Ang Tanan Buot nga Mahimong Gawasnon
“Ang tawo natawo nga gawasnon, ug sa bisan diin siya naulipon,” misulat ang Pranses nga pilosopong si Jean-Jacques Rousseau sa 1762. Matawo nga gawasnon. Pagkakahibulongang hunahunaon! Apan sumala sa giingon ni Rousseau, minilyong tawo latas sa kasaysayan ang wala gayod makasinati ug kagawasan. Hinunoa, gigugol nila ang ilang kinabuhi nga “naulipon,” nabilanggo sa usa ka sistema nga naghikaw kanila sa bisan unsang dumalayong kalipay ug katagbawan sa kinabuhi.
MINILYON karon ang nakakaplag gihapon nga “ang tawo nagmando sa tawo sa iyang kadaotan.” (Ecclesiastes 8:9) Sa ilang pagtinguha ug gahom, ang ambisyosong mga lalaki ug babaye padayong nagpakita ug diyutay o walay pagbasol sa pagyatak sa kagawasan sa uban. “Ang nanghasi nga mga grupong mopatay mipatay ug 21 ka tawo,” matod sa usa ka kasagarang taho. Ang lain naghisgot bahin sa “pagpamatay,” nga ang mga puwersa sa seguridad ‘mipatay sa wala-makigbisog ug walay-panalipod nga kababayen-an, kabataan ug mga tigulang, nga naglaslas sa mga tutonlan, nagluthang sa sibilyan nga mga binilanggo diha sa ulo, ug nagsunod sa nasunog-nga-yuta nga polisa sa paglaglag sa mga balangay ug sa bisan asa nga pagpabuto sa kanyon.’
Dili ikahibulong nga ang mga tawo dulot nga nagtinguha ug, sa pagkatinuod, nakigbugno alang sa kagawasan gikan sa pagpit-os! Apan, ang makapasubong kamatuoran mao nga ang pagpakigbugno alang sa kagawasan sa usa ka tawo kasagarang naglangkit sa pagyatak sa mga katungod ug kagawasan sa lain. Ang inosenteng mga lalaki, mga babaye, ug mga bata halos dili-malikayang gihalad sa maong proseso, ang ilang kamatayon “gihimong makataronganon” pinaagi sa pagpahayag sa kawsa nga takos ug matarong. Pananglitan, sa miaging tuig sa Irlandia, usa ka kotse nga gibutangag bomba sa “mga nakigbugno alang sa kagawasan” sa gamayng lungsod sa banika sa Omagh mipatay ug 29 ka inosenteng mga tumatan-aw ug nag-angol sa gatosan pa.
“Naulipon” Gihapon
Sa dihang natapos ang pakigbugno, unsay naangkon? Sa dihang ang “mga nakigbugno alang sa kagawasan” makadaog sa ilang mga gubat, ang usa ka limitadong kagawasan mabatonan tingali. Apan, unya, tinuod ba gayod silang gawasnon? Dili ba tinuod nga bisan sa labing gawasnong mga katilingban sa gitawag nga may-kagawasang kalibotan, ang mga tawo “naulipon” gihapon sa mabangis nga mga agalon sama sa kakabos, pagkadili-hingpit, sakit, ug kamatayon? Sa unsang paagi si bisan kinsa makaingon nga siya tinuod nga may kagawasan kon ang maong mga butang nagpadayon sa pag-ulipon kaniya?
Ang karaang magsusulat sa Bibliya nga si Moises tukmang naghubit sa kinabuhi sumala sa kahimtang niini alang sa daghan kaayo latas sa kasaysayan ug sa kahimtang niini karon. Mabuhi tingali kita sulod sa 70 o 80 ka tuig, siya miingon, “apan ang pagpadayon niini maoy diha sa kasamok ug makadaot nga mga butang.” (Salmo 90:10) Mausab ba gayod kini? Posible ba gayod alang kanatong tanan nga magkinabuhi ug bug-os matagbawong kinabuhi, nga walay kasakit ug kahadlok nga giantos sa daghan karon?
Ang Bibliya nag-ingong oo! Naghisgot kini bahin sa “mahimayaong kagawasan sa mga anak sa Diyos.” (Roma 8:21) Konsiderahon nato ang maong kagawasan, nga gihisgotan sa unang siglo ni apostol Pablo sa iyang sulat ngadto sa mga Kristohanon sa Roma. Niining sulata tin-awng gisaysay ni Pablo kon sa unsang paagi ang matag usa kanato makabaton ug tinuod, dumalayon nga “mahimayaong kagawasan.”
[Picture Credit Line sa panid 3]
Gikan sa librong Beacon Lights of History, Tomo XIII