Unsay Pag-isip sa Diyos sa Pagsimba sa Kakristiyanohan?

“DILI ang matag usa nga magaingon kanako, ‘Ginoo, Ginoo,’ makasulod sa gingharian sa mga langit,” nag-ingon si Jesu-Kristo, “kundili ang usa nga nagabuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa mga langit. Daghan ang moingon kanako nianang adlawa, ‘Ginoo, Ginoo, wala ba kami . . . mihimog daghan gamhanang mga buhat sa imong ngalan?’ Apan unya akong ipahayag ngadto kanila: Wala ko gayod kamo hiilhi! Pahilayo gikan kanako, kamong mga mamumuhat sa kalapasan.”​—Mateo 7:21-23.

Pinaagi sa iyang sagradong Pulong, ang Balaang Bibliya, ang Diyos nagtin-aw kon unsa ang iyang kabubut-on. Ang mga iglesya ba sa Kakristiyanohan nagahimo sa kabubut-on sa Diyos? O sila ba mao ang gitawag ni Jesus nga “mga mamumuhat sa kalapasan”?

Pag-ula ug Dugo

Sa gabii una mamatay ang iyang Agalon, si Pedro halos misugod ug armadong pakig-away sa pundok sa mga sundalo nga gipadala aron sa pagdakop kang Jesus. (Juan 183, 10) Apan si Jesus nagpasig-uli sa kalinaw ug nagpasidaan kang Pedro: “Ang tanang mogamit sa espada mamatay pinaagi sa espada.” (Mateo 26:52) Kining tin-awng pasidaan gisubli sa Pinadayag 13:10. Ang mga iglesya ba sa Kakristiyanohan misunod niana? O sila ba nakig-ambit sa tulobagon sa nagapadayong mga gubat sa nagkalainlaing mga dapit sa yuta?

Panahon sa Gubat sa Kalibotan II, gatosan ka libong mga Serb ug mga Croat ang gipamatay sa ngalan sa relihiyon. “Sa Croatia,” nagtaho ang The New Encyclopædia Britannica, “ang lumad nga pasistang pagmando nag-establisar ug usa ka polisa sa ‘rasanhong paghinlo’ nga milabaw pa sa mga binuhatan sa mga Nazi. . . . Gipahayag nga un-tersiya sa Serbianhong populasyon ang ipagawas sa nasod, un-tersiya ang nakombertir sa Romano Katolisismo, ug un-tersiya ang gipamatay. . . . Ang pag-apil sa Katolikong klero niining maong mga binuhatan nagdaot pag-ayo sa relasyon sa iglesya ug estado human sa gubat.” Ang dili maihap nga gidaghanon sa katawhan gipugos sa pagpakombertir sa Katolisismo o mamatay; linibong uban pa ang wala gani hatagig kapilian. Ang enterong mga balangay​—mga lalaki, mga babaye, ug mga bata​—gipugos pagpasulod sa ilang Ortodoksong mga simbahan ug gipamatay. Komosta na man ang kontrang Komunistang kasundalohan? Sila ba usab gipaluyohan sa relihiyon?

“Ang pipila ka pari miapil sa gubat dapig sa rebolusyonaryong mga puwersa,” nagtaho ang librong History of Yugoslavia. “Ang Partisan nga kasundalohan naglakip gani sa mga pari gikan sa Serbianhong Ortodokso ug Romano Katolikong mga iglesya,” nag-ingon ang librong Yugoslavia and the New Communism. Ang relihiyosong mga kabingkilan nagpadayon sa pagpagrabe sa gubat didto sa Balkan nga kanasoran.

Ug komosta na man ang Rwanda? Ang sekretaryo heneral sa Katolikong Instituto Alang sa Internasyonal nga mga Relasyon, si Ian Linden, mihimo sa mosunod nga pangangkon diha sa mantalaang The Month: “Ang mga pagsusi sa African Rights sa London nagtagana ug usa o duha ka pananglitan sa lokal nga mga lider sa Katoliko, Anglikano ug Baptist nga Iglesya nga nagtugot o nagsugo sa mga sundalo sa pagpamatay. . . . Wala gayoy duhaduha nga ang daghan kaayong iladong mga Kristohanon sa mga parokya nalangkit sa mga pagpamatay.” Ikasubo, ang panag-away tali sa gitawag ug mga Kristohanon nagpadayon sa paghampak sa sentral Aprika.

