Sa Dihang Mawala na ang Pag-antos
ANG pag-antos dili maoy bahin sa orihinal nga katuyoan sa Diyos alang sa tawhanong pamilya. Siya wala maglaraw niini, ni buot siya niini. ‘Kon mao kana,’ tingali mangutana ka, ‘sa unsang paagi kini nagsugod, ug nganong gitugotan kini sa Diyos nga magpadayon hangtod karon?’—Itandi ang Santiago 1:13.
Ang tubag makita sa kinaunahang rekord sa kasaysayan sa tawo, ang Bibliya, ilabina sa basahon sa Genesis. Kini nag-ingon nga ang atong unang mga ginikanan, si Adan ug Eva, misunod kang Satanas nga Yawa sa iyang pagrebelde sa Diyos. Ang ilang mga lihok nakapatugbaw ug dagkong mga isyu nga nag-atake sa mismong pundasyon sa balaod ug kahusay sa uniberso. Sa dihang giangkon nila ang katungod sa paghukom sa ilang kaugalingon kon unsa ang maayo ug kon unsa ang daotan, ilang gihagit ang pagkasoberano sa Diyos. Ilang giduhaduhaan ang iyang katungod sa pagmando ug sa pagkahimong bugtong maghuhukom sa “maayo ug daotan.”—Genesis 2:15-17; 3:1-5.
Nganong Wala Dayon Ipatuman ang Iyang Kabubut-on?
‘Nan, nganong wala dayon ipatuman sa Diyos ang iyang kabubut-on’? tingali mangutana ka. Alang sa kadaghanan, ang isyu daw yano kaayo. ‘Ang Diyos adunay gahom. Angay untang gigamit niya kini sa paglaglag sa mga rebelde,’ sila moingon. (Salmo 147:5) Apan pangutan-a ang imong kaugalingon niini, ‘Ako ba sa walay pagpanuko mouyon sa tanang mogamit ug superyor nga gahom sa pagpatuman sa ilang kabubut-on? Dili ba kinaiyanhong mobati ako ug kalagot sa dihang gamiton sa usa ka diktador ang iyang mga pundok nga tigpatay sa pagwagtang sa iyang mga kaaway?’ Ang kadaghanan sa mga tawong makataronganon dili moangay ug ingon nianang butanga.
‘Ah,’ tingali moingon ka, ‘apan kon ang Diyos adunay ingon niana nga gahom, wala gayoy mokuwestiyon sa iyang mga aksiyon.’ Segurado ka ba? Dili ba tinuod nga kuwestiyonon sa mga tawo ang paggamit sa Diyos sa gahom? Ilang kuwestiyonon kon nganong wala niya kini gamita usahay, sama sa iyang pagtugot sa daotan. Ug ilang kuwestiyonon kon nganong gigamit niya kini sa ubang mga panahon. Bisan ang matinumanong si Abraham nagkaproblema sa paggamit sa Diyos sa gahom batok sa Iyang mga kaaway. Hinumdomi sa dihang mihukom ang Diyos sa paglaglag sa Sodoma. Si Abraham sayop nga nahadlok nga ang maayong mga tawo mangamatay uban sa daotan. Siya misinggit: “Halayo kanimo ang pagbuhat ug ingon niana nga patyon mo ang tawong matarong uban sa daotan.” (Genesis 18:25) Bisan ang hustog-hunahuna nga mga tawong sama kang Abraham nagkinahanglag pasalig nga ang bug-os nga gahom dili pagaabusohan.
Sa pagkamatuod, ang Diyos makahimo sa paglaglag dihadiha kang Adan, Eva, ug Satanas. Apan palandonga kon sa unsang paagi makaapektar kini sa ubang mga manulonda o sa umaabot nga mga kalalangan, nga sa ulahi makahibalo unya sa iyang gihimo. Dili ba magpaduhaduha kini kanunay kanila bahin sa pagkamatarong sa pagmando sa Diyos? Dili ba mayagyag niini ang Diyos sa sumbong nga siya, sa pagkamatuod, maoy usa ka matang sa maharihariong diktador, sama sa paghubit kaniya ni Nietzsche, nga usa ka Diyos nga walay kokaluoyng mopatay sa tanang mosupak kaniya?
