Footnote

a Sa Bibliya, ang orihinal nga mga pulong nga gihubad ug “lukat” nagkahulogan ug usa ka kantidad, o bililhong butang, nga ibayad. Pananglitan, ang Hebreohanong berbo nga ka·pharʹ nagkahulogan ug tabon. Sagad kini nagtumong sa pagtabon sa sala. (Salmo 65:3) Ang kaamgid nga nombre nga koʹpher nagtumong sa kantidad nga ibayad sa pagtabon, o pagtubos. (Exodo 21:30) Ingon man usab ang Gregong pulong nga lyʹtron, nga sagad gihubad nga “lukat,” mahimong hubaron ingong “kantidad nga pangtubos.” (Mateo 20:28; The New Testament in Modern Speech, ni R. F. Weymouth) Kini nga termino ang gigamit sa Gregong mga magsusulat sa pagtumong sa bayad nga ihatag sa paglukat sa usa ka binilanggo sa gubat o sa pagpahigawas ug ulipon.