Pakighilawas ug Panapaw

Sumala sa Pulong sa Diyos, adunay usa lamang ka dungganong kahikayan alang sa sekso, ug kana maoy sulod sa bugkos sa kaminyoon. “Himoang dungganon ang kaminyoon taliwala sa tanan,” nag-ingon ang Bibliya, “ug ang higdaanan sa kaminyoon nga walay kahugawan, kay hukman sa Diyos ang mga makihilawason ug ang mga mananapaw.” (Hebreohanon 13:4) Ang mga lider ba sa iglesya nagpaluyo niining maong pagtulon-an sa Diyos?

Niadtong 1989 ang Anglikanong Iglesya sa Australia nagpagula ug usa ka opisyal nga dokumento bahin sa seksuwalidad nga nagsugyot nga ang sekso una sa kaminyoon dili daotan kon ang duha nagkasabot pag-ayo. Ning mas bag-o pa, ang lider sa Anglikanong Iglesya sa Scotland nag-ingon: “Ang Iglesya kinahanglang dili maghukom sa pagpanapaw ingong sala ug daotan. Ang Iglesya kinahanglang modawat nga ang panapaw gipahinabo gumikan sa atong kaliwat.”

Sa Habagatang Aprika ubay-ubayng klerigo ang namulong dapig sa homoseksuwalidad. Pananglitan, sa 1990 ang magasin sa Habagatang Aprika nga You nagkutlo sa usa ka iladong Anglikanong ministro nga nag-ingon: “Ang Kasulatan dili angayng sundon hangtod sa hangtod. . . . Ako nagtuo nga aduna unyay mga kausaban sa tinamdan ug polisa sa iglesya ngadto sa mga bayot.”​—Itandi ang Roma 126, 27.

Sumala sa 1994 Britannica Book of the Year, ang seksuwalidad nahimong pangunang isyu diha sa Amerikanhong mga iglesya, ilabina sa mga butang sama sa “ordinasyon sa gipahayag nga mga bayot ug mga lesbian alang sa ministeryo, relihiyosong pagsabot sa mga katungod sa homoseksuwal, pagbendisyon sa ‘kaminyoon sa mga bayot,’ ug paghimong legal o pagsaway sa mga estilo sa kinabuhi nga nalangkit sa homoseksuwalidad.” Kadaghanan sa dagkong mga denominasyon sa iglesya nagtugot sa mga klerigo nga mangampanya alang sa mas dakong seksuwal nga kagawasan. Sumala sa 1995 Britannica Book of the Year, 55 ka Episkopalyanong mga obispo ang mipirma ug usa ka deklarasyon nga “naglig-on sa pagkadalawaton sa ordinasyon sa homoseksuwal ug sa pagbuhat niana.”

Ang pipila ka klerigo milalis dapig sa homoseksuwalidad, nga nag-angkon nga si Jesus wala gayod magsulti batok niana. Apan tinuod ba gayod kana? Si Jesu-Kristo nag-ingon nga ang Pulong sa Diyos maoy kamatuoran. (Juan 17:17) Kana nagkahulogan nga iyang giuyonan ang panglantaw sa Diyos bahin sa homoseksuwalidad sumala sa gibatbat sa Levitico 1822, nga mabasa: “Dili ka mohigda uban sa usa ka lalaki sama nga ikaw mohigda uban sa usa ka babaye. Kana maoy usa ka dulumtanang butang.” Dugang pa, si Jesus naglista sa pakighilawas ug panapaw lakip sa “tuman-kadaotan nga mga butang [nga] nagagula gikan sa sulod ug nagapahugaw sa usa ka tawo.” (Marcos 721-23) Ang Gregong pulong alang sa pakighilawas maoy termino nga mas daghan ang naapil kay nianang sa panapaw. Kana nagbatbat sa tanang matang sa seksuwal nga mga relasyon gawas sa legal nga kaminyoon, apil ang homoseksuwalidad. (Judas 7) Si Jesu-Kristo nagpasidaan usab sa iyang mga sumusunod nga dili tugotan si bisan kinsang nag-angkong Kristohanong magtutudlo kinsa nagpakamenos sa pagkaseryoso sa pakighilawas.​—Pinadayag 11; 2:14, 20.