Nganong Dili Pugson ang Tawo sa Pagbuhat ug Matarong?
‘Dili ba makapugos ang Diyos sa paghimo sa tawo sa pagbuhat ug matarong?’ tingali may mangutana. Buweno, palandonga usab kini. Sa tibuok kasaysayan, ang mga kagamhanan misulay sa paghimo sa mga tawo sa pagsunod sa ilang paagi sa paghunahuna. Ang ubang mga kagamhanan o indibiduwal nga mga magmamando nakaprobar nag lainlaing matang sa pagkontrolar sa hunahuna, tingali migamit ug mga droga o operasyon, nga nagkuha sa ilang mga biktima sa katingalahang gasa sa kagawasan sa pagpili. Dili ba gipakahamili nato ang pagkahimong mga tawo nga may kagawasan sa pagpili, bisan pag kana nga gasa mahimong abusohan? Ipalabay ba nato ang pagsulay sa bisan unsang kagamhanan o mga magmamando sa pagkuha niana?
Nan, unsang kapilian sa paggamit dihadiha sa Diyos sa gahom sa pagpatuman sa balaod? Mihukom si Jehova nga Diyos nga ang labing maayong paagi sa paghusay sa rebelyon mao ang pagtugot ug temporaryong yugto sa pagkinaugalingon gikan sa iyang pagmando alang niadtong nagadumili sa pagdawat sa iyang mga kasugoan. Kini magtugot sa tawhanong pamilya, nga kaliwat ni Adan ug Eva, ug limitadong panahon sa pagmando sa ilang kaugalingon nga walay kasugoan sa Diyos nga pagasundon. Nganong iyang gihimo kini? Tungod kay siya nahibalo nga, sa ulahi, ang dili-malalis nga ebidensiya modaghan, nga magpamatuod nga ang iyang paagi sa pagmando kanunayng husto ug matarong, bisag gamiton pa niya ang iyang walay-kinutobang gahom sa pagpatuman sa iyang kabubut-on, ug nga ang bisan unsang rebelyon batok kaniya mosangpot, sa madugay o sa madali, ug kalaglagan.—Deuteronomio 32:4; Job 34:10-12; Jeremias 10:23.
Komosta ang Bahin sa Tanang Inosenteng mga Biktima?
‘Kasamtangan, komosta ang tanang inosenteng mga biktima?’ tingali mangutana ka. ‘Takos ba gayod sa ilang kasakit ang pagpamatuod sa usa ka punto sa kasugoan?’ Aw, ang Diyos wala magtugot sa daotan sa paglungtad aron lamang pamatud-an ang usa ka hanap nga punto sa kasugoan. Sa kasukwahi, kini maoy sa paglig-on sa kinabug-osan sa pangunang kamatuoran nga siya lamang ang soberano ug nga ang pagsugot sa iyang kasugoan hinungdanon aron magpadayon ang kalinaw ug kalipay sa tanan niyang mga kalalangan.
Usa ka hinungdanong butang nga isilsil sa hunahuna mao nga ang Diyos nahibalo nga siya bug-os makawala sa bisan unsang kadaot nga ginapahinabo niini diha sa tawhanong pamilya. Siya nahibalo nga sa kapulihay, ang temporaryong yugto sa kasakit ug pag-antos adunay mapuslanong sangpotanan. Hunahunaa ang inahan nga hugot nga nagkapot sa iyang anak samtang gipaagom sa doktor ang kasakit gumikan sa pagbakuna aron mapanalipdan batok sa usa ka sakit nga makapatay sa bata. Walay inahan ang buot nga ang iyang anak masakitan. Walay doktor ang buot nga mohatag ug kaguol sa iyang pasyente. Sa samang higayon, ang bata wala makasabot sa hinungdan sa kasakit, apan sa ulahi siya makasabot kon nganong kadto gitugotan.
