Tawhanong Dignidad—Katungod nga Sagad Gilapas
“Ang matag detalye sa kinabuhi diha sa kampo puno sa pagpakaulaw ug pagyatak sa dignidad.”—MAGDALENA KUSSEROW REUTER, NALUWAS GIKAN SA KAMPO KONSENTRASYON SA NAZI.
BISAN tuod makalilisang kaayo kadto, ang kapintasan sa mga kampo konsentrasyon sa Nazi panahon sa Gubat sa Kalibotan II dili maoy sinugdanan ni ang kataposan sa pagdaot sa tawhanong dignidad. Susihon man nato ang nangagi o ang presenteng panahon, kita dayag nga makahinapos: Ang “pagpakaulaw ug pagyatak sa dignidad” dugay nang naagoman sa daghang tawo.
Apan, ang paglapas sa tawhanong dignidad wala lang maglangkit sa linuog nga mga buhat nga nakahatag ug lama sa kasaysayan sa tawo. Kini sagad gilapas sa mga paagi nga dili daling mamatikdan. Tagda ang usa ka bata nga gisungog tungod sa depekto niini sa lawas. O ang lalin nga gibiaybiay tungod sa lahi nga mga kostumbre niini. O ang indibiduwal nga nag-antos sa pagpihig tungod sa kolor sa iyang panit o sa iyang nasyonalidad. Para sa mga tawo nga naghimo sa maong butang, kini tiawtiaw lang. Apan dili makapahimuot ang gibating kasakit ug kaulaw sa mga tawo nga gitamay.—Proverbio 26:18, 19.
Unsa may Tawhanong Dignidad?
Usa ka diksiyonaryo nagbatbat sa dignidad ingong ‘usa ka hiyas o kahimtang sa pagkahimong gipabilhan, pinasidunggan, ug tinamod.’ Busa, ang tawhanong dignidad naglangkit sa paagi sa paglantaw nato sa atong kaugalingon ug sa paagi nga ang uban nakiglabot kanato. Bisan tuod adunay lainlaing kahimtang nga makaapektar sa atong pagbati sa atong kaugalingon, ang paagi sa paglantaw o pagtratar kanato sa uban makatabang kanatog dako nga mobating gipabilhan diha sa matag adlaw natong pagkinabuhi.
Ang matag katilingban adunay mga kabos, mga tawong dili-makadepensa sa kaugalingon, ug huyang. Apan, ang pagkinabuhi ilalom nianang mga kahimtanga wala magpasabot nga ang usa ubos ug dignidad. Ang tinamdan ug reaksiyon sa uban maoy makainsulto sa dignidad sa tawo. Ikasubo nga ang mga tawo nga lisod ug kahimtang sa kinabuhi kasagarang maoy nag-antos tungod kay gipakamenos o giyatakan ang ilang mga katungod sa tawhanong dignidad. Pagkadaghang higayon nga kita makadungog ug mga pulong sama sa “way-pulos,” “kakha-tuka,” ug “way-buot” sa mga kaso maylabot sa maabusohong pagmaltratar sa mga tigulang, kabos, o sa mga may depekto sa pangisip o sa lawas!
Nganong pakaulawan man sa mga tawo ang usag usa? Maangkon pa kaha sa tawo ang paninugdang katungod sa tawhanong dignidad? Ang sunod nga artikulo magtaganag makapatagbawng tubag gikan sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya.