Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa
Ngadto sa unsang gilapdon nga ang usa ka matinumanong Kristohanong asawa kinahanglang mosupak sa diborsiyo nga gisugdan sa iyang bana?
Sa dihang gisugdan ang tawhanong kaminyoon, ang Diyos nag-ingon nga ang bana ug asawa kinahanglang “motapot” sa usag usa. (Genesis 2:18-24) Ang mga tawo nahimong di-hingpit, nga nagpatungha ug mga problema sa daghang kaminyoon, apan tinguha sa Diyos nga ang mga magtiayon kinahanglang mag-uban gihapon. Si apostol Pablo misulat: “Ngadto sa mga minyo ako magahatag ug mga instruksiyon, hinuon dili ako apan ang Ginoo, nga ang usa ka asawa dili magbiya sa iyang bana; apan kon siya mobiya man gayod, magpabilin siyang dili-minyo o makig-uli ba hinuon sa iyang bana; ug ang usa ka bana dili magbiya sa iyang asawa.”—1 Corinto 7:10, 11.
Kanang mga pulonga nagpaila nga taliwala sa di-hingpit nga mga tawo ang usa ka kapikas usahay mohukom sa pagbiya. Pananglitan, si Pablo nag-ingon nga kon ang usa ka kapikas mobiya, ang duha ‘magpabiling dili minyo.’ Ngano? Buweno, ang kapikas mibiya, apan ang duha nagpadayong nabugkos sa usag usa diha sa panan-aw sa Diyos. Nakasulti niana si Pablo kay si Jesus nagpahiluna sa sukdanan alang sa Kristohanong kaminyoon: “Bisan kinsa nga magdiborsiyo sa iyang asawa, gawas sa pasukaranan nga pakighilawas [Grego, por·neiʹa], ug magminyog lain makapanapaw.” (Mateo 19:9) Oo, ang bugtong pasikaranan sa diborsiyo nga sa Kasulatanhong paagi motapos sa kaminyoon mao ang “pakighilawas,” nga mao, seksuwal nga imoralidad. Pinasukad sa mabatonang ebidensiya, sa kasong gipunting ni Pablo, ang duha ka kapikas dili imoral, busa sa dihang ang usa ka bana o asawa mibiya, ang kaminyoon wala matapos sa panan-aw sa Diyos.
Dayon gihisgotan ni Pablo ang kahimtang nga niana ang usa ka tinuod nga Kristohanon adunay kapikas nga dili magtutuo. Matikdi ang mga pagtultol ni Pablo: “Kon ang dili-magtutuo mobiya, pabiyaa siya; ang igsoon nga lalaki o babaye wala maulipon ilalom sa maong mga kahimtang, apan gitawag kamo sa Diyos ngadto sa kalinaw.” (1 Corinto 7:12-16) Unsay mahimo sa usa ka matinumanong asawa kon ang iyang di-magtutuong bana mobiya kaniya, nga makigdiborsiyo pa gani kaniya sa legal nga paagi?
Basin mopalabi siya nga magpabilin kaniya ang iyang bana. Siya tingali nahigugma gihapon sa iyang bana, nga nahibalo sa ilang managsamang emosyonal ug seksuwal nga mga panginahanglan, ug nahibalo nga siya ug ang gagmayng mga bata kon duna man nagkinahanglag materyal nga suportar. Siya tingali maglaom usab nga, sa paglabay sa panahon, ang iyang bana mahimong magtutuo ug maluwas. Apan, kon ang iyang bana mohimog mga tikang sa pagbugto sa kaminyoon (diha sa di-kasulatanhong hinungdan), ang asawa mahimong ‘mopabiya kaniya,’ segun sa gisulat ni Pablo. Ang ingon mapadapat kon ang usa ka magtutuong bana mosalikway sa panglantaw sa Diyos sa kaminyoon ug moinsistir sa pagbiya.
Apan, sa maong kahimtang mahimong panalipdan niya ang iyang kaugalingon ug ang mga bata sa legal nga paagi. Sa unsang paagi? Mahimong tinguhaon niya nga huptan ang katungod sa pag-atiman sa iyang gimahal nga mga anak aron makapadayon siya sa pagpakita kanila sa inahanong gugma, makahatag kanila sa moral nga pagbansay, ug makatisok diha kanila sa pagtuo pinasikad sa maayong mga pagtulon-an sa Bibliya. (2 Timoteo 3:15) Ang diborsiyo magpameligro sa iyang mga katungod. Busa, mokuha tingali siyag mga tikang nga mahawasan sa hustong paagi atubangan sa mga awtoridad aron mapanalipdan ang iyang katungod nga makaduol sa iyang mga anak ug aron sa pagtino nga ang iyang bana maobligar sa pagsuportar sa pamilya nga iyang gibiyaan. Sa pipila ka dapit, ang asawa nga mosupak sa diborsiyo mahimong mopirmag legal nga mga dokumento nga dunay mga probisyon alang sa katungod sa pag-atiman sa bata ug sa pinansiyal nga suportar, bisag dili mouyon sa diborsiyo nga kuhaon sa iyang bana. Sa ubang dapit, ang pamulong diha sa mga dokumento magpakita nga siya mouyon sa diborsiyo; busa, kon ang iyang bana sad-an sa panapaw, ang pagpirma niini sa asawa magkahulogan nga isalikway niya ang iyang bana.