Tinuod ba Gayod nga Kahupayan Alang sa mga Tawong Nag-antos?
Ang uban tingali mibati nga ang pagkahibalo lamang niining mga butanga wala kaayoy mahatag nga kahupayan alang sa mga tawong nag-antos. Si Hans Küng nag-ingon nga ang makataronganong kahubitan sa pag-antos “dili makatabang sa nag-antos sama nga ang pakigpulong bahin sa kemistriya sa pagkaon dili usab makatabang sa tawong gigutom.” Siya nangutana: “Ang tanan bang maalamong pangatarongan tinuod gayod nga naghatag ug bag-ong pagdasig sa katawhan, nga halos nahupngan sa pag-antos?” Aw, ang tanang “maalamong pangatarongan” sa mga tawo nga nagasalikway sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya, wala makadasig sa mga tawong nag-antos. Ang maong tawhanong pangatarongan nakadugang lamang sa problema pinaagi sa pagsugyot nga gilaraw sa Diyos nga ang tawo mag-antos ug nga ang yuta gidisenyo ingong walog sa mga luha o sulayanang yuta alang sa mga tawo nga sa kataposan makabaton ug kinabuhi sa langit. Pagkadako nga pasipala!
Bisan pa niana, ang Bibliya mismo naghatag ug tinuod nga kahupayan. Kini naghatag dili lamang makataronganong kahubitan sa paglungtad sa pag-antos kondili usab nagapalig-on sa tinuod nga saad sa Diyos nga iyang bakwion ang tanang kadaot nga gipahinabo niining temporaryong pagtugot sa pag-antos.
Ang “Pagpasig-uli sa Tanang Butang”
Sa dili madugay ipasig-uli sa Diyos ang mga butang sa paagi nga iyang gilaraw kanila una pa mirebelde ang iyang unang tawhanong kalalangan. Ang iyang tinudlong panahon sa pagkinaugalingon sa tawo sa pagmando hapit nang mahurot. Kita nagkinabuhi na sa panahon sa dihang iyang ipadala “si Jesus, si kinsa ang langit, sa pagkatinuod, kinahanglang maghupot sulod mismo niini hangtod sa mga panahon sa pagpasig-uli sa tanang butang nga gipamulong sa Diyos pinaagi sa baba sa iyang mga balaang propeta sa karaang panahon.”—Buhat 3:20, 21.
Unsay buhaton ni Jesu-Kristo? Iyang kuhaan ang yuta sa tanang mga kaaway sa Diyos. (2 Tesalonica 1:6-10) Dili kini pagpatay dihadiha sa tanang tawo, sama sa gipahamtang sa tawhanong mga diktador. Ang bukid sa ebidensiya nga nagpamatuod sa malaglagong mga resulta sa sayop nga pagmando sa tawo magpakita nga bug-os nga mapakamatarong ang Diyos sa dili madugay sa paggamit sa iyang walay-kinutobang gahom aron ipatuman ang iyang kabubut-on. (Pinadayag 11:17, 18) Sa sinugdan kini magpasabot ug “kasakitan” nga wala pa maagii sukad sa yuta, sama apan mas dako kay sa Lunop sa mga adlaw ni Noe. (Mateo 24:21, 29-31, 36-39) Kadtong mangaluwas niining “dakong kasakitan” makaeksperyensiya ug “mga panahon sa pagpalagsik” sa dihang ilang makita ang katumanan sa tanang mga saad sa Diyos nga gihatag “pinaagi sa baba sa iyang mga balaang propeta.” (Buhat 3:19; Pinadayag 7:14-17) Unsay gisaad sa Diyos?
