Ang Paglahutay Ilalom sa mga Pagsulay Maghatag ug Kadayeganan Kang Jehova

“Kon, sa dihang kamo nagbuhat ug maayo ug kamo nagaantos, kamo nagaagwanta niini, butang kini nga kahimut-anan sa Diyos.”—1 PEDRO 2:20.

1. Tungod kay ang matuod nga mga Kristohanon nagtinguha sa pagtuman sa ilang pahinungod, unsang pangutana ang angayng tagdon?

ANG mga Kristohanon napahinungod kang Jehova ug buot nga motuman sa iyang kabubut-on. Aron matuman ang ilang pahinungod, sila nagbuhat sa ilang maarangan sa pagsunod sa mga lakang sa ilang Ehemplo, si Jesu-Kristo, ug sa pagpamatuod sa kamatuoran. (Mateo 16:24; Juan 18:37; 1 Pedro 2:21) Apan, si Jesus ug ang ubang mga tawong matinumanon nagbuhis sa ilang kinabuhi ingong mga martir alang sa ilang pagtuo. Nagpasabot ba kini nga ang tanang Kristohanon magdahom nga mamatay tungod sa ilang pagtuo?

2. Sa unsang paagi lantawon sa mga Kristohanon ang mga pagsulay ug pag-antos?

² Ingong mga Kristohanon, kita gitambagan nga magmatinumanon hangtod sa kamatayon, dili sa tanang panahon nga mamatay alang sa atong pagtuo. (2 Timoteo 4:7; Pinadayag 2:10) Kini nagpasabot nga bisan tuod kita andam nga mag-antos—ug, kon gikinahanglan, mamatay—alang sa atong pagtuo, dili nato gusto nga mag-antos ug mamatay. Kita dili malipay nga mag-antos ug dili mahimuot nga sakiton o pakaulawan. Apan, tungod kay ang mga pagsulay ug paglutos pagadahomon, kinahanglang tagdon nato pag-ayo kon unsay atong reaksiyon sa dihang kita mag-atubang niana.

Matinumanon Ilalom sa Pagsulay

3. Unsang mga panig-ingnan sa Bibliya sa pagsagubang sa paglutos ang imong ikaasoy? (Tan-awa ang kahon “Kon sa Unsang Paagi Gisagubang Nila ang Paglutos,” sa sunod nga panid.)

³ Sa Bibliya, makakaplag kita ug daghang asoy nga nagpakita kon unsay reaksiyon sa mga alagad sa Diyos kanhi sa dihang nag-atubang ug mga situwasyon nga nagpameligro sa kinabuhi. Ang lainlaing mga paagi diin sila misanong magsilbing giya sa mga Kristohanon karon kon sila kinahanglan man ugaling nga moatubang sa susamang mga paglutos. Tagda ang mga asoy diha sa kahong “Kon sa Unsang Paagi Gisagubang Nila ang Paglutos,” ug tan-awa kon unsay imong makat-onan gikan niana.

4. Unsay ikaingon bahin sa reaksiyon ni Jesus ug sa ubang matinumanong mga alagad sa dihang sila nailalom sa pagsulay?

⁴ Bisan tuod si Jesus ug ang ubang matinumanon nga mga alagad sa Diyos lainlain ug reaksiyon sa paglutos, depende sa mga sirkumstansiya, klaro nga wala nila ipameligro ang ilang kinabuhi kon wala kinahanglana. Sa dihang mahimutang sila sa peligrosong mga situwasyon, sila maisogon apan mabinantayon. (Mateo 10:16, 23) Ang ilang tumong mao ang pagpauswag sa buluhatong pagsangyaw ug paghupot sa ilang integridad ngadto kang Jehova. Ang ilang reaksiyon sa lainlaing mga situwasyon nagsilbing mga panig-ingnan niadtong mga Kristohanon karon nga nag-atubang ug mga pagsulay ug paglutos.

