Ang Permanenteng Kataposan sa Kapintasan—Sa Unsang Paagi?
ARON masanta ang pagdaghan sa kapintasan, ubay-ubayng mga siyudad sa Tinipong Bansa nag-eksperimento ug usa ka bag-ong ideya—kuwarta o mga butang ilis sa itugyang mga posil, walay mga popangutana. Ang resulta? Pananglitan, sa kantidad nga $341,000, ang siyudad sa St. Louis nakakolektag 8,500 ka posil. Ang susamang programa sa Siyudad sa New York nakahipos ug kapin sa usa ka libong mga hinagiban.
Unsay epekto niining tanan labot sa krimen? Ikasubo, diyutay ra kaayo. Ang nalangkit-sa-posil nga mga pagpamatay nakaabot sa kinatas-an sa tanang panahon sa St. Louis sa pagkasunod tuig. Sa Siyudad sa New York, aduna gihapoy gibanabanang duha ka milyong posil ang anaa sa kadalanan. Sa Tinipong Bansa, adunay duolan sa 200 ka milyong posil ang anaa sa pribadong mga kamot, halos usa sa matag lalaki, babaye, ug bata. Sa ubang kayutaan, ang nalangkit-sa-posil nga kapintasan nagdaghan sa makahahadlok nga sukod. Sa Britanya “tali sa 1983 ug 1993, ang gidaghanon sa mga paglapas sa balaod nga narekord sa polis nga nalangkit ang mga armas halos midoble, ngadto sa 14,000,” nag-ingon ang The Economist. Bisag diyutay ra ang gidaghanon sa pagpamatay, adunay mga usa ka milyong ilegal nga mga hinagiban nianang nasora.
Sa pagkatinuod, ang bisan unsang pagkunhod niadtong makahahadlok nga gidaghanon maoy usa ka abanteng lakang. Ugaling, ang mga paagi sa pagsanta sama niadtong gihubit sa itaas dili makawagtang sa pangunang mga hinungdan sa kapintasan. Unsa ang maong mga hinungdan? Daghang butang ang gisitar, apan pipila niini ang hinungdanon. Ang kakulag kalig-on sa pamilya ug moral nga pagtudlo nagpalihok sa daghang batan-on sa pag-apil ug mga gang aron mobati nga gipanag-iya. Ang pangdani sa dagkong mga ganansiya nagtukmod sa daghan sa pagdangop sa kapintasan. Ang inhustisya nagtukmod sa uban sa pagpangitag sulbad sa mga butang sa mapintasong mga paagi. Ang garbo sa nasod, rasa, o pagkabutang sa kinabuhi nagpahinabo sa mga tawo sa dili pagtagad sa mga pag-antos sa uban. Kini maoy lalom-nga-pagkagamot nga mga hinungdan nga niana walay daling mga sulbad.
Unsay Mahimo?
Mas daghang polis, mas daghang tuig sa pagkabilanggo, paglimite sa posil, silot nga kamatayon—kining tanan gisugyot ug gisulayan ingong mga paagi sa pagsanta sa krimen ug kapintasan. Kini nakahatag ug nagkalainlaing sukod sa kalamposan, apan ang makasubong kamatuoran mao nga ang kapintasan bahin gihapon sa atong kinabuhi. Ngano? Tungod kay kining mga paagiha sa pagsanta nagtambal lamang sa mga simtoma.
Sa laing bahin, daghang eksperto mibati nga ang sekreto sa pagtapos sa kapintasan mao ang edukasyon. Samtang maayong pamation kining ideyaha, kinahanglang matikdan nato nga ang kapintasan nahitabo dili lamang sa mga nasod nga limitado ang mga kahigayonan sa edukasyon. Sa pagkatinuod, daw ang pipila sa labing mapintas nga mga nasod mao usab kadtong adunay kinatas-ang mga sukdanan sa edukasyon. Dili lisod ang pagkakita nga ang gikinahanglan dili kay edukasyon lamang kondili ang hustong matang sa edukasyon. Unsa kanang matanga? Aduna bay makaarang sa pagtudlo sa mga tawo nga mahimong mahigugmaon sa kalinaw ug matarong nga mga indibiduwal?
