Ang Panimayad sa Garbo​—Unsa ka Dako?

IKAW ba nakapakiglabot na sukad sa usa ka tawong mituyo sa pagpabati kanimong walay pulos? Tingali usa ka manedyer, boss, magtatan-aw, o paryente pa gani nga nag-isip kanimo nga ubos ug nagtratar kanimo uban ang bug-os nga pagtamay? Unsay imong gibati maylabot nianang tawhana? Nadani ka ba sa iyang pagkatawo? Tinong dili! Ngano? Tungod kay ang garbo mopatunghag mga babag ug mosanta sa komunikasyon.

Ang garbo mohimo sa usa ka tawo nga ipakamenos ang tanan, aron kanunay siyang mopatim-aw nga labaw. Ang tawong may ingon nianang tinamdan talagsa rang mosulti ug maayong pulong maylabot sa uban. Kanunay nga adunay negatibong pahayag​—“oo, tinuod nga siya mahimong may pipila ka maayong hiyas, apan aduna siya niining problemaha o nianang sayopa.”

Diha sa Thoughts of Gold in Words of Silver, ang garbo gihubit ingong “usa ka makapapildi-kanunay nga daotang batasan. Makadaot kini sa usa ka tawo, nga gamay na lang kaayong hiyas nga dalayegon ang nabilin.” Makapatingala ba kon walay usa nga mobating komportable kauban sa usa ka magarbohong tawo? Sa pagkatinuod, ang panimayad sa garbo sagad nga mao ang kawalay tinuod nga mga higala. “Sa kasukwahi,” ang mao gihapong libroha nagpadayon sa pag-ingon, “ang katawhan nahigugma sa mapaubsanon​—dili sa mapaubsanon nga nagpasigarbo niini, kondili sa tinuod nga mapaubsanon.” Sa tukma, ang Bibliya nag-ingon: “Ang garbo sa usa ka tawo magdala kaniya ug kaulawan, siya nga magpaubos sa iyang kaugalingon makaagom ug dungog.”​—Proverbio 29:23, The Jerusalem Bible.

Hinunoa, labaw pa kay sa epekto diha sa panaghigala o pasidungog gikan sa mga tawo, sa unsang paagi ang garbo makaapektar sa relasyon sa usa uban sa Diyos? Unsay panglantaw sa Diyos sa magarbohon, sa mapahitas-on, ug sa mapangahason? Garbo o pagkamapaubsanon​—hinungdanon ba kana kaniya?

Usa ka Pagtulon-an sa Pagkamapaubsanon

Ang dinasig nga magsusulat sa Proverbio nag-ingon: “Ang garbo magauna sa pagkalaglag, ug ang mapahitas-ong espiritu magauna sa pagkapandol. Mas maayo pa nga magmapaubsanon sa espiritu uban sa mga maaghop kay sa makigbahin sa mga inagaw uban sa mga mapahitas-on.” (Proverbio 16:18, 19) Ang kaalam nianang mga pulonga napamatud-an diha sa kaso sa Siryanhong heneral nga si Naaman, nga nagkinabuhi sa panahon sa Israelinhong propeta nga si Eliseo.

Si Naaman usa ka sanlahon. Sa iyang paningkamot nga maayo, mipanaw siya ngadto sa Samaria nga naghunahunang personal siyang makapakigkita kang Eliseo. Hinunoa, gisugo sa propeta ang iyang alagad uban ang mga instruksiyon alang kang Naaman nga maligo sa pito ka beses diha sa Suba sa Jordan. Nainsulto si Naaman sa pagtratar ug sa tambag. Nganong dili ang propeta maoy moatubang ug makigsulti kaniya sa personal imbes nga sugoon ang usa ka alagad? Ug segurado, ang bisan unsang Siryanhong suba parehas ra sa Jordan! Ang garbo maoy iyang problema. Ang resulta? Ikalipay alang kaniya, nangibabaw ang mas maalamon nga tambag. “Niana siya miadto ug milusbog sa Jordan sa makapito sumala sa gipamulong sa tawo sa matuod nga Diyos; human niana ang iyang unod naulian sama sa unod sa gamayng bata ug siya nahinlo.”​—2 Hari 5:14.

Usahay dagkong mga kaayohan ang mabatonan gumikan lamang sa diyutayng pagkamapaubsanon.