5. Unsang paglutos ang mitungha sa Malawi sa katuigan sa 1960, ug unsay reaksiyon sa mga Saksi didto?

⁵ Sa modernong mga panahon, ang katawhan ni Jehova nakasinati ug hilabihang kalisod ug kapildihan tungod sa mga gubat, pagdili, o direktang paglutos. Pananglitan, sa katuigan sa 1960, ang mga Saksi ni Jehova sa Malawi grabeng gilutos. Ang ilang mga Kingdom Hall, kabalayan, abiyo sa pagkaon, ug mga negosyo—halos tanan nilang mga kabtangan—gidaot. Sila nakaagom sa mga pagbunal ug ubang masakit nga mga kasinatian. Unsay reaksiyon sa mga igsoon? Libolibo ang kinahanglang mokalagiw gikan sa ilang mga balangay. Daghan ang midangop sa kalibonan, samtang ang uban temporaryong nadestiyero sa kasikbit nga Mozambique. Bisan tuod daghang matinumanon nga mga tawo ang nakalasan ug kinabuhi, ang uban mipili sa pagkalagiw gikan sa peligrosong dapit, nga dayag nga maoy makataronganong dalan ilalom sa maong mga sirkumstansiya. Sa pagbuhat niana, ang mga igsoon nagsundog sa panig-ingnan nga gipakita ni Jesus ug Pablo.

6. Unsay wala pasagdi sa mga Saksi sa Malawi bisan pa sa mapintas nga paglutos?

⁶ Bisan tuod ang mga igsoon sa Malawi kinahanglang mobalhin o motago, sila nangita ug nagsunod sa teokratikanhong pagtultol ug nagpadayon sa ilang Kristohanong mga kalihokan nga tinagotago kutob sa ilang mahimo. Unsay resulta? Naabot ang kinatas-ang ihap nga 18,519 ka magmamantala sa Gingharian una pa sa pagdili sa 1967. Bisan tuod ang pagdili gipatuman gihapon ug daghan ang mikalagiw ngadto sa Mozambique, pagka-1972 usa ka bag-ong kinatas-ang ihap nga 23,398 ka magmamantala ang gitaho. Sila nag-aberids ug kapin sa 16 ka oras diha sa ministeryo kada bulan. Sa walay duhaduha, ang ilang gibuhat naghatag ug kadayeganan kang Jehova, ug gipanalanginan ni Jehova kadtong matinumanong mga igsoon latas nianang malisod nga panahon.a

7, 8. Tungod sa unsang mga katarongan nga ang uban mopili nga dili mokalagiw, bisan tuod ang paglutos nagpahinabog mga problema?

⁷ Sa laing bahin, diha sa mga nasod diin ang paglutos nagpahinabog mga problema, ang ubang mga igsoon mohukom tingali nga dili mobiya, bisan pag sila makahimo niana. Ang pagbalhin magsulbad tingali sa pipila ka mga problema, apan lagmit magpatungha kini ug uban pang mga suliran. Pananglitan, mamentinar ba nila ang komunikasyon uban sa Kristohanong mga igsoon ug dili mag-inusara sa espirituwal? Makapadayon ba sila sa ilang espirituwal nga rutina samtang nanglimbasog sila sa pagpanimuyo sa laing dapit, tingali diha sa mas adunahan nga nasod o kanang nagtanyag ug mas daghang kahigayonan nga moasenso?—1 Timoteo 6:9.

⁸ Ang uban mopili nga dili mobalhin tungod kay nahingawa sila sa espirituwal nga kaayohan sa ilang mga igsoon. Mopili sila sa pagpabilin ug pag-atubang sa situwasyon aron makapadayon sa pagsangyaw diha sa ilang teritoryo ug aron makapadasig sa mga isigkamagsisimba. (Filipos 1:14) Pinaagi sa paghimo nianang maong pagpili, ang uban nakatampo gani sa legal nga mga kadaogan diha sa ilang nasod.b

9. Unsang mga butanga ang angayng tagdon sa usa ka tawo sa dihang modesisyon nga magpabilin o mobalhin tungod sa paglutos?

