Namunga ba ang Kamatuoran Diha sa Imong Ginatudloan?
SA DIHANG miingon ang batan-on nga si Eric nga dili na niya gustong mailhan pa nga usa sa mga Saksi ni Jehova, naguol pag-ayo ang iyang mga ginikanan. Wala silay namatikdang kausaban diha kaniya. Sa bata pa, si Eric nakigbahin sa pagtuon sa Bibliya sa pamilya, nagtambongan sa Kristohanong mga tigom, ug nakig-ambit sa buluhatong pagsangyaw uban sa kongregasyon. Morag nagsubay siya sa dalan sa kamatuoran, ingnon ta. Apan karon nga mibiya na siya, naamgohan sa iyang mga ginikanan nga wala diay kaniya ang kamatuoran sa Bibliya. Sa pagkaamgo nila niana sila nakurat ug nahigawad.
Nakasinati usab ang uban ug sama niana nga kaguol sa dihang ang ilang ginatun-an sa Bibliya wala damhang miundang sa pagtuon. Nianang mga panahona, ang mga tawo subsob mangutana sa ilang kaugalingon, ‘Nganong wala nako mamatikdi ang kausaban?’ Buweno, posible bang mahibaloan daan sa dili pa modangat ang espirituwal nga katalagman kon namunga ba ang kamatuoran diha sa atong ginatudloan? Maylabot niana, sa unsang paagi atong matino nga ang kamatuoran nagalihok diha kanato ug niadtong atong ginatudloan? Sa iyang iladong sambingay bahin sa magpupugas, naghatag si Jesus ug ideya maylabot sa tubag niining mga pangutanaha.
Ang Kamatuoran Kinahanglang Makaabot sa Kasingkasing
“Ang binhi mao ang pulong sa Diyos,” matod ni Jesus. “Mahitungod niadtong [napugas] sa maayong yuta, mao kini sila nga, human makadungog sa pulong uban ang maputli ug maayong kasingkasing, magpadayon sa paghupot niini ug magapamunga uban ang paglahutay.” (Lucas 8:11, 15) Busa sa dili pa makapatunghag bisan unsang resulta ang kamatuoran sa Gingharian diha sa atong mga ginatun-an, kini kinahanglang makagamot una sa ilang mahulagwayong kasingkasing. Gipasaligan kita ni Jesus nga sama sa maayong binhi sa maayong yuta, sa dihang ang kamatuoran sa Diyos makatandog sa maayong kasingkasing, kini moepekto dihadiha ug mamunga. Unsay angay natong pangitaon?
Kinahanglan natong matikdan ang mga hiyas sa kasingkasing, dili lamang ang panggawas nga panagway. Ang pagsunod lang sa naandang batasan sa pagsimba dili kanunayng magbutyag kon unsa gayoy anaa sa kasingkasing sa usa. (Jeremias 17:9, 10; Mateo 15:7-9) Kinahanglang tugkaron nato kana. Kinahanglang adunay tinong kausaban sa mga tinguha, motibo, ug prioridad sa maong tawo. Siya kinahanglang nagaugmad na sa bag-ong personalidad, nga nahiuyon sa kabubut-on sa Diyos. (Efeso 4:20-24) Sa pag-ilustrar: Sa dihang ang mga taga-Tesalonica nakadungog sa maayong balita, si Pablo miingon nga ila dayong gidawat kini ingong pulong sa Diyos. Apan ang ilang paglahutay, pagkamaunongon, ug gugma ang nagpamatuod nga ang kamatuoran “nagalihok usab diha [kanila].”—1 Tesalonica 2:13, 14; 3:6.
Siyempre, bisan unsay anaa sa kasingkasing sa ginatun-an mabutyag ra sa madugay o sa madali pinaagi sa iyang panggawi, sama sa gipakita sa pananglitan ni Eric. (Marcos 7:21, 22; Santiago 1:14, 15) Ugaling lang, sa dihang bug-os nang makita ang daotang mga kinaiya diha sa mga lihok sa usa ka tawo, lagmit kini ulahi na kaayo. Busa ang hagit mao ang pagsulay nga mailhan ang espesipikong mga kahuyangan sa dili pa kini mahimong espirituwal nga mga babag. Nagkinahanglan kitag paagi sa pagsusi sa mahulagwayong kasingkasing. Sa unsang paagi himoon nato kana?