Sa dihang ang relihiyosong mga lider nangampanya alang sa ordinasyon sa mga homoseksuwal ug mga Lesbian, unsay epekto niini diha sa mga membro sa ilang mga iglesya, ilabina sa mga batan-on? Dili ba kana usa ka pagdani sa pag-eksperimento sa sekso gawas sa kaminyoon? Sa kasukwahi, ang Pulong sa Diyos nag-awhag sa mga Kristohanon nga “kalagiw gikan sa pakighilawas.” (1 Corinto 6:18) Kon ang kaubang magtutuo mahitumpawak sa ingong sala, ang mahigugmaong tabang ihatag aron mapasig-uli ang maong tawo sa pabor sa Diyos. (Santiago 516, 19, 20) Komosta na man kon ang maong tabang isalikway? Ang Bibliya nag-ingon nga gawas kon kana sila maghinulsol, sila ‘dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.’​—1 Corinto 69, 10.

“Nagadili sa Pagminyo”

Tungod sa “kakaylap sa pakighilawas,” ang Bibliya nag-ingon nga “mas maayong magminyo kay sa mag-uros-uros sa mainit nga pangibog.” (1 Corinto 72, 9) Bisan pa niining maalamong tambag, daghang klero ang gikinahanglang magpabiling dili-minyo. “Ang panumpa sa selibasiya wala mabugto,” misaysay si Nino Lo Bello sa iyang librong The Vatican Papers, “kon ang usa ka pari, monghe o madre malangkit sa seksuwal nga mga relasyon. . . . Ang kapasayloan alang sa seksuwal nga mga relasyon mahimong mabatonan pinaagi sa paghimo ug matinud-anong kapahayagan diha sa kompisalanan, samtang ang kaminyoon ni bisan kinsang pari dili gayod ilhon sa Iglesya.” Kini bang maong pagtulon-an nagpatungha ug maayo o daotang bunga?​—Mateo 715-19.

Sa walay duhaduha, daghang pari ang nagkinabuhi ug hinlo sa moral nga mga kinabuhi, apan daghan ang wala. Sumala sa 1992 Britannica Book of the Year, “ang Romano Katolikong Iglesya gikataho nga mibayad ug $300 ka milyon aron paghusay sa mga kaso sa seksuwal nga pag-abuso sa mga klero.” Sa ulahi, ang 1994 nga edisyon nag-ingon: “Ang kamatayon sa ubay-ubayng klero gumikan sa AIDS nagyagyag sa paglungtad sa bayot nga mga pari ug sa mga obserbasyon nga dihay hilabihan ka daghang . . . mga bayot nga nadani sa pagkapari.” Dili ikatingala nga ang Bibliya nag-ingon nga ang ‘pagdili sa pagminyo’ maoy ‘pagtulon-an sa mga demonyo.’ (1 Timoteo 4:1-3) “Sa panglantaw sa pipila ka historyano,” misulat si Peter de Rosa sa iyang librong Vicars of Christ, “[ang selibasiya sa pagkapari] lagmit nga nakahimog labawng kadaot sa moral kay sa bisan unsang ubang institusyon sa Kasadpan, lakip ang pagpamampam. . . . [Kini] kasagaran kaayong usa ka lama sa ngalan sa Kristiyanidad. . . . Ang pinugos nga selibasiya kanunayng mitultol sa pagkasalingkapaw diha sa kaklerohan. . . . Ang usa ka pari mahimong makasala sa usa ka libo ka beses apan gidid-an siya sa balaod sa simbahan nga maminyog kas-a.”

Human konsideraha ang pag-isip sa Diyos sa pagsimba kang Baal, dili lisod nga sabton kon sa unsang paagi isipon niya ang nagkabahin nga mga iglesya sa Kakristiyanohan. Ang kataposang libro sa Bibliya nagtingob sa tanang matang sa bakak nga pagsimba ubos sa ngalang “Dakong Babilonya, ang inahan sa mga bigaon ug sa dulumtanang mga butang sa yuta.” “Diha kaniya,” ang Bibliya midugang, “nakaplagan ang dugo sa mga propeta ug sa mga balaan ug sa tanan kanila nga gipamatay ibabaw sa yuta.”​—Pinadayag 17:5; 18:24.