Ang Panimayad sa Pagkahambog

Hinunoa, ang panimayad nga atong antoson tungod sa garbo mahimong mas dako pa kay sa ato lamang nga pagkanawad-an sa pipila ka kaayohan o kapuslanan. Dunay laing ang-ang sa garbo nga gipaila sa pulong nga “hubris,” nga gihubit ingong “naghinobrang garbo o pagsalig-sa-kaugalingon nga sagad moresulta sa balos nga silot.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Kining pulonga lintunganay nga gikan sa Grego, ug sumala sa Gregong eskolar nga si William Barclay, “ang hubris maoy nagsagol nga garbo ug kabangis . . . , ang mahambogong pagtamay nga maghimo [sa usa ka tawo] sa pagyatak sa mga kasingkasing sa iyang mga isigkatawo.”

Usa ka tin-awng pananglitan niining matanga sa naghinobrang garbo mabasa diha sa Bibliya. Kini maoy sa kaso ni Hanun, hari sa Ammon. Ang Insight on the Scriptures nagpatin-aw: “Tungod sa mahigugmaong-kalulot nga gipasundayag ni Nahas kaniya, si David nagpadalag mga mensahero sa paghupay kang Hanun tungod sa pagkamatay sa iyang amahan. Apan si Hanun, kay nakombinsir sa iyang mga prinsipe nga usa lamang kini ka paglingla sa bahin ni David aron mangespiya sa siyudad, nagpakaulaw sa mga alagad ni David pinaagi sa pagbalbas sa katunga sa ilang mga bungot ug pagputol sa ilang mga besti sa kinatung-an taman sa ilang mga sampot ug dayon gipapahawa sila.”a Mahitungod niining hitaboa, si Barclay nag-ingon: “Ang maong pagtratar maoy hubris. Kadto maoy linangkob nga insulto, panamastamas, kaulawan diha sa publiko.”​—2 Samuel 10:1-5.

Oo, ang magarbohong tawo makahimo sa hubris, nga mahimong mapalabilabihon, nga makapahinabog kaulawan sa uban. Malipay siyang makapasakit sa usa ka tawo sa di-mabination, way-pagtagad nga paagi ug dayon magsadya sa kalisdanan ug kaulawan sa laing tawo. Apan ang pagpaluya o pagdaot sa pagtahod-sa-kaugalingon sa usa ka tawo maoy espada nga duhag-sulab. Moresulta kini sa pagkawala sa usa ka higala ug, lagmit gayod, pagbaton ug usa ka kaaway.

Sa unsang paagi ang bisan kinsang matuod nga Kristohanon makapasundayag sa maong makadaot nga garbo, sanglit ang iyang Agalon nagsugo nga ‘angay niyang higugmaon ang iyang silingan sama sa iyang kaugalingon’? (Mateo 7:12; 22:39) Sukwahi gayod kini sa tanan nga gihawasan sa Diyos ug ni Kristo. Bahin niini, si Barclay mihimog seryosong komento: “Ang hubris mao ang garbo nga mohimo sa usa ka tawo nga isalikway ang Diyos.” Ang maong garbo ang moingong: “Walay Jehova.” (Salmo 14:1) O ingon sa gipahayag sa Salmo 10:4: “Ang usa nga daotan sumala sa iyang pagkamagarbohon dili mangita; ang tanan niya nga hunahuna mao: “Walay Diyos.’” Ang maong garbo, o pagkamapahitas-on, magpahilayo sa usa dili lamang sa mga higala ug mga paryente kondili sa Diyos usab. Pagkadakong panimayad nga antoson!

Ayaw Tugoti ang Garbo nga Modaot Kanimo

Ang garbo dunay daghang dagway​—garbo nga nagsumikad sa nasyonalismo, sa rasismo, sa mga kalahian sa sosyal nga baroganan ug kasta, sa edukasyon, bahandi, kadungganan, ug gahom. Sa usa ka paagi o sa lain, ang garbo daling makasulod kanimo ug modaot sa imong personalidad.

