Biktima Ka ba sa Pagpihigpihig?
UNSAY gikahiusahan sa etnikong kapintasan, rasismo, diskriminasyon, segregasyon, ug pagpuo sa usa ka rasa? Kanang tanan maoy resulta sa usa ka kaylap nga kiling sa tawo—ang pagpihigpihig!
Unsay pagpihigpihig? Usa ka ensiklopedia nagbatbat niini ingong “usa ka opinyon nga naumol nga dili mohatag ug panahon o pagtagad aron paghukom sa makiangayong paagi.” Isip dili-hingpit nga mga tawo, kita adunay kiling nga magmapihigon sa usa ka sukod. Tingali makahunahuna kag mga higayon nga mihukom ka nga wala makabaton sa tanang tinuod nga kasayoran. Gipalahi sa Bibliya kanang maong mapihigong mga kiling sa paagi sa paghukom ni Jehova nga Diyos. Nag-ingon kini: “Dili sa paagi sa pagtan-aw sa tawo nga ang Diyos magatan-aw, tungod kay ang yanong tawo magatan-aw kon unsay makita sa mga mata; apan alang kang Jehova, siya magatan-aw kon unsa ang kasingkasing.”—1 Samuel 16:7.
Ang Pagpihigpihig Makapadaot
Sa walay duhaduha may panahon nga ang tanan sayop nga nahukman sa usa ka tawo. (Itandi ang Ecclesiastes 7:21, 22.) Kasagaran, kitang tanan maoy mga biktima sa pagpihigpihig. Bisan pa niana, kon sa madali wad-on, ang mapihigong mga hunahuna lagmit nga makapahinabog diyutay o wala ing kadaot. Ang paghambin sa maong mga hunahuna mao ang mahimong mosangpot sa kadaot. Kini mahimong maglimbong kanato ngadto sa pagtuo sa kabakakan. Pananglitan, tungod sa impluwensiya sa pagpihigpihig, ang pila ka tawo tinuod nga nagtuo nga ang usa ka tawo maoy dalo, taspokan, hungog, o hambogiro tungod lamang sa pagkasakop sa usa ka relihiyoso, etniko, o nasodnong pundok.
Sa daghang higayon ang maong sayop nga panghukom mosangpot sa dili-makiangayon, mapasipad-anon, o mapintason pang pagtagad sa uban. Minilyong tawo ang nawad-an sa ilang mga kinabuhi tungod sa pinakyaw nga pagpatay, mga pagpuo sa usa ka rasa, etnikong mga pagpatay, ug ubang mga matang sa hingaping pagpihigpihig.
Sa tibuok yuta, ang mga gobyerno nagpakigbisog batok sa pagpihigpihig pinaagi sa paggarantiya sa legal nga paagi sa dili-malapas nga katungod sa kagawasan, kasegurohan, ug pagkamanagsama. Kon mobasa ka sa batakang-balaod o pangunang hugpong sa kabalaoran sa inyong nasod, pihong imong makaplagan ang usa ka klawsa o usa ka enmiyenda nga gilaraw sa pagpanalipod sa mga katungod sa tanang lungsoranon, bisan kon unsa ang ilang rasa, henero, o relihiyon. Bisan pa niana, ang pagpihigpihig ug diskriminasyon maoy kaylap sa tibuok kalibotan.
Biktima ka ba sa pagpihigpihig? Napatikan ka ba ingong dalo, taspokan, hungog, o hambogiro tungod lamang sa imong rasa, edad, henero, nasyonalidad, o relihiyosong mga tinuohan? Ginahikawan ka ba sa mga kahigayonan sa hustong edukasyon, panarbaho, balay, ug katilingbanong mga serbisyo tungod sa pagpihigpihig? Kon mao, sa unsang paagi makasagubang ka?
[Hulagway sa panid 3]
Ang paghambin ug pagkamapihigon mopukaw sa rasanhong pagdumot
[Credit Line]
Nina Berman/Sipa Press