SI Hilton ganahan kaayog boksing. Sa nag-edad siyag siyete, halos kanunay siyang makigsinumbagay—sa sulod ug gawas sa boksinganan! Pagkahayskul, maglaroylaroy sila sa iyang mga barkada sa pagpangitag makulata. Siya miingon: “Mangawat ko, manugal, motan-awg pornograpiya, manghasig mga babaye, ug mamalikas sa akong ginikanan. Para sa akong ginikanan, wala na koy paglaom. Paghuman sa hayskul, mibiya ko sa balay.”

Dihang miuli si Hilton paglabay ug 12 ka tuig, ang iyang ginikanan dili makatuo sa ilang nakita! Siya kalmado na, dili daling masuko, ug matinahoron. Unsay nakapausab kaniya? Samtang nagbagdoybagdoy pa, napamalandong niya pag-ayo kon unsa kahay dangatan sa iyang kinabuhi. Gisusi usab niya ang Bibliya kon kini ba makatabang sa pag-usab sa iyang pagkinabuhi. Si Hilton miingon: “Gipadapat nako ang akong nabasahan sa Bibliya pinaagi sa pagwagtang sa akong daang personalidad ug pagsunod sa sugo sa Efeso 6:2, 3 nga pasidunggan ang akong ginikanan. Sa tibuok nakong kinabuhi, karon lang gyod ko nagmalipayon nga nakahatag usab ug kalipay sa akong ginikanan imbes dugang kasakit!”

Ang kaagi ni Hilton nagpakita nga ang mga prinsipyo sa Bibliya mapuslanon ug dunay gahom sa pagbag-o sa tawo. (Hebreohanon 4:12) Atong hisgotan ang pipila ka prinsipyo sa Bibliya—bahin sa pagkamatinud-anon, pagpugong sa kaugalingon, pagkamaunongon, ug gugma—ug kon sa unsang paagi kini makapauswag pag-ayo sa kinabuhi.

PRINSIPYO SA BIBLIYA: “Kinsa man ang mahimong dinapit sa imong [Diyos] tolda? . . . Siya nga nagalakaw nga walay-ikasaway ug nagabuhat sa pagkamatarong ug nagasulti sa kamatuoran diha sa iyang kasingkasing.”—Salmo 15:1, 2.

MGA KAAYOHAN: Para sa kadaghanan, ang pagkamatinud-anon ug integridad importante. Apan komosta kon dunay mga oportunidad nga may makuha ang usa gikan sa pagpanglimbong, ug dili siya masakpan? Dinhi na makita kon unsay anaa sa kasingkasing sa usa.

Si Raquel nga purchaser sa usa kompaniya, miingon: “Ang ubang ahente misulay sa paghiphip kanako. Sila nanaad nga kon sa ila ko mopalit, maako ang ‘diskuwento’ imbes sa kompaniya nga akong gitrabahoan. Pero akong nahinumdoman ang tambag sa Bibliya bahin sa pagkamatinud-anon ug mibalibad ko. Nahibaloan kini sa akong amo, ug mas misalig siya kanako.”

Kon nagpatental pa si Raquel, tingali nakakuwarta siya. Apan komosta kon mahibaloan siya sa iyang amo? Makapabilin kaha siya sa iyang trabaho? Komosta kon moaplay siyag laing trabaho sa umaabot? Para kang Raquel, mas importante kaniya ang iyang konsensiya ug pagtahod sa kaugalingon. Ang Proverbio 22:1 nag-ingon: “Ang usa ka ngalan pagapilion inay ang daghang bahandi; ang pag-uyon maayo pa kay sa plata ug bulawan.”

Si Jessie usab matinud-anon ug kasaligan, busa maayo siyag reputasyon sa iyang amo. Ang mga kaayohan? Dili lang kay gihimo siyang manedyer kondili gihatagan pa siyag luag nga eskedyul sa pagtrabaho. Busa makagahin siyag dugang panahon sa iyang asawa ug mga anak ug sa espirituwal nga mga kalihokan.

Dihang mangitag mga empleyado, ang ubang amo moduol sa mga grupong ilado sa pagkamatinud-anon. Pananglitan, ang usa ka manedyer sa kompaniya sa Pilipinas misulat sa branch office sa mga Saksi ni Jehova sa pagdapit sa mga Saksi sa pag-aplay sa ilang kompaniya. Siya miingon nga sila “kugihan, matinud-anon, ug responsable.” Apan ang mapasidunggan niini mao si Jehova nga Diyos, kinsa nagtudlo kanato sa ‘pagdumot sa daotan’ ug sa ‘paghigugma sa maayo.’—Amos 5:15.

PRINSIPYO SA BIBLIYA: “Ang buangbuang dili makapugong sa iyang kasuko, apan ang tawong but-an mapailobon ug makapugong niini.”—Panultihon (Proverbio) 29:11, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia.

MGA KAAYOHAN: Kon imong ilista ang tanang kaayohan sa pagpugong sa kaugalingon, magkinahanglan kag usa ka trak nga papel! Usa sa mga kaayohan niini mao ang maayong panglawas. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang kalmado nga kasingkasing mao ang kinabuhi sa unod.” Nag-ingon usab kini nga “ang kasingkasing nga malipayon maayo nga tambal.” (Proverbio 14:30; 17:22) Nakita sa mga pagtuon nga ang mga tawong masuk-anon ug madumtanon mas daling masakit, ilabina sa sakit sa kasingkasing. Siyempre, ang mga kaayohan sa pagpugong sa kaugalingon dili lang diha kutob sa maayong panglawas.