Pagkat-on Gikan Kang Jesus
Siyempre, si Jesus dili masayop sa pagbasa sa mga kasingkasing. (Mateo 12:25) Walay mausa kanato ang makahimo niana. Bisan pa niana, iyang gipakita kanato nga kita usab makaila sa mga tinguha, motibo, ug mga prioridad sa usa ka tawo. Maingon nga ang usa ka takos nga doktor mogamit ug lainlaing mga pamaagi sa pagsusi kon unsay diperensiya sa pisikal nga kasingkasing sa pasyente, gigamit ni Jesus ang Pulong sa Diyos sa pagpagawas ug pagyagyag sa “mga hunahuna ug mga tuyo sa kasingkasing,” bisan pag kini wala gihapon mamatikdi sa kadaghanan.—Proverbio 20:5; Hebreohanon 4:12.
Pananglitan, sa usa ka higayon gitabangan ni Jesus si Pedro nga mamatikdan ang usa ka kahuyangan nga sa ulahi nahimo gayong usa ka babag. Nahibalo si Jesus nga si Pedro nahigugma kaniya. Gani, mao pay pagpiyal ni Jesus kang Pedro sa “mga yawi sa gingharian.” (Mateo 16:13-19) Apan, nahibalo usab si Jesus nga gipunting ni Satanas ang iyang pagtagad nganha sa iyang mga apostoles. Sa umaabot, sila mailalom sa grabeng pagpit-os nga mokompromiso. Dayag nga nahibaloan ni Jesus nga ang pipila sa iyang mga tinun-an adunay mga kahuyangan sa ilang pagtuo. Busa wala siya magpanuko sa pagpunting kon unsa nga kahuyangan ang kinahanglan nilang buntogon. Tagda kon giunsa niya pagpalutaw sa maong butang aron mahisgotan.
Ang Mateo 16:21 nag-ingon: “Sukad nianang panahona si Jesu-Kristo nagsugod sa pagpakita sa iyang mga tinun-an nga siya kinahanglang . . . mag-antos . . . ug pagapatyon.” Matikdi nga gipakita ni Jesus kanila, dili kay gisulti lang kanila, kon unsay mahitabo kaniya. Lagmit nga iyang gigamit ang mga bersikulo sa Bibliya, sama sa Salmo 22:14-18 o Isaias 53:10-12, nga nagpaila nga ang Mesiyas kinahanglang mag-antos ug mamatay. Bisag unsa pay iyang gigamit, pinaagi sa pagbasa o direktang pagkutlo gikan sa Kasulatan, si Jesus naghatag ug kahigayonan kang Pedro ug sa uban sa pagsanong gikan sa ilang kasingkasing. Unsa kahay ilang reaksiyon maylabot sa posibilidad nga lutoson?
Ikatingala, bisan pag maisogon ug masiboton si Pedro, ang iyang mahinaykon nga reaksiyon niining higayona nagbutyag sa usa ka seryosong apan sa iyang panghunahuna. “Magmaluloton ka sa imong kaugalingon, Ginoo,” matod pa niya, “dili gayod mahitabo kanimo kini nga dulnganan.” Klaro nga sayop ang panghunahuna ni Pedro, tungod kay sama sa giingon ni Jesus, si Pedro naghunahuna, “dili sa mga hunahuna sa Diyos, kondili nianang sa mga tawo”—usa ka seryosong sayop nga mahimong motultol ngadto sa daotang mga sangpotanan. Nan, unsay gihimo ni Jesus? Human badlonga si Pedro, si Jesus miingon kaniya ug sa ubang mga tinun-an: “Kon adunay buot mosunod kanako, padumilia siya sa iyang kaugalingon ug ipapas-an ang iyang estaka sa pagsakit ug magpadayon sa pagsunod kanako.” Nagkutlo sa mga ideya nga makita diha sa Salmo 49:8 ug 62:12, maluloton niyang gipahinumdoman sila nga ang ilang walay-kataposang mga kalaoman nahiluna, dili sa mga tawo, nga dili makahatag ug kaluwasan, kondili sa Diyos.—Mateo 16:22-28.
Bisan tuod sa ulahi gidaog kadiyot si Pedro sa kahadlok ug gilimod si Jesus sa tulo ka higayon, kini ug ang uban pang mga panaghisgot sa walay duhaduha nakatabang sa pag-andam kaniya nga daling maulian sa espirituwal. (Juan 21:15-19) Kalim-an ka adlaw lamang sa ulahi, si Pedro maisogong mibarog atubangan sa panon sa katawhan sa Jerusalem aron sa pagpamatuod bahin sa pagkabanhaw ni Jesus. Sa misunod nga mga semana, mga bulan, ug mga tuig, maisogon niyang giatubang ang mga pagdakop, pagkulata, ug pagkabilanggo, nga naghatag ug talagsaong panig-ingnan sa way-kokahadlok nga integridad.—Buhat 2:14-36; 4:18-21; 5:29-32, 40-42; 12:3-5.