“Ako, si Jehova, nga imong Diyos, ang Usa nga nagtudlo kanimo sa pagbatog kaayohan sa imong kaugalingon, ang Usa nga nagpalakaw kanimo sa dalan nga angay nimong pagalaktan. Oh kon ikaw mamati lamang unta sa akong mga sugo! Nan ang imong kalinaw mahisama sa usa ka suba, ug ang imong pagkamatarong mahisama sa mga balod sa dagat.” (Isaias 48:17, 18) Sa unsang paagi nagtudlo si Jehova nga Diyos sa mga tawo nga mahimong mahigugmaon sa kalinaw ug matarong? Sa panguna maoy pinaagi sa iyang Pulong, ang Bibliya.
Ang Gahom sa Pulong sa Diyos
Ang Bibliya dili gayod koleksiyon lamang sa karaang mga sugilanon ug mga panultihon nga karaan na ug wala na kinahanglana. Nasudlan kini sa mga prinsipyo ug mga ideya gikan sa Maglalalang sa katawhan, kinsa, gikan sa iyang kinalabwang panghunahuna, nahibalo sa tawhanong kinaiyahan kay kang bisan kinsa. “Ingon nga ang mga langit hataas kay sa yuta, mao man ang akong mga dalan mas hataas kay sa inyong mga dalan, ug ang akong mga hunahuna kay sa inyong mga hunahuna,” nag-ingon si Jehova nga Diyos.—Isaias 55:9.
Tungod niini nga katarongan nagpamatuod si apostol Pablo nga “ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanang nagalihok ug mas hait kay sa bisan unsang espada nga duhay-sulab ug modulot bisan pa hangtod sa pagbahin sa kalag ug espiritu, ug sa mga lutahan ug sa ilang uyok, ug arang makaila sa mga hunahuna ug mga tuyo sa kasingkasing.” (Hebreohanon 4:12) Oo, ang Pulong sa Diyos may gahom sa pag-abot ug sa pagtandog sa kasingkasing sa tawo ug sa pagbag-o sa iyang panghunahuna ug pamatasan. Dili ba mao kini ang gikinahanglan aron mabag-o ang mapintas nga mga dalan sa mga tawo karon?
Ang mga Saksi ni Jehova, nga karon may gidaghanon nga duolan sa lima ka milyon sa kapin sa 230 ka kayutaan, maoy buhing pamatuod nga ang Pulong sa Diyos, sa pagkatinuod, may gahom sa pagbag-o sa mga kinabuhi alang sa mas maayo. Taliwala kanila mao ang mga tawo gikan sa tanang nasyonalidad, pinulongan, ug rasa. Sila usab gikan sa tanang hut-ong sa kinabuhi ug sosyal nga mga kagikan. Ang uban kanila kanhi nagkinabuhi sa mapintas ug gubot nga mga kinabuhi. Apan imbes tugotan ang maong mga butang nga magpukaw sa kayugot, indigay, pagpihig, ug pagdumot sa ilang taliwala, sila nakakat-on sa pagbuntog niining mga babaga ug nahimong mahigugmaon sa kalinaw ug nahiusang katawhan sa tibuok-yuta. Unsay naghimo niining posible?
Usa ka Kampanya nga Magtapos sa Kapintasan
Komitido ang mga Saksi ni Jehova sa pagtabang sa uban nga makabaton ug tukmang kahibalo bahin sa katuyoan sa Diyos ingon sa gipadayag sa iyang Pulong, ang Bibliya. Sa tanang bahin sa yuta, sila nagapangita niadtong kinsa buot nga makakat-on sa mga dalan ni Jehova ug magpatudlo kaniya. Ang ilang mga paningkamot namunga. Ang resulta niining edukasyonal nga kampanya mao nga usa ka kahibulongang tagna ang nagakatuman.
Duolan sa 2,700 ka tuig kanhi, ang manalagnang Isaias gidasig sa pagsulat: “Mahitabo nga sa kataposang bahin sa mga adlaw nga . . . daghang katawhan mangadto ug moingon: ‘Umari kamo, ug manungas kita sa bukid ni Jehova, ngadto sa balay sa Diyos ni Jacob; ug siya magatudlo kanato bahin sa iyang mga dalan, ug kita magalakaw sa iyang alagianan.’”—Isaias 2:2, 3.
