PAPEL

Sa kapanahonan sa Bibliya, kini maoy usa ka nipis nga sulatanan nga gihimong mga palid gikan sa mga gilis nga nakuha sa tanom nga papiro.​—Tan-awa ang PAPIRO.

Ang mga Ehiptohanon gipasidunggan nga mao ang unang nakagama ug papel nga papiro aron mahimong mga sulatanan, nga naggamit sa mga tanom nga papiro nga niadtong panahona nanubo ubay sa mga tampi sa Suba sa Nilo. Ang pipila ka arkeologo nagtuo nga ang maong paggama ug papel maoy sukad pa sa panahon ni Abraham.

Gigamit Ingong Sulatanan. Sa dihang gigama sa mga Ehiptohanon ang papiro ingong sulatanan, kini ilang gihimo sa yano nga proseso. Sa pagpanguha ug mga punoan sa papiro, mas gipili nila ang baga ug subokon nga bahin niini nga nalapawan sa tubig tungod kay makuha gikan niini ang kinalaparan ug kinaputian nga materyales. Ang panit sa gawas niini laksion, ug ang nahibiling subok putlon sa gitas-ong 40 hangtod sa 45 sm (16 hangtod sa 18 pul.). Human niana, ang subok laplapon nga lagpad, apan nigpis kaayo nga mga piraso. Unya kini nga mga piraso ipahiluna nga pataas diha sa patag nga luna ug medyo isaylob sa usag usa. Lain nga lut-od sa mga papiro ang ihaklap nga pababag ibabaw sa pataas nga mga papiro. Ang mga pakang gamiton aron idukdok sa mga linut-od hangtod nga kini magpilit ingong usa na lang ka pligo. Unya human paughon sa adlaw, ang mga pligo tabason segun sa gidak-on. Sa kataposan, kini nusnosan ug pahamison pinaagig abo gikan sa bolkan, kinhason, o garing. Kini nga proseso makapatunghag lig-on, hunit, pution nga sulatanan nga mabatonan sa lainlaing gidak-on ug kalidad. Ang pababag nga mga piraso sagad mao ang sulatan, bisan tuod nga usahay ang luyo nga bahin niini gamiton usab sa pagtapos sa gisulat. Ang dinugtongan sa mga piraso nagsilbing giya sa kamot sa mosulat samtang siya magsulat ginamit ang usa ka tangbo nga pluma ug tinta nga hinimo gikan sa tagok, anuos, ug tubig.