Unsay atong makat-onan gikan niini? Namatikdan ba nimo kon unsay gibuhat ni Jesus aron mapagawas ug mayagyag kon unsay diha sa kasingkasing ni Pedro? Una, nagpili siyag haom nga mga teksto aron masentro ni Pedro ang iyang pagtagad nganha sa espesipikong butang nga kinahanglang tagdon. Sunod, gihatagan niya si Pedro ug kahigayonan sa pagsanong gikan sa kasingkasing. Sa kataposan, naghatag siyag dugang Kasulatanhong tambag aron sa pagtabang kang Pedro sa pagpasibo sa iyang panghunahuna ug mga pagbati. Tingali bation nimo nga dili nimo mahimo kining matanga sa pagpanudlo, apan atong tagdon ang duha ka eksperyensiya nga nagpakita kon sa unsang paagi ang pagpangandam ug pagsalig kang Jehova makatabang kang bisan kinsa sa pagsundog sa panig-ingnan ni Jesus.
Pagpagawas Kon Unsay Anaa sa Kasingkasing
Sa dihang nahibaloan sa usa ka Kristohanong amahan nga ang iyang duha ka anak nga lalaki nga anaa sa primero ug segundo grado nanguhag kendi gikan sa lamesa sa magtutudlo, gipalingkod niya sila ug nangatarongan siya uban kanila. Imbes isipon lang ang maong kahimtang ingong dili makadaot ug binata nga kapilyo, ang amahan miingon, “Gisulayan nako pagpagawas gikan sa ilang kasingkasing kon unsay nakatukmod nila sa pagbuhat sa maong daotang butang.”
Giingnan sa amahan ang mga bata nga hinumdoman kon unsay nahitabo kang Acan, sumala sa giasoy diha sa Josue kapitulo 7. Nasabtan dayon sa mga bata ang punto ug giangkon nila ang ilang sayop. Gihasol na sila sa ilang tanlag. Busa gibasa sa amahan ngadto kanila ang Efeso 4:28, nga nag-ingon: “Ang kawatan kinahanglan nga dili na mangawat, hinuon maghago siya . . . aron siya adunay ikahatag sa nanginahanglan.” Gipalig-on sa amahan ang Kasulatanhong tambag pinaagi sa pagsugo sa mga bata sa pagpalit ug kendi ug paghatag niana ngadto sa magtutudlo.
“Gipaningkamotan namong maluka ang bisan unsang daotang motibo sa dihang mamatikdan kini,” matod pa sa amahan, “ug pulihan kanag maayo ug putli nga mga motibo pinaagi sa pagpangatarongan uban sa mga bata.” Pinaagi sa pagsundog kang Jesus sa dihang nagtudlo sa mga bata, ang maong mga ginikanan makabaton gayod ug maayong mga resulta sa paglabay sa panahon. Ang duha ka bata sa ngadtongadto gidapit nga mahimong mga membro sa kawani sa hedkuwarter sa Bethel sa Brooklyn, diin ang usa kanila nag-alagad gihapon sulod na sa 25 ka tuig.
Tagda kon sa unsang paagi gitabangan sa laing Kristohanon ang iyang ginatun-an sa Bibliya. Ang ginatun-an tigtambongan sa mga tigom ug nakigbahin sa ministeryo ug nakapahayag na sa iyang tinguha nga magpabawtismo. Apan, siya morag nagsalig pag-ayo sa iyang kaugalingon inay kang Jehova. “Ingong tagsaanon nga babaye, siya nahimong independente kaayo,” nahinumdom ang Saksi. “Nabalaka ako nga basig maluya siya sa pisikal o mapukan sa espirituwal.”
Busa ang Saksi mihimog unang lakang sa pagpangatarongan uban sa ginatun-an bahin sa Mateo 6:33, nga nagdasig kaniya sa pagpasibo sa iyang mga prioridad, pag-una sa Gingharian, ug pagsalig kang Jehova sa pagpalampos sa mga butang sa labing maayong paagi. Siya prangkang misukna kaniya: “Ang pagkinabuhi ba nga kinaugalingon usahay makapalisod kanimo sa pagsalig sa uban, lakip na kang Jehova?” Giangkon sa ginatun-an nga halos dili na siya mag-ampo. Dayon gidasig siya sa magmamantala nga sundon ang tambag nga makita diha sa Salmo 55:22 ug itugyan ang iyang mga palas-anon kang Jehova tungod kay, sama sa gipasalig kanato sa 1 Pedro 5:7, ‘siya may kahingawa kanimo.’ Kadtong mga pulonga nakatandog sa iyang kasingkasing. Ang Saksi miingon, “Kadto maoy usa sa pipila ka higayon nga nakita nako siyang mihilak.”