Ang pagkahimong natudloan ni Jehova ug paglakaw sa iyang dalan makapatunghag kahibulongang mga kausaban diha sa mga kinabuhi sa mga tawo. Usa sa mga kausaban gitagna sa mao gihapong tagna: “Sila magahimo sa ilang mga espada nga mga punta sa daro ug ang ilang mga bangkaw nga mga galab. Ang nasod dili na mobakyaw sa espada batok sa laing nasod, ni makakat-on pa sila bahin sa gubat.” (Isaias 2:4) Daghang tawo ang nakabasa niini nga kasulatan. Ngani, kining tekstoha gikulit diha sa usa ka paril sa Plasa sa Hiniusang Kanasoran sa Siyudad sa New York. Kini maoy usa ka pahinumdom sa ginapangagpas sa Hiniusang Kanasoran apan wala nila maangkon. Kining pagwagtang sa gubat ug kapintasan dili mahimo sa bisan unsang hinimog-tawong politikanhong organisasyon. Usa kini ka butang nga si Jehova nga Diyos lamang ang makahimo sa pagbuhat. Sa unsang paagi himoon niya kini?
Dayag nga dili tanan ang mosanong sa imbitasyon sa ‘pagtungas sa bukid ni Jehova’ ug ‘magpatudlo bahin sa iyang mga dalan’ ug “magalakaw sa iyang alagianan”; ni ang tanan andam sa ‘paghimo sa ilang mga espada nga mga punta sa daro ug sa ilang mga bangkaw nga mga galab.’ Unsay buhaton ni Jehova bahin niadtong mga tawhana? Dili niya buksan sa walay kataposan ang ganghaan sa kahigayonan o maghulat kanila nga magbag-o. Aron matapos ang kapintasan, taposon usab ni Jehova kadtong magpadayon sa ilang mapintas nga mga dalan.
Usa ka Hinungdanong Leksiyon
Ang gibuhat sa Diyos sa adlaw ni Noe naghatag ug mapasidan-ong leksiyon alang kanato karon. Ang rekord sa Bibliya nagpakita kon unsang matanga sa kalibotan ang naglungtad niadto: “Ang yuta nadunot sa panan-aw sa matuod nga Diyos ug ang yuta napuno sa kapintasan.” Tungod niini, gipahibalo sa Diyos si Noe: “Ang kataposan sa tanang unod midangat sa atubangan kanako, kay ang yuta napuno sa kapintasan tungod kanila; ug ania ako magalaglag kanila uban sa yuta.”—Genesis 6:11, 13.
Kinahanglang matikdan nato ang usa ka hinungdanong punto. Sa dihang nagpadalag Lunop ibabaw sa maong kaliwatan, giluwas sa Diyos si Noe ug ang iyang pamilya. Ngano? Ang Bibliya mitubag: “Si Noe maoy usa ka tawong matarong. Nagpamatuod siya sa iyang kaugalingon nga walay ikasaway taliwala sa iyang mga katalirongan. Si Noe naglakaw uban sa matuod nga Diyos.” (Genesis 6:9; 7:1) Bisag dili ang tanan nga nagkinabuhi niadtong panahona maoy mga tawong mapintas, si Noe lamang ug ang iyang pamilya ang “naglakaw uban sa matuod nga Diyos.” Tungod niana sila naluwas sa dihang gitapos ang maong mapintas nga kalibotan.
Sa atong makita ang yuta nga sa makausa pa “napuno sa kapintasan,” kita makaseguro nga kini namatikdan sa Diyos. Sama sa iyang gibuhat sa adlaw ni Noe, sa ingon siya molihok ug magtapos sa kapintasan—nga permanente. Apan maghatag usab siyag dalan sa kaluwasan alang niadtong nagtuon karon sa ‘paglakaw uban sa matuod nga Diyos,’ kadtong nagasanong sa iyang dakong edukasyonal nga kampanya alang sa kalinaw.
Pinaagi sa salmista, gihatag ni Jehova kini nga pasalig: “Sa dili madugay, ug ang daotan mangawala; ug pagasusihon mo gayod ang iyang dapit, ug siya mawala diha. Apan ang mga maaghop magapanunod sa yuta, ug sila makakaplag gayod sa ilang tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.”—Salmo 37:10, 11.
Ang mga Saksi ni Jehova malipay sa pagtuon sa Bibliya kanimo aron ikaw mahiapil niadtong magaingon: “Manungas kita sa bukid ni Jehova, ngadto sa balay sa Diyos ni Jacob; ug siya magatudlo kanato bahin sa iyang mga dalan, ug kita magalakaw sa iyang alagianan.” (Isaias 2:3) Sa pagbuhat niana, ikaw mahiapil niadtong makakita sa kataposan sa tanang pagkadaotan ug kapintasan. Ikaw makakaplag ug “tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.”
[Picture Credit Line sa panid 5]
Reuters/Bettmann