Si Cassius, nga karon nag-edad ug mga 30, nahinumdom: “Kaniadto burokinto ko, init ug ulo, ug daling makakitag away. Wala koy pagtahod sa kaugalingon. Pero nausab ko dihang akong gisunod ang mga prinsipyo sa Bibliya. Nakakat-on ko sa pagpugong sa akong kasuko, pagpaubos, ug pagpasaylo. Kay kon wala pa, basig napriso na ko karon. Gani, mora kog gibuhi pag-usab gikan sa kamatayon!”

PRINSIPYO SA BIBLIYA: “Himoa nga dungganon ang kaminyoon taliwala sa tanan, ug ang higdaanan sa kaminyoon nga dili mahugawan.”—Hebreohanon 13:4.

MGA KAAYOHAN: Ang uban moingon nga kanang mga pulonga karaan na. Pero sayop sila—puwerteng sayopa! Ang kasakit nga bation karon tungod sa pagluib sa kapikas walay kalainan sa kasakit nga gibati niadtong mga giluiban sa panahon nga gisulat ang Bibliya.—Proverbio 6:34, 35.

Si Jessie, kinsa pamilyado, misulat: “Ang pagkamaunongon nakapalig-on sa akong relasyon uban sa akong asawa ug nakahatag namog kalipay. Ang pagsalig importante kaayo sa kaminyoon. Pero ang pagluib makadaot sa pagsalig”—gawas pa sa mga epekto unya niini diha sa mga anak!

Gipameligro ni Ligayaa ang iyang kaminyoon. “Nakig-uban kog mga tawo nga dili maayog impluwensiya,” siya miingon. “Tungod niana, maglingawlingaw ko uban nila magabii ug nakaluib ko sa akong bana.” Nalipay ba siya niining matanga sa kinabuhi? Siya ug ang iyang bana maglalis pirme, ug siya miserable. Siya midugang: “Sa namalandong ko sa akong makauulawng pagkinabuhi, akong nakita nga husto gyod ang giingon sa akong ginikanan nga, ‘Ang daotang pakig-uban makadaot sa mapuslanong pamatasan.’”—1 Corinto 15:33.

Si Ligaya mipadayon: “Sa wala pa mograbe ang kahimtang, nakadesisyon ko sa pag-undang sa akong dili maayong buhat ug sa pagsugod sa pagtuon sa Bibliya—ug niining panahona ipadapat na nako ang mga pagtulon-an niini.” Ang resulta? Naluwas niya ang iyang kaminyoon, ug ang iyang bana buotan na kaniya. “Nabag-o sa Bibliya ang akong kinabuhi,” siya miingon, “ug wala gyod ko magmahay nga akong gibiyaan ang akong kanhing pagkinabuhi ug ang akong gikaingong mga higala.”

PRINSIPYO SA BIBLIYA: “Isul-ob ninyo ang gugma, kay kini maoy usa ka hingpit nga bugkos sa panaghiusa.”—Colosas 3:14.

MGA KAAYOHAN: Ang gugma nga sagad gihisgotan sa Bibliya dili ang romantikong pagbati. Hinunoa, kini maoy de-prinsipyo nga gugma nga mailhan sa mga hiyas nga sama sa kahingawa, pagkamapinasayloon, pagkamapaubsanon, pagkamaunongon, pagkabuotan, kalumo, ug pailob. (Miqueas 6:8; Colosas 3:12, 13) Lahi sa romantikong pagbati, nga sagad molubad ra paglabay sa panahon, ang gugma magkalawom.

Si Brenda, nga halos 30 ka tuig nang minyo, miingon: “Ang gugma sa bag-ong kinasal layo ra kaayo sa gugma sa magtiayon sa magkadugay ang kaminyoon.”

Si Sam, nga kapig 12 ka tuig nang minyo, miingon: “Ako ug ang akong asawa nakadayeg gayod sa pagkaepektibo ug pagkasimple sa tambag sa Bibliya! Kon imo kining ipadapat, wala kay problema. Pero bisag moingon pa ko nga gusto nakong ipadapat kini kanunay, usahay masipyat ko, sama sa dihang makikaugalingon ra kaayo ko, sobra ra ka sensitibo, o gikapoy. Dihang mahitabo kana, mangayo kog tabang kang Jehova sa pagwala sa bisan unsang dili maayong mga pagbati. Dayon gakson nako akong asawa ug human niana, morag wala ray nahitabo!”

Si Jesu-Kristo miingon nga “ang kaalam mapamatud-ang matarong pinaagi sa mga buhat niini.” (Mateo 11:19) Busa ang Bibliya naundan sa tanang tinuod nga kaalam. Ang mga pagtulon-an ug prinsipyo niini epektibo. Kini walay pagkalubad. Kini dili mababagan sa kultura ug nasyonalidad. Ug ang Bibliya nagpadayag ug lawom nga pagsabot sa kinaiyahan sa tawo nga nagpakita nga kini naggikan sa usa ka mas hataas nga Tinubdan—ang atong Maglalalang, si Jehova nga Diyos. Siyempre, ang pamatuod niana makita pinaagi sa pagpadapat sa mga prinsipyo niini. Busa gidapit kita sa Bibliya sa ‘pagtilaw ug pagtan-aw nga si Jehova maayo.’ (Salmo 34:8) Dawaton ba nimo kana nga pagdapit?