Palihoka Kanunay ang Kamatuoran nga Anaa Kanimo
Ang pagkakita niadtong atong ginatudloan nga misanong sa kamatuoran sa Bibliya makapalipay gayod kanato. Apan, aron molampos ang atong mga paningkamot sa pagtabang sa uban, angay kitang magpakitag maayong panig-ingnan. (Judas 22, 23) Kitang tanan kinahanglang ‘magpadayon sa pagpanlimbasog sa kaugalingon natong kaluwasan uban ang kahadlok ug pagpangurog.’ (Filipos 2:12) Naglakip kana sa pagtugot kanunay sa kahayag sa Kasulatan nga molamdag sa atong mga kasingkasing, nga mangita sa mga tinamdan, tinguha, ug mga pagbati nga kinahanglan tingaling tul-iron.—2 Pedro 1:19.
Pananglitan, ang imo bang kasibot alang sa Kristohanong mga kalihokan mikunhod di pa dugay? Kon mao, ngano man? Ang usa tingali ka rason mao nga ikaw sobrang nagsalig sa kaugalingon. Sa unsang paagi imong mahibaloan nga ingon niana ang imong kahimtang? Basaha ang Haggeo 1:2-11, ug matinud-anong palandonga ang pangatarongan ni Jehova uban sa napasig-uling mga Hudiyo. Dayon pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Ako ba nabalaka pag-ayo sa pinansiyal nga kasegurohan ug materyal nga kahamugaway? Misalig ba gayod ako nga atimanon ni Jehova ang akong pamilya kon unahon nako ang espirituwal nga mga butang? O mibati ba ako nga kinahanglang unahon nako pag-atiman ang akong kaugalingon?’ Kon gikinahanglan ang mga pagpasibo sa imong panghunahuna o mga pagbati, ayaw pagpanuko sa paghimo niana. Ang Kasulatanhong tambag, sama sa makita diha sa Mateo 6:25-33, Lucas 12:13-21, ug 1 Timoteo 6:6-12, mahimong basehanan sa balanseng panglantaw sa materyal nga mga panginahanglan ug kabtangan, usa ka panglantaw nga seguradong panalanginan kanunay ni Jehova.—Malaquias 3:10.
Makapahinuklog kining matanga sa prangkang pagsusi sa kaugalingon. Masakitan tingali kita kon atong dawaton ang espesipikong mga kahuyangan nga gipaila kanato. Bisan pa niana, sa dihang ikaw mahigugmaong mohimo sa unang tikang sa pagtabang sa imong anak, sa imong ginatun-an sa Bibliya, o bisan sa imong kaugalingon—bisan unsa pa tingali ka personal o ka talandogon ang maong butang—imong gihimo ang unang lakang sa pagluwas sa iyang kinabuhi o sa imoha.—Galacia 6:1.
Apan, komosta man kon ang imong mga paningkamot morag walay maayong mga resulta? Ayaw dayon paghunong. Ang pagpasibo sa dili-hingpit nga kasingkasing mahimong usa ka delikado, makapupos ug panahon, ug usahay makapahigawad nga paningkamot. Apan kini mahimong magantihon usab.
Ang batan-on nga si Eric, nga gihisgotan sa sinugdan, sa kadugayan nakaamgo ra sa iyang sayop ug mibalik sa ‘paglakaw diha sa kamatuoran.’ (2 Juan 4) “Sa dihang akong naamgohan kon unsay nawala kanako, ako mibalik kang Jehova,” matod niya. Sa tabang sa iyang mga ginikanan, si Eric matinumanong nag-alagad sa Diyos karon. Bisan tuod gikayugtan niya kaniadto ang sublisubling mga paningkamot sa iyang mga ginikanan sa pagtugkad sa iyang kasingkasing, karon iya nang gipabilhan pag-ayo kon unsay ilang gihimo. “Maayo kaayo ang akong mga ginikanan,” siya nag-ingon. “Wala sila mohunong sa paghigugma kanako.”
Ang pagpalamdag sa kahayag sa Pulong sa Diyos diha sa kasingkasing niadtong atong ginatudloan maoy usa ka pagpahayag sa mahigugmaong-kalulot. (Salmo 141:5) Padayong susiha ang kasingkasing sa imong mga anak ug sa imong mga ginatun-an sa Bibliya aron matino kon nakagamot ba gayod ang bag-ong Kristohanong personalidad diha kanila. Palihoka kanunay ang kamatuoran diha sa uban ug sa imong kaugalingon pinaagi sa ‘paggamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.’—2 Timoteo 2:15.
[Hulagway sa panid 29]
Ang mga pulong ni Jesus nagbutyag sa kahuyangan ni Pedro
[Hulagway sa panid 31]
Gamita ang Bibliya aron mapagawas kon unsay anaa sa kasingkasing