⁹ Ang pagpabilin o pagbalhin maoy personal nga desisyon. Siyempre, ang maong mga desisyon kinahanglang himoon human lamang kita mainampoong nangayo sa pagtultol ni Jehova. Apan, bisan unsang dalana ang ato tingaling pilion, kinahanglang hinumdoman nato ang giingon ni apostol Pablo: “Ang matag usa kanato manubag alang sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos.” (Roma 14:12) Sumala sa atong gihisgotan ganina, ang gikinahanglan ni Jehova mao nga ang matag usa sa iyang mga alagad magpabiling matinumanon ilalom sa tanang sirkumstansiya. Ang uban sa iyang mga alagad nag-atubang ug mga pagsulay ug paglutos karon; ang uban mahimong sa ulahi na. Ang tanan pagasulayan sa usa ka paagi o sa lain, ug walay usa nga angayng magdahom nga dili siya makaagom niana. (Juan 15:19, 20) Ingong dedikadong mga alagad ni Jehova, dili nato malikayan ang unibersohanong isyu nga naglangkit sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova ug sa pagbindikar sa iyang pagkasoberano.—Ezequiel 38:23; Mateo 6:9, 10.

“Ayaw Balosi si Bisan Kinsa ug Daotan Tungod sa Daotan”

10. Unsang hinungdanong panig-ingnan ang gihatag kanato ni Jesus ug sa mga apostoles sa pagsagubang sa mga kapit-os ug pagsupak?

¹⁰ Ang laing hinungdanong prinsipyo nga atong makat-onan gikan sa reaksiyon ni Jesus ug sa mga apostoles ilalom sa pagpit-os mao nga dili gayod manimalos sa naglutos kanato. Bisan diin sa Bibliya wala kitay makaplagan nga bisan unsang sugyot nga si Jesus o ang iyang mga sumusunod nag-organisar sa ilang kaugalingon ngadto sa usa ka matang sa kalihokan sa mga rebelde o migamit ug kusog aron makig-away batok sa naglutos kanila. Sa kasukwahi, “ayaw balosi si bisan kinsa ug daotan tungod sa daotan,” tambag pa ni apostol Pablo sa mga Kristohanon. “Ayaw kamo pagpanimalos, mga hinigugma, kondili hatagig dapit ang kapungot; kay nahisulat: ‘Akoa ang panimalos; ako magabalos, nag-ingon si Jehova.’” Dugang pa, “ayaw pagpadaog sa daotan, kondili padayong daoga ang daotan pinaagi sa maayo.”—Roma 12:17-21; Salmo 37:1-4; Proverbio 20:22.

11. Unsay giingon sa usa ka historyano bahin sa tinamdan sa unang mga Kristohanon ngadto sa Estado?

¹¹ Gisunod sa unang mga Kristohanon ang maong tambag. Sa iyang librong The Early Church and the World, ang historyanong si Cecil J. Cadoux naghubit sa tinamdan sa mga Kristohanon ngadto sa Estado panahon sa yugto sa 30-70 K.P. Siya misulat: “Wala kamiy direktang ebidensiya nga ang mga Kristohanon niining yugtoa migamit ug kusog sa pagpakigbisog sa paglutos. Ang kinadak-ang mahimo nila mao ang pagsaway sa ilang mga magmamando o pagpahinabo ug kalibog kanila pinaagi sa pag-ikyas. Apan, ang reaksiyon sa ordinaryong Kristohanon sa paglutos dili molapas sa makasaranganon apan hugot nga pagdumili sa pagsunod sa mga mando sa kagamhanan nga ilang gituohan nga mosukwahi sa pagkamasinugtanon ngadto kang Kristo.”

