsol nagabatasan sa pagbuhat ug daotan. (Hebreohanon 10:26-31) Sa grabeng mga kahimtang, ang pagpasaylo mahimong dili na angay.—Salmo 139:21, 22; Ezekiel 18:30-32.
Kon posible o dili ang pagpasaylo, ang biktima sa seryosong sala mahimong magpalandong sa laing pangutana: Kinahanglan ba akong magpabilin sa grabeng kagubot sa emosyon, nga bation ang grabeng kasakit ug kasuko, hangtod bug-os mahusay ang butang? Tagda ang usa ka pananglitan. Si Haring David nasubo pag-ayo sa dihang gipatay sa iyang heneral, nga si Joab, si Abner ug Amasa, “duha ka tawo nga mas matarong ug mas maayo pa kay [kang Joab].” (1 Hari 2:32) Gipahayag ni David ang iyang grabeng kasuko nga binaba ug sa walay duhaduha ngadto kang Jehova diha sa pag-ampo. Sa ulahi, hinunoa, ang mga pagbati sa grabeng kasuko ni David lagmit nga mikalma. Wala mangibabaw kaniya ang grabeng kasuko hangtod sa kataposan sa iyang mga adlaw. Si David nagpadayon gani sa pagbuhat uban kang Joab, apan wala niya yanong pasayloa kining dili mahinulsolong mamumuno. Gitino ni David nga mapakanaog ang hustisya sa kataposan.—2 Samuel 3:28-39; 1 Hari 2:5, 6.
Nagkinahanglag panahon ug paningkamot una pa kadtong gisakitan sa seryosong mga sala sa uban nga maulian sa ilang unang kasuko. Ang proseso sa pag-alim tingalig mas madali kon ang nakasala modawat sa iyang sayop ug maghinulsol. Apan, ang inosenteng biktima sa sala angay nga makakitag kalipay ug paghupay sa iyang kahibalo sa hustisya ug kaalam ni Jehova ug sa Kristohanong kongregasyon, bisan unsa pay dalan sa mamumuhat ug daotan.
Ilha, usab, nga kon pasayloon mo ang usa ka makasasala, kini wala magpasabot nga ikaw nagapalabay sa sala. Alang sa Kristohanon, ang pagpasaylo nagapasabot nga masaligong nagatugyan sa butang diha sa mga kamot ni Jehova. Siya mao ang matarong nga Maghuhukom sa tibuok uniberso, ug siya mopahamtang sa hustisya sa hustong panahon. Kana maglakip sa paghukom sa mabudhiong “mga makihilawason ug mga mananapaw.”—Hebreohanon 13:4.
Ang mga Kaayohan sa Pagpasaylo
Ang salmistang si David miawit: “Kay ikaw, Oh Jehova, maayo ug andam nga mopasaylo; ug madagayaon ang mahigugmaong-kalulot ngadto sa tanang nanagsangpit kanimo.” (Salmo 86:5) Ikaw ba, sama kang Jehova, “andam nga mopasaylo”? Ang mga kaayohan daghan.
Una, ang pagpasaylo sa uban mopalambo sa maayong mga relasyon. Ang Bibliya nagadasig sa mga Kristohanon: “Magmaluloton ngadto sa usag usa, magmabination uban ang kalumo, bukas nga magapasaylo sa usag usa maingon nga ang Diyos usab pinaagi kang Kristo bukas nga mipasaylo kaninyo.”—Efeso 4:32.
Ikaduha, ang pagpasaylo mohatag ug kalinaw. Kini dili lamang kalinaw uban sa mga isigkatawo kondili usab sa kalinaw sa kahiladman.—Roma 14:19; Colosas 3:13-15.
Ikatulo, ang pagpasaylo sa uban nagatabang kanato sa paghinumdom nga kita mismo nagkinahanglan sa pagpasaylo. Oo, “ang tanan nakasala ug wala makaabot sa himaya sa Diyos.”—Roma 3:23.
Sa kataposan, ang pagpasaylo sa uban maghatag ug dalan sa atong mga sala nga mapasaylo sa Diyos. Si Jesus miingon: “Kon inyong pasayloon ang mga tawo sa ilang kalapasan, ang inyong langitnong Amahan mopasaylo usab kaninyo.”—Mateo 6:14.
Handurawa ang daghang butang nga mag-okupar gayod unta sa hunahuna ni Jesus sa hapon sa iyang kamatayon. Siya nabalaka sa iyang mga tinun-an, sa buluhatong pagsangyaw, ug ilabina sa iyang pagkamaunongon ngadto kang Jehova. Apan, bisan pa sa iyang grabeng pag-antos diha sa kahoy sa pagsakit, unsay iyang gipanulti? Lakip sa iyang kataposang mga pulong mao, “Amahan, pasayloa sila.” (Lucas 23:34) Kita makasundog sa hingpit nga panig-ingnan ni Jesus sa pagpasaylo sa usag usa nga kinasingkasing.
[Footnote]
a Apan, ginatagad ni Jehova ang ubang mga butang kon mohukom sa paghatag ug pasaylo. Pananglitan, kon ang mamumuhat ug daotan walay-alamag sa mga sukdanan sa Diyos, ang maong kawalay-alamag magpamenos sa palas-anon sa pagkasad-an. Sa dihang mihangyo si Jesus sa iyang Amahan nga pasayloon ang mga tigpahamtang sa iyang kamatayon, dayag si Jesus naghisgot sa Romanong mga sundalo nga nagpatay kaniya. Sila ‘wala mahibalo sa ilang gibuhat,’ kay walay-alamag kon kinsa gayod siya. Apan, ang relihiyosong mga pangulo nga maoy nagpaluyo sa maong pagpatay nagpas-an ug mas dakong sala—ug alang sa kadaghanan kanila, walay kapasayloan ang mabatonan.—Juan 11:45-53; itandi ang Buhat 17:30.
[Hulagway sa panid 5]
Nasabtan mo ba ang diwa sa sambingay ni Jesus bahin sa dili-mapinasayloong ulipon?
[Hulagway sa panid 7]
Ang pagpasaylo sa uban mopalambo sa maayong mga relasyon ug magdalag kalipay