Daghang tawo ang morag mapaubsanon sa dihang makiglabot sa mga labaw o bisan sa mga kapareho. Apan unsay mahitabo sa dihang ang daw mapainubsanong tawo makabaton sa usa ka posisyon sa awtoridad? Sa kalit, mahimo siyang mahariharion nga magpamiserable sa kinabuhi sa iyang gipakaingon nga mga ubos kaniya! Kini tingali mahitabo sa pipila sa dihang magsul-ob silag uniporme o magdalag tsapa nga nagpaila ug gahom. Bisan ang mga mamumuo sa gobyerno mahimong magarbohon diha sa ilang mga pagpakiglabot sa publiko, naghunahuna nga anaa ang publiko aron sa pag-alagad kanila, dili ang kasukwahi. Ang garbo makahimo kanimong mabangis, di-mabination; ang pagkamapaubsanon makahimo kanimo nga maluloton.

Si Jesus mahimo unta nga magarbohon ug mabangis kauban sa iyang mga tinun-an. Siya hingpit nga tawo, ang Anak sa Diyos, nga nakiglabot sa di-hingpit, mahinaykon, madalidalion nga mga sumusunod. Bisan pa niana, unsang pagdapit ang iyang gihatag ngadto sa naminaw? “Umari kanako, kamong tanan nga nagabudlay ug nabug-atan, ug ako magapalagsik kaninyo. Isangon ang akong yugo diha kaninyo ug pagkat-on gikan kanako, kay ako malumog-buot ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug makakaplag kamog kahayahay alang sa inyong mga kalag. Kay maluloton ang akong yugo ug gaan ang akong luwan.”​—Mateo 11:28-30.

Kita ba kanunay nga nanglimbasog sa pagsundog sa panig-ingnan ni Jesus? O nakita ba nato ang atong kaugalingon nga mabangis, estrikto, mahariharion, di-maluluy-on, magarbohon? Sama ni Jesus, paningkamoti nga mahimong makapalagsik, dili madaogdaogon. Sukli ang makadaot nga epekto sa garbo.

Tungod sa nahisgotan na, sayop ba ang tanang garbo?

Pagtahod-sa-Kaugalingon Batok Pagkamapahitas-on

Ang garbo usab maoy “makataronganon o angay nga pagtahod-sa-kaugalingon.” (Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary) Ang pagtahod-sa-kaugalingon nagkahulogan sa pagbaton ug pagtahod alang sa imong kaugalingon. Nagkahulogan kini nga nagpakabana ka maylabot sa gihunahuna sa ubang tawo bahin kanimo. Nagpakabana ka maylabot sa imong panagway ug sa imong reputasyon. Tinuod ang panultihon sa Katsila, “Suginli ko kon kinsay imong kauban ug suginlan ko ikaw kon kinsa ka.” Kon ipalabi nimong makig-uban sa mga tawong hugawan, tapolan, bagis, ug maot ug sinultihan, nan mahimo kang sama nila. Ang ilang mga tinamdan motakod kanimo, ug sama nila, mawad-an kag pagtahod-sa-kaugalingon.

Siyempre, anaa ang laing paghingapin​—garbo nga motultol sa pagkamapahitas-on o pagkagarboso. Ang mga eskriba ug mga Pariseo sa adlaw ni Jesus mapasigarbohon sa ilang mga tradisyon ug ilang panagway nga sobra ka relihiyoso. Si Jesus nagpasidaan maylabot kanila: “Ang tanang buhat nga ginahimo nila ilang ginahimo aron tan-awon sa mga tawo; kay ilang ginapalapad ang nasudlag-kasulatang mga sudlanan nga gipangsul-ob nila ingong mga panalipod, ug ginapadako ang mga sidsid sa ilang mga besti [aron mas relihiyoso tan-awon]. Gusto nila ang labing inilang dapit sa mga panihapon ug ang unahang mga lingkoranan diha sa mga sinagoga, ug ang mga pangatahoran diha sa mga tiyanggihan ug nga pagatawgong Rabbi sa mga tawo.”​—Mateo 23:5-7.

Busa, ang hustong garbo maoy usa ka timbang nga tinamdan. Hinumdomi, usab, nga makita ni Jehova ang kasingkasing, dili lamang ang panggawas nga gipakita. (1 Samuel 16:7; Jeremias 17:10) Ang pagpakamatarong-sa-kaugalingon dili pagkamatarong sa Diyos. Hinunoa, ang pangutana karon mao, Sa unsang paagi nato maugmad ang tinuod nga pagkamapaubsanon ug malikayan ang dakong panimayad nga antoson tungod sa garbo?

[Footnote]

[Hulagway sa panid 4]

Ang diyutay nga pagpaubos nagdalag dagkong mga kaayohan kang Naaman