12. Nganong mas maayong molahutay sa pag-antos kay sa manimalos?

¹² Praktikal ba gayod kanang morag mapinasakopong dalan? Dili ba kaha nga si bisan kinsang molihok sa ingon nga paagi dali rang mabentahaan niadtong determinadong mopapha kanila? Dili ba maalamon nga panalipdan ang kaugalingon? Sa panglantaw sa tawo, morag mao kana ang kahimtang. Apan, ingong mga alagad ni Jehova, masaligon kita nga ang pagsunod sa pagtultol ni Jehova sa tanang butang mao ang kinamaayohang dalan. Hinumdoman nato kanunay ang giingon ni Pedro: “Kon, sa dihang kamo nagbuhat ug maayo ug kamo nagaantos, kamo nagaagwanta niini, butang kini nga kahimut-anan sa Diyos.” (1 Pedro 2:20) Masaligon kita nga si Jehova nahibalo gayod sa situwasyon ug dili motugot nga ang maong mga kahimtang magpadayon hangtod sa hangtod. Sa unsang paagi makaseguro kita niana? Ngadto sa iyang katawhan nga nabihag sa Babilonya, si Jehova miingon: “Siya nga nagahilabot kaninyo nagahilabot sa kalimutaw sa akong mata.” (Zacarias 2:8) Hangtod kanus-a nga tugotan ni bisan kinsa nga hilabtan ang iyang kalimutaw? Si Jehova magtaganag kahupayan sa hustong panahon. Sa walay duhaduha mahitabo gayod kana.—2 Tesalonica 1:5-8.

13. Nganong si Jesus mapinasakopong nagtugot sa mga kaaway sa pagdakop kaniya?

¹³ Bahin niini, makalantaw kita kang Jesus isip atong modelo. Sa dihang gitugotan niya ang iyang mga kaaway sa pagdakop kaniya didto sa tanaman sa Getsemane, dili kadto tungod kay dili siya makadepensa sa iyang kaugalingon. Gani, giingnan niya ang iyang mga tinun-an: “Naghunahuna ba kamo nga dili ako makapangamuyo sa akong Amahan aron hatagan ako niining gutloa ug kapin sa napulog-duha ka lehiyon sa mga manulonda? Niana nga kahimtang, unsaon pagkatuman sa Kasulatan nga kinahanglang mahitabo kini sa ingon niini?” (Mateo 26:53, 54) Ang pagtuman sa kabubut-on ni Jehova mao ang labing hinungdanon kang Jesus, bisan pag nagkahulogan kana nga siya kinahanglang mag-antos. Siya may bug-os nga pagsalig sa mga pulong sa matagnaong salmo ni David: “Dili mo biyaan ang akong kalag sa Sheol. Dili mo itugot nga ang imong maunongon makakita sa gahong.” (Salmo 16:10) Daghang tuig sa ulahi si apostol Pablo miingon bahin kang Jesus: “Tungod sa kalipay nga gibutang sa iyang atubangan siya nag-antos sa estaka sa pagsakit, nga wala igsapayan ang kaulaw, ug milingkod sa tuong kamot sa trono sa Diyos.”—Hebreohanon 12:2.

Ang Kalipay sa Pagbalaan sa Ngalan ni Jehova

14. Unsa ang kalipay nga nagpalig-on kang Jesus latas sa tanan niyang mga pagsulay?

¹⁴ Unsa ang kalipay nga nagpalig-on kang Jesus latas sa kinalisdang pagsulay nga mahanduraw? Sa tanang alagad ni Jehova, si Jesus, ang pinalanggang Anak sa Diyos, seguradong mao ang pangunang gipuntirya ni Satanas. Busa ang pagmentinar ni Jesus sa iyang integridad ilalom sa pagsulay mao ang kinadak-ang tubag sa pagtamay ni Satanas kang Jehova. (Proverbio 27:11) Mahanduraw ba nimo ang kalipay ug katagbawan nga lagmit gibati ni Jesus sa iyang pagkabanhaw? Pagkadako kaha sa iyang kalipay, nga nakaamgo nga iyang natuman ang papel nga gipahimo kaniya ingong hingpit nga tawo sa pagbindikar sa pagkasoberano ni Jehova ug pagbalaan sa Iyang ngalan! Dugang pa, ang paglingkod “sa tuong kamot sa trono sa Diyos,” sa walay duhaduha maoy kahibulongang kadungganan ug kinadak-ang tuboran sa kalipay alang kang Jesus.—Salmo 110:1, 2; 1 Timoteo 6:15, 16.