Buweno, ang mga manalagna sa Diyos sa karaang panahon nag-ingon nga matapos unya ang pag-antos nga gipahinabo sa gubat ug pag-ulag-dugo. Pananglitan, ang Salmo 46:9 nag-ingon kanato: “Iyang pagahunongon ang mga gubat hangtod sa kinatumyan sa yuta.” Wala nay inosenteng mga biktima ug makasubong mga kagiw, kadtong gipanglugos, nangaangol, ug napatay sa mapintas nga mga gubat! Nag-ingon ang manalagnang Isaias: “Ang mga nasod dili na mobakyaw ug espada batok sa laing nasod, ni makakat-on pa sila mahitungod sa gubat.”—Isaias 2:4.
Ang mga manalagna usab nagtagna ug kataposan sa pag-antos nga gipahinabo sa krimen ug inhustisya. Ang Proverbio 2:21, 22 nagsaad nga “ang mga matarong magapuyo sa yuta” ug kadtong nagapahinabo sa kasakit ug pag-antos “pagalukahon gikan niini.” Wala nay ‘tawo nga magamando sa tawo sa iyang ikadaot.’ (Ecclesiastes 8:9) Ang tanang daotan pagalaglagon sa walay kataposan. (Salmo 37:10, 38) Ang tanan mabuhi sa kalinaw ug kasegurohan, nga walay pag-antos.—Miqueas 4:4.
Dugang pa, ang mga manalagna usab nagsaad nga matapos ang pag-antos nga gipahinabo sa pisikal ug emosyonal nga mga balatian. (Isaias 33:24) Si Isaias nagsaad nga ang mga buta, bungol, baldado, ug ang tanan nga may balatian ug sakit mamaayo. (Isaias 35:5, 6) Balihon pa gani sa Diyos ang mga epekto sa kamatayon. Si Jesus nagtagna nga ang “tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa iyang tingog ug managpanggula.” (Juan 5:28, 29) Diha sa iyang panan-awon sa “usa ka bag-ong langit ug usa ka bag-ong yuta,” si apostol Juan gisultihan nga ang ‘Diyos mismo . . . magapahid sa matag luha sa ilang mga mata, ug wala na unyay kamatayon, ni pagbangotan ni pagtiyabaw ni may kasakit pa.’ (Pinadayag 21:1-4) Handurawa lang kana! Wala nay kasakit, wala nay mga luha, wala nay pagminatay, ni kamatayon—ni pag-antos!
Bisag unsa pay mga trahedya nga mahitabo panahon niining temporaryong pagtugot sa daotan matul-id. Bisan ang mga panumdoman sa kasakit ug pag-antos sa tawo—nga dili gayod katuyoan sa Diyos—bug-os nga papason. “Ang kalisdanan sa nangagi makalimtan na . . . Ang mga butang sa nangagi dili na mahinumdoman,” si Isaias nagtagna. (Isaias 65:16, 17) Ang orihinal nga katuyoan sa Diyos nga magpuyo ang hingpit tawhanong pamilya sa bug-os nga kalinaw ug kalipay diha sa paraiso nga yuta bug-os nga matuman. (Isaias 45:18) Ang pagsalig diha sa iyang pagkasoberano mabug-os. Pagkadakong pribilehiyo nga mabuhi sa panahon sa dihang taposon sa Diyos ang tanang pag-antos sa tawo, usa ka panahon diin iyang ipakita nga siya dili usa ka matang sa “mahariharion, impostor, mangingilad, berdugo,” ingon sa gisumbong ni Nietzsche, kondili nga siya kanunayng mahigugmaon, maalamon, ug makataronganon sa iyang paggamit sa bug-os nga gahom!
[Hulagway sa panid 5]
GIGAMIT SA UBANG MGA MAGMAMANDO ANG PAGKONTROLAR SA HUNAHUNA, NGA GIKUHAAN ANG ILANG MGA BIKTIMA SA KAGAWASAN SA PAGPILI
[Credit Line]
UPI/Bettmann
[Hulagway sa panid 7]
Sa dihang mawala na ang pag-antos, tagamtamon sa tanan ang kinabuhi sa bug-os