Ang kadaghanan diha sa katilingban ug sa kongregasyon wala mahibalo sa mga detalye, sama sa kon kaha ang diborsiyo gikuha pinasukad sa Kasulatanhong mga hinungdan. Busa sa dili pa moabot nianang puntoha, makaayo kon pahibaloon sa asawa ang nagadumalang magtatan-aw ug ang laing ansiyano sa kongregasyon (mas maayong isulat) bahin sa mga kamatuoran. Nianang paagiha ang maong mga kamatuoran mabatonan engkaso nga may mangutana—nianang higayona o sa ulahi.
Atong balikan ang komento ni Jesus: “Bisan kinsa nga magdiborsiyo sa iyang asawa, gawas sa pasukaranan nga pakighilawas, ug magminyog lain makapanapaw.” Kon ang bana sad-an gayod sa seksuwal nga imoralidad apan buot magpabiling minyo ngadto sa iyang asawa, siya (ang inosenteng kapikas sa pananglitan ni Jesus) kinahanglang mopili kon iya bang pasayloon ang iyang bana ug padayong mag-ambitay sa higdaanan sa kaminyoon o isalikway siya. Kon siya andam mopasaylo ug mopabilin uban sa iyang legal nga bana, siya dili mahimong imoral sa pagbuhat sa ingon.—Oseas 1:1-3; 3:1-3.
Sa kahimtang nga ang imoral nga bana buot makigdiborsiyo, basin ang asawa andam gihapong mopasaylo, nga maglaom nga siya mobalik. Anaa ra kaniya ang pagtino, pinasikad sa iyang tanlag ug situwasyon, kon iya bang supakon ang pagpakigdiborsiyo sa iyang bana. Sa pipila ka dapit ang usa ka babaye nga mosupak sa diborsiyo mahimong mopirma ug mga dokumento nga magtaganag katungod sa pag-atiman sa mga bata ug pinansiyal nga suportar nga dili maghisgot nga iyang giuyonan ang diborsiyo; ang iyang pagpirma sa maong mga dokumento dili gayod magpasabot nga siya nagsalikway sa iyang bana. Bisan pa niana, sa ubang mga dapit ang asawa nga mosupak sa diborsiyo tingali papirmahon ug mga dokumento nga maghisgot nga siya uyon sa diborsiyo; ang iyang pagpirma sa maong mga papeles sa diborsiyo tin-awng magpadayag nga iyang isalikway ang iyang sad-an nga bana.
Aron malikayan ang posibilidad sa di-pagsinabtanay, mas maayo niining kahimtanga usab kon ang asawa mohatag sa mga hawas sa kongregasyon ug usa ka sulat nga maghan-ay kon unsang mga tikang ang ginahimo ug ang mga tinamdan nga nagpaluyo niini. Iyang hisgotan nga iyang giingnan ang iyang bana nga andam siyang mopasaylo kaniya ug mahimong iyang asawa. Magpasabot kana nga ang diborsiyo gikuha nga supak sa iyang mga kagustohan; inay pagsalikway sa iyang bana, andam gihapon siya sa pagpasaylo. Busa human ikapatin-aw nga siya andam sa pagpasaylo ug magpabiling minyo, ang iyang pagpirma sa mga papeles nga yanong magpakita kon sa unsang paagi ang pinansiyal o ang bahin sa katungod sa pag-atiman sa bata pagahusayon dili magpaila nga iyang isalikway ang iyang bana.a
Kay naestablisar na ang iyang kaandam sa pagpasaylo bisan human sa diborsiyo, siya ug ang iyang bana dili gawasnon sa pagminyo ug lain. Kon siya, ang inosenteng kapikas kansang tanyag sa pagpasaylo gidumilian, sa ulahi mohukom nga isalikway ang iyang bana tungod sa imoralidad niini, silang duha mahimo nang gawasnon. Gipakita ni Jesus nga ang inosenteng kapikas adunay katungod sa pagbuhat sa maong desisyon.—Mateo 5:32; 19:9; Lucas 16:18.
[Footnote]
a Ang legal nga mga pamaagi ug mga papeles magkalahi sa matag dapit. Ang mga termino sa diborsiyo nga ipahiluna diha sa legal nga mga dokumento kinahanglang susihon pag-ayo sa dili pa pirmahan. Kon ang inosenteng kapikas mopirma sa mga papeles nga magpakita nga siya nga asawa (o bana) dili mosupak sa diborsiyo nga gitinguha sa kapikas, kana sama ra sa pagsalikway sa kapikas.—Mateo 5:37.