15, 16. Unsang mabangis nga paglutos ang giantos sa mga Saksi didto sa Sachsenhausen, ug unsay naghatag kanila ug kalig-on sa pagbuhat niana?

¹⁵ Alang sa mga Kristohanon, usa usab ka kalipay ang pagpakig-ambit sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova pinaagi sa paglahutay sa mga pagsulay ug paglutos, nga nagsundog sa panig-ingnan ni Jesus. Ang usa ka haom nga panig-ingnan mao ang eksperyensiya sa mga Saksi nga nag-antos sa daotag-dungog nga kampo konsentrasyon sa Sachsenhausen ug nakalabang-buhi sa ilang malisod nga martsa sa kamatayon pagkatapos sa Gubat sa Kalibotan II. Panahon sa martsa, libolibong binilanggo ang nangamatay tungod sa pagkaladlad sa dili-maayong panahon, sakit, o kagutom o linuog nga gipamatay sa mga SS nga guwardiya diha gayod sa daplin sa dalan. Ang mga Saksi, 230 ang tanan, nakalabang-buhi tungod kay sila nagkauban kanunay ug nagtinabangay sa usag usa bisan pag nagpameligro kini sa ilang kaugalingong kinabuhi.

¹⁶ Unsay naghatag niining maong mga Saksi sa kalig-on sa paglahutay nianang mabangis nga paglutos? Sa dihang nakaabot sila sa luwas nga dapit, ilang gipahayag ang ilang kalipay ug pasalamat kang Jehova diha sa usa ka dokumento nga nag-ulohang “Ang resolusyon sa 230 ka saksi ni Jehova gikan sa unom ka nasyonalidad, nga nagtigom sa usa ka lasang duol sa Schwerin sa Mecklenburg.” Niana, sila nag-ingon: “Ang dugay ug malisod nga yugto sa pagsulay natapos na ug kadtong nangaluwas, nga daw gisakmit gikan sa nagdilaab nga hurno, wala gani manimahong sunog. (Tan-awa ang Daniel 3:27.) Sa kasukwahi, sila tugob sa kusog ug gahom gikan kang Jehova ug mahinamong nagpaabot sa bag-ong mga sugo gikan sa Hari nga pauswagon ang Teokratikanhong mga intereses.”c

17. Unsang mga matanga sa mga pagsulay ang giatubang sa katawhan sa Diyos karon?

¹⁷ Sama niadtong 230 ka matinumanong mga alagad, mahimong sulayan usab ang atong pagtuo, bisan tuod wala pa kita “makasukol hangtod sa dugo.” (Hebreohanon 12:4) Apan dunay daghang matang sa mga pagsulay. Kini mahimong pagbugalbugal gikan sa mga kauban sa klase, o tingali kini maoy pagpit-os sa isigkaingon nga mohimog imoralidad ug uban pang mga sayop. Dugang pa, ang desisyon nga maglikay sa dugo, magminyo diha lamang sa Ginoo, o matutoon ang mga anak diha sa pagtuo diha sa nabahin nga panimalay usahay moresulta sa grabeng mga pagpit-os ug mga pagsulay.—Buhat 15:29; 1 Corinto 7:39; Efeso 6:4; 1 Pedro 3:1, 2.

18. Unsang pagdasig ang mabatonan nato aron kita makalahutay bisan sa kinalisdang mga pagsulay?

¹⁸ Apan, bisan unsa tingaling pagsulay ang modangat kanato, kita nahibalo nga kita nag-antos tungod kay atong giuna si Jehova ug ang iyang Gingharian, ug atong giisip nga usa ka tinuod nga pribilehiyo ug kalipay ang pagbuhat niana. Makabaton kitag kaisog gikan sa makapadasig nga mga pulong ni Pedro: “Kon kamo gipakaulawan tungod sa ngalan ni Kristo, kamo malipayon, tungod kay ang espiritu sa himaya, bisan ang espiritu sa Diyos, anaa kaninyo.” (1 Pedro 4:14) Sa gahom sa espiritu ni Jehova, kita adunay kusog sa paglahutay bisan sa kinalisdang mga pagsulay, ang tanan alang sa iyang himaya ug pagdayeg.—2 Corinto 4:7; Efeso 3:16; Filipos 4:13.