Busa, ang Diyos nag-awhag sa tanan nga buot mahimong iyang tinuod nga mga magsisimba: “Gumula kamo kaniya, katawhan ko, kon dili kamo buot makaambit sa iyang mga sala, ug kon dili kamo buot makadawat ug bahin sa iyang mga hampak. . . . Sa usa ka adlaw moabot ang iyang mga hampak, kamatayon ug pagbangutan ug gutom, ug siya bug-os ugdawon pinaagi sa kalayo, tungod kay si Jehova nga Diyos, kinsa naghukom kaniya, kusgan man.”​—Pinadayag 18:4, 8.

Ang pangutana karon motungha: Human makagula sa bakak nga relihiyon, asa moadto ang usa ka tawo? Unsang matang sa pagsimba ang dalawaton sa Diyos?

[Kahon/Hulagway sa panid 5]

IDOLATRIYA

Ang pagsimba kang Baal naglangkit sa paggamit ug mga diyosdiyos. Ang mga Israelinhon misulay sa pagsagol sa pagsimba kang Jehova nianang kang Baal. Ila pa ganing gidala ang mga diyosdiyos ngadto sa templo ni Jehova. Ang pag-isip sa Diyos sa pagsimba ug diFyosdiyos gihimong tin-aw sa dihang iyang gilaglag ang Jerusalem ug ang templo niini.

Daghan sa mga simbahan sa Kakristiyanohan napuno sa mga idolo, kaha kini sila sa dagway sa usa ka krus, mga debulto, o mga estatuwa ni Maria. Dugang pa, daghang tigsimba ang gitudloan sa pagyukbo, pagluhod, o pagpanguros atubangan niining maong mga imahen. Sa kaatbang, ang tinuod nga mga Kristohanon gisugo nga “kalagiw gikan sa idolatriya.” (1 Corinto 10:14) Dili sila mosulay sa pagsimba sa Diyos uban sa tabang sa materyal nga mga butang.​—Juan 4:24.

[Credit Line]

Musée du Louvre, Paris

“ANG LIDER SA IGLESYA KINAHANGLANG WALAY SAYOP”

KINING pulonga maoy gikan sa Tito 1:7, sumala sa Today’s English Version. Ang King James Version mabasa: “Ang usa ka obispo kinahanglang walay ikasaway.” Ang pulong nga “obispo” naggikan sa usa ka Gregong pulong nga nagkahulogang “magtatan-aw.” Busa ang mga lalaki kinsa gitudlo nga manguna sa matuod nga Kristohanong kongregasyon kinahanglang motuman sa mga kinahanglanon sa pasukaranang mga sukdanan sa Bibliya. Kon dili, kinahanglang tangtangon sila sa ilang katungdanan sa pagdumala, sanglit sila dili na man “panig-ingnan nganha sa panon.” (1 Pedro 5:2, 3) Unsa ka seryoso nga gisunod kining maong kinahanglanon sa mga iglesya sa Kakristiyanohan?

Sa iyang librong I Care About Your Marriage, si Dr. Everett Worthington naghisgot bahin sa usa ka surbi sa 100 ka pastor sa estado sa Virginia, T.B.A. Kapin sa 40 porsiento ang miangkon nga nalangkit sa usa ka matang sa makapapukaw-sa-pagbati nga buhat uban sa usa nga dili nila kapikas sa kaminyoon. Daghan kanila ang nakahimog panapaw.

“Latas sa miaging dekada,” nag-ingon ang Christianity Today, “ang iglesya sublisubling natay-og sa mga pagpadayag sa imoral nga kagawian sa pipila sa labing talahurong mga lider niini.” Ang artikulong “Kon Nganong ang Mananapawng mga Pastor Dili Angayng Ipasig-uli” naghagit sa komon nga binuhatan sa Kakristiyanohan sa pagpasig-uli dayon sa mga lider sa iglesya sa ilang kanhing katungdanan human sila “makombikto sa seksuwal nga sala.”