[Mga footnote]

Ikapatin-aw Mo Ba?

• Sa unsang paagi gilantaw sa mga Kristohanon ang pag-antos ug paglutos?

• Unsay atong makat-onan gikan sa reaksiyon ni Jesus ug sa ubang mga matinumanon sa dihang nakaagom ug pagsulay?

• Nganong maalamon nga dili manimalos sa dihang kita lutoson?

• Unsang kalipay ang nagpalig-on kang Jesus latas sa iyang mga pagsulay, ug unsay atong makat-on niini?

[Kahon/Mga hulagway sa panid 15]

Kon sa Unsang Paagi Gisagubang Nila ang Paglutos

• Sa wala pa mangabot sa Betlehem ang kasundalohan ni Herodes aron patyon ang tanang lalaking masuso nga nag-edad ug duha ka tuig paubos, pinaagi sa pagtultol sa manulonda si Jose ug Maria nagdala sa masusong si Jesus ug nangalagiw ngadto sa Ehipto.—Mateo 2:13-16.

• Sa makadaghan, panahon sa ministeryo ni Jesus, ang iyang mga kaaway nagtinguha sa pagpatay kaniya tungod sa iyang gamhanang pamatuod. Nakalikay si Jesus kanila sa matag higayon.—Mateo 21:45, 46; Lucas 4:28-30; Juan 8:57-59.

• Sa dihang ang mga sundalo ug opisyal nangabot sa tanaman sa Getsemane aron sa pagdakop kang Jesus, dayag niyang gipaila ang iyang kaugalingon, nga kaduhang misulti kanila: “Ako mao siya.” Gipugngan pa gani niya ang iyang mga sumusunod sa pagsukol ug gitugotan niya ang panon sa magubtanong mga tawo sa pagdala kaniya.—Juan 18:3-12.

• Sa Jerusalem, si Pedro ug ang uban pa gipangdakop, gibunalan, ug gibaoran nga mohunong na sa pagsulti bahin kang Jesus. Apan, sa dihang gibuhian, sila “milakaw . . . , ug matag adlaw diha sa templo ug sa balay ug balay sila wala mohunong sa pagpanudlo ug sa pagpahayag sa maayong balita bahin kang Kristo, si Jesus.”—Buhat 5:40-42.

• Sa dihang si Saulo, kinsa sa ulahi nahimong apostol Pablo, nahibalo sa laraw sa mga Hudiyo sa Damasco nga patyon siya, ang mga igsoon nagbutang kaniya sa usa ka bukag ug gitunton siya agi sa usa ka gawang sa paril sa pagkagabii, ug siya nakaikyas.—Buhat 9:22-25.

• Daghang tuig sa ulahi, si Pablo mipili sa pag-apelar kang Cesar, bisan tuod si Gobernador Festo ug Haring Agripa ‘walay nakita diha kaniya nga takos sa kamatayon o sa mga gapos.’—Buhat 25:10-12, 24-27; 26:30-32.

[Hulagway sa panid 16, 17]

Bisan tuod napugos sa pagkalagiw tungod sa mapait nga paglutos, libolibong matinumanon nga mga Saksi sa Malawi ang nagpadayon sa pag-alagad sa Gingharian nga malipayon

[Mga hulagway sa panid 17]

Ang kalipay sa pagbalaan sa ngalan ni Jehova nagpalig-on niining mga tawong matinumanon latas sa martsa sa kamatayon ug mga kampo konsentrasyon sa Nazi

[Credit Line]

Death march: KZ-Gedenkstätte Dachau, courtesy of the USHMM Photo Archives

[Mga hulagway sa panid 18]

Adunay daghang matang sa mga pagsulay ug mga kapit-os